Little Bang

[Gralgrathor]

Waarnemingen die haar zouden kunnen falsificeren, zouden bijvoorbeeld kunnen bestaan, uit het - met andere middelen dan het meten van roodverschuiving, vaststellen van een groter wordende afstand tussen onszelf en ver verwijderde stelsels.

We zullen moeten accepteren dat dit nooit zal gebeuren. De tijdsspannes voor een accurate meting zouden onpraktisch groot zijn, en bij de afstanden waarover significante metingen zouden kunnen worden gedaan loop je altijd het risico eigen-beweging van het gemeten object mee te nemen in je bevinding. We zullen dus moeten accepteren dat bevindingen op dit gebied altijd het resultaat zullen zijn door interpretatie van gemeten waarden aan de hand van een theoretisch model, net zoals dat inmiddels in elke andere tak van wetenschap het geval is.

Vooralsnog is de hele theorie gebouwd op de veronderstelling dat de universele roodverschuiving wordt veroorzaakt doordat de verre sterrenstelsels zich van ons verwijderen

Nee, en ik heb al uitgelegd waarom niet. Ja, dat is een aanname binnen het theoretisch model. Ja, die aanname vormde de aanleiding voor het formuleren voor het huidige model. En nee, het hele model is niet afhankelijk van slechts die aanname, maar van de consilientie tussen alle aannames en alle data binnen dat model.

Stel bijvoorbeeld dat morgen een stel astronomen een bevinding doet waaruit moet blijken dat roodverschoven sterrenstelsels zich niet van ons verwijderen: we hebben dan geen keuze dan ernstig aan die bevinding te twijfelen, omdat de consilientie tussen het gehele model en alle data te goed is om zonder meer te verwerpen. Er zou dus gezocht worden naar een alternatieve verklaring voor die bevinding, totdat zou blijken dat er ook andere discrepanties bestaan tussen data en model. Pas als meerdere aannames binnen het model op basis van bevindingen ontkracht worden kunnen we concluderen dat het model waarschijnlijk niet het juiste is.

in elk geval een deel - van de waarnemingen verklaard zou kunnen worden, die men nu volledig toeschrijft aan donkere materie

Je moet natuurlijk ook rekening houden met wat op dit moment wordt geinterpreteerd als gravitationele invloed van DM op galactisch niveau, en weak gravitational lensing distribution; dingen die binnen LCDM verklaard worden, maar die ik binnen jouw model niet kan plaatsen. Extrapoleer dat even naar alle andere fenomenen die door LCDM verklaard worden maar nog door ad-hoc ingrepen geplaatst moeten worden in een alternatief model (eg. baryon acoustic oscillation), en je snapt wat ik bedoel.

Je model heeft trouwens teveel andere fundamentele problemen: je moet bijvoorbeeld aannemen dat er buiten de Schwarzschild radius niets is, dat alle materie en straling die bestaat in het universum zich binnen deze radius bevindt - anders zou je directionele vertekeningen van het spectrum zien in verre objecten, eg. straling en materie die van voorbij de waarnemingsgrens het zwarte gat binnen valt; je moet het gebrek aan directionele vertekening van het spectrum van objecten binnen de radius verklaren die het gevolg zou zijn van anisotropische gravitationele aantrekking; enzovoort.

Hoe ik het ook wend of keer, als je in een uitdijend heelal terugrekent in de tijd, kom je altijd op een punt waarop het nu zichtbare heelal een zwart gat moet zijn geweest.

Ik denk niet dat dat opgaat. Sowieso ga je dan uit van een extern referentiekader binnen de ruimte/tijd, een lege ruimte om het massacentrum, of een onevenredige verdeling van massa over de ruimtetijd - maar dat is niet waar LCDM van uit gaat: in de eerste momenten van het universum was alle massa gelijkelijk verdeeld over alle ruimte. Een geldige vraag blijft: waar komt de energie vandaan die inflatie dreef in die eerste momenten, en die expansie vandaag de dag drijft?

Kosmologen stappen hier nogal luchtig overheen

Helemaal niet. Kosmologen hebben zich vanaf het eerste moment gebogen over deze vragen. Het resultaat is het model dat we vandaag de dag hanteren. Een aantal vragen blijven in dit model onbeantwoord, of slechts deels beantwoord, of beantwoord met hypotheses die op dit moment nog niet goed testbaar zijn, maar het geheel vormt een coherent model dat consistent is met zichzelf en alle waarnemingen.

