Status en rol van de intuïtie

[heeck]

Het is zoals, je zegt, in eerste instantie een manier om authentiek in het leven te staan, om jezelf beter te begrijpen, maar het helpt evenzeer om anderen beter te begrijpen. Wanneer je ziet dat het gedrag van anderen gebaseerd is op het niet onder ogen hoeven zien van hun eigen beperkingen – bijvoorbeeld, dat we binnenkort allemaal dood zijn en niet heel veel later vergeten – als je eenmaal ziet dat dit is wat ze doen en waarom ze het doen, dan zul je niet zo snel meer oordelen wanneer je ze ziet vastklampen aan schijnzekerheden, en gemakkelijker in staat zijn begrip op te brengen.

De vraag is natuurlijk of je wel echt begrijpt. Mij lijkt het eerder dat je op deze manier het gedrag van de ander vanuit een bepaalde perspectief gaat bekijken en het dan van daaruit gaat interpreteren.

Je kan daarmee dan wel de indruk krijgen dat je het begrijpt
maar in hoeverre die interpretatie klopt lijkt mij een groot vraagteken.

Hiep-hiep-Hoera, 't lijkt wel Oudejaars- Bingo: Inderdaad 'Begrip is een waan met een warm gevoel".

Vandaar dat je door je arts wordt onderzocht. Ondanks dat je met het noemen van je klachten mag beginnen.
Zonodig zonder jou in het medisch team te bespreken.

Zie voor een filosofisch betoog, ~12 pagina's maar:
https://ase.tufts.edu/cogstud/dennett/p ... rticle.pdf

Daniel C. Dennett
Who’s On First? Heterophenomenology Explained

On the face of it, the study of human consciousness involves phenomena that seem to occupy something rather like another dimension: the private, subjective, ‘first-person’ dimension. Everybody agrees that this is where we start. What, then, is the relation between the standard ‘third-person’ objective methodologies for studying meteors or magnets (or human metabolism or bone density), and the methodologies for studying human consciousness?
. . . .

Roeland

[chromis]

Hallo Axxyanus,

En inderdaad in elke syntactische/logische/taal-constructie kan je wel een gat vinden. Maar voor mij is het nu net daar dat we meer bewustvorming nodig hebben. Mijn indruk is dat mensen als ze een syntactische/logische/taal-constructie vinden die hun eigen visie ondersteunt, ze de neiging hebben om dat gat te negeren; ze argumenteren alsof er geen gat is. Terwijl het voor mij veel intersanter is om te onderzoeken waar de gaten juist zijn. Ik zie de syntactische/logische/taal-constructie als een manier om waarden te verwoorden, waarden die kunnen botsen met andere waarden. Niet als harde principes die via logische afleidingen tot onherroepelijke besluiten/beslissingen kunnen leiden.

Als ik bepaalde dingen ga 'dichttimmeren' vanuit een puur semantisch/syntactisch oogpunt dan neig ik afgeleid te worden (van het onderwerp in kwestie): het wordt meticuleus c.q. precies. Dan neig ik te willen overstappen naar 'prolog', nouja... bij wijze van spreken; in elk geval naar een andere notatie waarmee we 'beter' kunnen formuleren... dan doemt een specifieke docent uit mijn geheugen op (2003, TU/e) die vond dat alle specificaties wiskundig 'moesten' worden uitgedrukt, ofzoiets... om dan alsnog vast te lopen?

Helaas ontkomen we nauwelijks aan allerlei menselijke 'onzuiverheden' in onze communicatie. Los van die onzuiverheden zelf zal het communiceren van een 'complexer' idee daarom ook 'lastiger' zijn, zeker als toehoorders "anders" denken. Daarom heeft datgene wat je schrijft over intuïtie volgens mij nog een extra dimensie:

Ik heb dus de neiging om naar de gaten/grenzen uit te kijken. En om terug te keren bij de titel van dit onderwerp, mijn indruk is dat intuïtie grotendeels de oorzaak is voor het negeren van die gaten/grenzen en het vraag inspanning om voorbij die intuïtie te gaan en die gaten/grenzen te zien. Dat maakt voor mij deel uit van de rede en op dat vlak mag er wat mij betreft wat meer rede zijn.

