Vangelis overleden

[vegan-revolution]

 
Hier wordt iets uitgelegd over hoe mensen de richting van een geluid kunnen bepalen :
 
Hoe weten we uit welke richting een geluid komt?
 
Daaruit zou je dan af kunnen leiden dat kwadrafonie geen onzin is.
 

[lost and not found yet!]

Was inderdaad toen ook een van mijn favorite artiesten. Beetje mede door mijn toenmalige schoonvader die dit altijd in zijn auto draaide als hij bij klanten op bezoek ging, en verschillende nummers zijn ook op zijn crematie gedraaid toen hij in 2000 overleed. Toevallig heb ik weer een paar nummers een week geleden op mijn spotify lijst gezet om te luisteren als ik op vakantie ben. Eerlijkheidshalve moet ik wel toegeven dat ik hem de laatste jaren niet meer gevolgd heb.

[Gerard R.]

Ik heb plezier beleefd aan zijn muziek.
Ik heb hier nog het album 'Spiral'.
Mooi, maar voor mij begint het wat gedateerd aan te doen.

[Rereformed]

Eerlijkheidshalve moet ik wel toegeven dat ik hem de laatste jaren niet meer gevolgd heb.

Ik ook niet. Ik ben even gaan kijken en kreeg te weten dat het laatste album dat hij maakte, Juno to Jupiter, uitgegeven op 24 september 2021, zelfs op Youtube staat,



Je moet er wel een uur en 12 minuten voor uittrekken om weer helemaal up to date te zijn. Je wordt bovendien begroet door niets nieuws, iets wat men ook niet mag verwachten van een 78-jarige. Maar het feit dat iemand op die leeftijd dit aflevert vind ik wel heel bijzonder.

[Rereformed]

Voor mij heeft Vangelis zo'n grote status omdat hij in mijn persoonlijke leven zo'n grote betekenis had. Ik ben iemand die volledig door de klassieke muziek gevormd is. Via confrontatie met Vangelis begon ik waarde te geven aan wat in de zeventiger en tachtiger jaren ontwikkeld werd aan elektronische sounds en techniek.

Nu voor het eerst luisterend naar zijn laatste album krijg ik ook het gevoel van Gerard R., voor mij dat het geluidlandschap, "soundscape" gedateerd begint aan te doen. Toen het allemaal ontwikkeld werd voelde het aan en werd het geadverteerd als "een wereld van eindeloze nieuwe mogelijkheden", maar na veertig jaar merkt men op dat de synthesizer eenvoudig een onmiddellijk herkenbaar geluid is, en de muziek die ermee wordt gemaakt vaak één en dezelfde atmosfeer schept. Bij Vangelis (en menige natuurdocumentaire) een dobberen in een eindeloze oceaan of zweven in een oneindige ruimte van statisch geluid (opgewekt door hoog opgedraaide reverb, waarin de afwisseling gegeven wordt door percussieriffs en -loops, effect van "wind" die traploos omhoog of omlaag gaat, of als alternatief een chromatisch omhoog of omlaaggaande glockenspiel. Waaraan een paar in echo badende pianoklanken klinkend uit de verte aan worden toegevoegd. En bovenop alles komt dan, net op tijd, net voordat je begint te denken dat het saai begint te worden, een melodie. Bij Vangelis vaak in wagneriaans heavy brass of een vrouwenstem. De melodie komt vaak bovenop een zich eindeloos herhalend ritmisch tapijt en is bij Vangelis altijd heel eenvoudig maar in het beste geval wellicht daarom juist heel pakkend en om van te genieten, om in te zwelgen, zoals in dit tere stukje. Bereikt de melodie deze kracht niet dan blijf je een beetje achter in teleurstelling.

Hier een voorbeeld van zijn laatste album. Na een lange tijd "waarin er weinig gebeurt in de muziek" komt opeens een melodie in de strings. Het bestaat uit enkel 6 noten! Dit wordt herhaald. Na een kleine pauze herhaalt een indringende schuiftrombone het nog eens, en nog eens , maar enkel de eerste vier noten ervan, om helemaal op het eind de laatste twee noten nog even te laten klinken, waarna de strings het thema weer herhalen en nog eens, waarna de trombone het weer herhaalt en weer een keer, waarna de strings het weer opnemen en nog eens...waarna je al 3½ minuut verder bent en enkel het pakkende achtergrondritme nog onverstoorbaar overblijft en wegsterft om het stukje te laten eindigen. Weliswaar pas zes minuten later! Het laat mij achter met de gedachte dat deze melodie pas de inleiding was en ontwikkeld had moeten worden tot een hoogtepunt. Maar dat bleef achterwege.
Maar geen nood, de engelachtige vrouwenstem die natuurlijk niet mag ontbreken wordt vertolkt door de sopraan die - hoe kan het ook anders - de voornaam Angela heeft, en komt al twee minuten later, iets wat de insider al bijna kon raden omdat de harp als inleiding geïntroduceerd werd.