[Peter van Velzen]

Je model heeft trouwens teveel andere fundamentele problemen: je moet bijvoorbeeld aannemen dat er buiten de Schwarzschild radius niets is, dat alle materie en straling die bestaat in het universum zich binnen deze radius bevindt - anders zou je directionele vertekeningen van het spectrum zien in verre objecten, eg. straling en materie die van voorbij de waarnemingsgrens het zwarte gat binnen valt; je moet het gebrek aan directionele vertekening van het spectrum van objecten binnen de radius verklaren die het gevolg zou zijn van anisotropische gravitationele aantrekking; enzovoort.

Ik zou niet weten waarom de materie buiten de Schwarzschildradius - als zij evenredig verspreid is in alle richtingen - er iets toe zou doen, ten opzichte van de materie die zich in het centrum van het betreffende zwarte gat sou bevinden. Dat doet ze bij kleinere zwarte gaten ook niet, (nietwaar?)

Hoe ik het ook wend of keer, als je in een uitdijend heelal terugrekent in de tijd, kom je altijd op een punt waarop het nu zichtbare heelal een zwart gat moet zijn geweest.

Ik denk niet dat dat opgaat. Sowieso ga je dan uit van een extern referentiekader binnen de ruimte/tijd, een lege ruimte om het massacentrum, of een onevenredige verdeling van massa over de ruimtetijd - maar dat is niet waar LCDM van uit gaat: in de eerste momenten van het universum was alle massa gelijkelijk verdeeld over alle ruimte. Een geldige vraag blijft: waar komt de energie vandaan die inflatie dreef in die eerste momenten, en die expansie vandaag de dag drijft?

Zelfde antwoord als op de vorige alinea. De materie buiten het zwarte gat is irrelevant, dunkt mij. En ik heb het niet over de eerste momenten. ik heb het - meen ik - over de eerste miljard jaar van het heelal, als ik mij niet vergis, Al die tijd had het nu zichtbare heelal een Schwarzschild radius die groter was dan haar eigen radius, en moet zij dus een zwart gat zijn geweest. Hoe je je er ook onder vandaan probeert te friemelen. Tenzij de donkere materie toen nog niet bestond. Maar dat vereist weer een andere verklaring die we niet hebben.

Kosmologen stappen hier nogal luchtig overheen

Helemaal niet. Kosmologen hebben zich vanaf het eerste moment gebogen over deze vragen. Het resultaat is het model dat we vandaag de dag hanteren. Een aantal vragen blijven in dit model onbeantwoord, of slechts deels beantwoord, of beantwoord met hypotheses die op dit moment nog niet goed testbaar zijn, maar het geheel vormt een coherent model dat consistent is met zichzelf en alle waarnemingen.

Ze is niet consistent met de theorie omtrent zwarte gaten. Daar blijf ik bij. Niemand heeft uitgelegd waarom een zwart gat kan uitdijen tot voorbij haar Schwarzschildradius. En volgens mij kan dat ook helemaal niet. Het blijft een onverklaard deel van de theorie, zolang niemand het verklaard heeft. Dus ik blijf enige twijfel houden. ondanks dat ik toegeef dat het empirisch wel lijkt te kloppen. (en ik heb empirie nogal hoog zitten).

[Gralgrathor]

Je model heeft trouwens teveel andere fundamentele problemen: je moet bijvoorbeeld aannemen dat er buiten de Schwarzschild radius niets is, dat alle materie en straling die bestaat in het universum zich binnen deze radius bevindt - anders zou je directionele vertekeningen van het spectrum zien in verre objecten, eg. straling en materie die van voorbij de waarnemingsgrens het zwarte gat binnen valt; je moet het gebrek aan directionele vertekening van het spectrum van objecten binnen de radius verklaren die het gevolg zou zijn van anisotropische gravitationele aantrekking; enzovoort.

Ik zou niet weten waarom de materie buiten de Schwarzschildradius - als zij evenredig verspreid is in alle richtingen - er iets toe zou doen, ten opzichte van de materie die zich in het centrum van het betreffende zwarte gat sou bevinden.

Het licht van invallende materie, en licht vanuit de periferie van het invloedsgebied van de singulariteit, zou een blauwverschuiving hebben tenopzichte van het licht dat vanuit het centrum komt. Uberhaupt zou de aanwezigheid van een ruimtelijk centrum de isotropie van roodverschuiving verstoren. We zouden dan een veel sterkere mate van anisotropie moeten waarnemen dan we doen (het universum is op grote schaal vrijwel volledig isotropisch).

