Ik wil deze stelling aanscherpen. Voor alle communicatie tussen mensen zijn principiëel onbewijsbare aannamen (logica en dus rede) noodzakelijk. (Het feit dat wij nu in deze taal aan het discussiëren zijn toont dat al aan.) Wetenschap vormt daar geen uitzondering op. Vanzelfsprekend kun je nog steeds communiceren als je je hersenen stevig frituurt met een smakelijke paddococktail, maar of anderen je gebrabbel dan nog begrijpen is vers twee. Het is dus niet zozeer toegestaan om die dingen te gebruiken, maar eerder bittere noodzaak omdat er geen andere manier is om je gedachten aan een ander kenbaar te maken. Om ze op deze manier specifiek voor wetenschap te vermelden vind ik niet correct, en als je het er niet mee eens bent, zie ik graag een tegenvoorbeeld van je.bongobrain schreef:Stelling 1: om wetenschap te kunnen bedrijven dienen een aantal principieel onbewijsbare aannamen gedaan te worden. Bijvoorbeeld: het gebruik van logica is toegestaan. Het gebruik van de rede is toegestaan. Empirische waarnemingen zijn in beginsel (dwz gezichtsbedrog etc uitgezonderd) betrouwbaar.
Ten tweede zijn empirische waarnemingen niet per definitie betrouwbaar. Mensen maken fouten, apparatuur is niet goed ingesteld of produceert 'onverwachte' resultaten, de apparatuur is gewoon niet goed, enzovoort. Om wetenschap te bedrijven moeten ze falsifiëerbaar zijn en dat is iets heel anders. Falsifiëerbaarheid is een impliciete maar nadrukkelijke erkenning van het feit dat fouten mogelijk en zelfs waarschijnlijk zijn, en dat we daarvan moeten leren.
En waarom dan---wellicht ten overvloede---empirie? Weet jij wat beters?
Zoals je het nu opschrijft vind ik het een wat brakke tegenstelling. Gedrag an sich is nimmer een 'verklaring', of je het nu in de natuur-, gedrags- of sociale wetenschappen beschouwt. Toegegeven, mijn voorbeelden die ik wilde opschrijven maar niet kon vanwege het technische gehalte hebben menselijk gedrag meer als oorzaak dan als verklaring. Waarin de verschillende wetenschapstakken verschillen is hun benadering van gedrag: als black box, genetisch, neurologisch, sociaal, enzovoort. Zoals je het nu opschrijft lijkt gedrag helemaal buiten de natuurwetenschappen te vallen, en dat is niet juist.Meer bijzonder (1.b): uitgangspunt van de natuurwetenschappen is dat intelligente actoren (natuurlijk of metafysisch) niet als verklarende factor in modellen of theorieën worden opgenomen (zulks in tegenstelling tot de gedragwetenschappen, die zich juist richten op de handelingen van intelligente actoren).
Wederom een precisering: niet-natuurlijke processen worden geweigerd omdat ze niet falsifiëerbaar en niet reproduceerbaar zijn. Dat niemand ze kan onderscheiden, ook de niet-wetenschapper niet, komt op de tweede plaats, en is nauw verbonden met het feit hoe wij als mens functioneren. (Hetgeen in zichzelf een falsifiëerbare stelling is, en dus in het wetenschappelijk domein valt. Hier zie je hoe 'gedrag' prima in te passen is.)bongobrain schreef:Meer bijzonder (1.c): eventuele metafysische/bovennatuurijke oorzaken worden niet overwogen in de (natuur)wetenschap (die deze niet zou kunnen onderscheiden van natruulijke oorzaken).
Je hoeft inderdaad niets, want de werkelijkheid is alleen. Die zal zich niets aantrekken van onze poginkjes om er wat van te begrijpen. Alleen als we er wat van willen begrijpen---en dat is niet gelimiteerd tot wetenschappelijk begrip---zullen we ons in regels moeten schikken om onze eigen ideeën en conclusies voor iedereen duidelijk te maken. De noodzaak is daarmee geworden de wens om met anderen te communiceren. Ik kan geen voorbeeld bedenken waaruit blijkt dat die regels niet noodzakelijk zijn om toch betekenisvol te kunnen communiceren. Misschien jij wel? (En als iemand in de privacy van zijn eigen hersenpan graag kleuren wil delen en geluiden wil vermenigvuldigen, en gelooft dat engeltjes de Aarde in een baan om een grote lamp heendraaien, zal ik hem daar niet van weerhouden. Alleen als hij ervan vertelt, zal ik hem natuurlijk vierkant uitlachen.)bongobrain schreef:De noodzaak voor deze aannamen ligt in de werkbaarheid van de wetenschap; er zijn geen factoren in de objectieve werkelijkheid die inhoudelijk noodzaken tot deze aannamen.
