Waarom ik in God geloof

[bonifacius]

@Bonifacius: Je schijnt nogal wat problemen te hebben met woorden. Zo lijk je niet te beseffen wat falcificeren betekent.

In ben 'ongeletterd', zelfs geen diploma van de lagere school. Echt waar
Dus ja, ik heb nogal wat problemen met woorden. In 'falsifiëren' hoor ik 'vals' de valsheid ergens van aantonen dus.
Als 'simpele jongen' (ben inmiddels al over de 50) doe ik al wel 25 jaar moeite om te begrijpen waar 'grote mensen' het over hebben. Vooral als ze dan over Godsdienst bezig zijn.

Ik moet zeggen, van de intellectuelen op dit forum leer ik wel wat bij over moeilijke woorden. Effe googlen op 'wat is falsifieren?' bracht me hierop > http://plazilla.com/page/4294988090/de- ... onalisme-9" onclick="window.open(this.href);return false;
ik citeer effe:
'August Comte onderscheidt drie stadia van het denken. Het eerste stadium is het magische stadium, waarin alles op God geschoven wordt. Het tweede stadium is het metafysische denken; er wordt gebruikt gemaakt van abstracte begrippen (Plato, Aristoteles). Het hoogste stadium is dat van de wetenschap (empirische wetenschappen). Het hoogste stadium is dus wanneer je jouw denken kracht bij zet door middel van waarneembare dingen in de fenomenale wereld.'

Waarom Citeer ik dat nu eigenlijk? Oh ja, omdat het me doet denken aan wat Iemand op een ander forum mooi kon samenvatten op mijn vraag of iemand Friedrich Weinreb begreep >
http://www.hebreeuwseacademie.nl/index. ... n=academie" onclick="window.open(this.href);return false;
- waar ik al 20 jaar boeken van in mijn kast heb staan in een poging de bijbel langs die weg te begrijpen maar ook geen meter mee vooruit geraak.
Stukje van wat dat forumlid antwoordde:

"De drempel ligt in het wereldbeeld van Weinreb waar hij alles in het werk stelt om de verloren gegane eenheid te herstellen tussen een uiterlijke rationele werkelijkheid en een innerlijke goddelijke grondslag. De lezer moet dus al bereid zijn om al lezende het herstel van deze eenheid te aanvaarden

Een bekendheid met de bijbel en vooral met het lezen van de bijbel zijn dan ook verondersteld. Waar Weinreb goed in slaagt, is die bekendheid terugplaatsen in een traditie van bijbeluitleg zonder die traditie op te dringen of zelfs maar voor te stellen. Al lezende kom je in een bijbeluitleg terecht die een snoepwinkel blijkt te zijn zowel voor het hart als voor het verstand. Hier dus geen bijbeluitleg naar de letter maar naar de grond van het woord.

Het denkkader waarin hij dat naar voor brengt heeft zijn wortels in de hoogtijd van de middeleeuwen waar geleerdheid en kennis niet om zichzelf gezocht werden maar als verklaring van Gods wondere wereld en schepping.".

Zonde dus dat ik geen bekendheid met de bijbel en het lezen ervan heb!
Dus de bijbel blijft niets voor mij.
F. Weinreb misschien wel interessant voer voor Robbert en Rereformed, allebei bijbelkenners.

@Bonifacius: Dan even over de “holle” woorden. Daarmee bedoel ik woorden met veel omvang, maar weinig inhoud. De facto de woorden ”gratuïteit”, ”contingentie”, “intrinsiek”, “integraal”, “constitueertd” (bevat denk ik een spelfout) en “transcendent”.

Dat klinkt heel aardig. Maar betekent een zin met al deze woorden ook wat? Volgens mij zullen de meeste mensen geen idee hebben wat er bedoeld werd. Ik had er een woordenboek voor nodig, maar vermag nog altijd niet in te zien dat er iets zinvols mee werd beweert. Weet jij wel waar Robbert het over heeft als hij de volgende woorden spuit? Kun jij het wel in normaal Nederlands uitleggen?