Ikzelf vind zulke zwelgmuziek heerlijk om af en toe naar te luisteren. Zoiets heb je in je leven juist zeer nodig, het is zo rustgevend, ontspannend. Zelf lukt het me jammergenoeg nooit om het vergaande minimalisme in mijn eigen muziek te creëren, hoezeer ik het ook bewonder. Ik ben er wellicht te ongeduldig voor. Via mijn klassieke beïnvloeding eist mijn brain wellicht dat er op ieder moment veel meer dient te gebeuren dat de aandacht vergt en de luisteraar belet in te slapen. Always too many notes! Heel vermoeiend. Misschien leer ik traagheid en het statische, muziek als uitdrukking van het niets, de oneindige lege ruimte, wanneer ik 75 ben.

In sommige gevallen is de muziek van Vangelis opzwepend tot extase, een zeldzame kunst waar ik buitengewoon jaloers op zou kunnen worden, zoals in dit voor mij favoriete stukje muziek, waar ik vroeger eindeloos naar kon luisteren, het liefst zo keihard mogelijk. Een absoluut hoogtepunt van Vangelis. Wanneer het afgelopen is móet je het weer opnieuw beluisteren. Deze volledig overweldigende muziek mag nooit ophouden! Dit is exact hoe een meesterwerk klinkt.
(Mijn genot werd jammergenoeg altijd verstoord door de paar noten die leken gestolen te zijn van Beethovens overweldigende 9e en ik moest die vervelende gedachte opnieuw en opnieuw uitbannen via het argument dat dat natuurlijk opzettelijk door de componist werd gedaan).

[Rereformed]

Iemand geeft als commentaar dat Vangelis eenmaal in Rotterdam een concert heeft gegeven en men de hele stad door luidsprekers had neergezet, zodat je de muziek overal ruimtelijk kon horen bewegen. Dat zal wel heel uniek zijn geweest.

Verhip, dat concert in Rotterdam is te beluisteren en te bezien op YouTube:



Het dateert uit 1991. Vooraf worden wat Rotterdammers geïnterviewd. Het blijkt dat ze voor het vuurwerk, de lichtshow en de mariniers zijn gekomen. De mariniers varen wat onzalig rond in gemotoriseerde roeibootjes met Europese vlaggetjes, waar zelfs de Finse vlag niet aan ontbreekt. Alleen al op de nabijzijnde brug staan 30.000 mensen! Niemand weet hoeveel publiek er is. Na afloop wordt gezegd dat schattingen uiteenlopen van 100.000 tot 250.000 mensen. Er is inmiddels nergens plaats meer, zo wordt gezegd, mensen worden verzocht om het maar op Veronica-TV te gaan zien en horen.
Met Vangelis is het publiek nog niet bekend. Het concert begint pas om elf uur 's avonds.
Een paar seconden voor minuut 24 begint Glorianna, Vangelis' meesterwerk uit 1988, waarna hij bij de toehoorders onvergetelijk zal zijn geworden.

Ik vraag me de hele tijd af of men gewoon de CD's afdraait, en Vangelis enkel voor de show erbij is, de muziek volgend alsof hij bezig is met een live uitvoering. Vrijwel niemand kan hem zien en de camera's zijn ook overal op gericht behalve op hem. Ze hebben hem omgeven door een unieke Griekse tempel, dat zelfs nog een lekkend dak erop heeft. Maar bij Glorianna komt ook de operazangeres erbij. De muziek is echter deels geschreven voor twee zangstemmen, en ik weet dat dezelfde zangeres allebei de stemmen heeft ingezongen. De muziek kan dus in ieder geval niet geheel live zijn. In minuut 34 komt er zowaar een koor van een stuk of driehonderd zangers bij zingen! Met dirigent, dus ze zingen echt. De apparatuur van Vangelis wordt met plastic overdekt, en ik zie dat de wind dreigt Vangelis en alles om hem heen in de rivier te gooien, maar hij trotseert het Nederlandse weer kranig. In minuut 37 komt Jon Andersson met een 17e eeuws kapsel en stem van een dertienjarige zijn eigen lied zingen met begeleiding van Vangelis. Een havenkraan doet zijn best ook wat aan het zangstuk bij te dragen.
Daarna komt zowaar een stoomtrein de Rotterdamse spoorbrug over de rivier voorbij rijden. Met rookpluimen waar geen rockconcert tegenop kan. En stoombootjes komen langs, die kunnen er ook wat van. Tenslotte nog een verdwaalde helicopter. Wow wat een spektakel!
Het lekkend dak wordt omhoog getrokken, en de lichtinsallatie (die als dak diende) gekanteld, waardoor op de achtergrond nu opeens een felverlichte hoofdletter sigma van gigantische afmetingen en geheime betekenis verschijnt. De Griekse pilaren zijn opeens verlicht en er stijgt opeens rook uit ze op, terwijl Vangelis' Hymne wordt gezongen door het koor. Het blijkt de finale te zijn.

