Is de vrije wil meer dan een illusie?

Serieuze discussies over het menselijk denken en gedrag

Moderator: Moderators

siger

Re: Is de vrije wil meer dan een illusie?

Bericht door siger »

heeck schreef:
Siger schreef: Een amoebe "is zich bewust van" wijzigingen in de temperatuur en zuurtegraad, en het bewijs is dat ze er op reageert.
Siger,
Bedoel je hiermee te zeggen dat reageren en bewustzijn voor jou identiek zijn ?
Nee, ik heb opzettelijk niet over bewustzijn gesproken.
Ik denk dat organismen, indien zo geevolueerd, prikkels tot steeds verfijndere indrukken konden verwerken en bewaren, en dat die bijvoorbeeld bij ons een punt heeft bereikt waarop wij van "bewustzijn" zijn gaan spreken.

Maar het begrip "bewustzijn" dat wij nu hanteren is op zichzelf een theorie, die besmet kan zijn (ik mag wel zeggen: is) met allerlei cultuurhistorische veronderstellingen. Het begrip "bewustzijn" uit zichzelf trachten te verklaren lijkt me daarom onmogelijk (zie voorbeeld over boot.)

Als de neurowetenschappen echt vooruit raken zullen nieuwe begrippen ontstaan, waarin misscchien "bewustzijn" geincorporeerd wordt zoals vroeger "psyche" in de psychologie: als iets met een andere definitie.
heeck schreef:Of heeft ook een stuurautomaat bewustzijn omdat die reageert ??
Zoals gezegd, ik heb het begrip "bewustzijn" opzettelijk vermeden. Als men PDP's gaat aanwenden als stuurautomaten zullen ze natuurlijk allerlei dingen gemeen hebben. Hoe meer hoe beter, zou ik zo denken. Dat is immers de bedoeling.
Joe Hn
Bevlogen
Berichten: 1704
Lid geworden op: 13 feb 2008 17:28

Re: Is de vrije wil meer dan een illusie?

Bericht door Joe Hn »

En zo wordt de ziel een geest die in steeds minder hoofden rondspookt.
Remember kids, fly, fear, fall, flare, fight, forgive, find out. Always remember.
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 11945
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Re: Is de vrije wil meer dan een illusie?

Bericht door heeck »

Siger,

Zeker een te waarderen benadering:
"(Zelf)bewustzijn" gewoon als woord schrappen en je bent wat inpassingsproblemen kwijt.
Alsof je je SUDEKO opgelost vindt als je al twee van de drie spelvoorwaarden hebt vervuld . :)

We lopen pittig parallel wat betreft de "Meat Machine" alias "Vleeschelijke Robot" dacht ik.

Roeland
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
siger

Re: Is de vrije wil meer dan een illusie?

Bericht door siger »

heeck schreef:Siger,

Zeker een te waarderen benadering:
"(Zelf)bewustzijn" gewoon als woord schrappen en je bent wat inpassingsproblemen kwijt.
Alsof je je SUDEKO opgelost vindt als je al twee van de drie spelvoorwaarden hebt vervuld . :)

We lopen pittig parallel wat betreft de "Meat Machine" alias "Vleeschelijke Robot" dacht ik.

Roeland
Het probleem van die benadering is (voor mij) dat ze sterk reductionistisch is.

Ik zeg dat alles natuur is, maar niet dat alles levenloos is, of een machine of een robot.
Gebruikersavatar
axxyanus
Moderator
Berichten: 12272
Lid geworden op: 08 nov 2008 21:23

Re: Is de vrije wil meer dan een illusie?

Bericht door axxyanus »

Maverick schreef:Het gaat er dus meer om of je de vrije wil als een dimensie moet zien die de toekomst maakt, met andere spelers, of als een illusie. Dat de stelling dat wat wij observeren is als vrije wil, te reduceren is tot interactie tussen atomen onhoudbaar is, is allang duidelijk, hij rammelt aan alle kanten en verdiend nog lichtjaren aan informatie aan aanvuling, is dus feitelijk geen wetenschappelijk standpunt maar gewoon een aan relgieuze standpunten gelijk te stellen speculatie.
Nee het is niet allang duidelijk dat het onhoudbaar is dat wat wij observeren als vrij wil te reduceren is tot interactie tussen atomen. Wat bedoel je hier trouwens mee? Bedoel je dat het misschien wel te reduceren is tot interactie tussen andere elementaire deeltjes of bedoel je dat het niet te reduceren is tot enige materialistische interactie?
Al mijn hier gebrachte meningen, zijn voor herziening vatbaar.
De illusie het verleden te begrijpen, voedt de illusie dat de toekomst voorspelbaar en beheersbaar is -- naar Daniël Kahneman
Gebruikersavatar
Ali
Banned
Berichten: 2910
Lid geworden op: 20 sep 2008 01:58

Re: Is de vrije wil meer dan een illusie?

