Digit schreef:
Grotendeels akkoord ! De proximale motivatie van een individu voor ogenblikkelijk specifiek is inderdaad een complexe mix van individuele aanleg (inborst / neiging) en omgevingsfactoren. Vaak zelfs een chaotische mix.
De ultieme motivatie (voortbestaan van het genenpakket) is echter de bepalende factor in het verwerven door de soort van de neiging tot het bepaalde gedrag. Soms zijn de factoren waardoor een bepaalde neiging gunstig geselecteerd werd echter niet meer aanwezig, waardoor de ultieme motivatie moeilijk herkenbaar is geworden. De individuele neiging van een individu tot een bepaald gedrag is dan weer een eenmalige staalname uit de distributie van die verworven neiging over de soort.Dat is een onderscheid dat men niet uit het oog mag verliezen.
Eens.
digit schreef:
Bij het voorbeeld van Fishhook wil ik opmerken dat individuen vaak een erg sterke neiging kunnen hebben tot gedrag dat moeilijk anders dan als "altruïstisch" kan beschreven worden. Als zij deze neiging in bepaalde gevallen onderdrukken levert hun dat post factum een "slecht gevoel ". Het vermijden van dat "slechte gevoel" - zelfs als het totaal onbewust gebeurt - kan gezien worden als een vorm van uitgestelde beloning.
Het is natuurlijk onzin om dát specifieke gedrag niét als "altruïstisch" te betitelen, maar terzelfdertijd blijft het gekoppeld aan diep onderliggende genetisch verworven beloningsmechanismen. En het het begrijpen van de oorzaak kan wel degelijk in vele gevallen een hulp zijn bij het herkennen van wetmatigheden. Zoniet bestaat het risico dat men zich beperkt tot symptoomherkenning. Kwestie van in beide richtingen maat te houden !Groetjes,Digit
Ik weet niet of onderstaande tekst voor jou een open deur is, zo ja neem me niet kwalijk, maar voor de duidelijkheid type ik het toch maar even neer
Ik ga ervan uit dat die man de hond wilde gaan redden omdat dit voor hem op één of andere manier inderdaad belonend was. Of dat nou een vermijding van een slecht gevoel of verkrijging van een goed gevoel is (of een combinatie ervan wellicht) maakt inderdaad niet uit.
Echter, je lijkt (misschien veronderstel ik dat ten onrechte)de 'onderliggend genetisch verworven beloningsmechanismen' te koppelen aan het tot uiting komen van specifiek gedrag. Dat gaat mij veel te ver.
Want met die beloningsmechanismen kun je alle kanten op. Stel dat de man zich op neurotransmitterniveau beloont door te handelen, dan gaat hij de hond redden. Of de man vermijdt een negatief effect, hij gaat ook dan de hond redden.
Maar voor hetzelfde geld verkrijgt een andere toeschouwer een positief effect door de hond te zien verzuipen (als hij een bloedhekel, haat, jegens honden heeft). In beide gevallen is het neurofysiologisch effect (de betrokken neurotransmitters die het positief gevoel geven) hetzelfde. Maar het gedrag 180 graden anders. In deze laatste situatie is het gedrag ook zeker niet altruistisch te noemen, eerder sadistisch. Het door jou als 'ultieme motivatie' aangeduide verliest als onderbouwing voor verklaring van het gedrag van de man daarmee haar kracht. Het geeft mogelijk enkel een verklaring waarom de mens als soort altruistisch gedrag kan vertonen.
NB hier heb ik het nog niet eens over andere mogelijke redenen van de man om de hond wél te redden, en daar zitten ook opties tussen die niks met altruisme te maken hebben.
NB2 en ook nog niet hebben we het over intrinsieke biopsychologische systemen die mensen aanzetten tot gedrag of onthouden van gedrag, zoals het Behavioral Inhibition System en Behavioral Activation System. De biopsychologie is oneindig complex, zeker als je iets wilt gaan zeggen op individueel niveau.
Wat mijn punt dus is: verwijzen naar de ultieme motivatie en evolutionair biologische principes waardoor bepaalde gedragsuitingen in het totale gedragsarsenaal van een organisme is terecht gekomen, is onzinnig als het gaat om de verklaring van gedrag.
Daarnaast is het onzinnig omdat het altijd waar is, elk gedrag heeft een neurobiologische component en elk basaal gedrag is ooit ergens in de evolutie ontstaan. (Complexer gedrag is niet meer dan combinaties van simpeler gedrag)
PS ik denk nu ook terug aan een soortgelijke discussie over de neurobiologie van moraal op een ander forum (Skepp). In die discussie maakte ik ongeveer hetzelfde punt maar daar wist ik zeker dat mijn discussiepartners de nuance ontging en dat ze er weinig van begrepen.