Eerder omgekeerd: je begint met logica en rationaliteit en past die ook toe in de wetenschap, omdat het een uitvloeisel is van menselijk handelen dat je met anderen wenst te delen. Wetenschap is daarbij nog eens extra bijzonder omdat het resultaat daarvan onafhankelijk is van de 'mening' van iemand. Persoon A kan bijvoorbeeld 'vinden' dat de Aarde plat en niet bolvormig is, maar zijn 'mening' verandert bitter weinig aan het feit dat de Aarde gewoon bolvormig is. Strikt genomen is het natuurlijk een pokdalige geoïde, maar het argument verandert er niet substantiëel door. Er is dus blijkbaar een set van waarnemingen die niet afhangen van wat mensen ervan 'vinden'. (Dit voorbeeld keert nog terug; onthoud het ajb.)bongobrain schreef:Stelling 2: Ook buiten het strikte wetenschappelijk domein zijn logica en rationaliteit bruikbare instrumenten. Ofwel: de aannamen 1.b dan wel 1.c zijn niet noodzakelijk om logica en rationaliteit te rechtvaardigen. Anders gezegd: ook buiten wat op basis van 1.c thans tot het strikt wetenschappelijk domein gerekend wordt is een zeker "wetenschappelijk handelen" (dwz. gebaseerd op logica en rationaliteit) mogelijk.
Correct, maar dan wel a) inclusief mijn kanttekeningen bij stelling 1 én b) de aanpassing dat een 'werkelijkheid' die niet kenbaar is, dat ook zal blijven: immers, ze is niet kenbaar. Wij kunnen op dat moment zelfs niet zeggen of die werkelijkheid bestaat of niet: bestaan is immers een positieve beschrijvende eigenschap. Als jij de mogelijkheid van bestaande maar niet-kenbare werkelijkheid open wilt houden, zie ik daarvan graag een voorbeeld (alhoewel de niet-kenbaarheid verdere discussie over dat voorbeeld compleet onmogelijk en zelfs onzinnig maakt).bongobrain schreef:Stelling 3: De wetenschap stelt zich ten doel kennis te vergaren omtrent een objectieve, tenminste gedeeltelijk kenbare werkelijkheid en wetmatigheden die daarin optreden te beschrijven dan wel te verklaren (met inachtneming van stelling 1)
Niet helemaal juist. Wetenschap kan het toevallig 100% correct hebben, maar we zijn daar nooit 100% zeker van. Daar zit een verschil tussen. Verder is het inderdaad naar beste weten en kunnen. Ik vind het ook niet noodzakelijk om 'de mens' hier zo expliciet te noemen; dit zou ook gelden voor Marsmannetjes. (SETI is hierop gebaseerd.) Verder wellicht nog een toevoeging dat de mate van verbetering niet vast ligt: die kan klein of groot zijn en is vooraf niet exact in te schatten. Maar een ruwe schatting is met ervaring en inzicht in de materie best mogelijk.bongobrain schreef:Stelling 3.a: Gelet op de beperkingen van de mens, ook als die mens wetenschapper is, is wetenschap per definitie nooit 100% correct; wetenschap geeft altijd de beste theorieën modellen, beschrijvingen en verklaringen bij de huidige stand van zaken; er is per definitie verbetering mogelijk (niet uit te sluiten) van alle wetenschappelijke uitspraken van dit moment (op basis van toekomstige gegevens)
Die aannames gelden nog steeds, zoals ik heb betoogd, al was het alleen maar om duidelijk te maken wat je bedoelt. Falsifiëerbaarheid en reproduceerbaarheid zijn vanzelfsprekend niet altijd noodzakelijk (denk aan wiskunde of het bestuderen van een wettekst), maar in hoeverre je de andere 'aannames' zomaar kunt laten varen en nog steeds een zinvolle discussie kunt aangaan, is mij volstrekt onduidelijk. Ten tweede betekent het verlaten van het wetenschappelijke domein niet opeens dat alle kennis tsjoeps verdwijnt en ongeldig wordt. Ik moet hierbij denken aan een TV-interview met een gepensioneerde hoogleraar die advocaten bijstond in het uitwerken van de precieze details van gecompliceerde autoongelukken (wie remde eerst, wie week uit, enz.). Voor verzekeringsmaatschappijen is die kennis onmisbaar, omdat het ze inzicht geeft in de schuldvraag van een ongeluk. Die prof vertelde dat een advocaat ooit een keer serieus probeerde om de wetten van Newton op basis waarvan de prof zijn berekeningen uitvoerde, in de rechtszaal ongeldig te laten verklaren, want het was 'maar' natuurkunde en geen juridisch betoog en dus niet rechtsgeldig. De rechter wees dit verzoek schuddebuikend van het lachen naar de vuilnisbak. (Die advocaat verloor zijn zaak overigens ook glansrijk.)bongobrain schreef:Stelling 4: wanneer vanuit de wetenschap gezaghebbende uitspraken over de werkelijkheid gedaan worden, of waarheidsclaims gemaakt worden met een doorwerking buiten het strikt wetenschappelijke domein, dient altijd bedacht te worden dat die uitspraken/claims gebaseerd zijn op de - buiten de wetenschap niet noodzakelijke - aannamen uit stelling 1.b dan wel 1.c dan wel beide.