Filosofisch noemen we dat de gratuïteit of wezenlijke contingentie van het bestaan. Deze wereld is innerlijk afhankelijk van een Zijn dat haar intrinsiek en integraal constitueertd, en dat ook transcendent aan haar moet zijn, omdat niets in deze wereld uit zichzelf is.

Denk je dat de woorden die ik gebruik net zo onbegrijpelijk zijn als het bovenstaande? Of denk je dat je het bovenstaande begrijpt? Zo ja: Leg het dan eens aan mij uit!

Ben ik vandaag met je eens Peter, Heb daarstraks Robbert zijn antwoord gelezen in zijn andere topic: "Waarom evangelisatie goed is" op mijn vraag of hij de idee dat Jezus de enige zoon van god is ook laten vallen als het nodig is, maar zijn antwoord moet ik nog 5 keer lezen.

Ik ga maar wat zoals Jezus buiten op de bank met de kinderen spelen terwijl de geleerden in de tempel discussiëren over god.
Ik ga me een hond kopen en mijn grote leraar van het moment, de honden-fluisteraar Cesar Millan verder bestuderen. Dat is een taal dat ik begrijp.

[Dat beloof ik]

Daaruit zou geconcludeerd kunnen worden, dat er een wezen moet zijn, dat zelf geen zijnde is, en waarvan alles wezenlijk afhangt en dat uit zichzelf noodzakelijk is - want het kan niet-niet-zijn.

Beste Robbert
Wederom komt deze conclusie op mij over als niet kloppend.
Er zit nl. een tegenstelling in en die heb ik ondersteept.
Iets kan niet tegelijkertijd 'niet-zijn' en 'niet-niet-zijn'

Dan je stelling dat het uit zichzelf noodzakelijk is.
Dat is het niet. Alleen als een mens perse een bovennatuurlijke verklaring voor iets wil geven waar hij op dat moment met zijn verstand niet bij kan, zou men een ongestaafde theorie kunnen opstellen waarbij dan zo'n wezen kan worden opgevoerd.
Zoals de Germanen vroeger bliksem verklaarden met Donar.
God staat daarmee op gelijk voet met Donar.
Noodzakelijk ?
Allerminst.

En je zit dan nog altijd met het ontstaan van dit wezen: waar komt het op zijn beurt vandaan ?

Nee, dan zou ik toch liever als antwoord geven : We weten het niet, maar we zoeken uit hoe het zit.
Op een of andere manier heb ik in het geheel niet hoeven zoeken naar woorden om dit uit te leggen.
Het is dus voor een ieder te begrijpen, theologische of filosofische studies niet noodzakelijk.

[Bats]

daaruit zou geconcludeerd kunnen worden, dat er een wezen moet zijn, dat zelf geen zijnde is, en waarvan alles wezenlijk afhangt en dat uit zichzelf noodzakelijk is - want het kan niet-niet-zijn.

Het zijn van een zijnde is intrinsiek aan dat zijnde, is zijn eigen, innerlijke actualiteit van zijn. Elk zijnde is zelf wat het is. Tegelijkertijd beschikt dat zijnde niet over dat eigen zijn, het wordt door dat zijn geconstitueerd, tot stand gebracht, zonder over dat zijn te beschikken. Het zijn van een zijnde is zowel intrinsiek - eigen - en transcendent - onbeschikbaar, extern.

Het bestaan van God kan worden aangetoond door het concept verandering. Er moet een oorzaak zijn voor alle veranderingen. De eerste beweger is God. Thomas van Aquino.

Deze redeneertrant kom je overal tegen in de theologie. Er moet iets zijn dus bestaat god.

Ik denk dat deze citaten eenvoudig waar kunnen worden als je ze iets herschrijft

Ik geloof dat Het bestaan van God kan worden aangetoond door het concept verandering. Er moet een oorzaak zijn voor alle veranderingen. Ik geloof dat de eerste beweger God is.

[bonifacius]

Ik geloof dat Het bestaan van God kan worden aangetoond door het concept verandering. Er moet een oorzaak zijn voor alle veranderingen. Ik geloof dat de eerste beweger God is.

En zo komen we dan terug op de vraag wat God is.
Mijn antwoord: een concept.

