Heeft de mens een vrije wil

Moeilijke ethische vraagstukken.

Moderator: Moderators

Gebruikersavatar
Gerard
Bevlogen
Berichten: 1883
Lid geworden op: 17 nov 2004 16:35
Locatie: Deventer

Heeft de mens een vrije wil

Bericht door Gerard »

Ik zag na tien uur woensdag avond 9 maart een deel van een wetenschappelijke documentaire programma genaamd Joachim Bublath op de ZDF.Afbeelding
Daar was het thema "Hebben we een vrije wilsuiting of zijn we slaaf van onze eigen hersenen?" oftewel "dikteert onze hersenen onze beslissingen?"
Wetenschappers lieten zien dat ze door plaatselijk pulsen te geven rechtstreeks op de hersenen de proefpersoon naar iets konden laten grijpen.
Afbeelding
(de hersenen zijn volgens de documentaire gevoelloos dwz voelen geen pijn door die blootstelling en directe aanraking)
De proefpersoon verklaarde na afloop dat hij volkomen uit eigen wil naar het voorwerp had gegrepen. Dat zet je toch aan het denken. :roll:
Gehirn - das große Rätsel
Marionette Mensch
Diktiert uns das Gehirn Entscheidungen?

Zur Zeit tobt in der Wissenschaft ein heftiger Streit über die Frage, ob der Mensch wirklich nicht mehr ist, als das Zusammenspiel der Neuronen in seinem Gehirn. Gibt es eine freien Willen oder ist das nur eine Illusion, die uns das Gehirn vorgaukelt?
Sendung vom 09.03.2005
http://www.zdf.de/ZDFde/inhalt/27/0,187 ... 47,00.html
"Er zijn mensen die men overtuigt met verheven gebaren, maar die men wantrouwig maakt met argumenten."
Friedrich Nietzsche
els
Forum fan
Berichten: 370
Lid geworden op: 18 feb 2005 21:22
Contacteer:

Bericht door els »

Ik zag na tien uur woensdag avond 9 maart een deel van een wetenschappelijke documentaire
O, stom dat ik dat heb gemist. Zit ik de hele gids uit te pluizen, kijk ik er nog langs. :(
Hebben we een vrije wilsuiting of zijn we slaaf van onze eigen hersenen?
Onze hersenen zijn toch geen marsmannetjes die ons van buitenaf besturen? Ze maken deel uit van onszelf.
De proefpersoon verklaarde na afloop dat hij volkomen uit eigen wil naar het voorwerp had gegrepen. Dat zet je toch aan het denken.
Wij zijn zodanig ontwikkeld dat bepaalde externe gebeurtenissen ervoor zorgen dat we bepaalde keuzes maken. Als je dorst hebt, grijp je naar een kopje thee. Doe je dat niet, dan sterf je uit. Je maakt kennelijk geen onderscheid tussen de oorzaak - dorst of een kunstmatig toegediend pulsje - om over 'vrije wil' te spreken.

Dat is op zich interessant, maar nog geen reden om ons 'slaaf van onze hersens' te noemen. Onze hersens dienen om ons te zeggen dat we op zijn tijd een kopje thee moeten nemen, anders gaan we dood. Je kan dus ook zeggen dat de hersens onze deskundig adviseurs zijn, en dat zij zich in dit geval lieten misleiden. Wij vertrouwen door ervaring op onze hersens, dus zolang dat goed gaat, geven we gehoor aan de prikkels.

De omgeving heeft invloed op wat je doet, en jij beïnvloedt anderen omdat je deel uitmaakt van hun omgeving. Je krijgt ontelbare indrukken, en je kan kiezen uit vele mogelijkheden om te reageren.

Misschien kom je na veel redeneren tot de conclusie dat de miljoen indrukken die je voorafgaand aan je gedrag had uiteindelijk leidden tot precies die ene keuze die je net maakte. Maar dan kun je in het verlengde daarvan stellen dat de toekomst al vastligt. Want al die miljoenen factoren die leiden tot die ene keuze die jij morgen gaat maken leiden nu al onontkoombaar in die richting.

