Ik lees op dat blog eerst:
RobbertVeen op zijn blog schreef:Al sinds Augustinus wordt in de theologie dan ook gezegd, dat er wel motieven zijn voor het geloof, maar geen bewijzen. Kort samengevat beweert Augustinus dat God door Zijn genade de wil van de mens buigt om hem te laten geloven met het verstand. De laatste en diepste oorzaak van het geloof moet God zelf zijn. En uiteraard is dat een cirkelredenering: je moet in God geloven om te kunnen weten dat God de oorzaak van je geloof is. Buiten het geloof om is er geen argument of bewijs – ik herhaal het maar weer eens – om tot het geloof over te gaan. (Onder “geloof” versta ik dan niet alleen maar het geloof in het bestaan van God maar ook het geloof in alles wat door de bijbel en in de kerkgeschiedenis geopenbaard is.)
Oftewel dat ten diepste God de oorzaak voor het geloof is. Dat klinkt mij als een bijzonder zwak argument in de oren, want wat is dan de oorzaak van het geloof van (bijvoorbeeld) een moslim of een hindoe?
RobbertVeen schreef:Betekent dat nu dat we in deze situatie vastzitten? De situatie waarin iemand aan ons vraagt waarom wij geloven, en dat het antwoord moet zijn dat wij nu eenmaal geloven?!!
Hoe je het ook tracht te wenden of keren, die schijn van bovenstaande situatie is zo sterk dat er wel niets lijkt te zijn dat die gedachte uitbant bij degene die kennis neemt van je geloof. Zo begin je je vorige lange post met
RobbertVeen schreef:Ik heb niet veel getwijfeld aan het bestaan van God, omdat ik eerder de ervaring en gedachte had dat de hele kwestie irrelevant was.
Dat klink in mijn oren als iemand die niet in God gelooft. God is een woord dat nu eenmaal bij de woordenschat van je geloof behoort. Het enige wat je erover hoeft te zeggen is dat God niets is wat we ons kunnen voorstellen, en voor zover je het begrip moet aankleden is het iets abstracts, zoals de grond van het bestaan. Ten diepste de uitspraak van iemand die niet meer gelooft in God, maar erbovenuit is gegroeid en het woord enkel gebruikt omdat het van oudsher tot de religie behoort.
In je blogartikel roei je nog een lange tijd in dezelfde trant verder zonder ergens aan te komen. Je komt met een antwoord dat het godgeloof gestoeld zou kunnen zijn op grond van het getuigenis in de bijbel, maar ontmaskert het meteen zelf als een cirkelredenatie, en kunt niet aangeven op grond waarvan je dan het getuigenis van God in de bijbel als goddelijk en als openbaring aanneemt.
Dan kom je met:
RobbertVeen op zijn blog schreef:In zekere zin beweer ik daarmee, dat ik geloof, omdat ik het geloven wil. Het mag zo zijn dat ik in mijn geloof aanneem, dat God degene is die mijn wil daartoe heeft aangezet en bewogen, maar het blijft toch uiteindelijk een kwestie van willen.
Dan is de vraag, hoe onderscheid je dit van een verslaving? Lees je woorden eens op deze manier: "In zekere zin beweer ik daarmee, dat ik rook, omdat ik roken wil. Het mag zo zijn dat het de nicotine is die mij steeds tot roken aanzet, maar het blijft toch uiteindelijk een kwestie van willen." Je kan hier natuurlijk op antwoorden dat het geloof niet altijd aan je wensen en verlangens voldoet, maar af en toe er tegenin kan gaan. Maar dat is niet anders dan dat de roker soms met keelklachten zit, en opstaat met een hoop gehoest.
RobbertVeen schreef:Misschien werkte het bij mij wel zo, dat ik een gebouw heb gevonden dat mij een goede plek geeft om te wonen - intellectueel bedoel ik - en dat ik accepteer dat het stevige fundamenten heeft ook zonder die te kunnen zien. Als de aardbeving komt en het gebouw is verdwenen - d.w.z. mijn geloof is opeens helemaal weg - dan is het anders, dan kan ik, dan moet ik nog van mening veranderen. Maar het staat al een halve eeuw met slechts wat lichte bevinkjes. (Veroorzaakt door de buren.)
Dit klinkt mij heel vertrouwd in de oren. Een verslaving van een halve eeuw is moeilijk te doorbreken. Het is alsof er van je gevraagd wordt iemand anders te gaan worden, en zoiets is buitengewoon moeilijk wanneer je al tot over de helft van je leven bent.
