De internationale Index van Menselijke Ontwikkeling meet de prestaties van een land op de 3 categorieën van
(1) volksgezondheid (ahv de leeftijdsverwachting bij geboorte),
(2) kennis (ahv analfabetisme en het deel van de bevolking dat primaire, secundaire en tertiare educatie doorloopt)
en (3) levensstandaard (ahv het Bruto Nationaal Product per individueel lid van de bevolking in koopkracht in dollars).
Wiki over Libië meldt dat mede door de hoge olie-productie dit land behoort tot de topscorende landen qua bruto binnenlands product op het Afrikaanse continent. Sinds de ontdekking van de olievoorraden in 1959 - de drie Ottomaanse provincies Cyrenaica (Oosten, tegen Egypte, Sudan en Tsjaad), Tripolitanië (Noorden, grens met Tunesië) en Fezzan (Zuiden, grenst beetje aan Tunesië, vooral aan Algerije, Niger en Tsjaad) die Italië veroverde en in 1912 samenstelde; de olievoorraden zitten in de Noordelijke regio maar vooral in de Oostelijke regio - werd Libië van één van de armste landen ter wereld destijds ineens zeer rijk. De rijkdom concentreerde zich echter in de handen van koning Idris en daarover groeide de onvrede bij diverse Libische facties. Na zijn staatsgreep in 1969 nationaliseerde Kadhaffi de oliewinning en dwong de Italiaanse, Engelse en Amerikaanse ingenieurs het land te verlaten, waarvan de Libische economie profiteerde en dat zorgde voor relatief hoge levensstandaard van de Libische bevolking op de Afrikaanse continent. Na de Koude Oorlog wordt Khadaffi minder anti-Westers en doet oliehandel met het Europese bedrijfsleven van Italië, Frankrijk en Engeland. De oliewinning zit, zoals gezegd, vooral in de grootste Oostelijke regio Cyrenaica en in de Noordelijke regio Tripolitanië zit wat oliewinning plus de olie-export. De economische factor van olie, inclusief de verdeling van de daaruitkomende rijkdom onder de bevolking, dient ook in de huidige discussie over de toekomstige opbouw van één democratisch Libië na Kadhaffi (of het toekomstige uiteenvallen in drie natie-staten) niet gemakkelijk van de tafel te worden geveegd maar meegenomen in het spreken over een stabiele of instabiele staat. Het is een groot verschil of het belangrijkste export-product (legale) olie is of, in het geval van Afghanistan, (illegale) opium en papaver.
Kan het toekomstige Libië na Kadhaffi, in internationale HDI-zin, door aanhoudende burgeroorlog tussen stammen, een tweede Afghanistan worden?Libya
(1) Health Life expectancy at birth (years) 74.5
Prevalence of undernourishment in total population (% of population) <5
Expenditure on health, public (% of GDP) 1.9
Under-five mortality (per 1,000 live births) 17
Life expectancy at birth (years) 74.5
(2) Education Mean years of schooling (of adults) (years) 7.3
Adult literacy rate (both sexes) (% aged 15 and above) 88.3
Combined gross enrolment ratio in education (both sexes) (%) 95.8
Expenditure on education (% of GDP) (%) 3.4
Internet users (per 100 people) 5.1
Mean years of schooling (of adults) (years) 7.3
Expected Years of schooling (of children) (years) 16.5
(3) Income GNI per capita (2008 PPP US$) LN 9.7
GDP per capita (2008 PPP US$) 16,999 1
GNI per capita (2008 PPP US$) LN 9.7
Household final consumption expenditure per capita PPP (constant 2005 international $) n.a.
Inequality Inequality-adjusted HDI value n.a.
Income Gini coefficient n.a.
Inequality-adjusted education index n.a.
Inequality-adjusted income index n.a.
Inequality-adjusted HDI value n.a.
Inequality-adjusted life expectancy n.a.
Poverty Multidimensional poverty index (k greater than or equal to 3) n.a.
Multidimensional poverty index (k greater than or equal to 3) n.a.
Intensity of deprivation n.a.
MPI: Headcount ( k greater than or equal to 3), population in poverty (% of population) n.a.
Population living below $1.25 PPP per day (%) n.a.
Gender Gender Inequality Index, value 0.504
Maternal mortality ratio (deaths of women per100,000 live births) 97
Population with at least secondary education, female/male ratio 1.264
Adolescent fertility rate (women aged 15-19 years) (births per 1,000 women aged 15-19) 3.2
Labour force participation rate, female/male ratio (Ratio of female to male shares) n.a.
Gender Inequality Index, value 0.504
Shares in parliament, female-male ratio 0.083
Maternal mortality ratio (new estimates) (deaths of women per100,000 live births) 64
Gender Inequality Index (updated) 0.476
Sustainability Adjusted net savings (% of GNI) n.a.
Carbon dioxide emissions per capita (tonnes) 9.2
Protected area (percentage of terrestrial area) 0.1
Adjusted net savings (% of GNI) n.a.
Human Security Refugees (thousands) 2.1
Refugees (thousands) 2.1
Unemployment rate, total (%) (% of labour force) n.a.