Toch een interessant onderwerp, hoewel mijn mening hierover al vast ligt. :P
Gebruikersavatar
lanier
Superposter
Berichten: 6824
Lid geworden op: 14 sep 2004 23:20

Bericht door lanier »

Ik geloof dat in een ander topic ook dit onderwerp naar voren kwam.
Als er een God bestaat, die handelt volgens een vooropgezet plan; kun je dan spreken van een vrije wil? Eigenlijk niet. Als een God de mensheid laat beslissen volgens een vrije wil, wat is dan de rol van God?

In het dagelijks leven is het zo dat onze hersenen veel worden gevoed door negatieve impulsen (alle nieuws is slecht nieuws). Daarnaast is het zo dat onze hersenen het heerlijk vinden om te blijven malen over allerlei problemen, dus dat de hersenen actief bezig zijn.

Zaken zoals werkdruk, stress en burn-out zijn typische verschijnselen van onze modernistische cultuur. Het altijd beter willen presteren dan onze voorgangers.
Het in leven willen blijven is een primaire behoefte; toch drink of eet je iets terwijl het niet echt noodzakelijk is. In onze wereld zijn die behoeftes ruim voorhanden en denk je er niet over na.

Ik heb een keer een programma gezien over iemand die 4 verschillende proefpersonen 5 verschillende kaarten voorlegde en beweerde dat hij ervoor kon zorgen dat alle personen dezelfde kaart zouden kiezen; dit gebeurde ook. Wat is dan een vrije wil?

Helaas heb ik de documentaire niet gezien; ben wel benieuwd naar wat allemaal werd beweerd. Het begrip vrije wil is iets dat misschien niet zo eenvoudig is te omschrijven als we zelf wel denken.
Rebecca
Forum fan
Berichten: 175
Lid geworden op: 19 aug 2003 13:21
Locatie: Down to Earth

Bericht door Rebecca »

Evt. interessante aanvullende literatuur hierover 'Hersenen Bewustzijn Zicht op onszelf' (ISBN 90 5625 108 2) Prof.dr Dick Swaab, hersenwetenschapper, een van de auters van het boek n.a.v. een Symposium van het Thijmgenootschap, schrijft o.a. het volgende:
Hersenen, Bewustzijn en geloof: neurologische aspecten
'....De 'uitvinding' van de kunst werd zo'n 35.000 jaar geleden door de mens rond dezelfde tijd gedaan in de Ardeche in Frankrijk, in Australie, en in Afrika. Blijkbaar is de unieke uiting van menselijke creativiteit afhankelijk van het ontwikkelingstadium van de hersenen....'
'Éen beschadiging van de prefrontale cortex in de eerste levensjaren leidt in de volwassenheid tot gestoord sociaal en moreel gedrag (diefstal, aggresief gedrag)....'
In zijn conclusie van weleer (2000) schrijft Swaab o.a. het volgende: '....Geest of bewustzijn brengen dus niets teweeg, maar zijn zelf producten van het functioneren van de hersenen en verdwijnen dus als de hersenen niet meer functioneren....'
'je moet niet alles lezen wat je gelooft, en je moet niet alles geloven wat je leest...'
Gebruikersavatar
DetectedDestiny
Geregelde verschijning
Berichten: 61
Lid geworden op: 31 okt 2004 15:33

Bericht door DetectedDestiny »

Het volgende is de tekst uit een Word bestand met enkele vragen van mij over vrije wil die ik me enkele jaren geleden stelde.

Bestaat er zoiets als een 'vrije wil'? En een afgeleide vraag, hebben wij een onstoffelijk bewustzijn? Of zijn onze fysieke hersenen en zenuwstelsel alles dat nodig is om onze acties en gedachten te verklaren?