Ik wil hiermee het volgende zeggen: inderdaad, er zijn grenzen aan wat je wetenschappelijk kunt beweren. Maar de overstap naar een ander 'domein' betekent a) niet dat die kennis zomaar verdwijnt of ongeldig wordt en b) dat het andere domein vrij is van invloeden die nog steeds wetenschappelijk zijn. Je moet per geval bekijken hoe & wat.
Correct: metafysica valt alleen al vanwege de naam (!) buiten de wetenschap. Maar de scheidingslijn tussen die twee blijft net zolang bestaan totdat een stuk wetenschap op basis van waarnemingen een falsifiëerbare theorie van een tot dusver metafysisch verondersteld zijnd stukje ... eh... 'werkelijkheid' (dit is niet echt het goede woord hiervoor) opstelt. Hier valt bijvoorbeeld onder het ontwikkelen van een theorie over bliksem, over onze afkomst, over het bloedstollingsproces, en over tal van andere zaken. Zie mijn opmerkingen bij stelling 4.bongobrain schreef:Stelling 5: meer specifiek: vanuit stelling 4 c.q stelling 1.c volgt dat wetenschap niet bevoegd is tot c.q. zichzelf het recht ontneemt om uitspraken te doen omtrent metafysische zaken buiten het strikt wetenschappelijke domein (en binnen het strikt wetenschappelijke domein speelt dat geen rol). Wetenschap die wel uitspraken doet over metafysisiche oorzaken is geen wetenschap meer.
Het omgekeerde kan ook: een metafysisch betoog dat uitspraken doet over de fysieke processen en fenomenen valt dan alleen wat díe uitspraken betreft in het domein van het wetenschappelijke proces. Dit probleem plaagt zeer veel religies die uitspraken doen over wat hun god allemaal kan en doet. Dát zijn weliswaar metafysische handelingen, maar het resultaat daarvan is dat niet. Je moet hierbij denken aan uitspraken als 'God schiep de mens uit klei, en de vrouw uit één van zijn ribben', 'de Aarde is ongeveer 10.000 jaar oud' en dergelijke.
De scheidingslijn tussen wetenschap en metafysica is dus weliswaar scherp (alhoewel misschien niet altijd even zichtbaar), maar ook zeer flexibel. Overigens wil een metafysische beschouwing nog niet zeggen dat we ook met een waarachtige beschouwing (en dan niet in de zin van logisch waar, maar van werkelijk waar) te maken hebben. Dit is echter niet meer onderdeel van stelling 5.
Ik vind het moeilijk om hierop te reageren; het klinkt na stelling 5 als een open deur, waarop ik dus op dezelfde manier op moet reageren, met daaraan toegevoegd het commentaar op de andere stellingen, i.h.b. die van 1 en 4. Ik ga daarom alleen in op de laatste zin. Is het een geloofsuitspraak---ik vind het lastig om daar volmondig 'ja' te antwoorden. Het is een geloof in die zin dat die uitspraak niet op de wetenschappelijke methode kan worden onderbouwd / gefalsifiëerd / enzovoort. Het is geen geloof omdat het in ieder geval een gedeelte netjes beredeneerde onderbouwing bevat. (Tenminste, daarvan ga ik uit.) Het is naar mijn mening dus een speciale vorm van geloof die best met naam en toenaam van het échte klassieke religieuze geloof (van christendom, islam, jodendom, enz.) mag worden onderscheiden. Je kunt tenminste nog een gedeelte van het argument volgen. Vanzelfsprekend hangt het van persoonlijke smaak en voorkeur af wanneer je het eerdere argument voldoende onderscheidend vindt (hetgeen in zichzelf een wetenschappelijk probleem is).bongobrain schreef:Stelling 6: Wetenschap die in weerwil van stelling 5 wel gezaghebbende uitspraken over de objectieve werkelijkheid doet, hanteert onbewijsbare uitgangspunten die buiten de wetenschap niet noodzakelijk zijn; uitspraken op basis van niet-noodzakelijke aannamen zijn te beschouwen als geloofsuitspraken.
