de definitie van tijd?

Serieuze discussies over het menselijk denken en gedrag

Moderator: Moderators

Gebruikersavatar
Peter van Velzen
Site Admin
Berichten: 21051
Lid geworden op: 02 mei 2010 10:51
Locatie: ampre muang trang thailand

Re: de definitie van tijd?

Bericht door Peter van Velzen »

lanier schreef:
Staat de tijdcoördinaat loodrecht op elke ruimtecoördinaat? Dat is ook maar de vraag. Je zou ook kunnen beweren dat de tijd zich in elke ruimterichting uitstrekt. Immers vanuit elke richting komt de informatie naar ons toe. Misschien ook kun je beweren, dat wij in elke richting “expanderen”. (het is maar of je “nu” dan wel een willekeurig punt in het verleden als “vast punt” in de tijd beschouwt).
Tijdens mijn studie hebben we ooit een vraagstuk behandeld "uit hoeveel graden bestaat een driehoek". Het voor de hand liggende antwoord "180 graden" voldeed niet. Op papier uiteraard wel, maar in ons 4-dimensionaal stelsel is er sprake van een voorwerp wat loodrecht staat op de tijd en dus moet je 90 graden erbij optellen. De tijdspijl is altijd vooruit in alle richtingen. Het verleden doet er dan niet toe.
Dit lijkt ome enigzins verwarrend. Als de tijdpijl. vooruit gaat in alle richtingen hoe kan ze dan ergens loodrecht op staan? en wat is de zin van drie hoeken die samen 270 graden vormen? wat moet je met dat gegeven? Verder komt het me ook vreemd voor dat het verleden er niet toe zou doen.In de gewone causaltteit bepaalt het verleden de toeonder verleden lijkt me dat moeilijk. Als er geen verleden is dan weet je ook geen snelheid, dus waar ben je dan mee bezig.

Vreemde studie . . . .


Ik ken trouwens wel een voorbeeld van een driehoek met drie rechte hoeken. Maar dat is een driekhoek die bestaat uit delen van drie verschillende geometrien. Ik ben nog niet zo ver gekomen dat ik het raakvlak met de relativiteitstheorie begrijp, maar die is er volgen de professor wel.

Ik wens u alle goeds
Gebruikersavatar
lanier
Superposter
Berichten: 6824
Lid geworden op: 14 sep 2004 23:20

Re: de definitie van tijd?

Bericht door lanier »

Vreemde studie . . . .
Nou nee, HTS Informatica. Een studie waar je veel gebruik kunt maken van dimensies.
Gebruikersavatar
doctorwho
Ontoombaar
Berichten: 11463
Lid geworden op: 19 mei 2005 12:53
Locatie: tardis

Re: de definitie van tijd?

Bericht door doctorwho »

Peter van Velzen schreef:Jullie weten dat ik stronteigenwijs ben. Dus jullie zullen niet verbaasd zijn, dat ik boet bij stuk houdt. Tijd is niet iets! Het is een verhouding tussen iets en iets anders,

.
Ik kan mij in je opvatting wel vinden Peter.Ik denk ook dat tijd meer een concept of werkmodel is om het verloop tussen verschillende toestanden aan te geven. Dit is echter weer afhankelijk van de waarnemer.
Maar met een tardis heb ik makkelijk praten http://en.wikipedia.org/wiki/TARDIS
Wie atheïsme een geloof noemt kan tot niets bekeerd worden
The person who calls atheism a religion can be converted to nothing
DiMensie

Re: de definitie van tijd?

Bericht door DiMensie »

doctorwho schreef: Maar met een tardis heb ik makkelijk praten
Als jij je nou ff met je Tardis naar die driehoek met drie rechte hoeken van Peter begeeft,
en die vervolgens ff met een camera snapshot, dan snap ik het ook.
Wellicht is het de Bermudadriehoek:
maar die staat in verbinding met een andere dimensie, niet met deze DiMensie
.
Gebruikersavatar
Peter van Velzen
Site Admin
Berichten: 21051
Lid geworden op: 02 mei 2010 10:51
Locatie: ampre muang trang thailand

Re: de definitie van tijd?