Het vraagt anyhow inspanning om welk 'complex idee' dan ook 'goed' te formuleren voor "anderen". Naast hoe iemand zich uitdrukt, welke symboliek iemand gebruikt, etc..., speelt die "cognitieve dissonantie" ook een rol: communicatie met 'anders-denkenden' blijkt echt wel lastig... de grootste uitdaging is 'denken te weten' dat die communicatie daadwerkelijk heeft plaatsgevonden Vanuit een intuïtief standpunt is het best mogelijk dat een 'complexe gedachte' (misschien maar 'tot zekere hoogte') "waar" of "waardevol" kan zijn maar dat het overdragen ervan niet of nauwelijks lukt.

Het is in elk geval altijd makkelijker om te preken voor het koor natuurlijk: dat leidt tot 'tjes maar vaak 'tot weinig beweging' in de geest van begrip van (maar niet noodzakelijkerwijs eensgezindheid met) 'anders-denkenden' (aangenomen dat dit een doel is, natuurlijk. Zodra mensen in "opponenten" wensen te denken dan maakt het niet zoveel uit of communicatie heeft plaatsgevonden).

[axxyanus]

Helaas ontkomen we nauwelijks aan allerlei menselijke 'onzuiverheden' in onze communicatie. Los van die onzuiverheden zelf zal het communiceren van een 'complexer' idee daarom ook 'lastiger' zijn, zeker als toehoorders "anders" denken.

...

Het vraagt anyhow inspanning om welk 'complex idee' dan ook 'goed' te formuleren voor "anderen".

Maar ik heb het niet over complexe ideeën. De ideeën die gecomunniceerd/geformuleerd worden zijn maar al te vaak heel eenvoudig. Ze zijn aleen geen degelijke oplossing voor de vraagstelling.

Nemen we bv de steeds weerkerende discussie in België over in welke omstandigheden mensen met levensbeschouwelijke symbolen mogen rondlopen. Meer specifiek of ambtenaren in functie met een levensbeschouwelijk symbool mogen rondlopen en meer algemeen in hoeverre werkgevers kledijvoorschriften kunnen hebben die (bepaalde) levensbeschouwelijke symbolen onmogelijk maakt.

In de gedachtenwisseling daarover is er altijd wel iemand die met het principe komt dat iedereen op elke moment de vrije keuze moet hebben over zijn gedragen kledij. Dat is geen moeilijk te communiceren/formuleren idee. Alleen denkt die persoon op dat moment niet aan situaties waarin hij het zelf niet eens is met dat principe. Zijn intuïtie leidt hem enkel naar voorbeelden die dat idee bevestigen.

[chromis]

Hallo Axxyanus,

Ja: wat je beschrijft makes sense. Deze had ik niet in mijn werkgeheugen toen ik over complexiteit tikte (waar jij het niet over had).

Is er vanuit jouw perspectief een verschil tussen intuïtie en "onderbuikgevoel"?

[axxyanus]

Hallo Axxyanus,

Ja: wat je beschrijft makes sense. Deze had ik niet in mijn werkgeheugen toen ik over complexiteit tikte (waar jij het niet over had).

Is er vanuit jouw perspectief een verschil tussen intuïtie en "onderbuikgevoel"?

Ik ben geneigd onderbuikgevoel als een vorm van intuïtie te zien. Een ingeving is een andere vorm.

[holog]

Deze weddenschap is reeds lang gesteld, nl dat schoolgaande jongeren 12 tot 18 (dacht ik ) hiermee universitair geschoolde fysici in quantum mechanica volgens klassiek formalisme hiermee kunnen verslagen met exames. Heeft wat moeite gekost om te kunnen organiseren maar het is uiteindelijk bijna zover dacht ik.

Ik ben zeer benieuwd naar een wetenschappelijke publicatie over dit experiment.
Hen je misschien een Linkje?

Niet dat het iemand waarschijnlijk intresseert.

Het experiment heeft wat moeite gehad met door etische commisie te geraken enz. Maar natuurlijk wonnen de kinderen.