Ik denk niet dat dat opgaat. Sowieso ga je dan uit van een extern referentiekader binnen de ruimte/tijd, een lege ruimte om het massacentrum, of een onevenredige verdeling van massa over de ruimtetijd - maar dat is niet waar LCDM van uit gaat: in de eerste momenten van het universum was alle massa gelijkelijk verdeeld over alle ruimte. Een geldige vraag blijft: waar komt de energie vandaan die inflatie dreef in die eerste momenten, en die expansie vandaag de dag drijft?

Al die tijd had het nu zichtbare heelal een Schwarzschild radius die groter was dan haar eigen radius

Maar dat kan alleen als er ruimte is voor die radius. Het punt met het LCDM model is dat die er niet was. Alle materie was gelijkmatig over alle ruimte verspreid. De expansiesnelheid was bovendien groter dan de aantrekkingskracht van al die massa kon compenseren. Waarom dit zo was? Dat is nog een openstaande vraag. Als het LCDM model correct is (en dat is het), dan moeten we accepteren dat expansie een fundamentele eigenschap van het universum is.

Helemaal niet. Kosmologen hebben zich vanaf het eerste moment gebogen over deze vragen. Het resultaat is het model dat we vandaag de dag hanteren. Een aantal vragen blijven in dit model onbeantwoord, of slechts deels beantwoord, of beantwoord met hypotheses die op dit moment nog niet goed testbaar zijn, maar het geheel vormt een coherent model dat consistent is met zichzelf en alle waarnemingen.

Ze is niet consistent met de theorie omtrent zwarte gaten. Daar blijf ik bij.

Dat mag. Maar dat toont slechts een onvolledig begrip van de materie aan. Niet dat mijn begrip veel beter is - maar ik ben bereid te accepteren dat de consensus van 's wereld's astronomen een beter begrip heeft van relativiteit en de mathematische modellen van LCDM dan ik - en ik ben tenminste oppervlakkig bekend met de antwoorden op een aantal van de vragen die de oorsprong van het universum omringen.

Niemand heeft uitgelegd waarom een zwart gat kan uitdijen tot voorbij haar Schwarzschildradius

Niemand heeft gezegd dat een zwart gat is uitgedijd tot voorbij haar Schwarzschildradius. Dat is dus een vraag waar we niet lang bij stil hoeven blijven staan.

[Peter van Velzen]

Het licht van invallende materie, en licht vanuit de periferie van het invloedsgebied van de singulariteit, zou een blauwverschuiving hebben tenopzichte van het licht dat vanuit het centrum komt. Uberhaupt zou de aanwezigheid van een ruimtelijk centrum de isotropie van roodverschuiving verstoren. We zouden dan een veel sterkere mate van anisotropie moeten waarnemen dan we doen (het universum is op grote schaal vrijwel volledig isotropisch).

Sorry, ik heb geen idee waar je het hier over hebt. Het licht van buiten het ene zwarte gat bevindt zich in een ander zwart gat. En vertoont daarom eveneens slechts roodverschuiving. Van blauwverschuiving kan alleen sprake zijn, als het licht dat zwarte gat zou kunnen passeren, maar dat is bij zwarte gaten met een dichtheid die niet groter is dan die van het heelal in het geheel niet mogelijk. Ze zouden immers allemaal een radius hebben van 14 miljard lichtjaar.

De expansiesnelheid was bovendien groter dan de aantrekkingskracht van al die massa kon compenseren. Waarom dit zo was? Dat is nog een openstaande vraag. Als het LCDM model correct is (en dat is het), dan moeten we accepteren dat expansie een fundamentele eigenschap van het universum is.

Als alle massa van he nu zichtbare heelal zich binnen een straal van een miljard lichtjaar bevindt, is de ontsnappingssneheid gelijk aan de lichtsnelheid. Dus de expansiesnelheid zou volgens jou groter dan de lichtsnelheid. Je begrijpt toch wel dat dit een fundamenteel probleem vormt? Dat zou volgens de relativiteitstheorie helemaal niet mogelijk moeten zijn.

Niemand heeft uitgelegd waarom een zwart gat kan uitdijen tot voorbij haar Schwarzschildradius

Niemand heeft gezegd dat een zwart gat is uitgedijd tot voorbij haar Schwarzschildradius. Dat is dus een vraag waar we niet lang bij stil hoeven blijven staan.

Jawel, dat heb ík gezegd! Dit is theoretisch de consequentie van de big bang theorie. Het is dan ook zuiver op theoretische gronden dat ik haar betwijfel. Een model van het heelal, waarbij geen donkere materie, donkere energie en hyperinflatie , hoeven worden verzonnen zou mij veel meer bekoren. Op grond van de waarnemingen tot nu toe klopt het geheel wel, maar erg elegant is het niet.