Bericht door Ali »

heeck schreef:Siger,

Zeker een te waarderen benadering:
"(Zelf)bewustzijn" gewoon als woord schrappen en je bent wat inpassingsproblemen kwijt.
Alsof je je SUDEKO opgelost vindt als je al twee van de drie spelvoorwaarden hebt vervuld . :)

We lopen pittig parallel wat betreft de "Meat Machine" alias "Vleeschelijke Robot" dacht ik.

Roeland
Nu nog even ruimte, tijd en zwaartekracht en zo schrappen en de hele wereld daar buiten kan op de helling. Stom, bewustzijn zit gewoon tussen de oren! We stonden er bij en keken er naar. :shock:
Gebruikersavatar
axxyanus
Moderator
Berichten: 12272
Lid geworden op: 08 nov 2008 21:23

Re: Is de vrije wil meer dan een illusie?

Bericht door axxyanus »

@Maverick

Zou het volgens jou mogelijk zijn dat een AI-robot vrije wil heeft (als de technologie voldoende vooruitgang gemaakt zou hebben)?
Al mijn hier gebrachte meningen, zijn voor herziening vatbaar.
De illusie het verleden te begrijpen, voedt de illusie dat de toekomst voorspelbaar en beheersbaar is -- naar Daniël Kahneman
Gebruikersavatar
Ali
Banned
Berichten: 2910
Lid geworden op: 20 sep 2008 01:58

Re: Is de vrije wil meer dan een illusie?

Bericht door Ali »

Joe Hn schreef: 1. Wat is vrij
2. Wat is wil
3. Wat is vrije wil
1. Ongehinderd door in- of externe factoren.
2. De mentale kracht om ten dienste van een intentie, mentale of fysieke tegenkrachten te confronteren.
3. De potentie van een entiteit om ten dienste van een intentie ongehinderd eigen mentale en fysieke kracht te mobiliseren.

Is 't wat?

Nu intentie definiëren? Doe is een gooi.
Maverick
Banned
Berichten: 994
Lid geworden op: 24 apr 2009 17:51

Re: Is de vrije wil meer dan een illusie?

Bericht door Maverick »

siger schreef:
Maverick schreef:Het enige voordeel van zelfbewustzijn dat ik zie zit hem in het groter maken van het belang dat een organisme hecht aan zijn eigen keuze's. Zijn eigen voortbestaan en dat van anderen word er door beinvloed. Zijn die eigen keuze's een illusie, dan maakt het niets uit hoe die keuze's ervaren worden en heeft het zelfbewustzijn geen toegevoegde waarde.
Zo lijkt het alsof er twee wezens in het spel zijn: het organisme dat niets weet, en het zelfbewustzijn (homunculus?) dat toekijkt. Dit dualisme is van Plato tot Descartes gemeengoed geweest; misschien is het zelfs een animistisch overblijfsel uit de prehistorie.

Er is echter een eenvoudiger verklaring. Organismen reageren op prikkels. Sommige organismen hebben in de loop van hun evolutie een complexer reaktiesysteem gekregen. Die organismen slaan indrukken (prikkels) op, en vinden ze later terug, en vergelijken ze met nieuwe prikkels. Telkens indrukken worden teruggevonden, kunnen of moeten we zeggen dat het organisme kennis neemt van opgeslagen informatie. Een andere wijze om hetzelfde te zeggen is dat "het organisme zich bewust is (bewustzijn heeft) van die informatie". Er is geen biologische reden om terugvinden van prikkels anders te beschouwen dan bewustzijn van prikkels, zeker niet als het organisme een minimaal zenuwstelsel bezit. Elk experiment dat biologen kunnen bedenken zal geen onderscheid kunnen vinden tussen een dier dat zich bewust is en een dier dat informatie opslaat. Natuurlijk is de uitgebreidheid van bewustzijn evenredig met de complexiteit van het zenuwstelsel.