Zie de paragraaf hierboven; het lijkt een herhaling van eerdere stellingen. Correct me if I'm wrong, ajb.bongobrain schreef:Anders gezegd: Vanuit de wetenschap kunnen slechts gezaghebbende uitspraken over de werkelijkheid gedaan worden voor zover deze niet worden beinvloed door (of indifferent zijn voor) stelling 1.b dan wel 1.c.
Ja, mits dergelijke verbanden geen overduidelijk verwerpelijke dingen prediken zoals rassenhaat, terrorisme en dergelijke. Strikt genomen is er geen absolute regel of moraal die dat verbiedt---alleen vinden wij als mensheid dat bepaald gedrag 'gewoon niet kan'. Hoe dat 'gewoon niet kan' wordt vastgesteld kun je op verschillende manieren onderzoeken; óók natuurwetenschappelijk. Ik ga hier echter niet op in en doe net even alsof iedereen op deze planeet het eens met de stelling dat alhoewel nationale wetten kunnen verschillen, er óók wetten zijn die naties ontstijgen en gelden omdat we allemaal mens zijn.bongobrain schreef:Stelling 7: Het staat burgers vrij om een (al dan niet metafysisch geïnspireerde) levensovertuiging te hanteren en zich te organiseren in verbanden zoals (omroep)verenigingen, zonder zich iets van wetenschap aan te trekken.
Het bovenstaande wil NIET zeggen dat de wetenschappelijke conclusies opeens niet meer op hen van toepassing zijn! (Denk aan het voorbeeld van de platte dan wel bolvormige Aarde, of de advocaat die Newton niet zag zitten.) Verder kun je besluiten dat vanwege het 'universele' karakter van de wetenschap en haar resultaten het belangrijk is dat iedereen in ieder geval van de belangrijkste resultaten op de hoogte is. En dan niet in termen van 'ach, 't is maar een theorie, geloof maar fijn verder wat je wilt geloven', maar in hele dwingende termen van 'of je nou wilt of niet, dit is wat we uit dit pakket waarnemingen concluderen'. (Inclusief een stukje over falsifiëerbaarheid, enzovoort.)
Dit is een specifiek geval van stelling 5; het antwoord is dus 'niet noodzakelijkerwijs'. Ik kan prima (veel van) de claims van een religie wetenschappelijk onderzoeken en concluderen dat er geen spaan van heel blijft---zie stelling 5. (Of dat de claim juist is---onwaarschijnlijk, maar soms gebeurt het.) Ik doe op geen enkele manier een geloofsuitspraak, ik stel alleen vast hoe de zaken objectief in elkaar steken. Dat staat op gespannen voet met de overtuiging van die religie, want die beweert op basis van zeer zeker niet-kenbare zaken dat er wat anders gaande is. De werkelijkheid kan niet beide zijn, want daar is er toch echt maar één van, en die werkelijkheid MOET voor zowel als jou als mij gelijk zijn.bongobrain schreef:Stelling 8 (Waarde)oordelen vanuit de natuurwetenschap over (al dan niet metafysisch geïnspireerde) levensovertuigingen zijn op basis van stelling 6 per definitie geloofsuitspraken ipv wetenschap. (iets populairder: zodra wetenschap zich met religie gaat bemoeien, wordt wetenschap zelf religie en houdt op wetenschap te zijn).
Ik kan je stelling dientengevolge ook omdraaien: als een religie zich met wetenschap gaat bemoeien, wordt religie zelf wetenschap en houdt op religie te zijn. Precies zoals ik ook al bij stelling 5 beschreef. Dat vormt ook de basis van mijn uitspraak dat een gelovige niet moet proberen zijn religie op wat voor manier dan ook te 'onderbouwen' met zaken die in het wetenschappelijke domein vallen. Of, beter gezegd, het kan natuurlijk wel, maar dan krijg je een religie die absoluut niet lijkt op de grote jongens van nu, en bovendien ook nog eens continu verandert naarmate het wetenschappelijk inzicht voortschreidt. Je kunt je ook terdege afvragen of een volledig metafysische religie überhaupt van waarde is---je kunt er volgens mij namelijk niks mee. Maar dat is een andere discussie.