Ik vraag mij dat af omdat er volgens mij een probleem is met de 'aansluiting' van zo'n onstoffelijk bewustzijn, of een vrije wil, op onze fysieke hersenen. Een vrije wil zou betekenen dat wij kunnen ingrijpen in de chemische processen die zich in onze hersenen afspelen en dus noodzakelijk met zich meebrengen dat mensen macht hebben om tegen de natuurwetten in te gaan.

Neem eens de hypothetische situatie dat er 2 personen bestaan, met exact dezelfde geschiedenis (dit is eigenlijk niet eens noodzakelijk), exact dezelfde hersenen en exact dezelfde keuzemogelijkheid. Als onze hersenen 'de vrije loop' hebben onder invloed van natuurwetten, dan maken deze personen dezelfde keus. Maar zouden deze personen een vrije wil hebben, dan kunnen zij verschillende keuzes maken. Minstens één van de twee moet dus ingrijpen in het 'normale' verloop van chemische reacties in zijn hersens om deze keuze te maken.

Nu vraag ik mij af, hoe kan een onstoffelijk bewustzijn ingrijpen in die processen in onze hersenen? Kunnen wij op atomaire of moleculaire schaal de natuurwetten naar onze hand zetten (al is het onbewust)?

P.S.: Als een onstoffelijk menselijk bewustzijn kan ingrijpen in de materiële werkelijkheid (tegen natuurwetten in), maakt dat niet een soort 'minigod' van die mens?

http://www.amc.uva.nl/a/04/1708.html
http://www.theosophy-nw.org/theosnw/sci ... at-bra.htm
http://www.nobel.se/medicine/laureates/ ... ecture.pdf
I am the assassin, with tongue forged from eloquence
I am the assassin, providing your nemesis
tsjok45

Bericht door tsjok45 »

Over de vrije wil zijn al bilbliotheken vol geschreven :

O;a. Bas Baring heeft een interessan inleidend t artikel geschreven ( als boekbespreking ) over verschillende experimenten die hersenonderzoekers en cognitie wetenschappers hebben uitgevoerd ;

ik dacht dat dit als documentatie -link eventueel aan dit topic kan worden toegevoegd
en is hier te vinden
Experimenten tonen grenzen eigen keuzes aan
http://www.leidenuniv.nl/mare/2004/27/libri05.html
De illusie van de vrije wil
Daniel M. Wegner: The Illusion of Conscious Will. Bradford Books 2002. 405 pgs. ISBN 0262731622.
Mark Haddon: Het Wonderbaarlijke Voorval met de Hond in de Nacht. De Fontein 2003, 208 pgs. ISBN 9025417957.
Vertaling van The Curious Incident of the Dog in the Night-time Vintage UK 2004. ISBN 0099470438
En hier is een verzameling oude artikels te vinden ; met onder meer een interview met llinas en links naar het werk van onder meer V Ramachandran
http://www.pbs.org/wgbh/nova/mind/electric.html#chat
Llinás:
Some people believe we are something beyond neurons, but of course we are not. We are just the sum total of the activity of neurons. We assume that we have free will and that we make decisions, but we don't. Neurons do. We decide that this sum total driving us is a decision we have made for ourselves. But it is not.
Gebruikersavatar
Gerard
Bevlogen
Berichten: 1883
Lid geworden op: 17 nov 2004 16:35
Locatie: Deventer

Bericht door Gerard »