Andere dan graduele verschillen tussen ons menselijk bewustzijn en dat van eenvoudiger dieren is een soort optisch bedrog, omdat we de gedachtenwereld van andere dieren niet kennen als gevolg van de taalbariere en gebrekkige waarnemingen, en omdat we ons bewustzijn in een uitgedacht mensbeeld hebben gevat.
1/10 11PM

Zelbewustzijn dat toekijkt en een organisme dat niets weet horen volgens mij bij dezelfde denkbeelden als de onvrijheid van de wil. Ik verwerp beiden. Uiteraard is het wel mogelijk dat zelfbewustzijn slechts observeert, dus een onnodig bijproduct is van andere processen. Dan echter zou ik graag willen weten van welk proces het een bijproduct is. Is het dat niet, dan is het een proces met eigen waarde. Er is geen enkele gegronde reden om aan te nemen dat zelfbewustzijn een bijproduct is, dus is er ook geen enkele reden om aan te nemen dat de wil niet vrij is.

Bij een mathematisch universum kom je uit op de illusie van vrije wil, het mathematisch universum is dus een mogelijk fundament ( het enige wat ik ken ) voor onvrijheid van de wil en zelfbewustzijn als bijverschijnsel. Dat mathematische universum kan haast niet bestaan. Waar is dan het fundament voor de onvrijheid van de wil? Het is er gewoon niet. We nemen dus vrije wil waar, hebben geen enkele gegronde reden om aan te nemen dat de wil niet vrij is..... Dan is mijn wil dus vrij.

De stelling dat de wil niet vrij is is gewoon een slag in de lucht, speculatie, overtuiging. Absoluut geen wetenschap.

Omdat het ik het ik waarneemt valt daar de scheiding tussen object en subject weg, dus object en subject zijn niet geheel gescheiden. Het Ik kan keuze's maken en kan de veranderingen die het gevolg zijn van zijn keuze;s zien, het dualisme zoals hierboven beschreven is is dus een misvatting. Er is immers 1 observatie die de stellingname ondermijnt, dus klopt de stellingname niet. ( Als iemand zegt dat alle zwanen wit zijn hoef je maar 1 zwarte zwaan te vinden om de onjuistheid van de stelling aan te tonen).

Organismen reageren inderdaad op prikkels. Er zijn ingewikkelde reactie systemen waar geheugen een rol speelt. Dat een simpel dier dat weet dat paarse vruchten vies zijn vanwege herrinering klopt ook en dat mag je bewust zijn van noemen. Het is maar een woord.

Maar dit is een logisch proces. Een hoop huidcellen voelen hitte. Via zenuwcellen komt die info in het brein. In het brein ligt in het geheugen al vastgelegd dat hitte pijn doet en de hand trekt zich terug. Het kan allemaal stap voor stap, het gaat steeds van cel naar cel.

Hoe kan je in dit systeem in hemelsnaam zelfbewustzijn inpassen?????? Die vraag word totaal niet beantwoord. Een enkele cel kan dat niet genereren lijkt mij. Wat dat wel? Je kan niet anders dan vaststellen dat het zelfbewustzijn een holistisch verschijnsel is.

Want wat Siger beschrijft is een zombie, een robot, een simpel organisme en geen mens. Vanwge het zelfbewustzijn, dat is het onderscheidende verschil.

De opmerking over dieren klopt, wij kennen hun gedachtenwereld niet. We kunnen wel kijken naar hoe complex hun taal is, naar of ze tekenen van introspectie vertonen, naar of en hoe ze reageren op hun spiegelbeeld enz enz enz, we kunnen op basis daarvan ons een idee vormen en vervolgens vooral zorgvuldig omgaan met dieren die zelfbewust gedrag vertonen. Dat is geen garantie dat we het goed zien, maar wie een beter idee heeft om op ethisch verantwoorde wijze met dieren om te gaan heeft mag het zeggen.
Alleen de dwazen weten antwoorden op alle vragen en dat zal voorlopig wel zo blijven.
Gebruikersavatar
Ali
Banned
Berichten: 2910
Lid geworden op: 20 sep 2008 01:58

Re: Is de vrije wil meer dan een illusie?