Doorlopend kom ik in discussies over de big bang beweringen tegen die er op neerkomen dat relatieve snelheden groter dan de lichtsnelheid mogelijk zijn. En nu beweer jij weer dat materie binnen een zwart gat, aan de gravitatie ervan zou kunnen ontsnappen. Dat gebeurt telkens als mensen mijn theoretische kantekeningen trachten te bestrijden. Maar dat soort – niet waargenomen – onzin, pik ik niet zomaar. Er zijn en blijven haken en ogen aan de theorie en dus zal ik blijven hopen op een verbeterde versie. Als knappere koppen dat ik, zich er serieus mee bezighouden, moet dat mogelijk zijn. Maar ik hou er uiteraard rekening mee, dat ze dat niet tijdens mijn leven zullen doen. Voorlopig hebben we dus geen beter model dat de Big Bang. Het zei zo.

[Gralgrathor]

Dit is theoretisch de consequentie van de big bang theorie.

Nee. Schwarzschild beschrijft een statische situatie. Op BB is de FLRW-metric van toepassing. Er ontstaat geen singulariteit als de expansiesnelheid voldoende groot is. Een zwart gat ontstaat sowieso niet, omdat in geval van instorting de ruimte meegaat.

Doorlopend kom ik in discussies over de big bang beweringen tegen die er op neerkomen dat relatieve snelheden groter dan de lichtsnelheid mogelijk zijn.

Nee. Snelheden groter dan het licht zijn niet mogelijk. Pseudo-snelheden wel.

Maar ik hou er uiteraard rekening mee, dat ze dat niet tijdens mijn leven zullen doen.

Je gaat er van uit dat ze zich nog niet over die haken en ogen hebben gebogen. Onterecht, volgens mij.

[dikkemick]

Peter van Velzen schrijft:

Het is dan ook zuiver op theoretische gronden dat ik haar betwijfel. Een model van het heelal, waarbij geen donkere materie, donkere energie en hyperinflatie , hoeven worden verzonnen zou mij veel meer bekoren. Op grond van de waarnemingen tot nu toe klopt het geheel wel, maar erg elegant is het niet.

Verzonnen? Werkt dat zo in de kosmologie/wetenschap? Je bedoelt wrschl. de hypothese van donkere materie/energie en hyperinflatie? Het vervelende is, het is een te falsifiëren theorie, maar een betere is nog niet gevonden. Zo werd ooit ook het Higgs-veld gepostuleerd/gehypothetiseerd en velen 'geloofden' er niet in. Maar als waarnemingen en metingen hypothesen blijven bevestigen, moet je de hypothese wel serieus nemen.
Het gaat er ook niet om of een simpeler heelal iemand (jou in dit geval) beter bekoord of niet. Neem de particle-zoo. Fysici wilden het liefst een paar standaard-deeltjes waaruit alles opgebouwd was. De deeltjes zijn helaas niet meer te tellen!
maar goed, het kan natuurlijk zijn dat de gehele fysica op de verkeerde weg zit. De tijd zal het leren. Vooralsnog doet alles vermoeden dat het heelal steeds sneller aan het uitdijen is. Iets moet hiervoor verantwoordelijk zijn. Sommigen noemen dit bij gebrek aan een betere benaming, donkere energie/materie.

Doorlopend kom ik in discussies over de big bang beweringen tegen die er op neerkomen dat relatieve snelheden groter dan de lichtsnelheid mogelijk zijn. En nu beweer jij weer dat materie binnen een zwart gat, aan de gravitatie ervan zou kunnen ontsnappen. Dat gebeurt telkens als mensen mijn theoretische kantekeningen trachten te bestrijden. Maar dat soort – niet waargenomen – onzin, pik ik niet zomaar.

Ruimte zelf kan sneller uitdijen dan licht. daar heeft Einstein nooit iets over beweerd. IN het medium ruimte kan niets sneller dan de lichtsnelheid is de algemene consensus. http://scienceline.org/2007/07/ask-romero-speedoflight/" onclick="window.open(this.href);return false;
Wat betreft je zwarte gat: Volgens mij wordt Hawkins-straling bedoeld. Hawkingstraling wordt in het algemeen verklaard met virtuele deeltjes. Door kwantumvacuümfluctuaties ontstaan paren van virtuele deeltjes (deeltjes met hun antideeltjes) nabij de waarnemingshorizon van het zwarte gat. Het kan zijn dat een van beide deeltjes in het gat valt, en daarbij voldoende energie opdoet om het paar reëel (niet-virtueel) te maken. Als dan het andere deeltje aan de zwaartekracht van het zwarte gat weet te ontsnappen, lijkt het van buiten af gezien, alsof het deeltje door het zwarte gat is uitgezonden. Dat deeltje neemt dan een deel van de energie van het deeltjespaar met zich mee.