[Bats]

Ik denk altijd dat god bestaat voor degene die erin gelooft en niet bewijsbaar bestaat. Voor mij bestaat ie niet

Gelovigen vergeten het woordje geloof soms.

[PietV.]

Wezenscontingentie is de innerlijke afhankelijkheid van een zijnde op zijn oorzaak, dus precies een afhankelijkheid van iets tot iets anders vanwege wat het is - feitelijke contingentie is afhankelijkheid van andere oorzaken en toeval.

Ben je bekend met Jacques Lacan? In sommige kringen vereerd als iemand met een diep inzicht en begenadigd schrijver van postmoderne inzichten. Aan de andere kant een persoon die wordt afgeschilderd als een intellectuele bedrieger die ondoordringbare onzin in stelling brengt. Wat je naar voren brengt staat vol met deepities. Als je het leest dan ervaar je een postmoderne discours.

[Fjedka]

Deepity. Love that word.

http://rationalwiki.org/wiki/Deepity

As well as a criticism of bad prose and poetry, the term "deepity" can refer to many religious sentiments and some of the more meaningless rhetoric. Dennett argues that theology is full of deepities, and notes that the sophisticated theological statement "God is no being at all" is equivalent to "no being at all is God." Other deepities he refers to are "God is Being itself" and "God is the God beyond God."

[RobbertVeen]

Wezenscontingentie is de innerlijke afhankelijkheid van een zijnde op zijn oorzaak, dus precies een afhankelijkheid van iets tot iets anders vanwege wat het is - feitelijke contingentie is afhankelijkheid van andere oorzaken en toeval.

Ben je bekend met Jacques Lacan? In sommige kringen vereerd als iemand met een diep inzicht en begenadigd schrijver van postmoderne inzichten. Aan de andere kant een persoon die wordt afgeschilderd als een intellectuele bedrieger die ondoordringbare onzin in stelling brengt. Wat je naar voren brengt staat vol met deepities. Als je het leest dan ervaar je een postmoderne discours.

Deepiry is gewoon een scheldwoord voor wat je niet begrijpt.

[Fjedka]

Zou kunnen, maar ik durf het te betwijfelen. Dat het denigrerend kan overkomen is echter welhaast zeker. Om te kunnen bepalen in hoeverre dit begrip de lading dekt kan men niet anders dan een gegeven tekst op basis van logische (en eventueel epistemologische) consistentie te beoordelen. Wanneer die niet geconstateerd kan worden is het gebruik van het begrip wel degelijk te rechtvaardigen, zeker indien het geschrevene intern contradictoir is. Ik persoonlijk stel je filosofisch traktaat op prijs, al was het om de door jou getrooste moeite van het schrijven ervan, alhoewel er, zoals anderen voor mij al deden, op aan te merken is dat er illogica in te ontdekken valt en dat je faalt de leap of faith te maken vanuit de (betwiste) aanname dat er "iets moet zijn" naar zoiets als een christelijke monotheïstische scheppergod. In de topictitel bezig je het begrip god met een hoofdletter en laat je zodoende weinig misverstand bestaan over welke specifieke god je in gedachten hebt. We mogen er gevoeglijk vanuit gaan dat je het niet hebt over Wodan.

Er is zoiets als een verticale afhankelijkheid van de zijnden ten overstaan van een Zijn dat de orde van de zijnden moet transcenderen, en waarvan de hele wereldorde totaal afhankelijk is.

Je doelt op het noodzakelijk bestaan van een eerste oorzaak (God), maar verderop schrijf je desalniettemin:

Het oneindige moet een [aan] de grond van het eindige zijn

Turtles all the way down.



Geen spoor van een noodzakelijke eerste oorzaak aldus. Oneindigheid is niet equivalent aan een eerste oorzaak. Stel je bijvoorbeeld een oneindige tijdloze zee van quantumfluctuerende waarschijnlijkheid voor en er ontstaan hypothetisch universa bij de vleet. Oneindig veel universa!

dat er een wezen moet zijn, dat zelf geen zijnde is

En daar ga je pas echt de fout in. Bovenstaande is aantoonbaar illogisch. Een wezen kan niet zijn zonder zelf te zijn. Zo'n wezen BESTAAT niet, IS niet, KAN niet zijn en KAN niet bestaan. Het is een contradictio in terminis zo duidelijk als je maar zelden ziet en geloof me, ik zie ze met de regelmaat van de klok verschijnen op dit forum. Je kunt je uiteraard altijd nog beroepen op de fundamentele ontoereikendheid van taal, of je onvermogen om je erin uit te drukken, maar dan zijn we effectief uitgepraat (denk: Wittgenstein). Het is maar een tip, voor het geval dat je wilt volharden in fundamentele illogica.