Bericht door Peter van Velzen »

DiMensie schreef:
doctorwho schreef: Maar met een tardis heb ik makkelijk praten
Als jij je nou ff met je Tardis naar die driehoek met drie rechte hoeken van Peter begeeft,
en die vervolgens ff met een camera snapshot, dan snap ik het ook.
Wellicht is het de Bermudadriehoek:
maar die staat in verbinding met een andere dimensie, niet met deze DiMensie
.
Het is geen Bernudadriehoek, Er worden drie verschillende vormen van meetkunde gebruikt,
1. Klassieke Euclidische meerkunde waar een lijn loodrecht op een andere lijn staat, als twee punten van de ene lijn die evenver van het snijpunt afliggen ook even ver van wukkeurig welk ander punt van de andere lijn afliggen. Wikdberger noemt dat "blauwe" meetkunde.
2."Rode" meetkunde, waar een lijn loodrecht op een andere lljn staat als ze de projectie is van die andere lijn op een diagonale lijn door het nulpunt van het coordinatenstelsel
3. "Groene" meetkunde waar een lijn loodrecht op een andere lljn staat als ze de projectie is van die andere lijn op een van de twee assen van het coordinatenstelsel.n

Het belangrijkste verschil is dat de kwadraten uit de stelling van pythagoris worden vervangen door een abdere formuke, en wel zodanig dat dit "oppervlak" ide groene meetkunde geen kwadratische termen bevat, en inde rode meetkunde akkeen de termen die de groene meetkunde niet heeft. Desalniettemin kan hij de stelling in elk van de drie bewijzen. (zo ook zijn andere vier "hoofdstelligen".

WIldberger beweert dat deze twee andere meetkundes gebruikt kunnen worden, voor relaitcistishce vraagstukken. Ik heb echter geen idee hoe. Vooralsnog heb ik hem alleen twee-dimensionale driekhoeken zien behandelen, en geen drie- of vier-dimensionale vraagstukken, Maat ik hoop er nog achter te komen.

Ik vroeg me af of Laniers driehoeken van 270 graden, een soortgelijke rechtvaardiging zouden kunnen hebben.
Ik wens u alle goeds
Gebruikersavatar
Peter van Velzen
Site Admin
Berichten: 21051
Lid geworden op: 02 mei 2010 10:51
Locatie: ampre muang trang thailand

Re: de definitie van tijd?

Bericht door Peter van Velzen »

Ik wist het nog niet, maar mijn identificatie van tijd als de toename van entropie schijnt in de fysica vrij gebruikelijk. Ondertussen zijn er ook weer mensen die het in verband brengen met gravitatie (leeshier op RichardDawkins.net )

Dit doet mij beseffen dat er dus nog wel wat andere aspecten aan tijd zijn die een vaste richting hebben. De tijdrichting waarin de zwaartekracht (maar ook de sterke en zwakke kernkracht en de electromagnetische kracht) werken is altijd dezelfde kant op, zo ook de tijdrichting waarin licht zich verspreid.

Voor ons mensen is het vooral van belang dat informatie altijd toeneemt met de tijd. We weten steeds meer naarmate de tijd vordert. Het zijn alleen de creationisten die denken dat we het meer dan twee-eneenhalf-duizend jaar geleden beter wisten.

Wordt (ongetwijfeld) vervolgd. . . .
Ik wens u alle goeds
Gebruikersavatar
dikkemick
Adelaar
Berichten: 22776
Lid geworden op: 07 mar 2013 18:36

Re: de definitie van tijd?

Bericht door dikkemick »

Peter van Velzen schreef:
Wordt (ongetwijfeld) vervolgd. . . .
Dat weet ik wel zeker! Tenzij....de tijd ophoudt te bestaan.
Logic will get you from A to B. Imagination will take you everywhere. Zulks is evident!
Einstein/Mick
Willempie
Bevlogen
Berichten: 1803
Lid geworden op: 08 nov 2014 19:33

Re: de definitie van tijd?