Aha. Als ze het recht kochten om te mogen editen (en dan natuurlijk ook nog de mate waarin de EO het deed), ligt de schuld voornamelijk bij de verkopers, die even hadden moeten bedenken of ze daar bezwaar tegen hadden. Ten tweede zou het netjes van de EO zijn geweest als ze open kaart hadden gespeeld en hadden verteld wat ze hadden ge-edit, of tenminste dat ze met schaar en Pritt aan de gang waren geweest. Een simpel EO-logootje voldoet dan niet. Alhoewel het de 'stiekemigheid' van de EO enigzins goedpraat, verandert het geen iota aan het feit dat de EO wetenschappelijk gezien complete nonsens uitkraamt---nonsens die lijnrecht ingaat tegen wat er gewoon aan de hand is, of ze nou willen of niet, tegen wat iedereen gewoon als basiskennis paraat hoort te hebben.bongobrain schreef:En nou naar de EO, die een programma koopt (inclusief het recht tot editing!)...
Maar dat erkennen doet hun vertekende en verkrampte religie als een kaartenhuis in elkaar storten. Dus doen ze het maar zo.
En niet te vergeten mogelijkheden 4 en 5: het is de meesten niet duidelijk of de EO zomaar mocht knippen van de BBC, en zo ja, hoeveel; en het is laakbaar van de EO dat ze op geen enkele wijze aangaven dát de serie was geredigeerd. De commotie wordt veroorzaakt door een combinatie van mogelijkheden 4 en 5, eventueel 1 afhankelijk van de uitkomst van 4, plus een beetje 2 en 3. Want dat de EO een probleem heeft met evolutietheorie is al sinds jaar en dag bekend---daar is afgezien van een meewarig hoofdschudden over zoveel stupide halsstarrigheid eigenlijk geen ophef meer over. Alleen zou een Nederlandse kijker nooit hebben geweten dát er was veranderd als mevrouw De Jong er niet was geweest, en dát steekt hier.bongobrain schreef:..., en elementen die niet sporen met hun levensovertuiging weglaten: Ik zie drie mogelijke oorzaken voor de hele commotie:
1. Attenborough wordt geweld aangedaan (in termen van auteursrecht of incorrecte weergave van zijn gedachten)
2. de Waarheid van de evolutietheorie wordt geweld aangedaan
3. de wetenschap wordt geweld aangedaan.
[Jouw opmerkingen ad 1, 2 en 3 geknipt want mijn commentaar staat hierboven.]
Ik ben bang dat je me verkeerd begreep. Ik houd die mogelijkheid niet open, ik gaf het alleen als voorbeeld van een willekeurige niet-kenbare werkelijkheid om een beetje de draak te steken met andere en gelijkwaardige niet-kenbare werkelijkheden. Met name die 'werkelijkheden' die 'christendom', 'islam' en dergelijke heten.bongobrain schreef:Omdat je die van de kabouters wel openhoudt.cymric schreef:Nee, dat doe ik niet. Waarom zou ik de optie van een subjectieve mening of fantasie open moeten houden?
Het zijn altijd modellen van de werkelijkheid; het verbaast me dat Meester opeens net doet alsof het voor toeval 'bijzonder' is. Maar een model doet nog niets af van het feit dat als je probeert waar te nemen, je op het waargenomene stuit. Dát is wat de werkelijkheid aan ons lijkt te presenteren, dus dát is wat we ook te accepteren hebben, of we willen of niet. Óók of Meester nu wil of niet. Zo werkt het nu eenmaal. Of het begrip 'toeval' ooit van een gedetailleerdere beschrijving wordt voorzien, is onderwerp van speculatie en hangt in niet geringe mate af of we 'door' het toeval 'heen kunnen kijken'. Voorlopig werken de beschrijvende modellen die we ervoor hanteren prima, dus moet die gedetailleerdere beschrijving kunnen worden benaderd door wat we nu gebruiken. (Dat zie je trouwens ook gebeuren als je de geëigende literatuur erop naslaat; toevallig heeft onze landgenoot Van 't Hooft een tijdje geleden een artikel gepubliceerd waarin hij precies dit doet.)bongobrain schreef:Een van de boeiende overwegingen van de hoogeleerde Ronald Meester is dat, aangezien toeval en kans begrippen zijn die in de praktijk van alledag niet bevredigend te definieren zijn, alleen al het gebruik van die termen aangeeft dat er sprake is van een model van de werkelijkheid.cymric schreef:maar het woord 'toeval' dekt de lading van het waargenomene al prima. Er is geen reden om weer iets 'achter' dat toeval te zoeken: we nemen dat iets toch niet waar. Dat kunnen we ook niet, want wat we zien is 'toeval'!