els schreef:Onze hersenen zijn toch geen marsmannetjes die ons van buitenaf besturen? Ze maken deel uit van onszelf. Je maakt kennelijk geen onderscheid tussen de oorzaak - dorst of een kunstmatig toegediend pulsje - om over 'vrije wil' te spreken. Wij vertrouwen door ervaring op onze hersens, dus zolang dat goed gaat, geven we gehoor aan de prikkels.
Ik ben het met je eens als je zegt dat je hersenen deel uitmaken van jezelf. Ik ben ook niet bang om slaaf te zijn van mijn hersenen. Ik ben ook slaaf van mijn eigen ervaringen waarnaar ik handel. De vraag is echter of je nog wel "vrije wil" kunt spreken. Is je handelen het resultaat van vele ervaringen en vele weloverwogen beslissingen of is het het reslutaat van de vele situaties waar je geen invloed op hebt gehad, te vergelijken met een heftige rit in een grote achtbaan waarin je volledig wilsonbekwaam alle kanten heen geslingerd werd. Je zegt zelf al
els schreef:Misschien kom je na veel redeneren tot de conclusie dat de miljoen indrukken die je voorafgaand aan je gedrag had uiteindelijk leidden tot precies die ene keuze die je net maakte. Maar dan kun je in het verlengde daarvan stellen dat de toekomst al vastligt. Want al die miljoenen factoren die leiden tot die ene keuze die jij morgen gaat maken leiden nu al onontkoombaar in die richting.
Maar dat riekt naar een soort van predestinatie. Dat vind ik pertinente onzin maar als je alle metafysica daaruit weglaat en dus alleen van je aardse bestaan (volgens mij het enige bestaan) en je fysieke lichaam en dat wat men geest noemt uitgaat zit er een kern van waarhied in zoals jij al omschreef. Het is voor mij nog slechts een hypothese maar misschien kunnen anderen daar nog op aanvullen.
Daarnaast zie ook een gevaar! We kennen al het fenomeen hersenspoeling maar dit zou dus nog iets verder kunnen gaan nml. hersensturing. Kun je mensen i.p.v. een arm uit laten strekken minder onschuldige dingen laten doen en dan in een minder experimentele en klinische omgeving? Dan zijn het dus geen marsmannetjes maar mensen met een enge ideologie. Na onze daden zullen we verklaren dat we volledig uit vrije wil handelden, op dat moment want ik stel me voor dat je dat achteraf niet begrijp waarom je zo handelde en alle bewijzen zijn tegen je.
lanier schreef:Als er een God bestaat, die handelt volgens een vooropgezet plan; kun je dan spreken van een vrije wil? Eigenlijk niet.
Voor mij hoort een illisoire God niet in deze discussie thuis.
lanier schreef:Ik heb een keer een programma gezien over iemand die 4 verschillende proefpersonen 5 verschillende kaarten voorlegde en beweerde dat hij ervoor kon zorgen dat alle personen dezelfde kaart zouden kiezen; dit gebeurde ook. Wat is dan een vrije wil?
Dit is volgens mij een pure gochel ruc en kun je dus ook niet in deze discussie aanvoeren.
lanier schreef:Helaas heb ik de documentaire niet gezien; ben wel benieuwd naar wat allemaal werd beweerd.
Volgens mij heb ik een geddelte ervan nog op band staan. Ik zal eens kijken . Misschien is het op de site ook wel volledig te downloaden. Het is eigenlijk ook een filosofische onderwerp. Zal ook eens kijken wat de filosofen erover beweren.
rebecca schreef:In zijn conclusie van weleer (2000) schrijft Swaab o.a. het volgende: '....Geest of bewustzijn brengen dus niets teweeg, maar zijn zelf producten van het functioneren van de hersenen en verdwijnen dus als de hersenen niet meer functioneren....'
Daar ben ik het volledig mee eens. Geest en bewustzijn zijn voor mij ook materiële zaken of ieder geval gevolg vd materie. Andere gedachten daarover schaar ik onder de mistige metafysica.
"Er zijn mensen die men overtuigt met verheven gebaren, maar die men wantrouwig maakt met argumenten."
Friedrich Nietzsche
Gebruikersavatar
Gerard
Bevlogen
Berichten: 1883
Lid geworden op: 17 nov 2004 16:35
Locatie: Deventer

Bericht door Gerard »

