Aton schreef: En het evangelie volgens Marcus is niet ROND 70 geschreven, maar zeker NA 70, gezien hij reeds weet heeft van de buit uit de Tempel die men in triomf in Rome liet zien. Dus niet ERGENS, en dat is geschiedkundig, of zou het hier ook om een andere Tempel gaan ?
Ik zei ook niet dat IK Markus ROND 70 dateer. Alleen dat dat de gebruikelijke datering is. Wat mijzelf betreft zei ik volgens mij iets anders. En NA 70 kan een hoop betekenen. We zijn het kennelijk wat dat betreft dus niet oneens, lijkt het. Behalve dat jij je weer op dingen baseert die je kennelijk meent te zien, maar die ik niet onmiddellijk zie. Maar ik meen mij te herinneren dat jij je eerder aansloot bij een datering van Guustaaf/Vergeer, in 71. Is 71 niet rond 70? Wil je nu toch later dateren dan 71? What's it gonna be?
Het jaar 70, het jaar van de val van Jeruzalem en de verwoesting van de tempel, is simpelweg de vroegst mogelijke datering die te verdedigen valt zonder onmiddellijk geconfronteerd te worden met al te veel fronsende wenkbrouwen. En een zo vroeg mogelijke datering is even simpelweg ingegeven door een behoefte om zo veel mogelijk van de geloofwaardigheid van het evangelieverhaal te redden. Daarin zit hem ook precies het belang van de datering van Markus voor ons onderwerp. De tactiek, zoals ik die vaak meen waar te nemen tenminste, is dan ook om te beginnen met ‘rond’ 70, om dat dan vervolgens zo ver mogelijk terug te duwen tot zelfs 65, of zoiets. Het probleem daarvan is dat zelfs toen het beleg van Jeruzalem al in volle gang was, en het duidelijk was dat de val van de stad nog maar een kwestie van tijd was, nog niemand had kunnen denken dat dat ook tot de verwoesting van de tempel zou leiden, met de vernietiging van de hele infrastructuur en organisatie daar omheen. Bij een datering van 70 of 71 zou Markus als het ware in de startblokken moeten hebben gezeten om zijn verhaal te gaan schrijven en dat is dus hoogst onwaarschijnlijk. Wat de zaak ook enorm compliceert is dat het idee van een Markus, of wie dan ook, die op een gegeven moment besloot om achter zijn schrijftafeltje te gaan zitten om zijn verhaal te schrijven, ongeveer, zo stel ik mij voor , als een moderne romanschrijver te werk gaat, ook onderdeel is van de christelijke mythe. In werkelijkheid zijn de evangeliën producten van vele handen en meerdere redacties. Als je dus een datum geeft voor dat evangelie moet je er eigenlijk wel even bijzeggen wat je daar dan precies mee bedoelt. Als we uit moeten gaan van de tekst zoals we die nu in onze bijbels aantreffen dan komen we volgens mij beslist een eind in de tweede eeuw terecht. Maar omgekeerd, als Detering gelijk heeft met zijn datering van de apocalyps van Mrk. 13 rond 135, hoeft dat nog niet noodzakelijkerwijs te betekenen dat er vóór die tijd nog helemaal geen evangelie bestond. Overigens, mijn ‘ERGENS’ sloeg op de datum. Niet op de plaats. Vergeef mij mijn onduidelijkheid. Maar het hele idee dat ‘Markus’zijn evangelie in Rome schreef is niet meer dan een oude vrome fantasie die geen enkele basis heeft en dus ook al een tijdje niet meer algemeen wordt aanvaard, zover ik weet. Maar zoals ik het begrijp hang jij dat wel aan.
En dat bezorgt jou, Aton, dan mijns inziens ook weer wat problemen. Zoals ik zei valt niet helemaal uit te sluiten dat er ooit in Jeruzalem een familie leefde die het evangelieverhaal van namen en personages voorzag. Voor wat dat waard is. Maar als ‘Markus’ zijn verhaal in Rome schreef, zo’n 40 jaar of meer na dato, hoe ter wereld kwam ‘Markus’ dan aan die informatie? Gegeven ook het feit dat ons daar in de overgeleverde literatuur niets van bekend is. Natuurlijk is het gemakkelijk daar verklaringen voor te bedenken. Zeker, als ‘Markus’ het wist, zal hij het ergens vandaan hebben. Maar ook hier draai je de boel weer om. ‘Markus’ wist het, volgens jou, en dus moet hij het gehoord hebben. Al was het maar via het roddelcircuit. Maar wist ‘Markus’ het? Dát is nu net de vraag. De petitio principii zit blijkbaar helemaal vastgebakken in jouw manier van denken. Je kunt alles bedenken, maar het schijnt je te ontgaan dat ‘bedenken‘ in deze context niets anders betekent dan dat we voor het vinden van verklaringen, bij gebrek aan bewijsmateriaal, op onze fantasie aangewezen zijn. Dat helpt ons niet echt verder. Je reageert hier op ‘mijn’ datering rond 70 en wilt daar ná 70 van maken. Daar vind je mij aan je zijde. Maar begrijpen doe ik je niet. Want het lijkt mij niet consistent. Want hoe later je ‘Markus’ dateert, hoe problematischer het wordt dat ‘Markus’ werkelijk iets wist dat met de namen op de ossuaria in die tombe te maken zou kunnen hebben.
En ik betwijfel eerlijk gezegd of je zelf het probleem onderkent. Er is maar heel weinig hard te bewijzen in deze wereld zodat het uiteindelijk gaat om het afwegen van waarschijnlijkheden. Het gaat ook niet alleen om wat ik nu hier naar voren breng. Maar het is wel zo dat je hele zienswijze naar mijn smaak gewoon veel te veel van inconsistenties en logische fouten aan elkaar hangt om aanspraak te kunnen maken op enige plausibiliteit. En dan zwijg ik nog maar over het feit dat je je niet echt bewust lijkt van een aantal zaken die van belang zijn. Zoals wat ik bijvoorbeeld hier nu aangeef.
Groet,
John
Helemaal niet voorbarig geweest.