Er zijn en blijven haken en ogen aan de theorie en dus zal ik blijven hopen op een verbeterde versie. Als knappere koppen dat ik, zich er serieus mee bezighouden, moet dat mogelijk zijn. Maar ik hou er uiteraard rekening mee, dat ze dat niet tijdens mijn leven zullen doen. Voorlopig hebben we dus geen beter model dat de Big Bang. Het zei zo.

Die mogelijkheid houd ik ook zeker open. Maar ik vertrouw erop dat de wetenschappelijke methode werkt en DAT een theorie vervangen/aangepast wordt als deze gefalsifieerd wordt. Met zwarte materie/energie en Hawking-straling is dit nog niet gebeurd.

[HenkM]

maar goed, het kan natuurlijk zijn dat de gehele fysica op de verkeerde weg zit. De tijd zal het leren. Vooralsnog doet alles vermoeden dat het heelal steeds sneller aan het uitdijen is. Iets moet hiervoor verantwoordelijk zijn. Sommigen noemen dit bij gebrek aan een betere benaming, donkere energie/materie.

Dat zou best kunnen. Ik ben bang dat enkele hooggewaardeerde wetenschappers op dit vlak, incl Hawkins, lijden aan een behoorlijke tunnelvisie. Ik zie gekronkel van jewelste om die gehanteerde "zekerheden" ook te blijven hanteren en ze dus zekerheden te laten blijven (zij het met enkele aanpassingen of uitsluiten van bepaalde situaties)

Wat betreft je zwarte gat: Volgens mij wordt Hawkins-straling bedoeld. Hawkingstraling wordt in het algemeen verklaard met virtuele deeltjes. Door kwantumvacuümfluctuaties ontstaan paren van virtuele deeltjes (deeltjes met hun antideeltjes) nabij de waarnemingshorizon van het zwarte gat. Het kan zijn dat een van beide deeltjes in het gat valt, en daarbij voldoende energie opdoet om het paar reëel (niet-virtueel) te maken. Als dan het andere deeltje aan de zwaartekracht van het zwarte gat weet te ontsnappen, lijkt het van buiten af gezien, alsof het deeltje door het zwarte gat is uitgezonden. Dat deeltje neemt dan een deel van de energie van het deeltjespaar met zich mee.

Dit bedoelde ik dan ook. Voor mij, in mijn onnozelheid, is virtueel iets dat NIET ECHT is. Niet Bestaand. .
Maar het wordt dan ingevoerd om natuurwetten en stellingen overeind te houden.

Maar, en daar kom ik dan later op terug, echte deeltjes en hun anti-deeltjes spelen dus wel een grote rol in de Little Bang.

[Gralgrathor]

Ik ben bang dat enkele hooggewaardeerde wetenschappers op dit vlak, incl Hawkins, lijden aan een behoorlijke tunnelvisie. Ik zie gekronkel van jewelste om die gehanteerde "zekerheden" ook te blijven hanteren en ze dus zekerheden te laten blijven

Kun je daar enkele voorbeelden van geven? Of ééntje misschien, dat we dan kunnen analyseren?

Dit bedoelde ik dan ook. Voor mij, in mijn onnozelheid, is virtueel iets dat NIET ECHT is. Niet Bestaand. .
Maar het wordt dan ingevoerd om natuurwetten en stellingen overeind te houden.

Nee, het wordt opgevoerd ter verklaring van een waargenomen fenomeen. Quantumfluctuaties waren overigens al voorspeld door quantummechanica, en in die zin niets nieuws. Hawking maakte slechts op handige wijze gebruik van Feynman diagrammen om een vraagstuk in de astronomie op te lossen.

[HenkM]

Ik ben bang dat enkele hooggewaardeerde wetenschappers op dit vlak, incl Hawkins, lijden aan een behoorlijke tunnelvisie. Ik zie gekronkel van jewelste om die gehanteerde "zekerheden" ook te blijven hanteren en ze dus zekerheden te laten blijven

Kun je daar enkele voorbeelden van geven? Of ééntje misschien, dat we dan kunnen analyseren?

Er bestaan verschillende visies over de BB, en wat daar aan voorafgaat (en dan heb ik het niet over Createn of ID)
Ieder voor zich praten de adepten alsof hun visie de enige juiste is (komt dat bekend voor?)
Naar mijn idee zal het (universum en heel grote en heel kleine dingen) een mengelmoes zijn van deze visies ....