Dat hangt er vanaf. Niemand vertelt mij ooit wat ik moet verstaan onder 'sturing'. Meestal komt het neer op 'opgang in evolutie' of 'de mens is de kroon op de schepping', zoiets. Beide claims zijn wetenschappelijk onderzoekbaar (want uitspraak over DE objectieve werkelijkheid), en wetenschappelijk gezien onjuist. Zonder verdere precisering van het woord 'sturing' kan de uitspraak 'er is geen sturing' niet door een wetenschapper zijn gedaan (tenzij hij met de resultaten van alle tot nu toe bekende 'sturingen' zich laat verleiden tot een uitspraak zoals ik bedoel onder stelling 6); met precisering wel degelijk, en precies tot het punt waarop die precisering nog van kracht is (zie stelling 5). Merk op dat het metafysische door de precisering tot het fysische is 'gedegradeerd': precies zoals ik onder stelling 5 had opgeschreven.bongobrain schreef:Hier spring je m.i. een paar keer heen en weer van model naar werkelijkheid; daar gaat het mis. Je conclusie "geen sturing" gaat over werkelijkheid, maar "toeval" zit in je model. Je conclusie van "geen sturing" is strijdig met je beweringen elders in dit verhaal dat wetenschap onmogelijk tussen metafysische (sturing!) en niet-metafysische oorzaken kan discrimineren.cymric schreef: Daar komt bij dat in dit geval er uitstekend feitenmateriaal op tafel ligt dat er geen sturing aanwezig is, tenzij jij 'toeval' (zowel in mutaties als selectie) als sturing wilt benoemen. Sturing die overigens niet van mathematisch toeval te onderscheiden is.
Het wordt pas interessant als jij als precisering zou stellen 'sturing is toeval', of 'sturing is op z'n tijd een stevige meteoriet', want dan geef ik je wetenschappelijk gezien volkomen gelijk. De vraag is echter of jij---laten we het even makkelijk en onpersoonlijk houden, en er een Jehovah's Getuige of Harun Yaya-aanhanger van maken---die precisering überhaupt wel wil maken.
Voor alle duidelijkheid: ik deed een uitspraak à la 'stelling 6'. Ik wil met alle plezier een lijstje van 'sturingen' maken en dan een uitspraak à la 'stelling 5' doen, maar om dat elke keer te doen vind ik te veel gedoe; en bovendien weet iemand die op de hoogte is van de werking van wetenschap prima hoe 'stelling 5' en 'stelling 6' zich tot elkaar verhouden. Ik ben, met andere woorden, lui.
Objectieve constatering natuurlijk. Het staat iedereen met 'problemen' vrij die problemen te benoemen, maar elke keer blijkt het 'probleem' te zitten bij degene met het probleem! De theorie wordt niet goed begrepen; iemand meet met twee maten in die zin dat de wetenschappelijke methode voor alles behalve ET bruikbaar is, en als je vraagt waarom, volgt er een ontwijkend antwoord; er worden lang weerlegde problemen aangekaart; de wetenschappelijke methode wordt in z'n geheel ontkend. Niemand komt aan met een serie objectief waar te nemen feiten (falsifiëerbaar én reproduceerbaar) en zegt dan 'Op basis van deze feiten concludeer ik <blah>'. Dat staat dus los van het feit of ík het een probleem vind, of dat ik het zelf niet zou kunnen weerleggen. Het spreekt boekdelen dat ik met mijn beperkte kennis over dit onderwerp in ruim 99% van de gevallen geen beroep hoef te doen op detailkennis, of zelf moet bijlezen. Ik heb het mijn discussiepartner in alle ernst een paar keer voorgesteld---samen naar de bieb, samen het artikel of boek doorspitten---maar daar is nooit een positieve reactie op gekomen.bongobrain schreef:Is dat een objectieve constatering, of moet die zin eigenlijk vervolgd worden met "dat ik ook een probleem vind" of "dat ik niet op voor mij bevredigende wijze kon weerleggen"? Met heel weinig moeite lees ik die zin als geloofsgetuigenis.cymric schreef:niemand die 'problemen' in de theorie zag was in staat om ook maar één echt, serieus, interessant, waarachtig probleem met naam en toenaam te beschrijven.