Bericht door Willempie »

Tijd is niets anders dan een menselijke denkconstructie. Ons begrip van tijd heeft te maken met de vergankelijkheid van alle materie in de schepping waarin we leven en wordt gemeten aan de huidige snelheid van bepaalde hemellichamen. Daarom heb ik er ook moeite mee dat we deze menselijke en tijdelijke ervaring zomaar moeiteloos menen te kunnen extrapoleren in het verre verleden en daar verregaande conclusies aan verbinden.
Hallo meneer God, met Anna.
Willempie
Bevlogen
Berichten: 1803
Lid geworden op: 08 nov 2014 19:33

Re: de definitie van tijd?

Bericht door Willempie »

Denk ik. :)
Hallo meneer God, met Anna.
Gebruikersavatar
dikkemick
Adelaar
Berichten: 22776
Lid geworden op: 07 mar 2013 18:36

Re: de definitie van tijd?

Bericht door dikkemick »

Willempie schreef:Tijd is niets anders dan een menselijke denkconstructie. Ons begrip van tijd heeft te maken met de vergankelijkheid van alle materie in de schepping waarin we leven en wordt gemeten aan de huidige snelheid van bepaalde hemellichamen. Daarom heb ik er ook moeite mee dat we deze menselijke en tijdelijke ervaring zomaar moeiteloos menen te kunnen extrapoleren in het verre verleden en daar verregaande conclusies aan verbinden.
Maar goed dat je "denk ik" er achteraan post.
Je zou nl. de tweede (samen met Peter van Velzen) zijn die het concept "tijd" denkt te kunnen begrijpen.
Logic will get you from A to B. Imagination will take you everywhere. Zulks is evident!
Einstein/Mick
Willempie
Bevlogen
Berichten: 1803
Lid geworden op: 08 nov 2014 19:33

Re: de definitie van tijd?

Bericht door Willempie »

dikkemick schreef:
Willempie schreef:Tijd is niets anders dan een menselijke denkconstructie. Ons begrip van tijd heeft te maken met de vergankelijkheid van alle materie in de schepping waarin we leven en wordt gemeten aan de huidige snelheid van bepaalde hemellichamen. Daarom heb ik er ook moeite mee dat we deze menselijke en tijdelijke ervaring zomaar moeiteloos menen te kunnen extrapoleren in het verre verleden en daar verregaande conclusies aan verbinden.
Maar goed dat je "denk ik" er achteraan post.
Je zou nl. de tweede (samen met Peter van Velzen) zijn die het concept "tijd" denkt te kunnen begrijpen.
Ik kon hem er nog net op tijd achteraan pleuren. :lol:
Hallo meneer God, met Anna.
Gebruikersavatar
Peter van Velzen
Site Admin
Berichten: 21051
Lid geworden op: 02 mei 2010 10:51
Locatie: ampre muang trang thailand

Re: de definitie van tijd?

Bericht door Peter van Velzen »

Willempie schreef:Tijd is niets anders dan een menselijke denkconstructie. Ons begrip van tijd heeft te maken met de vergankelijkheid van alle materie in de schepping waarin we leven en wordt gemeten aan de huidige snelheid van bepaalde hemellichamen. Daarom heb ik er ook moeite mee dat we deze menselijke en tijdelijke ervaring zomaar moeiteloos menen te kunnen extrapoleren in het verre verleden en daar verregaande conclusies aan verbinden.
Leat je niet op het verkeerde spoort zetten door Dikkemick. Ik beweer alleen maar dat tijd een aantal keren is. Daarvoor hoef ik niet zo veel te begrijpen. Dat kan inderdaad - zoals jij stelt - het aantal keren zijn dat een hemelichaam een bepaalde omloopbaar en/of rotatie voltooid. Maar het kan ook gewoone het aantal tikken van een klok, of van je hart zijn. Alles wat zich met enige regelmaat herhaalt kan worden gebruikt als tijdmeetlat.