Bestaan impliceert daarbij een doorheen de tijd in stand (ge)houden (entiteit).
Bestaan, bestendigen, voortduren, perpetueren, voortzetten. Al deze begrippen hebben het verloop van tijd in zich. Bestaan = voortdurend staan, er voortdurend zijn. Wanneer je refereert aan een buiten tijd bestaand wezen, dan voldoe je niet alleen niet aan de voorwaarde om überhaupt in dat geval van bestaan te kunnen spreken in de definitie zoals we die plegen te gebruiken, maar heb je het eigenlijk over 'iets' totaal anders, iets totaal onlogisch, en spreek je derhalve effectief nonsense. Een statement als bovenstaande klinkt velen wellicht als diepe wijsheid in de oren, numineus en mysterieus. Op dit forum echter zul je die mensen weinig tegenkomen. Op dit forum lopen mensen rond die een filosoof als Dennett kennen en het begrip deepeties.

Van "er moet iets zijn" (een eerste oorzaak) maak je ook nog eens "er moet een wezen zijn". "Iets" is echter geenszins synoniem aan "wezen", laat staan aan goden, of, sterker nog, aan een specifieke scheppergod; een verondersteld hersenloze, maar niettemin intelligente entiteit. Nee, je hebt nog een hoop gaten in je hypothese te vullen alvorens het ook maar enigszins aannemelijk begint te worden zonder een beroep te doen op geloof en dat terwijl de wetenschap ondertussen in de afgelopen eeuwen niet stil is blijven staan en onverdroten doorgaat overgebleven gaten te vullen met falsifieerbare kennis.

Nog niet zo heel lang geleden kon een intellectueel zwaargewicht als Spinoza zich, bij gebrek aan huidige kennis, geen ongeschapen wereld voorstellen. Inmiddels is het concept van een ongeschapen mens, wereld en universum, hoogst aannemelijk gemaakt door wetenschappers zoals Darwin en Strauss. Het concept van een scheppergod is tegenwoordig eenvoudigweg overbodig geworden bij het vormen van een consistent wereldbeeld. Er rest gelovigen enkel nog maar emotionele, psychologische en existentieel behoeftige redenen voor het aannemen zulks. Treur niet RobbertVeen de dominee. Los van indoctrinatie van kinderen zijn en waren dat altijd al de voornaamste redenen tot geloof. Zolang er onwetenden en ongelukkigen zijn, boetedoeners en angstigen, vermeend uitverkorenen en hun meelopers, zijn er gelovigen en dat kan nog wel eens heel lang gaan duren. Gelukkig zijn ze hier in Nederland in ieder geval niet meer zo fanatiek als in de tijden van Menno Simons.

P.S. Ik heb het vermoeden dat je aanstonds met stille trom gaat vertrekken. Dus alvast het volgende:
Tabee. Het ga u goed.

[Peter van Velzen]

Filosofisch noemen we dat de gratuïteit of wezenlijke contingentie van het bestaan. Deze wereld is innerlijk afhankelijk van een Zijn dat haar intrinsiek en integraal constitueertd, en dat ook transcendent aan haar moet zijn, omdat niets in deze wereld uit zichzelf is.

