Hardnekkige misverstanden rond de evolutietheorie

Hardnekkige misverstanden

Een compilatie van teksten van Tim Spaan, Bart Klink
en anderen.
 

Evolutiewetenschappen zijn allesbehalve eenvoudig. Om het goed te begrijpen dient men zich er grondig in te verdiepen en niet iedereen is daartoe in staat. Daarentegen hebben mensen dikwijls wel hun oordeel klaar en die is dan ook veeal gebaseerd op misverstanden en vooroordelen. Dikwijls worden verschillende takken van de wetenschap met elkaar verward, dingen worden verkeerd begrepen, en worden er onjuiste claims gemaakt. En niet alleen door de willekeurige man in de straat, maar ook door creationistische schrijvers die dikwijls grote invloed hebben op hun mede-creationisten doordat deze hen zien als grote deskundigen. In werkelijkheid valt dat dikwijls erg mee. Een mooi voorbeeld hiervan zijn de twintig vragen voor evolutionisten van Walt Brown, een bekende naam binnen creationistisch kringen. Van deze twintig vragen hebben er al twaalf niets met de evolutietheorie te maken...

 

--------------------------------------------------------------------------------
Hier volgen een aantal van de hardnekkigste misverstanden rond de evolutietheorie:

1. "Volgens de evolutietheorie is het universum ontstaan door de 'Big Bang'."
Onjuist, de oerknal of Big Bang hypothese wordt vaak met de evolutietheorie in verband gebracht, maar heeft er technisch niks mee te maken. Het behoort zelfs tot een geheel andere tak van de wetenschap, -namelijk astronomie- terwijl evolutie onder biologie valt.

 

2: 'Volgens de evolutietheorie is het leven op aarde ontstaan uit chemische processen.'
Ook dit behoort niet tot de evolutietheorie. De evolutietheorie beschrijft de ontwikkeling van levende wezens, maar niet hoe het leven op zichzelf is ontstaan. Die tak van de wetenschap heet 'Abiogenese'. Abiogenese is een relatief jonge tak van wetenschap, waarover nog relatief weinig bekend is (in tegenstelling tot biologische evolutie). Over het ontstaan van leven uit niet-leven, is voor zover ik weet, nog geen wetenschappelijke theorie, maar wel een aantal plausibele hypothesen. Hoe de eerste vormen van leven zijn ontstaan uit niet-leven, heeft niets met evolutie te maken.

 

3. "De mens stamt van de aap af."
Nee, de mens en apen hebben een gemeenschappelijke voorouder. Zo'n vijf à zes miljoen jaar geleden liep er in Afrika een wezen rond dat enerzijds heeft geleid tot de ontwikkeling van aapachtige, en anderzijds tot de ontwikkeling van mensachtige, waarvan de huidige mens de enige overgebleven is. Een broer 'stamt' toch ook niet af van zijn oudere zus? Nee, ze 'stammen' beiden af van hun gemeenschappelijke ouder(s).

 

4. Individueel verworven eigenschappen.
Het verwerven van bijvoorbeeld eelt onder de voeten, of het langer worden van mensen zijn geen vormen van biologische evolutie. Het zijn namelijk geen genetische eigenschappen, maar eigenschappen die door factoren van buitenaf worden veroorzaakt (respectievelijk op blote voeten lopen en goede voeding, medische zorg). Biologische evolutie kan dus voorkomen zonder morfologische verandering, en morfologische verandering zonder biologische evolutie.

 

5. "Evolutie is vooruitgang."
Ook dit is niet waar. Populaties passen zich slechts aan, aan de aanwezige omstandigheden. Ze hoeven niet noodzakelijk beter te worden over een bepaalde tijd. Een eigenschap of strategie die succesvol is op het ene tijdstip, kan juist onsuccesvol zijn op een ander tijdstip.

 

6. "Het is maar een theorie."
De evolutietheorie is een wetenschappelijke theorie. In het dagelijks leven betekent het woord theorie vaak zoiets al een idee, of iets dat men vermoedt. De wetenschappelijke definitie is echter een andere. Een wetenschappelijke theorie moet een kloppende en samenhangende verklaring geven voor een wijde reeks fenomenen. Het is essentieel dat een theorie geen contradicties mag bevatten, en gefalsifieerd en geverifieerd moet kunnen worden door waarneming. Een theorie moet ondersteund worden door empirisch (op bevindingen berustend) bewijsmateriaal. Het belangrijkste deel van dit empirische bewijsmateriaal voor de evolutietheorie wordt verschaft door biologisch onderzoek en paleontologische vondsten (fossielen).

