Stefan van Glabbeek bespreekt een aantal vormen van determinisme en vrije wil op:
http://www.libertarian.nl/vrijbrief/pdf ... 1998-1.pdf
De volgende vorm sprak mij het meeste aan:
Wetenschappelijk determinisme.
Spoken, geesten en goden zijn schijnverklaringen voor de onverklaarde waarnemingen van de werkelijkheid. De hersenen zijn de denkorganen, en voldoen aan het actiereactie patroon, zoals de rest van de natuur; De hersenen bestaan uit gewone materie, net zo goed als je lever, als een plant of als een computer. Aangezien ons overleven en de wetenschap bestaan dankzij het uitgangspunt dat de materie te beschrijven is in termen van oorzaak en gevolg, geldt dit nog steeds als de materie in een bepaalde bio-chemisch samenhang verkeerd, zoals de nieren. Niemand zal zich bijvoorbeeld afvragen of nieren zich niet, toevallig onttrekken aan de zwaartekracht. Zo is het ook niet redelijk om er zomaar vanuit te gaan dat de hersenen zich onttrekken aan het actie-reactie patroon.
Dit patroon kan als volgt wetenschappelijk worden beschreven:
De input die de menselijke hersenen krijgt, leidt tot hersenprocessen. Deze processen kunnen instinctief zijn, reflexief, intelligent c.q. rationeel (vergelijkbaar met kunstmatige intelligentie, maar dan zelfbewust), of intuïtief (een bepaald gedachte patroon is geautomatiseerd in de hersenen opgeslagen zonder bewust te zijn, zoals bijvoorbeeld auto rijden), of een combinatie van deze mogelijkheden. De intelligente processen krijgen input, en verwerken deze. Afhankelijk van de waarden die een individu heeft, heeft een bepaalde input een logische keuze als gevolg. De logica is immers star, en leidt onverbiddelijk tot bepaalde conclusies vanuit bepaalde aannames. Het kan echter zijn dat de mens logische fouten maakt, doordat de hersenen zodanig werken dat denkfouten mogelijk zijn. De initiële waarden die een mens heeft zijn egoïstisch. De baby eet, met als doelstelling egoïstische behoeftenbevrediging. Later kunnen denkfouten en andere dan egoïstische motieven worden aangeleerd. De mens is immers een wezen dat leert van de oudere medemensen. Hoewel dit noodzakelijk is voor de overleving, kan het ook rampzalige gevolgen hebben. Het zelfbewuste in dit denkproces is een kwestie van aandacht en feedback. De mens heeft feedback van zijn eigen denken, gedrag en de gevolgen daarvan, en heeft dus een zelfbeeld, dat helpt bij het aanpassen en bijstellen van de gedachten om te kunnen overleven en zich prettig te voelen. Aandacht wil zeggen dat deze gedachten direct worden gekoppeld aan het wereldbeeld, het zelfbeeld en het geheugen. Als alles actie-reactie is in de natuur, dat ligt de toekomst nu al vast, maar deze is natuurlijk niet voorspelbaar, wegens de ingewikkeldheid van de materie. Een brein dat de voorspelling van de toekomst zou moeten maken, zou meer capaciteit moeten hebben dan dat er deeltjes is het universum zijn.