Dit bedoelde ik dan ook. Voor mij, in mijn onnozelheid, is virtueel iets dat NIET ECHT is. Niet Bestaand. .
Maar het wordt dan ingevoerd om natuurwetten en stellingen overeind te houden.

Nee, het wordt opgevoerd ter verklaring van een waargenomen fenomeen. Quantumfluctuaties waren overigens al voorspeld door quantummechanica, en in die zin niets nieuws. Hawking maakte slechts op handige wijze gebruik van Feynman diagrammen om een vraagstuk in de astronomie op te lossen.

Sorry .... maar óf virtueel is onjuist gebruik óf die deeltjes bestaan niet (omdat virtueel wel juist is)
Voor de waargenomen fenomenen moet (dus) een andere, betere verklaring zijn.
(met PvV wacht ik wel af)

[Gralgrathor]

Er bestaan verschillende visies over de BB

Kun je daar een voorbeeld van geven in de wetenschappelijke literatuur? Laten we wat wij leken allemaal te vertellen hebben even buiten beschouwing laten; Peter's commentaar ging nu juist over problemen die hij ervaart met hoe de wetenschappelijke gemeenschap omgaat met kosmologische modellen.

en wat daar aan voorafgaat

Wat daaraan voorafgaat kunnen we ook buiten beschouwing laten, aangezien daar nog geen testbaar theoretisch framework voor is. Zo werd er een paar dagen geleden nog een artikel gepubliceerd dat de oersingulariteit quantummachanisch verklaart (en daarmee stelt dat er geen singulariteit was, maar iets als een quantumcondensaat). Net als M-theorie en braankosmologie zijn dit interessante hypotheses, maar vooralsnog kunnen we slechts zoeken naar manieren om deze te testen: ze kunnen op dit moment in ieder geval niet als degelijk fundament voor verdere theorieen worden beschouwd.

Sorry .... maar óf virtueel is onjuist gebruik óf die deeltjes bestaan niet (omdat virtueel wel juist is)

Virtuele deeltjes, quantumfluctuaties zijn een concept; het volgt uit quantummechanica dat dergelijke fenomenen moeten plaatsvinden, maar zoals bij zoveel wetenschappelijke kennis hebben we geen manier om hun bestaan direct aan te tonen. Hun bestaan volgt dus uit theorie. Wel kan de theorie op die punten worden getest. Virtuele deeltjes worden met succes gebruikt om bepaalde fenomenen te verklaren. Het Casimir-effect is daar een voorbeeld van.

Ook Hawking-straling kan door middel van deze fluctuaties worden verklaard. Of dit ook daadwerkelijk is wat er gebeurt op de grens van een waarnemingshorizon laat ik even in het midden - sowieso is de voorstelling die te vinden is in populair-wetenschappelijke media te simplistisch om accuraat over de wetenschappelijke modellen te leggen. De modellen sluiten in ieder geval uitstekend aan bij waarnemingen, en kunnen dus goed worden gebruikt. En dat is in alle wetenschap de enige geldige reden voor het (voorlopig) accepteren van een model als aanname in verder onderzoek.

Of 'virtueel' de juiste benaming is laat ik ook even in het midden. Het is aannemelijk dat 'virtueel' gekozen is vanwege het feit dat de netto massa/energie van een quantumfluctuatie onder normale omstandigheden nul is. Maar het label dat wij kiezen om een bepaald fenomeen mee aan te duiden bepaalt natuurlijk niet hoe dat fenomeen zich moet gedragen. Het is slechts een naam: 'Junk DNA' is niet altijd 'junk'; het 'Goddeeltje' heeft niets met goden te maken; de 'Oerknal' was geen knal, en een 'electron-orbitaal' beschrijft geen baan. De termen die men kiest om bepaalde fenomenen en concepten mee te belabelen hoeven dus niet noodzakelijkerwijs een letterlijke en accurate representatie te zijn van hetgeen beschreven wordt - dat zou sowieso in de meeste gevallen al lastig zijn, gegeven de complexe mathematische formules die voor een accurate beschrijving nodig zouden zijn.