 

7. "Natuurlijke selectie is egoïsme, survival of the fittest = het recht van de sterkste."
Deze stelling is onjuist om drie onafhankelijke redenen.
Survival of the fittest betekent "het overleven van de geschiktste", hetgeen wil zeggen dat degene die op wat voor manier dan ook het meeste voordeel kan halen de meeste kans op succes heeft. Dat is geen raar theoretisch gewauwel, maar glasheldere logica. Grote fysieke kracht (gespierd zijn) is één manier om te overleven, maar andere overlevingsstrategieën zijn bijvoorbeeld samenwerking en altruïsme. Ouderzorg is een simpel voorbeeld dat aangeeft dat 'eigenbelang' ook andermans belang kan steunen. Het is namelijk in het belang van de ouders dat het kroost sterk genoeg is om hun genen verder door te geven. Dat het overleven van de sterkste/geschiktste dus per definitie ten koste gaat aan de minder sterke is dus gewoon niet waar.
Ook al zou het waar zijn dat natuurlijke selectie egoïstisch is, de theorie valt of staat er niet mee. Het doel van wetenschap is het ontdekken van de waarheid, ongeacht of deze nu leuk of vervelend is.
Ook al zou het waar zijn dat natuurlijke selectie egoïstisch is, dat wil niet zeggen dat wij opeens allemaal egoïstisch moeten gaan worden. Niemand heeft ooit beweerd dat nu de wetenschap tot dit inzicht is gekomen we nu maar het recht van de sterkste moeten laten gelden, ook al is dit wat creationisten over de wetenschap beweren.

 

8. "De evolutietheorie ontkent het bestaan van God."
Nee, de wetenschap doet uitspraken over de materiële wereld, en bemoeit zich niet met alles wat daar buiten valt. Religie bevindt zich op het gebied van de spirituele wereld, en behoort zich op zijn beurt niet te bemoeien met de materiële werkelijkheid. Vergeet ook niet dat er veel christenen en andere gelovigen zijn die vinden dat de evolutietheorie en hun geloof prima samengaan. Enkele voorbeelden:

 

Ik geloof in God als de schepper van alles.
ik geloof ook dat God zich openbaart in Zijn Woord en in Zijn Werken.
God misleidt niet; dus openbaringen in Gods werken - zijn mits juist geïnterpreteerd - net zo waardevol als openbaringen in Gods woord.
daarom geloof ik dat God geschapen heeft gebruikmakende van evolutie.

John Jacobs

 

 

Ik geloof in een Creator.
Ik geloof in feiten.
Ik geloof dat G.d zoveel mogelijk (altijd) gebruik maakt van de wetten van materie.
Ik geloof dat het scheppingsverhaal de evoT niet uitsluit.

Als de evoT waar is maakt dat het wonder van de schepping alleen maar groter voor mij. Dat betekent dat wij 1 groot schilderij zijn waar veel tijd en aandacht tot in de pixel is besteed. Daar is meer kunst aan dan

*flits* olifant.

Dat is wat ik geloof.

Eric

 

 

"There is a grandeur in this view of life, with its several powers, having been originally breathed by the Creator into a few forms or into one; and that, whilst this planet has gone cycling on according to the fixed law of gravity, from so simple a beginning endless forms most beautiful and most wonderful have been, and are being, evolved."

Charles Darwin

Bronnen:

Daarom evolutie/vragen
Talkorigins1
Talkorigins2
Talkorigins3
Skeppsis.be/misverstanden

 

citaten: verschillende fora, en The Origin of Species, Darwin 1859.

[Noot van de redactie: Van een biologiedocent ontvingen wij een mail met kritiek op misverstand 3. Bij misverstand 3 ('De mens stamt van de aap af') staat het volgende commentaar: 'Nee, de mens en apen hebben een gemeenschappelijke voorouder. Zo'n vijf à zes miljoen jaar geleden liep er in Afrika een wezen rond dat enerzijds heeft geleid tot de ontwikkeling van aapachtige, en anderzijds tot de ontwikkeling van mensachtige, waarvan de huidige mens de enige overgebleven is.
De biologiedocent wierp tegen dat onze voorouders wel degelijk apen waren. Terechte kritiek naar ons idee.  Uiteraard waren het niet de apen die we tegenwoordig kennen, maar het waren wel degelijk apen. 'Australopithecus' betekent immers ook 'zuidelijke aap'.]

 

Terug naar overzichtspagina

Naar de Na Darwin overzichtspagina

Forum