Een feit is in wezen een mening die overeenkomt met objectieve observaties. Maar dat is weer een heel ander onderwerp.Petra schreef: ↑25 aug 2017 04:50Ja, het maakt wel uit!Peter van Velzen schreef: ↑24 aug 2017 05:31 Het maakt niet uit of het feitelijk juist is of niet dat onze handeling gedetermineerd zijn. Als je er gelukkiger van wordt wil ik de uitdrukking, "het feit dat" best vervangen door: "de vraag of".
Een feit is een feit. Een mening is een mening.
Ik bedoel slechts te zeggen dat de vraag of ons handelen volledig gedetermineerd is door eerdere gebeurtenissen, of dat slechts de waarschijnlijkheid voor een bepaalde handeling is verhoogd, niet van belang is voor de vraag of wij verantwoordelijk worden geacht. Of dat nu door onszelf is of door anderen.
Ik denk dat je teveel denkt in juridische termen. Ons gedrag wordt niet alleen beïnvloed door "de maatschappij", maar ook door het oordeel van ouders, peer-groep etcetera. Een geradicaliseerde moslim laat zijn gedrag mede leiden door de mening van Radicale imams. Bovendien is het niet direct het verantwoordelijk houden dat ons gedrag beïnvloed, maar onze perceptie daaromtrent. Als die anders is dan het werkelijke oordeel van maatschappij, of ouders of peer-groep, of sub-culuur, gedragen wij ons ook anders. Als wij bijvoorbeeld denken dat de maatschappij egoïsme goedkeurt, is ons gedrag wellicht anders dan wanneer wij denken dat de maatschappij egoïsme afkeurt, ook al is in beide gevallen de feitelijke houding van die maatschappij ten opzichte van egoïsme identiek. Verder is het effect van al die oordelen het grootst, wanneer wij zelf dat oordeel onderschrijven. Een voorschrift waar je het zelf mee eens bent, is gemakkelijker na te volgen dan een voorschrift waarvan je zelf vindt dat het onjuist is.Mijn stelling is dat het niet uitmaakt of je jezelf wel of niet verantwoordelijk vindt of voelt. Het enige waarvoor dit uitmaakt is de aanpak om tot een oplossing te komen bij misdragingen.
Het gaat erom dat de maatschappij je ergens voor verantwoordelijk houdt.
Waarbij het ook niet uitmaakt of je al of niet deterministisch handelende. Ook dát vraagstuk is alleen maar van belang in het kader van de oplossing.
Ik heb het niet over "de oplossing", want ik heb niet eens een probleem aangekaart. Jij hebt blijkbaar wel een probleem voor ogen, dat volgens jou opgelost moet worden. Graag verneem ik wat dat probleem is. Uiteraard is een oplossing voor een probleem met betrekking tot ons gedrag afhankelijk van de aspecten die dat gedrag beïnvloeden. Maar dat is evengoed het geval als die aspecten slechts de waarschijnlijkheid van dat gedrag veranderen, als wanneer er sprake is van volledige determinatie door zo'n aspect.
Ik stel slechts dat wanneer wij - door wie dan ook - verantwoordelijk worden gehouden, dit invloed kán hebben op ons gedrag. En dat belangrijker is dan de vraag in hoeverre dat gedrag gedetermineerd is, of de vraag of wij iets zouden vertonen wat je "vrije wil" zou kunnen noemen. Het is voldoende te weten dat onze overtuiging omtrent het oordeel van anderen, een van de factoren is die ons gedrag beïnvloed.
. 