Homicide rate (per 100,000) 2.2
Robbery rate (per 100,000) n.a.
Population affected by natural disasters (average per year, per million) (average per year per million people) n.a.
Composite indices HDI value 0.755
Multidimensional poverty index (k greater than or equal to 3) n.a.
HDI value 0.755
Gender Inequality Index, value 0.504
Inequality-adjusted HDI value n.a.
Human Development Index Rank 53
Op het NOS-journaal werd de nabije toekomst van Libië na Kadhaffi vergeleken met Irak na Saddam, net als M. van Breeveld in de topic-opener ook doet maar minder nadrukkelijk dan de vergelijking met Afghanistan. Het verdelingsplan voor Libië dat Breedveld als discussiepunt aanreikt zou dan kunnen worden vergeleken met Joseph Biden's verdelingsplan dat Irak verdeeld in drie semi-autonome gebieden (Sunnistan, Shiastan en Kurdistan) onder een nationale regering die oa een oliewet opstelt. Het lijkt relevant de vraag te stellen of het partijpolitieke bestel van het democratische Libië wordt gevormd langs de regionale grenslijnen, grenzen tussen stammen (wanneer dat anders is dan de regionale) of langs islamitische grenslijnen. En ook hoelang het duurt voordat dat partijpolitieke bestel na Kadaffi's verbod op politieke partijen (zijn partij was formeel geen politieke partij) naar behoren is georganiseerd door de Libische democratie-pioniers en hoe goed het lukt met de nieuw op te stellen grondwet, de eerste vrije verkiezingen en de nieuw te stichten politieke partijen die daaraan mee kunnen doen. Net als bij de eerste vrije verkiezingen in Irak in januari 2005 een grootste Sjiitische, grote Koerdische en grote Soennitische partij naar voren kwamen, komen er in Libië bij de toekomstige eerste verkiezingen wellicht een grote Curenaicaanse partij, grote Tripolitanische partij en een grote Fezzanse partij naar voren die een coalitie-regering moeten zien te vormen omdat, net als in die Iraakse verkiezingen, geen enkele partij de absolute meerderheid van de zetels wist te veroveren. De vergelijking van het nieuwe Libie met het nieuwe Irak is ook beter op basis van de binnenlandse olieproductie. Jammer dan Irak niet voorkomt in de HDI-rankings van de VN.Afghanistan
(1) Health Life expectancy at birth (years) 44.6
Prevalence of undernourishment in total population (% of population) n.a.
Expenditure on health, public (% of GDP) 1.8
Under-five mortality (per 1,000 live births) 257
Life expectancy at birth (years) 44.6
(2) Education Mean years of schooling (of adults) (years) 3.3
Adult literacy rate (both sexes) (% aged 15 and above) 28.0
Combined gross enrolment ratio in education (both sexes) (%) 50.1
Expenditure on education (% of GDP) (%) 1.9
Internet users (per100 people) 1.7
Mean years of schooling (of adults) (years) 3.3
Expected Years of schooling (of children) (years) 8.0
(3) Income GNI per capita (2008 PPP US$) LN 7.3
GDP per capita (2008 PPP US$) 1,419
GNI per capita (2008 PPP US$) LN 7.3
Household final consumption expenditure per capita PPP (constant 2005 international $) 888
Inequality Inequality-adjusted HDI value n.a.
Income Gini coefficient n.a.
Inequality-adjusted education index 0.199
Inequality-adjusted income index n.a.
Inequality-adjusted HDI value n.a.
Inequality-adjusted life expectancy n.a.
Poverty Multidimensional poverty index (k greater than or equal to 3) n.a.
Multidimensional poverty index (k greater than or equal to 3) n.a.
Intensity of deprivation n.a.
MPI: Headcount ( k greater than or equal to 3), population in poverty (% of population) n.a.
Population living below $1.25 PPP per day (%) n.a.
Gender Gender Inequality Index, value 0.797
Maternal mortality ratio (deaths of women per100,000 live births) 1,800
Population with at least secondary education, female/male ratio 0.171
Adolescent fertility rate (women aged 15-19 years) (births per 1,000 women aged 15-19) 121.3
Labour force participation rate, female/male ratio (Ratio of female to male shares) n.a.
Gender Inequality Index, value 0.797
Shares in parliament, female-male ratio 0.350
Maternal mortality ratio (new estimates) (deaths of women per100,000 live births) 1,400
Gender Inequality Index (updated) 0.797
Sustainability Adjusted net savings (% of GNI) n.a.
Carbon dioxide emissions per capita (tonnes) 0.0
Protected area (percentage of terrestrial area) 0.4
Adjusted net savings (% of GNI) n.a.
Human Security Refugees (thousands) 2,833.1
Refugees (thousands) 2,833.1
Unemployment rate, total (%) (% of labour force) 8.5
Homicide rate (per 100,000) n.a.
Robbery rate (per 100,000) n.a.
Population affected by natural disasters (average per year, per million) (average per year per million people) 23,278
Composite indices HDI value 0.349
Multidimensional poverty index (k greater than or equal to 3) n.a.
HDI value 0.349
Gender Inequality Index, value 0.797
Inequality-adjusted HDI value n.a.
Human Development Index Rank 155