vegan-revolution schreef:Peter van Velzen schreef:het zou vrij onzinnig zijn te denken, dat de wereld in het geheel niet zou veranderen als ik anders zou handelen. Wat ik doe heeft ook enige impact.
Uiteraard heeft wat jij doet enige impact. De kernvraag is echter in hoeverre je kunt sturen wat je doet of denkt (of wat er zich in jouw bovenkamer voltrekt). Uiteindelijk wordt mijns inziens wat je doet of denkt bepaald door een geheel aan kansverdelingen waar je zelf deel van uitmaakt. Die kansverdelingen bepalen dan wat jij doet of denkt zonder dat je daar echt wezenlijk invloed op kan uitoefenen. Dat is mijn opvatting.
Dit is onjuist. Die kansverdelingen zijn vooral gerelateerd aan het feit dat er variatie is in waargenomen gedrag, en waardoor uitspraken over verzamelingen van waarnemingen het gewoon lekkerder doen als je gebruik maakt van statistiek.
Causaliteit laat zich vangen door 1 op 1 lineaire, meer op 1 lineaire, meer op meer lineaire en / of 1 op meer lineaire samenhang, wat zich zal uiten in effecten bij interventie op de causa (of onafhankelijke variabele / determinant). In relatie tot gedrag is zoveel duidelijk dat er geen 1 op 1 lineaire relatie is tussen bekende noodzakelijke, en niet-noodzakelijke voorwaarden. Een meer op 1 lineair lijkt dus zowiso meer voor de hand te liggen. Echter ook die modellen zijn niet bevredigend. Op dit moment lijkt de case-to-case vergelijking zich het beste te vangen in niet een lineaire relatie, maar een niet-lineaire relatie, wat een wisselwerking veronderstelt tussen noodzakelijke factoren. In ieder geval voor een deel van ons gedrag.
Peter van Velzen schreef:
Maar of we dat doen en hoe we dat doen hangt vermoed ik uitsluitend af van hoe je geconstrueerd bent en hoe je omgeving je constructie beïnvloedt. De vrije wil is dan ver te zoeken.
Waarom zouden volgens jou, als contextuele noodzakelijke factoren en persoonsgebonden noodzakelijke factoren een wisselwerking kennen, een vrije keuze van gedragslijnen in de weg staan?
Peter van Velzen schreef:
Als één chemische stof (bijvoorbeeld een hormoon) onze wil en ons handelen al kan beïnvloeden, dan kan een erfelijk bepaalde overproductie van dat hormoon dit, dan kan een van buitenaf toegediende hoeveelheid hormoon door middel van een injectienaald dit, dan kan een ongelukje (bepaald door toeval?) aan een orgaan dat dit hormoon produceert dit. En zo zijn er nog 1001 of meer zaken die een gecombineerde inwendige en uitwendige oorzaak hebben op iemands gedrag. Erfelijke aanleg, toeval en omstandigheden buiten ons kunnen dan dus wel degelijk bepalen wat iemand wil of doet.
Maar stel PvV is een compatibilist (of hoe schrijf je dat), dan beweert hij toch juist dat vrije wil niet los staat van hormonen. Wat jij nu doet is stellen dat beweerd wordt dat de persoon (of ander dier inderdaad) in kwestie een niet-stoffelijke component die bestaat los van stoffelijke noodzakelijke factoren.
Groet,
Bob