Wezenscontingentie is de innerlijke afhankelijkheid van een zijnde op zijn oorzaak, dus precies een afhankelijkheid van iets tot iets anders vanwege wat het is - feitelijke contingentie is afhankelijkheid van andere oorzaken en toeval. Gratuïet wil dus zeggen, dat de werkelijkheid haar zijn aan iets te danken heeft, het zijn is aan het zijnde "verleend" of gegeven. Deze individuele plant staat toevallig hier - feitelijk toevallig en contingent op een veelheid van oorzaken - maar dat deze plant in de wereld een mogelijkheid is, dat deze 'soort" bestaan kan, is de wezenlijke contingentie. Als we spreken over het geheel van alle dingen, is er niet één enkel zijnde, waarop die wezenlijke toevalligheid kan worden herleid. Daaruit zou geconcludeerd kunnen worden, dat er een wezen moet zijn, dat zelf geen zijnde is, en waarvan alles wezenlijk afhangt en dat uit zichzelf noodzakelijk is - want het kan niet-niet-zijn.

Dit is allemaal Thomistische metafysica, waar ik filosofisch erg door gecharmeerd ben. . Tja, en die taal werkt heel nauwkeurig, maar is idd best lastig. Nee, dat is in "normaal" Nederlands niet uit te leggen zonder het te vervalsen. Hier moet ook een terminologie geleerd worden, daar kan ik niks aan doen.

Het zijn van een zijnde is intrinsiek aan dat zijnde, is zijn eigen, innerlijke actualiteit van zijn. Elk zijnde is zelf wat het is. Tegelijkertijd beschikt dat zijnde niet over dat eigen zijn, het wordt door dat zijn geconstitueerd, tot stand gebracht, zonder over dat zijn te beschikken. Het zijn van een zijnde is zowel intrinsiek - eigen - en transcendent - onbeschikbaar, extern.

Hm, ik dacht to dat wezenlijke contingentie, de negatie is van onwezenlijke contingentie, dat het dus de vorming of samenstelling van iets (uit iets anders?) die kenmerkend is voor dat iets betekent. Wezenscontigentie lijkt mij de vorming of de samenstelling van een wezen (doorgaans een levensvorm) te betekenen, Welk van de twee bedoel je nu?

“innerlijke afhankelijkheid van een zijnde op zijn oorzaak “ lijkt mij een taalfout. Het is “afhankelijk van” en niet “afhankelijk op”. Bovendien impiceert deze tekst de veronderstelling dat het zijn wordt veroorzaakt door een enkele oorzaak. Dat is meestal niet het geval. Er zijn meestal meerdere niet noodzakelijkerwijs samenhangende oorzaken. Nog minder begrijpelijk volgt dan “een afhankelijkheid van iets tot iets anders vanwege wat het is”. Maar als de eigenschappen(wat het is) een afhankelijkheid veroorzaken, dan kan hetgeen ze veroorzaken niet de oorzaak zijn van wat is. Mijn eigenschappen maken mij afhankelijk van zuurstof, voedsel enzovoort. Maar zuurstof en voedsel hebben mij niet veroorzaakt. Ook al waren ze ook onmisbaar voor hetgeen mij wel veroorzaakt heeft. Je geheimtaal blijkt niet erg consistent als ik hem tracht te decoderen.

Je (mogelijke) conclusie:
“Daaruit zou geconcludeerd kunnen worden, dat er een wezen moet zijn, dat zelf geen zijnde is, en waarvan alles wezenlijk afhangt en dat uit zichzelf noodzakelijk is - want het kan niet-niet-zijn.”

De term wezen houdt in dat het is. “wezen” is een vervoeging van het hulpwerkwoord “zijn” met “een wezen” bedoelen we een exemplaar van een levensvorm. Als het niet “zijnde” is houdt dat in dat het - nog- of niet meer- bestaat. Er kan dan ook niets van afhangen. Het is dan ook totaal niet noodzakelijk (anders was het noodzakelijkewijs wel zijnde), verder is iets dat niet “niet kan zijn” niet iets dat “kan zijn”. Zoals gezegd “zijn” is het hebben van eigenschappen, maar een eigenschap is alleen onderscheidend als ze ook kan ontbreken, en derhalve kan alleen datgeen “zijn” dat ook “niet kan zijn”. Je zin staat mijns inziens dan ook bol van tegenstrijdigheden. Tegenstrijdigheden klinken soms heel diepzinnig, maar hebben in feite niets om het lijf.