DetectedDestiny schreef:hebben wij een onstoffelijk bewustzijn? Of zijn onze fysieke hersenen en zenuwstelsel alles dat nodig is om onze acties en gedachten te verklaren?
Voor mij een duidelijke zaak ik ga voor de laatste optie.
DetectedDestiny schreef: Een vrije wil zou betekenen dat wij kunnen ingrijpen in de chemische processen die zich in onze hersenen afspelen en dus noodzakelijk met zich meebrengen dat mensen macht hebben om tegen de natuurwetten in te gaan.
Conclusie we hebben géén vrije wil behalve dan dat we wat kunnen laveren op de golven (het uiterste topje op de immense watermassa)?
"Er zijn mensen die men overtuigt met verheven gebaren, maar die men wantrouwig maakt met argumenten."
Friedrich Nietzsche
Gebruikersavatar
Gerard
Bevlogen
Berichten: 1883
Lid geworden op: 17 nov 2004 16:35
Locatie: Deventer

Bericht door Gerard »

tsjok45 schreef:Over de vrije wil zijn al bilbliotheken vol geschreven :
O;a. Bas Baring heeft een interessanr inleidend artikel geschreven
Ik begrijp dat je Nederlanders niet direct voor Haring wilt uitschelden maar het zij U vergeven. Je bedoeld Bas Haring Afbeelding
(de jonge filosoof bekend van de Ned. TV serie "stof" over allerdaagse filosofie) en ook vaste gast in een wetenschappelijk programma van Paul Witteman. (sorry, ik ben zo slecht in het onhouden van programma-namen) Hij heeft dacht ik ook een kinderboek geschreven over de evolutie theorie. "Kaas en de evolutietheorie" geloof ik dat het heet.

Ik zal de links die jij noemt eens doorkijken.
"Er zijn mensen die men overtuigt met verheven gebaren, maar die men wantrouwig maakt met argumenten."
Friedrich Nietzsche
Gebruikersavatar
Stanhope
Ervaren pen
Berichten: 656
Lid geworden op: 06 dec 2004 19:55

Bericht door Stanhope »

GH schreef:
Conclusie we hebben géén vrije wil
Je geformeerde collega’s zullen dit met je eens zijn.


Paulus:
Filippenzen 2:12 Geliefde broeders en zusters, u bent altijd gehoorzaam geweest toen ik bij u was. Wees het des te meer nu ik niet bij u ben. Blijf u inspannen voor uw redding, en doe dat in diep ontzag voor God, 13 want het is God die zowel het willen als het handelen bij u teweegbrengt, omdat het hem behaagt.

Uit de Nederlandse Geloofsbelijdenis (= gereformeerde leer):

Daarom verwerpen wij al wat men in strijd hiermee leert over de vrije wil van de mens, omdat de mens slechts een slaaf van de zonde is en niets kan aannemen, of het moet hem uit de hemel gegeven zijn (Joh. 3:27). Want wie zal zich erop beroemen uit eigen kracht iets goeds te kunnen doen, daar Christus immers zegt: Niemand kan tot Mij komen, tenzij de Vader, die Mij gezonden heeft, hem trekt (Joh. 6:44)? Wie zal wijzen op zijn eigen wil, als hij weet dat de gezindheid van het vlees vijandschap is tegen God (Rom. 8:7)? Wie zal de moed hebben te spreken over eigen kennis, wanneer hij inziet dat een ongeestelijk mens niet aanvaardt wat van Gods Geest is (1Kor. 2:14)? Kortom, wie zal ook maar 驮 eigen denkbeeld naar voren brengen, wanneer hij weet dat wij niet bekwaam zijn iets uit onszelf te denken, maar dat onze bekwaamheid Gods werk is (2Kor. 3:5)?
Dordtse Leerregels (= gereformeerde leer):
Anderen die door de bediening van het evangelie geroepen zijn, komen wel en worden bekeerd. Dit moet men niet aan de mens toeschrijven, alsof hij zich door zijn vrije wil zou onderscheiden van anderen aan wie even grote of voldoende genade tot geloof en bekering geschonken is (zoals de hoogmoedige ketterij van Pelagius zegt). Men moet dit aan God toeschrijven: evenals Hij de zijnen van eeuwigheid in Christus heeft uitverkoren, roept Hij hen in dit leven met kracht, schenkt hun geloof en bekering, verlost hen uit de macht van de duisternis en brengt hen over in het rijk van zijn Zoon. God doet dit alles, opdat zij de grote daden zouden verkondigen van Hem die hen uit de duisternis geroepen heeft tot zijn wonderbaar licht, en opdat zij niet in zichzelf, maar in de Here zouden roemen, zoals de geschriften van de apostelen op tal van plaatsen getuigen.
Gebruikersavatar
Gerard
Bevlogen
Berichten: 1883
Lid geworden op: 17 nov 2004 16:35
Locatie: Deventer