Jij zou het bovenstaande antwoord nimmer hebben gegeven als we het hadden over de wetten van Newton; dergelijke trucs---want dat zijn het---zijn karakteristiek voor zaken die met ET te maken hebben. Je wordt daarom vriendelijk bedankt voor de ad hominem, zeker nadat ik al die moeite heb gedaan om je betoog door te lezen en van commentaar te voorzien. Mag ik je er evenzo vriendelijk op wijzen dat je nog steeds probleem met de theorie hebt kunnen benoemen en dat je eerste beste suggestie wees op een gebrek aan kennis over dit onderwerp, en dat je mijn weerlegging afdeed als 'kunstmatig'? Zou je het wellicht nog een keer kunnen proberen, maar nu zonder flauw te doen?
Ik merk op dat je stilzwijgend uitgaat van de premisse dat het 'filter' altijd gelijk staan aan 'vigerend paradigma'. ('Uiteraard' is het woord dat je gebruikt.) Het is evident dat dit een premisse is die je wel even zult moeten onderbouwen om de kringredenering in je betoog te verwijderen. Je concludeert nu op basis van die premisse dat PRS het vigerend paradigma in stand houdt, na die aanname eerst in je betoog te hebben gestopt. Zo zijn wij helaas niet getrouwd. Vriendelijk verzoek om het nog een keer te proberen, maar nu zonder logische denkfout.bongobrain schreef:Stelling beoordelen vanuit Kuhn. PRS is bedoeld om kaf van koren te scheiden; is dus filter. Hoe is filter gedefinieerd? Uiteraard als vigerend paradigma. Ofwel: strijd met paradigma levert niet overleven PRS dus niet publiceren op. Ofwel: PRS levert bijdrage aan/is gericht op voortbestaan paradigma, door alles wat daarmee in strijd is af te keuren.cymric schreef:Je kunt mij zeker wel laten zien hoe het peer-reviewed systeem zich richt op het behoud van het paradigma?
(Mijn voorbeeld van Van 't Hooft is al een prima voorbeeld van het PRS in werking: deterministische QM is zo'n beetje vloeken in de kerk, maar Van 't Hooft wordt altijd zeer serieus genomen---om de simpele reden dat hij keurig aangeeft dat hij bestaande waarnemingen intact laat. Nu jij weer.)
Deze stelling heb ik in het voorgaande reeds afgezwakt c.q. scherper gesteld. Zie stelling 8, en het verhaal over de sturing.bongobrain schreef:Probleem zit hier in definitie geloof, met name in je tweede zin. en/of je hanteert een verborgen premisse van de strekking dat geloof en rationaliteit principieel strijdig zijn.cymric schreef:Een gelovige zal moeten geloven dat wat hij gelooft, waar is. Hij kan het niet beredeneren, niet onderzoeken, niet bedenken. Élke poging om zijn geloof van een rationele en zelfs gevoelsmatige basis te voorzien is automatisch met zichzelf in tegenspraak.
Ik snap je reactie niet. Je betwist niet dat patonen pixels tot signalen aanleiding geven, maar stelt vervolgens wel dat als mijn argumenten 'alleen maar' signalen zijn, het dus geen zinvolle conversatie kan zijn. Bedoel je dat er meer nodig is dan alleen signalen voor een conversatie? Dan zie ik daarvan gaarne empirisch bewijs. Bedoel je dat het elektrisch signaal 'an sich' geen informatie over de conversatie in zich draagt? Dan lijk je toch niet te snappen dat het natuurlijk om het geheel van stroompjes gaat, en de manier waarop de rest van de zenuwcellen daarop reageert. Met andere woorden: ikke nie snap.bongobrain schreef:Dat doe ik ook niet. Maar als jouw argumenten "alleen maar" elektrische signalen in jouw hersenen zijn, en niks meer, zijn ze dus geen zinvolle conversatie.cymric schreef:Het is trouwens niet slim om te ontkennen dat het om een patroon van witte en zwarte pixels gaat dat aanleiding geeft tot een hoop elektrische signalen.