Uiteraard is het ook een menselijke denkconstructie. Alles wat wij "werkelijkheid" noemen is in feite slechts een denkconstructie nl. die denkconstructie die wij "de werkelijkhejd" noemen. Alleen onze zuivere waarnemingen zijn geen denkconstructies, maar wij nemen niet zo zuiver waar. Oonze meeste waarnemingen zijn deels reeds - onbewuste - constructies. Maar het zijn wel constructies met behulp waarvan wij tot nu toe overleefd hebben. Dus al te beroerd zullne ze niet zijn, en - als er inderdaad een werkelijkheid bestaat buiten ons denken, dan komen onze huidige denkconstructies daar best dicht bij.

Wat betreft de wetenschappelijke extrapolaties zowel naar de toekomst als naar het verleden toe, heb ik ook enige twijfel. Maar veel ervan blijkt de waarnemingen goed te voorspellen, dus als het al niet de waarheid is. dan is het toch een bruikbare denkwijze. Dit in tegenstelling tot niet-wetenschappelijke extrapolaties. Die blijken in het geheel niet in staat te zijn de (toekomstige) waarnemingen te voorspellen.
Ik wens u alle goeds
Gebruikersavatar
doctorwho
Ontoombaar
Berichten: 11463
Lid geworden op: 19 mei 2005 12:53
Locatie: tardis

Re: de definitie van tijd?

Bericht door doctorwho »

Peter van Velzen schreef:
Leat je niet op het verkeerde spoort zetten door Dikkemick. Ik beweer alleen maar dat tijd een aantal keren is. Daarvoor hoef ik niet zo veel te begrijpen. Dat kan inderdaad - zoals jij stelt - het aantal keren zijn dat een hemelichaam een bepaalde omloopbaar en/of rotatie voltooid. Maar het kan ook gewoone het aantal tikken van een klok, of van je hart zijn. Alles wat zich met enige regelmaat herhaalt kan worden gebruikt als tijdmeetlat.
Herhaling of opvolging van toestanden als tijd meetlat dus maar als er nu van toestand tot toestand een zeer lange periode nodig is (for the sake of argument) langer dan 13.7 miljard jaar is hoe bepaal je dan de tijd :wink:
Wie atheïsme een geloof noemt kan tot niets bekeerd worden
The person who calls atheism a religion can be converted to nothing
Gebruikersavatar
Peter van Velzen
Site Admin
Berichten: 21051
Lid geworden op: 02 mei 2010 10:51
Locatie: ampre muang trang thailand

Re: de definitie van tijd?

Bericht door Peter van Velzen »

doctorwho schreef: Herhaling of opvolging van toestanden als tijd meetlat dus maar als er nu van toestand tot toestand een zeer lange periode nodig is (for the sake of argument) langer dan 13.7 miljard jaar is hoe bepaal je dan de tijd :wink:
Eerlijk gezegd heb ik geen idee. Het is in elk geval geen meting van tijd, maar een berekening gebaseer om een schatting van de afstand.

De eerste schattingen hingen samen met de verhouding tussen de roodverschuiving en de afstand. Deze verhouding leek min of meer linerair. Die leidde tot de veronderstelling dat op een bepaalde afstand de roodverschuiving oneindig groot zou worden, hetgeen overeen zou komen met sterren die zich met de snelheid van het licht van ons af bewegen. De tijd die het licht nodig zou moeten hebben om die afstand af te leggen, werd in eerste instantie als het moment van de Big-Bang beschouwd.

Inmddels echter heeft men meer metingen die tot de conclusie leiden dat op afstanden groter san 6 miljard lichtjaar, en dus meer dan 6 miljard jaar geleden, de expansie minder was. Ik vermoed dan men domweg veronderstelt dat de sterrenstelsels waarin de voor de metingen gebruikte supernova’s meer dan 6 miljard jaar geleden oplichtten, zich inmiddels wel van ons af bewegen met een snelheid die conform is aan de op kleinere afstand gemeten “hubble-constante. Maar dat is uiteraard niet bewezen, dat weten we pas over 6 miljard jaar.

