Einstein

[Devious]

De uitspraak "de wetenschap zonder religie is mank, religie zonder wetenschap is blind", is afkomstig uit een toespraak die Einstein ooit hield tijdens een symposium over religie, en de betreffende uitspraak wordt voorafgegaan door zijn visie op wat het begrip religie inhoudt (met name het laatste zinnetje uit dit citaat is heel belangrijk, want het is de context van de betreffende uitspraak. Het woord 'religie' heeft bij Einstein een andere betekenis dan 'godsdienst').: ‘In plaats van te vragen wat religie is, geef ik er de voorkeur aan te vragen wat het streven kenmerkt van iemand die bij mij de indruk wekt religieus te zijn: iemand die religieus verlicht is, komt op mij over als een mens die zich, naar beste vermogens heeft bevrijd van de ketenen van zijn zelfzuchtige verlangens en die in beslag wordt genomen door gedachten, gevoelens en neigingen waaraan hij zich vastklampt vanwege hun hechte boven het persoonlijke uitstijgende waarde. Belangrijk lijkt mij de kracht van deze boven het persoonlijke uitstijgende inhoud en de diepgang van de overtuiging met betrekking tot de allesoverheersende zinvolheid, ongeacht of er enige poging wordt ondernomen deze inhoud te verenigen met een goddelijk wezen………'
(vertaling van dit citaat is afkomstig uit de biografie door Abraham Pais; een persoonlijk vriend van Einstein)

Wat betreft het bestaan van een God, heeft Einstein meerdere malen aangegeven dat hij een agnost is. In een brief uit 1950 schreef Einstein: ‘My position concerning God is that of an agnostic. I am convinced that a vivid consciousness of the primary importance of moral principles for the betterment and ennoblement of life does not need the idea of a law-giver, especially a law-giver who works on the basis of reward and punishment.’

Hoewel Einstein meerdere malen aangegeven heeft dat hij een agnost was, is het heel goed mogelijk dat hij neigde naar pantheïsme. Hij was in ieder geval een vrijdenker, en geen christen of orthodoxe jood (Harun Yahya noemt hem zelfs een moslim), zoals vaak geroepen wordt.

Vriendelijke groet. (sorry dubbele post)

[Devious]

Ook hem neer te zetten als 'Pantheïst' is onzin. Het is in feite een persoon die religieus is zonder het woordje God op enigerlei wijze nog te hoeven gebruiken. .

Het woord waar hij zichzelf regelmatig mee heeft beschreven is 'agnost', maar ook al had hij denkbeelden die naar pantheïsme neigen, dan is dat toch niet erg? Ik vind 'pantheïst' geen denigrerende term. In mijn ogen is het een verlichte levensbeschouwing, die doorgaans in de praktijk op vrijwel hetzelfde neerkomt als atheïstisch humanisme.

[Rereformed]

Ook hem neer te zetten als 'Pantheïst' is onzin. Het is in feite een persoon die religieus is zonder het woordje God op enigerlei wijze nog te hoeven gebruiken. .

Het woord waar hij zichzelf regelmatig mee heeft beschreven is 'agnost', maar ook al had hij denkbeelden die naar pantheïsme neigen, dan is dat toch niet erg? Ik vind 'pantheïst' geen denigrerende term.

Nee, dat is het ook niet. Het is eerder een term die de zaak nóg verwarrender maakt dan hij al is, want dan moet je je weer gaan afvragen wat Einstein met zo'n pantheïstische God bedoelde. De enige link van Einstein met pantheïsme is dat hij één keer uitsprak dat hij 'gelooft in de god van Spinoza'. Maar dat is nu juist weer zo moeilijk: wat is 'de god van Spinoza'? Het is religie die het begrip God vervangt door de natuur, de natuur gezien als één groot kosmisch geheel. Door nog steeds het woordje god te gebruiken sticht Spinoza dus ofwel de allerhoogste verwarring, ofwel speelt hij het allerslinkste spelletje dat men maar zou kunnen bedenken in een religieuze cultuur om maar atheïst te mogen zijn en niet op het schavot te belanden.

[Sararje]

Ja maar Rereformed: dan ben je met de criteria van tegenwoordig iemand aan het beoordelen van 450 jaar geleden. Is dat fair? Lijkt me niet. Al was het maar omdat we kennistheoretisch en kennisinhoudelijk behoorlijk wat vorderingen hebben gemaakt en dan zwijg ik maar van Verlichting en andere maatschappelijke veranderingen.

[Destinesia]

de mensen die traditioneel gelovig zijn peuteren ieder woordje 'God', en 'religie' dat uit de mond van zo'n persoon komt eruit om ze voor hún karretje te spannen, terwijl Einstein er totaal niets mee wil te maken hebben.

[Sararje]

de mensen die traditioneel gelovig zijn peuteren ieder woordje 'God', en 'religie' dat uit de mond van zo'n persoon komt eruit om ze voor hún karretje te spannen, terwijl Einstein er totaal niets mee wil te maken hebben.