Dat het in normaal Nederlands niet uit te leggen valt, komt mijns inziens om dat het in begrijpelijke taal direct duidelijk zou zijn wat het betekent, en dan zou eenieder het direct herkennen als tegenstrijdig, onlogisch, onjuist en – naar ik vrees – onzinnig.

Zelfs als het logisch, consistent waar en zinnig was, dan nog zou het weinig om het lijf hebben, omdat je tekst uitsluitend algemene relaties bevat, vooral bestaande uit hulpwerkwoorden of afleidingen daarvan en geen enkele onderscheidende eigenschap, Dus zelfs dan blijft de vraag “Waar heb je het over?”. Ik krijg niet de indruk dat je het echt ergens over hebt. Vandaar dat ik me liever bezig houdt met wezens die wel onderscheidende eigenschappen hebben. Jij en ik en alle anderen.

[RobbertVeen]

Ik zei:

Er is zoiets als een verticale afhankelijkheid van de zijnden ten overstaan van een Zijn dat de orde van de zijnden moet transcenderen, en waarvan de hele wereldorde totaal afhankelijk is.

En het antwoord was:

Je doelt op het noodzakelijk bestaan van een eerste oorzaak (God), maar verderop schrijf je desalniettemin:

Het oneindige moet een [aan] de grond van het eindige zijn

Turtles all the way down.

Ik sprak juist over een verticale afhankelijkheid, om uit te sluiten dat het gaat om de opeenvolging in de tijd en God als "eerste" oorzaak. Dat is in mijn taaltje een horizontale afhankelijkheid.

Het niet-eindige (oneindige) is noodzakelijk de grond van het bestaan van alle zijnden, omdat de zijnden geen "rekenschap" kunnen geven van hun zijn en niet door zichzelf zijn.

[RobbertVeen]

P.S. Ik heb het vermoeden dat je aanstonds met stille trom gaat vertrekken. Dus alvast het volgende:
Tabee. Het ga u goed.

Mocht je willen.

[Henry II]

Ik geloof dat Het bestaan van God kan worden aangetoond door het concept verandering. Er moet een oorzaak zijn voor alle veranderingen. Ik geloof dat de eerste beweger God is.

Alle materie bestaat uit bewegende deeltjes, die zomaar over kunnen gaan naar energie. Zie je jouw godsbeeld op zo'n elementair niveau dan? Er is geen concept 'verandering', maar dit is een waarneming.

[RobbertVeen]

Ik probeer op mijn blog de hele redenatie wat rustiger te ontwikkelen. Mag ik verwijzen? Of zal ik hier citeren?

http://veenpreken.wordpress.com/2014/07 ... en-geloof/" onclick="window.open(this.href);return false;

Voor een gelovige is God degene die zich aan hem heeft geopenbaard. Die openbaring komt tot ons via het Woord, wordt ontwikkeld in contact met andere gelovigen, krijgt gestalte in catechisatie en studie. Uiteindelijk berust het geloof op de overweldigende ervaring dat God heeft gesproken en door Zijn Geest nog steeds spreekt. Alleen als we aannemen dat God een persoon is, - zo “verschijnt” Hij voor ons de Bijbel – kunnen we aan het feit van de openbaring al iets aflezen. Als God een persoon is en tegelijkertijd absoluut, dan moet hij wezenlijk persoon zijn. “Wezenlijk persoon” betekent dat Hij door en door persoon is, volkomen, vanuit zichzelf en zonder afhankelijkheid van andere personen en zijnde.

Daaruit – uit het feit van het geloof en de aanname van de persoonlijkheid van God – volgt iets heel bijzonders. We moeten dan zeggen dat God volkomen beschikt over de wijze waarop hij gekend wordt. Je kunt God als het ware niet besluipen om te ontdekken wat Hij is, zonder dat Hij daar een hand in heeft. Als Hij daarover beschikt is elke kennis over Hem een vrije mededeling van God over zichzelf. Een spreken dus. We kennen God alleen door het Woord dat Hij zelf spreekt en is.