Bericht door Gerard »

Stanhope schreef:Je geformeerde collega’s zullen dit met je eens zijn.
Je trekt het uit zijn verband want ik denk dat weinig gereformeerden het eens zijn met mijn stelling die in een eerdere posting.
Voor mij hoort een illisoire God niet in deze discussie thuis.
"Er zijn mensen die men overtuigt met verheven gebaren, maar die men wantrouwig maakt met argumenten."
Friedrich Nietzsche
Gebruikersavatar
lanier
Superposter
Berichten: 6824
Lid geworden op: 14 sep 2004 23:20

Bericht door lanier »

lanier schreef:
Ik heb een keer een programma gezien over iemand die 4 verschillende proefpersonen 5 verschillende kaarten voorlegde en beweerde dat hij ervoor kon zorgen dat alle personen dezelfde kaart zouden kiezen; dit gebeurde ook. Wat is dan een vrije wil?
Dit is volgens mij een pure gochel ruc en kun je dus ook niet in deze discussie aanvoeren.
Dit is niet het geval; 4 verschillende proefpersonen (niet tegelijk) zaten aan een tafel en voor hun lagen open en bloot 5 kaarten met daarop een symbool (golf, driehoek, ster, vierkant en cirkel). De proefpersonen hadden volledig de vrije keuze om een willekeurige kaart te kiezen. Echter de man zorgde ervoor in zijn gesprek met hun ( 5 minuten) dat ze een bepaalde kaart kozen; namelijk de kaart die hij hun wilde laten kiezen. Alle vier de proefpersonen kozen dezelfde kaart. Alle vier de proefpersonen waren niet onder hypnose; je zou in dit geval kunnen spreken van het dwingend sturen van een persoon, het lijkt me geen vorm van hersenspoeling.
Deze man was te zien in de documentaire Extraordinairy People op Discovery en een aantal 'geleerden' kwamen nog aan het woord. Zij waren het erover eens dat deze man bijzondere krachtige technieken gebruikte om iemand te sturen.

Als je bij iemand electroden op het hoofd plaatst en vervolgens een bepaalde fysieke actie laat uitvoeren, dan heeft dit volgens mij niets te maken met een eventuele vrije wil. Je stimuleert een bepaalde actie; de hersenen krijgen een speficieke puls, en handelen vanuit een standaard situatie. Als die puls betekent dat je je arm moet uitsteken, dan zul je dat ongetwijfeld doen. Je doet het elke dag, denkt er niet over na, dus waarom zou je er nu over gaan nadenken en je ertegen gaan verzetten?

Drie jaar geleden had ik in beide onderarmen RSI en in mijn rechter arm zowel een golfarm (binnenkant van de elleboog) als een tennisarm (buitenkant van de elleboog).
Ik weet maar al te goed wat het is wanneer je hersenen een bepaalde puls geven om iets te doen wat je zelf niet wilt. Ik voelde de puls bijna letterlijk verstuurd worden naar mijn arm. Het was op dat moment voor mij onmogelijk om een bepaalde taak uit te voeren. Mijn hersenen waren ervan overtuigd dat een bepaalde actie anders uitgevoerd moest worden dan ik zelf wilde. Het heeft me zeer veel tijd, concentratie en overredingskracht naar mezelf toe gekost om die situatie te veranderen. Lange tijd nadat de fysieke klachten waren verdwenen was ik nog steeds niet in staat op bepaalde momenten om een bepaalde actie uit te voeren. Dit kwam voort uit een stress-situatie op dat moment en mijn hersenen reageerden net als op het moment dat ik fysieke klachten had. Op het moment zelf had ik totaal geen fysieke klachten, maar mijn hersenen vertelden mij dat ik de actie niet kon uitvoeren. In zekere zin dus een slaaf van mijn hersenen op dat moment.