Het feit dat in de boeken van Harun Yahyah Einstein tot moslim wordt gebombardeerd, geeft dit wel aan. Mensen hebben er een neiging toe bekende mensen voor hun karretje willen spannen om zichzelf meer status te geven. Overigens is dit niet inherent aan gelovigen. Ik zie regelmatig ook agnosten zich vereenzelvigen met Einstein, pacifisten met Mandela enz. Vergelijkbaar is dit qua principe wel. ik heb zelf zoiets van: laat mensen nou eens voor zichzelf denken. (Ongeacht of dit nu Einstein of Mandela is)

[Destinesia]

Ik herken dit zo duidelijk. Ik las veel van die christelijke "lekker weglezende" fopspeen-boekjes waarin dat soort claims gedaan werden. Zoals ook "de laatste woorden van": >*insert celebrity*"< Daarom viel mij die zin van Rereformed mij zo op. Devious meen ik, kwam ook ooit eens langs op xxxx om dit soort "gelogen larie" te ontkrachten. Met succes meen ik me te herinneren.

xxxx edit: verwijzing naar dat desbetreffend forum door mij verwijderd.

[Rereformed]

Ja maar Rereformed: dan ben je met de criteria van tegenwoordig iemand aan het beoordelen van 450 jaar geleden. Is dat fair? Lijkt me niet. Al was het maar omdat we kennistheoretisch en kennisinhoudelijk behoorlijk wat vorderingen hebben gemaakt en dan zwijg ik maar van Verlichting en andere maatschappelijke veranderingen.

Wat de 'beoordeling' van Spinoza betreft (overigens leefde hij 350 jaar geleden): hij is voor mij het allergrootste genie uit de geschiedenis die ik ken, iemand die zijn tijd 300 jaar vooruit is en in z'n eentje de boekgodsdienst die al eeuwenlang geheerst heeft ontmaskert en totale vrijheid van meningsuiting voorstaat. Ik kan moeilijk genoeg superlatieven voor hem vinden.

Spinoza denkt op de manier dat wij moderne mensen denken. Het enige verschil is dat wij mensen van de 21ste eeuw nu vaak zien dat we beter het woordje God kunnen weglaten uit onze taal, omdat het enkel ellende en verwarring schept in de wereld.
Spinoza kon natuurlijk weinig anders dan God als woord in zijn vocabulair houden. En uiteraard bedoelde ik niet dat hij een bewust spelletje speelde. Maar wat hij in alle oprechtheid doet is goed bezien (of achteraf bezien) het woord 'God' kapen en er exact de tegengestelde invulling aan geven van waar het woord voor stond. Hij werd door christenen in later tijden daarom ook vaak zonder meer uitgemaakt voor atheïst.
Wanneer je zijn teksten leest en elke keer 'de natuur' substitueert voor het woordje 'God' dat hij gebruikt, zul je opmerken dat er niets is waar je als modern mens met hem in de knoop komt.

Boven alles is Spinoza een man die alles rationeel wil begrijpen, die voortdurend pleit voor naturalistische uitleg van alle dingen, iets wat via de wetenschap ontdekt en begrepen kan worden. In zijn wereldbeeld bestaan geen bovennatuurlijke machten meer, maar enkel natuurwetten, zelfs in het menselijk gedrag -een gedachte die Einstein ook ergens uitspreekt. Hoezeer je zijn zienswijzen nog 'religie' kan noemen, het heeft geen raakvlakken meer met wat tevoren voor religie doorging.

Het woordje 'vrij' wordt op dezelfde manier gekaapt door Spinoza. De gewone opvatting ervan is dat men in staat is 'uit vrije wil' zus of zo te doen, maar voor Spinoza is vrij 'het handelen overeenkomstig het karakter van iets', dus 'wat logisch volgt uit de essentie van iets'; in feite is vrij dan hetzelfde als determinisme. Het is bijzonder verwarrend en alweer lijkt het alsof alles exact wordt omgedraaid tot het tegenovergestelde, maar door het gebruik van de originele woorden die in omloop waren wordt er een bepaalde botsing ontweken.

Ik heb af en toe zin om me heel diep te gaan verdiepen in Spinoza om alles voor mezelf haarfijn uit te pluizen, maar schrik er telkens voor terug, want het is een enorme kluif om aan te beginnen.

[Rereformed]

Het feit dat in de boeken van Harun Yahyah Einstein tot moslim wordt gebombardeerd, geeft dit wel aan.

Kun je (kort) aangeven op wat voor manier Harun Yahyah dit voor elkaar krijgt?

[Sararje]

Idd, rekenfout van mij met Spinoza. Maar zelfs dan nog, ik heb dan wel (nog) niets gelezen van Spinoza, maar Rereformed: je beoordeelt de Franse Republiek toch ook niet naar de epubliek van Plato? Dit omdat er een tijds- en cultuurverschil in zit?