Bericht door Ali »

Maverick schreef:
Ali schreef:
Maverick schreef:Zelfbewustzijn is wat mij betreft een voorbeeld van iets wat niet te reduceren is.
Hamvraag aan Maverick:
'Kunnen er verschillende niet reduceerbare entiteiten, hoedanigheden of 'ietsen' naast elkaar bestaan?'
We moeten het doen met wat we zien. Wat ik zie is dat er meerdere mensen bestaan. Ik noem

- Heeck
- Siger
- Ali

en, last but not least,

IKKE IKKE IKKE :lol:

Hoe het allemaal werkelijk in elkaar zit, weet niemand, dus wat we waarnemen en wat aannemelijk is, is waar. Daarom, alhoewel ik geen eenduidig antwoord op je vraag kan geven, bestaan er verschillende niet reduceerbare entiteiten naast elkaar. Dat is wat we zien en daar zullen we het mee moeten doen. Want ik heb net 4 voorbeelden gegeven van mensen die niet reduceerbaar zijn tot elementen en dus ook als entiteiten naast elkaar bestaan.
Maverick, hoe kan een niet reduceerbare hoedanigheid een interactie aangaan met iets anders? Een NRH is een niet uit onderdelen samengesteld geheel. Het kan dus niet communiceren of in relatie staan want dat vereist referentie op basis van gemeenschappelijkheid of complementariteit. Er kan zelfs niets buiten zo'n NRH bestaan. En hoe zou een NRH eigenschappen kunnen hebben? Want eigenschappen ontstaan door uitsluiting. Door iets anders in te leveren. Relaties zijn alleen mogelijk op basis van gemeenschappelijkheid of complementariteit. Of misschien beter, op basis van complementariteit.
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 11945
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Re: Is de vrije wil meer dan een illusie?

Bericht door heeck »

siger schreef:
heeck schreef:Siger,

Zeker een te waarderen benadering:
"(Zelf)bewustzijn" gewoon als woord schrappen en je bent wat inpassingsproblemen kwijt.
Alsof je je SUDEKO opgelost vindt als je al twee van de drie spelvoorwaarden hebt vervuld . :)

We lopen pittig parallel wat betreft de "Meat Machine" alias "Vleeschelijke Robot" dacht ik.

Roeland
Het probleem van die benadering is (voor mij) dat ze sterk reductionistisch is.

Ik zeg dat alles natuur is, maar niet dat alles levenloos is, of een machine of een robot.
Siger,
OK, maar hoe en waar plaats je dan de verschillen/overgangen ?
Wat dat betreft heb ik me er ook wat afgemaakt door op mijn manier bewustzijn er uit te halen en voorlopig te parkeren bij wat we gewaarwordingen (van smaak, kleur etc.) noemen.
Wat is ingegeven door hun gemeenschappelijke soort van onverklaarbaarheid.
Nut van bewustzijn heb ik ook van een suggestie voorzien en dan kan ik niet verder.
Ik ga daarom de boeken maar (weer) eens in.

Roeland
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
Gebruikersavatar
Locutus
Forum fan
Berichten: 431
Lid geworden op: 08 jan 2008 11:08

Re: Is de vrije wil meer dan een illusie?

Bericht door Locutus »

Maverick schreef:Je kan niet consistent zijn in woorden, omdat de werkelijkheid als geheel niet consistent is, er zitten vanuit menselijk perspectief tegenstrijdigheden in. Zoals Holistische verschijnselen, die zijn simpelweg niet logisch. Je kan het dus ook niet van mensen vragen.
Dit is keer op keer wat jij beweert, maar je toont het niet aan!
Your constantly begging the question!

Waarom kunnen we het weer voorspellen? Omdat moleculen in de atmosfeer zich consistent gedragen. Waarom lukt dat gebrekkig en slechts voor een paar dagen? Omdat we gewoon te weinig gegevens hebben, en omdat en principieel onmogelijk is om de positie en de impuls van een subatomair deeltje te meten (en nog wat van die probleempjes). Ook het biljartspel is gebaseerd op determinsitische principes.

Een auto is meer dan de som der delen, maar een auto kan wel degelijk beschreven worden a.h.v. zijn onderdelen en hun eigenschappen. Wat betreft het bewustzijn zijn we nog niet zover, maar je hebt nog steeds niet aangetoond het dit principieel onmogelijk is.
Religion is futile, you will be secularized!!!
stan
Forum fan
Berichten: 112
Lid geworden op: 17 sep 2009 21:34

Re: Is de vrije wil meer dan een illusie?

Bericht door stan »

beste,

De mens moét over een vrije wil beschikken.
Zo niet heeft de Schepping geen zin vanuit godsdienstig oogpunt.
Als alles toch al vastligt kan een gelovige zijn hemel of hel niet verdienen
omdat het eindresultaat toch al bekend is.
Ook rechtspraak dient afgeschaft te worden.
Niemand is immers verantwoordelijk voor zijn/haar daden.

een vrije en gewilde groet,stan
Gebruikersavatar
axxyanus
Moderator
Berichten: 12272
Lid geworden op: 08 nov 2008 21:23

Re: Is de vrije wil meer dan een illusie?