[Peter van Velzen]

Ruimte zelf kan sneller uitdijen dan licht. daar heeft Einstein nooit iets over beweerd. IN het medium ruimte kan niets sneller dan de lichtsnelheid is de algemene consensus. http://scienceline.org/2007/07/ask-romero-speedoflight/" onclick="window.open(this.href);return false;
Wat betreft je zwarte gat: Volgens mij wordt Hawkins-straling bedoeld. Hawkingstraling wordt in het algemeen verklaard met virtuele deeltjes. Door kwantumvacuümfluctuaties ontstaan paren van virtuele deeltjes (deeltjes met hun antideeltjes) nabij de waarnemingshorizon van het zwarte gat. Het kan zijn dat een van beide deeltjes in het gat valt, en daarbij voldoende energie opdoet om het paar reëel (niet-virtueel) te maken. Als dan het andere deeltje aan de zwaartekracht van het zwarte gat weet te ontsnappen, lijkt het van buiten af gezien, alsof het deeltje door het zwarte gat is uitgezonden. Dat deeltje neemt dan een deel van de energie van het deeltjespaar met zich mee.

Kijk, dat is nu precies een van de beweringen die ik lariekoek vindt. "ruimte kan sneller uitdijen dan licht". De consequentie daarvan is da deeltjes in die ruimte ten opzichte van elkaar snelheden zouden hebben ,die groter zijn dan de lichtsnelheid. Dat is in zoverre onzin, dat we dergelijke deeltjes nooit zouden kunnen waarnemen. Dat soort veronderstellingen zijn volstrekt niet falsificeerbaar en mijns inziens dus onwetenschappelijk.

Ik schijn een van de weiinige mensen te zijn die geaccepeteerd heeft dat er geen grotere snelheid dan de lichtsnelheid mogelijk is, dat tijdreizen zijn uitgesloten en dat er nooit iets kan terugkeren uit een zwart gat. De meeste andere lijjken de dromen die daarmee in strijd zijn, niet te willen opgeven. Het zei zo.

[Gralgrathor]

Ruimte zelf kan sneller uitdijen dan licht. daar heeft Einstein nooit iets over beweerd. IN het medium ruimte kan niets sneller dan de lichtsnelheid is de algemene consensus. http://scienceline.org/2007/07/ask-romero-speedoflight/

Kijk, dat is nu precies een van de beweringen die ik lariekoek vindt. "ruimte kan sneller uitdijen dan licht".

Er is echter niets in relativiteitstheorie dat dit verbiedt. Sterker nog, uit RT volgt impliciet dat dit mogelijk moet zijn. En hoewel ik dit niet als argument aanvoer is het interessant te weten dat op basis hiervan de Alcubierre-aandrijving kon worden bedacht, en de succesvolle SF-serie Star Trek jarenlang hele volksstammen heeft geinspireerd tot aanstellerij.

De consequentie daarvan is da deeltjes in die ruimte ten opzichte van elkaar snelheden zouden hebben ,die groter zijn dan de lichtsnelheid.

Relativiteitstheorie stelt dat ten opzichte van de lokale metriek snelheden groter dan die van het licht onmogelijk zijn. Maar relativiteitstheorie stelt niets over de afstand tussen deeltjes die een eigen beweging hebben in lokale referentiekaders die van elkaar gescheiden zijn door metrieke expansie. Hun snelheid is nog steeds niet groter dan die van het licht. Hun snelheid tenopzichte van elkaar kan niet in termen van snelheid tenopzichte van een gedeelde metriek worden uitgedrukt, omdat ze geen deel uitmaken van hetzelfde lokale referentiekader. Ik gebruik hiervoor de term pseudo-snelheid. Tussen deeltjes die een pseudo-snelheid hebben die 300.000 km/s overtreft treedt echter hetzelfde fenomeen op dat we ook rond zwarte gaten vinden: een waarnemingshorizon.

dat we dergelijke deeltjes nooit zouden kunnen waarnemen.

Correct. We weten vrij zeker dat er sterrenstelsels zijn voorbij de kosmologische horizon. Gezien de isotropie van het universum op grote schaal is dat een gezonde aanname (sterker nog, het is de ontkenning van die aanname die onderbouwing behoeft). Het licht daarvan zal ons deel van de ruimte echter nooit meer kunnen bereiken, aangezien de tussenliggende ruimte sneller uitzet dan de lichtstraal kan reizen.

Ik schijn een van de weiinige mensen te zijn die geaccepeteerd heeft dat er geen grotere snelheid dan de lichtsnelheid mogelijk is

Peter, hieruit blijkt slechts dat je relativiteitstheorie niet hebt begrepen.

[Peter van Velzen]

Ruimte zelf kan sneller uitdijen dan licht. daar heeft Einstein nooit iets over beweerd. IN het medium ruimte kan niets sneller dan de lichtsnelheid is de algemene consensus. http://scienceline.org/2007/07/ask-romero-speedoflight/

Kijk, dat is nu precies een van de beweringen die ik lariekoek vindt. "ruimte kan sneller uitdijen dan licht".