Heb zelf een jaar of 3 geleden gelezen (was op de Beverwijkse bazar en had daar achteraf toevalligerwijs een boek van Harun Yahyah in mijn handen en bij de index even gezocht op bekende namen en zodoende die opgezocht). Weet dus niet meer feilloos de redenering maar kort kwam die hierop neer: Einstein was een pantheist (aan de hand van de bekende redeneringen), dus geloofde hij in god, dus die god is Allah, dus Einstein was een moslim. Kortom: een bekende das-jas-tas redenering.

[fbs33]

Zo ondubbelzinnig is het anders niet. Einstein vond het geloof in een God die ingrijpt, de theistische God zoals jodendom, christendom en islam die voor zich zien weliswaar kinderachtig, maar hij haalde blijkbaar net zo fel uit naar atheisten die hem voor hun karretje spanden. Einstein geloofde in Spinoza's God: een kosmische orde achter de dingen.

Op dat blog van Smedes haalt iemand de volgende citaten aan:

"There are people who say there is no God," he told a friend. "But what makes me really angry is that they quote me for support of such views."

"What separates me from most so-called atheists is a feeling of utter humility toward the unattainable secrets of the harmony of the cosmos"

"The fanatical atheists are like slaves who are still feeling the weight of their chains which they have thrown off after hard struggle. They are creatures who--in their grudge against traditional religion as the 'opium of the masses'-- cannot hear the music of the spheres."

En in een bandopname voor een mensenrechtenorganisatie uit 1930: "The most beautiful emotion we can experience is the mysterious. It is the fundamental emotion that stands at the cradle of all true art and science. He to whom this emotion is a stranger, who can no longer wonder and stand rapt in awe, is as good as dead, a snuffed-out candle. To sense that behind anything that can be experienced there is something that our minds cannot grasp, whose beauty and sublimity reaches us only indirectly: this is religiousness. In this sense, and in this sense only, I am a devoutly religious man."
- Walter Isaacson, Einstein & Faith

Dat is uit Isaacson, W. Einstein, His LIfe and Universe, Simon & Schuster, 2007; zie hier op Amazon

Isaacson is geen miezerig christelijk apologeetje, maar een historicus met verschillende reputabele biografieen op zijn naam.

Waar hier sprake van is, en waar Einstein in geloofde, was een transcedente god (als een witte oningevulde, niet te bevatten vlek op de menselijke kaart van het gewetene dat wél ingevuld was)
Hij heeft tijdens zijn leven de grenzen ervan proberen vast te stellen en tegelijkertijd geprobeerd om dat 'gebied' kleiner te maken door het in te vullen voor zover mogelijk (voor hem)
Dat heeft niets met een immanente god uitstaande die het zgn. (menselijke) handelen decreteert, behalve dat beiden onzichtbaar etc. zijn!
Die 'laatste' is inderdaad een lachwekkend kinderachtig en de denkende mens onwaardig product dat aan alle kanten zijn (menselijke) makers onthult

[Tsjok45]

Waarin

Einstein tot moslim wordt gebombardeerd

http://nl.youtube.com/watch?v=8EyHLVdTWf0

Ik herken dit zo duidelijk. Ik las veel van die christelijke "lekker weglezende" fopspeen-boekjes waarin dat soort claims gedaan werden.

Dan heb je allicht ook ooit dit broodje aapwel eens gelezen ? en dan weet je ook
waarvoor het icoon "Einstein " zo allemaal al is misbruikt in christelijke( en andere ) middens ...

Ho ja het vermelde verhaaltje is deze week in verband met die "brief van einstein " weer eens opgedoken ...(noot 1)
Wie trapt er eigenlijk nog in dergelijke verhaaltjes ?(2)
of is het misschien toch waar ondanks het feit dat het nogal onhandig en populair is doorverteld ?


Noot (1)

http://zattemadammen.zv-magazine.be/biz ... s_einstein

Hmm.
Ik heb hier toevallig een email over gekregen van mijn vader,(een stuk vanuit een boek van Einstein) twee weken geleden en heb het op blogger gezet voor diegene die het graag willen lezen.
Ik waarschuw jullie,het is lang,maar zeer interessant...

http://sciencevgod.blogspot.com/

Ik dacht toch dat toeval niet "bestond " of belangrijk was voor dat soort mensen ?
er wordt zelfs gesuggereerd dat het verhaal afkomstig is uit een "boek van einstein "
Liegen voor god ? of grenzeloos naif herkauwen van het woord van papa (= iemand die blijkbaar met genoegen amerikaanse boekjes enof websites napluist ) ? .

(2)
blijkbaar wel een paar van mijn bizarre landgenoten op dat rare forum

[Prodigy]

Dat getouwtrek rond Einstein….. Einstein was Pantheist. Hij was duidelijk wars van het christendom, en atheist in per definitie afwijzen dat er niets is buiten het waarneembare, dat was hij ook niet.

[Sararje]

Nog even Rereformed: heb hiereen site gevonden met quotes a la Harun Yahya. Kijk voor de grap even bij Einstein en je ziet daar al een enorme misser in de quotes.

[Kochimodo]

Wat triest eigenlijk dat allerlei 'grote namen' voortdurend voor het christelijke karretjes worden gespannen. Bah!