Bericht door axxyanus »

Maverick schreef: Zelbewustzijn dat toekijkt en een organisme dat niets weet horen volgens mij bij dezelfde denkbeelden als de onvrijheid van de wil. Ik verwerp beiden. Uiteraard is het wel mogelijk dat zelfbewustzijn slechts observeert, dus een onnodig bijproduct is van andere processen. Dan echter zou ik graag willen weten van welk proces het een bijproduct is. Is het dat niet, dan is het een proces met eigen waarde. Er is geen enkele gegronde reden om aan te nemen dat zelfbewustzijn een bijproduct is, dus is er ook geen enkele reden om aan te nemen dat de wil niet vrij is.
Dit is een oneerlijke benadering. Er zijn inderdaad nog een boel onopgeloste vragen maar het is oneerlijk om die onbeantwoorde vragen steeds in het voordeel van je eigen voorkeur uit te leggen.

Ik kan evengoed aanvoeren dat ik graag zou weten wat voor extra er dan wel is, dat niet is terug te voeren tot interactie tussen atomen (of elemtaire deeltjes). Er is geen enkele reden om aan te nemen dat er iets extra is en dus is er, zoals jij vrije wil begrijpt, er geen reden om aan te nemen dat we vrij wil hebben.

Je kan natuurlijk de vrije wil als uitgangspunt nemen en vandaar uit besluiten dat er iets extra moet zijn. Maar dan kunnen anderen evengoed als uitganspunt nemen dat vrije wil een illusie is en vandaar uit besluiten dat het een bijproduct moet zijn.
Maverick schreef:De stelling dat de wil niet vrij is is gewoon een slag in de lucht, speculatie, overtuiging. Absoluut geen wetenschap.
Alsof jij hier ook al met enig wetenschappelijk argument bent gekomen. IMO begin je gewoon al met het verkeerde uigangspunt. Wij ervaren namelijk helemaal geen vrije wil. Wat wij ervaren is gewoon wil en zelfs niet één wil maar verschillende. En er zijn tientallen voorbeelden te geven die illustreren dat die wil helemaal niet vrij is. Dat zie je bv als iemands lange termijn wil bots op een korte termijn wil. Op lange termijn wil iemand bv vermageren maar op korte termijn wil die persoon nu calorieën naar binnen werken. Als onze wil echt zo vrij zou zijn dan zou iemand gewoon kunnen beslissen om niet langer calorieën naar binnen te willen werken maar zo eenvoudig ligt dat helemaal niet. En er zijn massa andere voorbeelden zo!

Dus als je het graag wetenschappelijk wil aanpakken, geef dan eens aan hoe je door een experiment iemand met een onvrije wil zou kunnen onderscheiden van iemand met een vrije wil?
Al mijn hier gebrachte meningen, zijn voor herziening vatbaar.
De illusie het verleden te begrijpen, voedt de illusie dat de toekomst voorspelbaar en beheersbaar is -- naar Daniël Kahneman
Gebruikersavatar
axxyanus
Moderator
Berichten: 12272
Lid geworden op: 08 nov 2008 21:23

Re: Is de vrije wil meer dan een illusie?

Bericht door axxyanus »

stan schreef:beste,
De mens moét over een vrije wil beschikken.
Zo niet heeft de Schepping geen zin vanuit godsdienstig oogpunt.
Ik dacht nochtans dat de calvinisten daar weinig problemen mee haddden.
stan schreef:Als alles toch al vastligt kan een gelovige zijn hemel of hel niet verdienen
omdat het eindresultaat toch al bekend is.
Ik dacht dat god alwetend was en het eindresultaat dus al kende?[/quote]
stan schreef:Ook rechtspraak dient afgeschaft te worden.
Niemand is immers verantwoordelijk voor zijn/haar daden.
Hoe kom je daarbij? Laten we even uitgaan dat er geen vrije wil is. We nemen nu twee maatschappijen één zonder rechtspraak en één met rechtspraak en we stellen vast dat in de maatschappij zonder rechtspraak er heel wat meer armoede en ellende is dan in de maatschappij met rechtspraak. Wat mij betreft is dat gegeven op zich voldoende om rechtspraak niet af te schaffen.
Al mijn hier gebrachte meningen, zijn voor herziening vatbaar.
De illusie het verleden te begrijpen, voedt de illusie dat de toekomst voorspelbaar en beheersbaar is -- naar Daniël Kahneman
Gesloten