Earthheart schreef:
de dierenethiek die ik aanhang is toch sterk verwant aan sociaal contracttheorie? Ik gebruik bv sluier der onwetendheid. Mijn sociaal contracttheorie gaat wel verder dan Rawls, omdat ik mentaal gehandicapten (en dus ook dieren) insluit. Bij Rawls passen die niet in de contracttheorie.
Ik ga eerst even vooral in op de sluier van onwetendheid, want volgens mij is er een logische reden waarom we mentaal gehandicapten en dieren uitsluiten:
Maar de meest gelijke verdeling zie ik niet zitten als het gaat om wat we mogen verwachten van elkaar. Als jij van mij hetzelfde mag verwachten (wat iets anders is dan gelijke talenten, vaardigheden, intellect, etc.) als ik van jou, is de sluier van onwetendheid waarschijnlijk een prima gedachtenexperiment om over dergelijke morele problemen na te denken. Maar in zo een situatie, waarbij van een bacterie een totaal ander gedrag verwacht mag worden dan van gezonde mensen, is het wellicht niet zo'n bruikbaar gedachtenexperiment. Daarin zie ik voordelen in wat spieken bij Tronto.
MAW de sluier der onwetendheid is nu juist net niet waar ik op doel met argumenten vanuit de sociaal contracttheorie. Wat mij intrigeert (ik ben een beetje met de verschillende belangen opgegroeid, vandaar mijn interesse denk ik) is dat het systeem van boer-slachter-slager/supermarkt (noem ik even marktaanbieder) -consument naar mijn inzicht niet heterogeen genoeg is. Overigens is de dierenproductie ook nog in zwang voor andere producten, maar die laat ik even achterwege, om het een beetje simpeler te maken. Deze groep heeft hun eigen belangen (waaronder het behartigen van dierenbelangen in hun visie) en belangenbehartiging. Weinig heterogeniteit dus. Dat stuk van Rawls vind ik veel bruikbaarder, en kan bovendien direct toegepast worden. Als niemand in de keten heeft aangekaard heeft dat er paardenvlees verwerkt werd als rund, dan is er toch wel iets aan de hand. Als 1 van de mensen in de keten, ondanks het gedeelde belang, meer waarde hecht aan ook andere belangen, kan zo een incident mogelijk voorkomen worden. En wie weet, welke incidenten en problemen dan behandeld kunnen worden? Ik weet het niet, maar ik kan er wel naar gokken. Dan pas gaat de sluier der onwetendheid zin krijgen (immers de werknemer en de werkgever, om maar een voorbeeld te noemen, zijn dan beide gebaat bij het aankaarten van het probleem, en lopen evenveel "risico" geschaadt te worden in het andere (financiele?) belang). Dan hoef je naar mijn mening mentaal gehandicapten of dieren niet in te sluiten in de sluier der onwetendheid.
Aan de andere kant hebben we vegetariërs (en veganisten) als consument - marktaanbieder - vegetarische producten verwerkende industrie - producent. Ook weer met geheel eigen belangen (waaronder het behartigen van dieren belangen in hun visie) en belangenbehartiging. Wederom weinig heterogeniteit. Hiervoor geldt hetzelfde als hiervoor gemeld is
Ook moet ik constateren dat er weinig in heterogeniteit toeneemt in beide kampen. Dat vind ik zorgelijk en stagneert de ontwikkeling van het proces wat volgens mij in onze cultuur nodig is, om tot een (in mijn visie) meer moreel juiste dierenconsumptie te komen (waaronder ik ook huisdieren houden laat vallen overigens, maar zoals gezegd benoem ik nu voor het gemak even de vleesconsumptie). Dat wil dus niet zeggen dat dierconsumptie moet afnemen / stoppen. Dat zou te veel vrijheden van mensen afnemen. Maar heterogeniteit in beide kampen verkleint volgens mij de kans op immorele incidenten en structurele morele problemen.
