Lex-Legis schreef:Mijn vraag is; Waar baseer jij, als atheïst, jou moraal op? En wat maakt voor jou, als Humanistiesche atheïst, het Westerse-Humanistische moraal de meest rationele vorm van moraliteit?
Gegroet, Lex-Legis.
In je vraag zit een voor-onderstelling dat elke atheist, of zelfs elke niet gelovige, zou thuishoren in een welbepaalde groep: het westers humanisme. En je stelt a priori dat 'voor ons' dit soort moraal de meest rationele zou zijn ?
Ik ben me er niet van bewust 'last' te hebben van deze oude traditie, oude school. We zijn weeral een paar honderden jaren verder sinds het ontstaan van het humanisme.
We zijn nog steeds in staat om vernieuwend te denken, inspelend op DEZE tijd. Al bestaat er inderdaad evengoed een humanistisch conservatisme, dat bijna even stroef kan uitpakken als diverse godsdienstige conservatismen.
Als ik je vraag persoonlijk beantwoord, dan kan ik géén detail geven, (dat is een klein boekje vol, een levensmoraal...) maar wel de leidraad: ik ga uit van de feitelijkheden van DEZE tijd, de feitelijke mogelijkheden voor de (nabije) toekomst. In 2007 staat de wereld voor andere inzichten dan in 1980. Totaal andere. De huidige alomvattende invloed van informatietechnologie op het dagelijks leven was er nog NIET. Het inzicht dat leven totaal "maakbaar" of "veranderbaar" is (gentech) was er nog NIET. Het feit dat de (economische) machtscentra spectaculair over de aardbol zouden verschuiven op korte tijd (bvb China) was er nog NIET. (1980 was een tijd van wereldstabiliteit) Het feit dat volksmigraties plots terug massaal de politiek en de maatschappelijke verhoudingen zouden bepalen, was er nog NIET. Het feit dat deze wereld nu, terug geconfronteerd is met massaal godsdienstig/gelovig fundamentalisme, was er nog NIET. En zo kan het lijstje nog een tijd uitgebreid worden.
De veranderingen in 25 jaar tijd zijn enorm. En vooral: komen uit alle hoeken tegelijk.
2007 is op zich geen specifiek jaar, maar dit lijkt me wel een specifiek decennium.
Persoonlijk heb ik, pragmatisch gesproken, niet veel meer (in het geheel niks eigenlijk... ) aan het historisch humanisme. Ik heb géén houvast aan een denkkader uit een tijd toen de hoogst mogelijke snelheid die een mens kon bereiken die was van een galloperend paard, en de hoogst mogelijk snelheid van communicatie, die van de vlucht van een duif. Laten we wel zijn: ELKE tijd kent zijn EIGEN tijdsbeeld, en heeft denkers die daar antwoorden voor formuleerden. Of ZOU ze moeten hebben, en zou ze moeten... beschermen.
Ik heb enkel en alleen nood aan verse denkbeelden, vanuit DEZE tijd, vanuit DIT tijdsbeeld dus, en met een versheidsdatum tot aan de volgende grote maatschappelijke ommezwaai. Weze dat reeds 2020 of pas 2050, ik heb geen kristallen bol, maar ik verlang niet dat een filosofie en een moraal eeuwigheidswaarde moet hebben.
Vanuit godsdiensten willen ze deze claim wel stellen, zodanig dat godsdiensten (maar ook andere "gevestigde" levensbeschouwelijke systemen) op geen tijd "achterlijk" worden, het is te zeggen: niet meer van hun tijd, blind, ..
Ik hoor echter bitter weinig fundamenteel nieuw denken in deze tijd. Of toch niet? Maar, hoe je ook tegenover hedendaagse denkers staat (ze vallen niet noodzakelijk op door ronkende titels), ze worden zoals vanouds terug vermoord. Denk maar aan Pim Fortuin. Het loutere feit dat hij zich uitsprak over DEZE tijd, en niet over een gezapig historisch doorlevende waanwereld, maakte hem gevreesd. En zoiets staat los van een "aanhang". De intelligentsia verlaten zich zo vaak krampachtig op een gedegen historische kennis waaraan ze alle "waarden" toetsen. Dat is waarachtig conservatisme. Progressivisme betekent in elke tijd niet meer of niet minder dan stappen vooruit zetten, in een richting die je nog niet ten volle kent, maar die je WIL vormgeven.
Dat alles wat ik nu schetste is het kader waarin ik mijn wereldbeeld vorm geef, en waar mijn moraal zich naar vormt. En dat staat totaal los van de dinosaurus 'westers humanisme'.