Een vriend van me is een aantal keren gehypnotiseerd tijdens een therapie. Hij vertelde me dat je inlevingsvermogen ontzettend toeneemt en dat je bepaalde situaties helder voor ogen ziet. Maar, hij vertelde mij ook dat hij zich ertegen kon verzetten als hij het wilde. Toen hij onder hypnose was kreeg hij in de gaten wat de therapeut van hem als volgende stap verwachtte. Die stap voerde hij niet uit, alleen maar om te kijken of hij in staat was om zich ertegen te verzetten. Dus een vrije wil.

Op de vraag: 'Dikteren onze hersenen onze beslissingen' kan ik alleen antwoorden dat je hersenen reageren volgens aangeleerd gedrag. Wij zijn zelf in staat om die beslissingen te veranderen als we willen. Als je doorkrijgt hoe het werkt en je wilt veranderen, dan is dit mogelijk.

Iemand electroden plaatsen op het hoofd, een puls toedienen en vervolgens verklaren dat iemand niet heeft gehandeld uit vrije wil is voor mij iets te kort door de bocht. Namelijk die prikkel hoort toch bij die actie?
Het wordt een ander verhaal als je iemand een puls toedient en vervolgens duidelijk maakt dat afwijkend gedrag hoort bij die puls. Dus, als je iemand een puls toedient die er normaal voor zorgt dat je je arm uitsteekt en die veranderd in een reactie dat iemand gaat zitten, dan spreek je van geen vrije wil meer. Maar hoe vertel je die persoon dat afwijkend gedrag moet worden vertoond? Dit kan bijvoorbeeld door misleiding; vertel een persoon op een dwingende manier dat hij/zij een arm moet uitsteken en dien een puls toe die als reactie heeft dat iemand gaat zitten. Herhaal dit vele malen en na verloop van tijd zal het wel resultaat hebben. De persoon wordt echter gedrag aangeleerd wat niet overeenkomt met de normale situatie en handelt dan niet uit vrije wil. M.b.v. dwang (fysiek, verbaal of toedienen van drugs) kun je iemand niet meer uit vrije wil laten handelen.
Gebruikersavatar
Gerard
Bevlogen
Berichten: 1883
Lid geworden op: 17 nov 2004 16:35
Locatie: Deventer

Bericht door Gerard »

lanier schreef:Als je bij iemand electroden op het hoofd plaatst en vervolgens een bepaalde fysieke actie laat uitvoeren, dan heeft dit volgens mij niets te maken met een eventuele vrije wil.
Volgens mij ook niet maar het essentiële en vreemde is dat de proefpersoon het achteraf wel als zodaing ervaarde.
lanier schreef:Drie jaar geleden had ik in beide onderarmen RSI en in mijn rechter arm zowel een golfarm (binnenkant van de elleboog) als een tennisarm (buitenkant van de elleboog). Ik weet maar al te goed wat het is wanneer je hersenen een bepaalde puls geven om iets te doen wat je zelf niet wilt. Ik voelde de puls bijna letterlijk verstuurd worden naar mijn arm. Het was op dat moment voor mij onmogelijk om een bepaalde taak uit te voeren. Mijn hersenen waren ervan overtuigd dat een bepaalde actie anders uitgevoerd moest worden dan ik zelf wilde.
Dat is toch wat anders. Als je hersenen / c.q. je lichaam niet doet wat je wilt is iets anders dan dat je lichaam doet wat je niet uit vrije zou doen maar achteraf wel zo ervaart.
lanier schreef:Op de vraag: 'Dikteren onze hersenen onze beslissingen' kan ik alleen antwoorden dat je hersenen reageren volgens aangeleerd gedrag. Wij zijn zelf in staat om die beslissingen te veranderen als we willen.
In een normale situatie wel maar denk even aan die klinische experment situatie !
lanier schreef:Iemand electroden plaatsen op het hoofd, een puls toedienen en vervolgens verklaren dat iemand niet heeft gehandeld uit vrije wil is voor mij iets te kort door de bocht. Namelijk die prikkel hoort toch bij die actie?
Ja maar die puls is niet jouw vrije wil maar die van een ander.
Ik ben me er van bewust dat in dit topic 2 onderscheden zaken spelen.
1) Ben je slaaf van je eigen hersenen?
2) Kun je een externe, door een ander individu gegeven, puls ervaren als een eigen vrije keuze?
Het eerste is waar de meesten op reageren. Op het tweede wordt niet gereageerd. Maar dat is waarschijnlijk gebrek aan kennis waaraan ik zelf, als niet neuroloog of hersenonderzoeker, aan lijd. Ik ben ook slechts boodschapper van een interessant feit dat ik ergens oppikte en de noodzaak voelde het te delen zodat anderen daar misschien iets verstandigs over zouden zeggen waarvan ik dan weer zou leren.
"Er zijn mensen die men overtuigt met verheven gebaren, maar die men wantrouwig maakt met argumenten."
Friedrich Nietzsche
Gebruikersavatar
Gerard
Bevlogen
Berichten: 1883
Lid geworden op: 17 nov 2004 16:35
Locatie: Deventer