De sluier der onwetendheid is niet geschikt, want ik weet dat ik geen schimmel, walvis, schaap of "mentaal gehandicapte" ben. Veel te theoretisch dus, als op die manier toegepast. Ook lijkt er voor zover ik kan beoordelen geen verandering in consumptiegedrag (de portemonnee bepaalt nog altijd veel), hoewel de biologische sector het beter lijkt te doen, als ik de publieke opinie erop nalees.
En een zorgethiek: ja, als je mijn "morele hand" theorie bekijkt: het pinkprincipe van getolereerde partijdigheid is een beetje gelinkt aan een zorgethiek, waarbij bv relaties een rol kunnen spelen in hoeverre men zich emotioneel betrokken voelt bij iemand. Maar enkel zorgethiek is te beperkt, omdat er nog andere principes van onpartijdigheid en rechten enzo zijn die men niet kan vatten in een zorgethiek. Bv. het recht om niet opgeofferd te worden voor orgaantransplantaties..
Klopt, maar ik vermoed dat het idee dat dieren, in het bijzonder zoogdieren, wel degelijk om hulp kunnen vragen. Volgens Tronto is immers ook emotie non-verbaal tonen een vorm van hulpvragen. De zorgethiek doet wat met de morele verantwoordelijkheid van bijvoorbeeld boeren en slachters. Dat houdt ook in dat controle op de werkvloer zich niet alleen moet richten op volksgezondheid en of er wel voldoende ruimte is. Maar ook gekeken moet worden hoe het beest "overkomt" in termen van stressgerelateerd gedrag (zie ook fish zijn opmerking over het DWDD programma "de koe", let wel dat stukje vlees, is wel een stuk duurder dan het biovlees in de schappen van de supermarkt, zie dus ook mijn opmerking over consumentengedrag tav de portemonnee bepaalt).
Zodra wij dergelijke tekenen opvangen, ontstaat er morele verantwoordelijkheid. Dan kunnen we besluiten daar wat mee te doen, en vervolgens ook daadwerkelijk kan er gezocht worden naar de beste zorg. Het mooie is dus dat je stelt dat er een persoonlijke relatie is tussen producent en product. Bovendien in het proces van caring about, caring for, care giving en care recieving, is dat de enige voorwaarde die aan het beest gesteld wordt, dat het de zorg in ontvangst kan nemen. Dat wil ook zeggen, dat als de boer in gevaar komt door bepaalde zorg (bijvoorbeeld risico op verdrukking door een koe), dat schijnbaar immoreel gedrag (een klap tegen het achterwerk, bijvoorbeeld), nog steeds niet per definitie fout is. Er zit dus enige flexibiliteit in.
nee, dat zijn twee verschillende dingen. Een plichtethiek situeert zich in het domein van de normatieve ethiek, terwijl een dierenethiek zich een niveautje lager situeert, in de toegepaste ethiek.
Okay, dat had ik niet als zodanig zo gelezen. Dan vind ik de sluier der onwetendheid helemaal niet passen, als het toegepast wordt op "contractgenoten" waarvan we weten dat we ze niet zijn.
ik weet niet wat dat moet voorstellen.
Ik denk dat hier al een aantal voorbeelden genoemd zijn "hoe we geneigd zijn te handelen" bij morele problemen als het onze dierenconsumptie betreft, en de perceptie van dieren(welzijn) en de positie van dieren in onze cultuur.
Tot waar is de toegepaste ethiek geldig en bruikbaar / toepasbaar? Ik haal dit ook een beetje uit de ethical Iceberg. Die probeert eerst de feiten en omstandigheden te beschrijven, de intuities te beschrijven, alvorens tot een oordeel en moreel handelen te komen.
Wegens drukte kan het zijn dat ik weinig reageer, maar schroom niet om aan te vullen, af te branden, en gedachtenklodders op te schrijven. Ik lees in ieder geval mee, ookal ben ik soms niet zichtbaar!
Groet,
Bob
Ps. Het verwoorden van mijn gedachten is niet mijn goeiste fak, evenmin als Nederlands. Ik hoop dat dit voldoende duidelijk is, ondanks de langdradigheid...