Mooi dat dit op de video bewaard is gebleven en nu door de hele wereld kan worden bekeken. Vreemd dat men er geen commentaar op kan geven.

PietV, erbij geweest?

[doctorwho]

Weer een jeugdheld minder. Ik herinner me nog dat ik lang geleden bij een vriend die een audiofreak op bezoek was dit hoorde en diep onder de indruk was (Albedo is uit 1976). In de jaren erop vrijwel alles op LP/CD en inmiddels playlist verzameld.

een college over onze aarde

[Bonjour]

Leuk spektakel Jean-Michel Jarre wist ook wel leuke shows neer te zetten. Rick Wakeman met z'n vingervlugge solo (https://www.youtube.com/watch?v=05k8DgEXZXM 2:45) (Rereformed, haal je het tempo van Wakeman?) Jon Lord, Keith Emerson met z'n gigantische kast (https://www.youtube.com/watch?v=SZK_fFtwKs0 0:47)

We hebben al heel wat bijzondere toetsenisten gehad.

[PietV.]

PietV, erbij geweest?

Er staat me iets van bij dat ik diensten moest overnemen van een collega. Kon er helaas niet naar toe. Lang geleden alweer

[PietV.]

Oh, dat is een grote verrassing voor mij om te horen. Vangelis is op dit forum de afgelopen 20 jaar maar heel zelden voorbijgekomen. Ik had niet gedacht dat iemand anders hier meer naar hem heeft geluisterd dan ik!

Het is inderdaad nooit ter sprake gekomen. Misschien komt het dat ik een luisteraar ben, jij bent zelf een muzikant en meer met muziek bezig. Voor mij is het beleving en de technische kant daar kan ik weinig over zeggen. Vindt het wel erg leuk dat je wat achtergrond info in dit topic stopt, voor mij is deze kant van Vangelis nieuw.

[Rereformed]

Rick Wakeman met z'n vingervlugge solo (https://www.youtube.com/watch?v=05k8DgEXZXM 2:45) (Rereformed, haal je het tempo van Wakeman?)
We hebben al heel wat bijzondere toetsenisten gehad.

Wow! De titel zegt "awesome piano solo" en dat is niet overdreven! Nee, ik zou zoiets onmogelijk kunnen nadoen, ook niet in mijn beste jongere jaren. Ten eerste heb ik nog nooit piano staande gespeeld, en ook nog nooit met handen op verschillende keyboards tegelijk. Ook nooit op elektrische keyboards een uitvoering gegeven.
Mijn vingers zijn geoefend voor een akoestische vleugel. De toetsen van een vleugel vereisen veel spierkracht. De toetsen van een elektrisch instrument zijn meestal zo licht dat het heel moeilijk is om je daaraan aan te passen wanneer je daar niet aan gewend bent. Je kunt er veel vlugger mee spelen, maar ook gemakkelijker mee slippertjes maken. Het vereist dus jarenlange aparte oefening om het goed te kunnen doen.

Ik heb eigenlijk helemaal niets met virtuositeit op, hoewel ik zoiets natuurlijk wel bewonder wanneer ik ermee geconfronteerd word. Overigens net zoals de muziek van Vangelis niets van virtuositeit heeft. De muziek van Vangelis, net zoals mijn belangstelling, is altijd gericht op de compositie, de muziek zelf. Zo heb ik nooit Liszt willen oefenen. "Teveel noten, acrobatie en show en te weinig inhoud" was mijn oordeel.
Mijn bewondering bereikt het hoogtepunt wanneer ik iemand tegenkom die zowel begaafd uitvoerend musicus is als ook eigen werk componeert, zoals Keith Jarrett en Tori Amos.

Ik ben sinds ik haar ben tegengekomen op YouTube helemaal weg van de buitengewoon begaafde Nahre Sol: https://www.youtube.com/watch?v=qLX3N8HquCU . De muziek is geniaal. Iemand becommentarieert het perfect met "ethereal jazz, dream landscapes, urban city beats, uptempo bright sunshine, moonbeams and lingering sadness" - en het uit te voeren vereist meesterschap. Overigens wat een geweldige vondst, magische mix: een akoestische vleugel gecombineerd met de sound van electrische piano, op gelijkwaardige voet met elkaar spelend. Let op hoe ze ook via krachtiger aanslag van een enkele toets van de elektrische piano af en toe klokjesachtig geluid teweeg brengt.

Voor een musicus is het heel gevaarlijk om naar anderen te luisteren die het veel beter kunnen, vooral wanneer je je eigen muziek maakt. Je moet dan vechten tegen volkomen ontmoedigd worden en tegen de gedachte dat je er beter maar mee kunt ophouden. Je kunt het pareren door te proberen je te richten op hoe ze een inspiratie voor je kunnen zijn: https://www.youtube.com/watch?v=jMq9iEP9Zuk