Bericht door Gerard »

GH schreef:Ik ben me er van bewust dat in dit topic 2 onderscheden zaken spelen.
1) Ben je slaaf van je eigen hersenen?
2) Kun je een externe, door een ander individu gegeven, puls ervaren als een eigen vrije keuze?
Het eerste is waar de meesten op reageren. Op het tweede wordt niet gereageerd.
Even ter aanvulling: 1) is meer een filosofische vraag. 2) is een biologische vraag.
Filosoferen kunnen we allemaal. Voor 2) is biologische kennis vereist.
"Er zijn mensen die men overtuigt met verheven gebaren, maar die men wantrouwig maakt met argumenten."
Friedrich Nietzsche
Gebruikersavatar
lanier
Superposter
Berichten: 6824
Lid geworden op: 14 sep 2004 23:20

Bericht door lanier »

lanier schreef:
Als je bij iemand electroden op het hoofd plaatst en vervolgens een bepaalde fysieke actie laat uitvoeren, dan heeft dit volgens mij niets te maken met een eventuele vrije wil.

Volgens mij ook niet maar het essentiële en vreemde is dat de proefpersoon het achteraf wel als zodaing ervaarde.
Dat je het als zodanig ervaart wil niet zeggen dat het ook gebeurde uit vrije wil.
Je hersenen krijgen een impuls en daarbij hoort een bepaalde reactie. Wat de wetenschappers gedaan hebben is niets anders dan het lokaliseren in de hersenen van een bepaalde actie. Het is niet zo moelijk om bij proefpersonen in de hersenen te meten wat er gebeurt als iemand zijn/haar arm uitsteekt. Als je begrijpt welk proces zich afspeelt, kun je dit simuleren en voila de proefpersoon steekt zijn/haar arm uit. Dit is een logische reactie die volgt en voor mij niet anders dan bijvoorbeeld iemand die de vuist bald als er een electrische puls op de arm wordt gegeven.
Doordat iemand technische hulpmiddelen gebruikt om iemand iets te laten uitvoeren is er volgens mij geen sprake van of je al kunt spreken van een vrije wil. Het is voor mij meer iets in de trant van: Kijk wij weten wat er in de hersenen gebeurt als iemand zijn/haar arm uitsteekt en we kunnen die reactie opwekken. Heel knap hoor, maar ik spreek zelf liever van wel of geen vrije wil als er geen technische hulpmiddelen aan te pas komen. Als er sprake is van 'geen vrije wil' dan kan dat in mijn ogen alleen omdat iemand anders je manipuleert en dat je daardoor iets doet wat je normaal gesproken niet zou doen.
Plaats reactie