In de filosofie kunnen we dat niet als uitgangspunt nemen. Het godsbewijs heeft een veel bescheidener begin. De overtuiging alleen dat voor ieder mens er iets bestaat waaraan hij volstrekt “gelooft”. Voor iedereen is er zoiets als het absolute. Dat kan zelfs de ontkenning van God zijn, of de claim van de onkenbaarheid van het absolute, of de tijdelijkheid of zinloosheid van alle menselijke ervaringen. Er is altijd wel iets absoluuts waaraan iemand gelooft.

In de filosofie gaat het er nu om om nauwkeuriger te zeggen hoe het absolute waarin je gelooft zich verhoudt tot het relatieve. Het is een kritisch onderzoek: is het absolute dat wij geloven werkelijk absoluut? En als het dat niet is, wat zou dat absolute dan wel kunnen zijn?

Een gelovige zal zich kunnen afvragen of het niet voldoende is dat hij gelooft. Waarom moet er nog een filosofische redenering bijkomen? Immers, de reden dat de gelovige gelooft, ligt niet buiten het geloof zelf. We hebben geen redenatie en argumenten nodig gehad om tot geloof gekomen. Dat geloof is gegroeid. Is geschonken. Om het netjes filosofisch te zeggen: het motief van het geloof ligt binnen het geloof zelf. We zeggen immers dat wij geloven, omdat God heeft gesproken – maar dat God heeft gesproken is juist weer een voorwerp van geloof. Voor een buitenstaander is dat een cirkelredenering. Je moet het geloof vooronderstellen om te kunnen uitleggen waarom je gelooft! Zo zit het inderdaad. En precies om die reden mogen we in de filosofie – want die verklaart een cirkelredenering als ongeldig – er geen gebruik van maken.

Toch beseft de gelovige ook wel dat God zich niet alleen maar heeft meegedeeld of heeft gesproken, maar dat hij zich ook tenminste enigszins of in zekere mate heeft gemanifesteerd in de schepping zelf. Als de mens een schepsel van God is, dan moet in de menselijke natuur, met name in de wijze waarop wij kennen en liefhebben, een aanwijzing liggen voor het bestaan van God. De mens is immers geschapen “in het beeld en naar de gelijkenis” van God. Ook voor de gelovige zou er dus een mogelijkheid moeten zijn om het bestaan van God indirect in te zien uit de menselijke natuur en de aard van de schepping zelf.

Het geloof is een daad van persoonlijk vertrouwen, waarvan je de laatste motieven en gronden zelfs niet eens kent, en als je ze al zou kennen niet aan ander kunt mededelen. Een filosofische gedachtegang moet echter toegankelijk zijn voor kritiek van buiten. Het godsbewijs wordt wel gemotiveerd door het geloof, maar moet zelf zuiver rationeel in elkaar zitten.

Het godsbewijs is een originele en unieke weg van ons denken, niet te vergelijken met andere kernprocessen – schreef de thomistische filosoof Peters. Het is zijn manier van denken die ik leerde kennen tijdens mijn studie filosofie, die voor mij nog steeds de beste toegang biedt tot het bestaan van God buiten de theologie om. In al mijn bijdragen over het godsbewijs word ik vooral door de filosoof J. Peters geïnspireerd. Uiteindelijk gaat zijn manier van denken, net als die van Karl Rahner die ik ook hogelijk waardeer, terug op de middeleeuwse filosoof Thomas van Aquino. Een protestantse theoloog maakt gebruik van een katholieke filosoof! Deden we dat maar vaker!

[bonifacius]

@Robbert: ik heb een serieuze vraag aan jou waardoor ik gelovigen in de bijbelse God probeer te begrijpen.
Heb het boek Wereldgodsdiensten: allemaal gelijkwaardig? Van de Jezuïet Herwig Arts onlangs gekocht maar nog niet aan begonnen, ik heb zoveel nog te lezen.

Mijn vraag aan jou tussendoor is: Waarom geloven alvast 900 miljoen Boeddhisten niet in een God? Wijden zij daar gewoonweg dus geen gedachten aan.

Heb het boek 'Vrij van religie' van de Dalai Lama hier ook wel liggen, maar ook enkel nog maar de inleiding gelezen ook.
Maar ik ben dus geïnteresseerd in jouw visie daarop als mennoniet van oorsprong zijnde.

mvg.