Er is echter niets in relativiteitstheorie dat dit verbiedt. Sterker nog, uit RT volgt impliciet dat dit mogelijk moet zijn. En hoewel ik dit niet als argument aanvoer is het interessant te weten dat op basis hiervan de Alcubierre-aandrijving kon worden bedacht, en de succesvolle SF-serie Star Trek jarenlang hele volksstammen heeft geinspireerd tot aanstellerij.

De consequentie daarvan is da deeltjes in die ruimte ten opzichte van elkaar snelheden zouden hebben ,die groter zijn dan de lichtsnelheid.

Relativiteitstheorie stelt dat ten opzichte van de lokale metriek snelheden groter dan die van het licht onmogelijk zijn. Maar relativiteitstheorie stelt niets over de afstand tussen deeltjes die een eigen beweging hebben in lokale referentiekaders die van elkaar gescheiden zijn door metrieke expansie. Hun snelheid is nog steeds niet groter dan die van het licht. Hun snelheid tenopzichte van elkaar kan niet in termen van snelheid tenopzichte van een gedeelde metriek worden uitgedrukt, omdat ze geen deel uitmaken van hetzelfde lokale referentiekader. Ik gebruik hiervoor de term pseudo-snelheid. Tussen deeltjes die een pseudo-snelheid hebben die 300.000 km/s overtreft treedt echter hetzelfde fenomeen op dat we ook rond zwarte gaten vinden: een waarnemingshorizon.

dat we dergelijke deeltjes nooit zouden kunnen waarnemen.

Correct. We weten vrij zeker dat er sterrenstelsels zijn voorbij de kosmologische horizon. Gezien de isotropie van het universum op grote schaal is dat een gezonde aanname (sterker nog, het is de ontkenning van die aanname die onderbouwing behoeft). Het licht daarvan zal ons deel van de ruimte echter nooit meer kunnen bereiken, aangezien de tussenliggende ruimte sneller uitzet dan de lichtstraal kan reizen.

Ik schijn een van de weiinige mensen te zijn die geaccepeteerd heeft dat er geen grotere snelheid dan de lichtsnelheid mogelijk is

Peter, hieruit blijkt slechts dat je relativiteitstheorie niet hebt begrepen.

Ik denk het wel. We kunnen geen snelheid groter dan de lichtsnelheid waarnemen, dus in het zichtbare heelal is ze onmogelijk. Ik zeg uiteraard niets over iets dat niet waarneembaar en derhalve niet falsificeerbaar is!

[dikkemick]

Kijk, dat is nu precies een van de beweringen die ik lariekoek vindt. "ruimte kan sneller uitdijen dan licht". De consequentie daarvan is da deeltjes in die ruimte ten opzichte van elkaar snelheden zouden hebben ,die groter zijn dan de lichtsnelheid. Dat is in zoverre onzin, dat we dergelijke deeltjes nooit zouden kunnen waarnemen. Dat soort veronderstellingen zijn volstrekt niet falsificeerbaar en mijns inziens dus onwetenschappelijk.

Ik schijn een van de weiinige mensen te zijn die geaccepeteerd heeft dat er geen grotere snelheid dan de lichtsnelheid mogelijk is, dat tijdreizen zijn uitgesloten en dat er nooit iets kan terugkeren uit een zwart gat. De meeste andere lijjken de dromen die daarmee in strijd zijn, niet te willen opgeven. Het zei zo.

Dat iets wel of niet onzin is, zou ik zelf niet te snel willen roepen. Quantummechanica lijkt de grootste onzin, maar dat is omdat we het niet begrijpen. In den beginne hadden we met andere omstandigheden te maken dan na deze inflatieperiode, dus ik houd alle opties open.
Wat wetenschappers doen, is slechts naar de data kijken en conclusies trekken en een theorie postuleren welke de meest waarschijnlijke/plausibel is. Of het te falsifieren is....wrschl. niet. Dus of de theorie dan (wetenschappelijk gezien) goed is...wrschl. niet. Maar zolang er geen betere voor in de plaats komt, moeten we het er mee doen,.

[Gralgrathor]

Ik denk het wel

Duizenden theoretici houden zich dagelijks met de wiskunde van relativiteit bezig. Peter, ben jij slimmer dan al deze mensen bij elkaar? Heb jij gezien wat de gehele wetenschappelijke gemeenschap een eeuw lang gemist heeft?