Ik denk dat het bezwaar van 'heen en weer floepen' vooral is gebaseerd op een zeer krampachtige houding van jouw kant, waarbij je met name wilt zien dat wetenschappelijke uitspraken ook correct wetenschappelijk worden geformuleerd: 'zeer waarschijnlijk dit', 'onwaarschijnlijk dat', 'niet met absolute zekerheid vaststeld zus'; en dat als in jouw ogen het wetenschappelijk domein wordt verlaten, je opeens mag doen en laten en vinden wat je wilt en vindt. (En in mijn eigen privéovertuiging, ook mag negeren wat je wilt, ook al is er in het wetenschappelijke domein sprake van een 'hoogst zeker' fenomeen.) Ik maak dit op uit de manier waarop je je stellingen hebt geformuleerd. Ook het feit dat je maar de nadruk legt op de beperkingen van de wetenschap zonder ook maar één woord te wijden aan hetgeen er dan resteert (zeker als ik jouw stellingen in ogenschouw neem, waar logica en rede haast een exclusieve voorwaarde voor het bedrijven van wetenschap zijn), maakt je betoog eenzijdig en in wezen deconstructief. Ik heb her en der gevraagd om voorbeelden van processen en fenomenen die in jouw buitenwetenschappelijke domein leven; ik herhaal dat verzoek hier nog een keer.bongobrain schreef:Methodologisch naturalisme grijpt alleen maar in op wetenschap. Buiten de wetenschap (oftewel in ons bestaan) is dat een geloofsovertuiging (en heet het filosofisch of metafysisich naturalisme). Het is juist dit te gemakkelijke heen en weer floepen vanuit wetenschap naar werkelijkheid waar mijn bezwaren zitten.cymric schreef:Medunkt dat het langzamerhand tijd wordt dat je je gaat realiseren hoe natuurlijk de mens eigenlijk is en hoe diep het methodologisch naturalisme eigenlijk ingrijpt in ons bestaan.
Ik moet toegeven, ik ben her en der te los en te makkelijk bezig, maar de scheidingslijn is niet altijd even duidelijk en als ik heel eerlijk ben verandert er aan de strekking van mijn betoog niet erg veel door het precies op te schrijven. Netjes is het niet, maar ik wil me niet elke keer in allerlei bochten wringen om de standaard wetenschappelijke disclaimer op te schrijven, en bijvoorbeeld tot in detail te moeten uitleggen dat willekeurig eerst de waarschijnlijke en vervolgens de onwaarschijnlijke verklaring---de laatste door te hopen op ander feitenmateriaal en het bestaande negeren---neerkomt op het zoeken van de krenten in de pap en dus laakbaar is. Ik wil met wetenschap kunnen werken, en ik wil het (redelijk) snel en goed kunnen toelichten zonder al teveel droog jargon te gebruiken. Wij bedrijven hier, met andere woorden, populariserende wetenschap en geen échte wetenschap.
Waarom geef je niet gewoon antwoord, maar komt er een woordspel?bongobrain schreef:Wie zegt dat de opvattingen van een God in overeenstemming met onze moraal zouden moeten zijn? Wie zegt dat de eigenschappen van een God moeten sporen met naturalistische wetenschap (die op voorhand begint met die God te ontkennen)? En met zichzelf in tegenspraak m.i. ook niet, maar dat wordt theologie.cymric schreef:]Kan jij eigenschappen (van een God, BB) noemen die niet met zichzelf, de huidige wetenschappelijke kennis, of onze eigen moraal in tegenspraak zijn?
God was wel verdwenen in 'a puff of logic', bongobrain. Was je dat soms ontgaan? God zou toch werkelijk niet zomaar verdwijnen als het argument kolder was, nietwaar? 't Is jammer dat Adams niet meer leeft, want ik zou in staat zijn geweest om te vragen wat hij met die tekst heeft bedoeld.bongobrain schreef:Een onvoldoende voor je exegese. Stap 1 was bewijzen dat God niet bestaat door te bewijzen dat God bestaat. Bij dergelijke kolder is bewijzen dat zwart wit is inderdaad alleen maar een toegift (encore). De zebra illustreert dat de werkelijkheid helaas hardnekkiger is dan spitsvondige redeneringen.cymric schreef:Duidelijk is dus dat de mens het niet-bestaan van God in een handomdraai succesvol aantoonde---God verdween immers---en toen, overmoedig geworden ('oh, that was easy'), probeerde iets écht onmogelijks aan te tonen met de dood op het zebrapad als tragisch resultaat.