Verder is er dan nog de theorie dat de Big-Bang begon met een zogenaamde inflatoire periode.. Ik heb geen idee hoe men de tijdsduur daarvan heeft bedacht. Uiteraard, weet ik ook niet hoe ver men denkt dat de onderdelen van het zichtbare heelal zich na die inflatie van elkaar af bevonden, noch waar men een dergelijke veronderstelling op zou baseren.

Ondanks het feit dat ik nergens ook maar een aanwijzing kan ontdekken hoe men deze uitgangswaarden heeft bepaald, beweren de (dames en) heren kosmologen dat ze inmiddels de leeftijd van het heel in drie of vier decimalen nauwkeurig kennen. Maar het enige dat men echt heeft gemeten is de roodverschuiving en lichtsterkte van supernova’s die- op grond van de waargenomen lichtsterkte - 6 tot 12 miljard jaar geleden zouden hebben plaatsgevonden.

Ondertussen lees ik her en der dat in een uitdijend heelal het licht door de uitdijing “meegedragen” zou worden en daarom een grotere afstand in lichtjaren zou kunnen overbruggen dan het aantal jaren dat nodig is. Ik geloof daar utieraard geen moer van. Waarschijnlijk bedoelt men dat de betreffende lichtbronnen zich nu – naar men aanneemt - meer lichtjaren van ons af bevinden dan het aantal jaren dat het licht nodig heeft gehad om ons te bereiken. Maar het licht heeft die afstand uiteraard nooit afgelegd. Het is nu eenmaal zeer verwarrend om te spreken over de afstand tussen twee dingen die miljarden jaren in de tijd van elkaar gescheiden zijn, en zich al die tijd van elkaar af hebben bewogen.

Als men immers licht van 13,7 miljard jaar geleden waarneemt dan was de afstand tussen ons en het object niet groter dan de straal van het waarneembare heelal toen. (zonder inflatie minder dan 0,1 lichtjaar). Maar we zien het object op13,7 miljard lichtjaar afstand, terwijl het zich om dit moment op ongeveer 27,4 miljard lichtjaar afstand bevindt. Begint het je al te duizellen? Als je die afatanden door elkaar heen gebruikt dan kun je de raarste uitspraken doen! Zo kan je beweren dat het licht zich in de praktijk bewoog met tweemaal de lichtsnelheid of juist met 1/137 van de lichtsnelheid. Ik houd het uiteraard gewoon op éénmaal de lichtstnelheid (3,0E8). En uitgaande van welke afstand je gebruikt klopt het alle drie :lol:

Als het heelal echt 13,7 miljard jaar oud is en de verste zichtbare delen zich vrijwel met de lichtsnelheid van ons af bewogen, dan zou – volgens de theorie - de doorsnee van datzelfde heelal NU 54,8 miljard lichtjaar zou moeten zijn plus de afmeting diehet had direct na de hyper-inflatie plus de extra afstand die het gevolg zou zijn van de veronderstelde toename van de expansie. Dit leidt weer tot allerlei beweringen die heel verwarrend zijn, want het zichbare heelal heeft uiteraard slechts een doorsnee van 27,4 miljard lichtjaar. De doorsnee van 54,8 miljard lichtjaar kan niet eerder waargenomen worde ndan over 13,7 miljard jaar. Alleen kunnen we wel reeds vele objecte n zien die zich inmiddels 22 miljard lichtjaar bij ons vandaan (en 44 miljard lichtjaar van elkaar af) bevinden, maar het betreffende licht heeft uiteraard maar 11 miljard lichtjaar afgelegd.

Lastige materie. Daarom beweerde ik eerder in deze draad dat ik tijd wel snap, maar ruimte niet, terwijl anderen beweren dat ze ruimte begrijpen maar tijd niet. Wellicht dat we daarmee eigenlijk hetzelfde willen zeggen.
Ik wens u alle goeds
Gebruikersavatar
doctorwho
Ontoombaar
Berichten: 11463
Lid geworden op: 19 mei 2005 12:53
Locatie: tardis

Re: de definitie van tijd?

Bericht door doctorwho »

Mooie post Peter
Wie atheïsme een geloof noemt kan tot niets bekeerd worden
The person who calls atheism a religion can be converted to nothing
Plaats reactie