Het 'stevige fundamenten' te noemen is overigens een truc waarmee je je eigen psyche om de tuin leidt, want vrijwel alle mensen kunnen wanneer ze tegen de zestig aanlopen hun fundamenten natuurlijk wel stevig noemen.
RobbertVeen schreef:Ik moet zeggen dat ik de (filosofische) vraag naar Gods bestaan om deze redenen niet interessant en relevant genoeg vind om daarover veel twijfel te hebben.
Ik vind het nog steeds de grootste indicatie van dat je voor jezelf verbergt ten diepste een atheïst te zijn.
RobbertVeen schreef:Wat voor mij veel zwaarder woog is het "praktische atheïsme" - als ik mijn omstreden Psalm 14 commentaar mag noemen - dat is een manier van leven die in feite geen rekening hield met het bestaan van God.
Ook die zin legt hetzelfde bloot: je bent christen vanwege de
levenswijze, niet vanwege dat er reden zou zijn om te gaan geloven dat er een God bestaat.
En in je preek over Psalm 14 heb je opgemerkt dat je geen reden hebt om in de moderne tijd atheïsme gelijk te stellen aan verdorven levensstijl. Het bestaan van een God kun je dus ook niet afleiden uit de levensstijl.
Hetzelfde kom ik weer opnieuw tegen, in het gesprek dat je voert met Peter van Velzen:
RobbertVeen schreef:Ik heb God niet leren kennen door de filosofie, maar door na te denken over de persoon, de uitspraken en de daden van Jezus van Nazareth. Het is gekomen tot een ontmoeting met Jezus in een uiteraard overdrachtelijke zin. Jezus heeft mij, zoals hij dat deed bij alle mensen die hij tegenkwam, voor een beslissing geplaatst. Neutraliteit is uitgesloten. Of ik volg hem als zijn discipel, of ik negeer hem en ga mijn eigen weg. Het is er in mijn leven van gekomen dat ik besloot om hem te volgen als zijn discipel. Zijn godsbeeld, zijn levensweg als openbaring van het karakter van God, zijn gemeente waar ik deel van uitmaak – dat alles is het gevolg van mijn beslissing.
Je hebt God leren kennen? Dat is volstrekt niet waar. Je hebt een verhaal en leer over een Jezus leren kennen, en dáár ben je aan gehecht, het heeft diepe indruk op je gemaakt.
En waarom zet je hier een zwart-wit tekening neer? Waarom is er enkel een keus tussen hem in alles te volgen, of hem in alles te negeren? Iemand kan zeer wel van mening zijn dat zijn leer af en toe zeer goed is, maar bijvoorbeeld zijn geloof in een God, een Gehenna, duivelen en satan, tijdgebonden en foutief waren. Blijkbaar zie je Jezus zoals het in het christendom alle tijden onderwezen is, als de incarnatie van God. Voor mij heeft het godzijn van Jezus altijd ten diepste gelijk gestaan aan een wanhopige poging om de conclusie dat er helemaal geen God bestaat te kunnen ontvluchten. Wanneer je van God een mens maakt kun je er weer 2000 jaar verder mee. (
http://www.kolumbus.fi/volwassengeloof/ ... neel15.htm" onclick="window.open(this.href);return false; )
RobbertVeen schreef:de tijden dat mijn twijfel zwaar woog en ik in mijn leven geen rekening hield met Gods bestaan, waren voor mij in het geheel geen gelukkige tijden. Dat motiveert mij dan ook niet, om de vraag tot op het bot opnieuw af te kluiven.
Precies, maar, nogmaals, dan is je godgeloof ten diepste een
psychische kwestie.
Alles wat je verzint om het godgeloof redelijk te maken is enkel franje en om de tuin leiden van jezelf en anderen. Het wordt bedacht om je maar geen conclusies te hoeven laten trekken uit het feit dat het godgeloof een psychische behoefte voor je is.
Rereformed en PietV hebben geloof ik beiden al eens uitgesproken wat de zin van dit alles is: dat de toehoorders en meelezers er iets aan hebben, in welke richting dan ook. Daaraan probeer ik hier bij te dragen.
Ik denk dat je veeleer jouw vroegere ik beschrijft en bestrijdt, dan dat je met mij werkelijk in conversatie bent. Overweeg eens of dat anders kan. 
