1. Paulus veronderstelt dat Jezus een historische persoon geweest is. De zogenaamde parallellen met antieke verlossergoden maken niet veel indruk op me. Ik ken het bronnenmateriaal redelijk goed en mijns inziens hanteert Paulus onder meer het model van de door God gerechtvaardigde martelaar. Wie ontkent dat Paulus het heeft over een man die echt bestaan heeft, moet zich m.i. in te veel bochten wringen.Theoloog schreef:Dit is niet juist.Schweitzer schreef:Als je gaat kijken naar de vroegste lagen in het NT, kom je uit bij Paulus, Marcus en Q. Deze drie bronnen betuigen 20 tot 40 jaar na Jezus' dood onafhankelijk van elkaar dat er een zekere figuur in Israël heeft rondgelopen met de naam Jezus. Er is dus meervoudige attestatie voor het bestaan van de historische persoon Jezus.
1. Paulus spreekt niet over een Jezus die op aarde rondliep, maar over een Jezus die in de mythische, geestelijke regionen een verlossingwerk pleegt, net zoals de antieke verlossergoden dit doen. (Bekijk deze thread voor een uitvoerige uiteenzetting van dit idee)
2. Q (een hypothetische bron, ontleend aan overeenkomsten tussen Mattheus en Lukas, beiden volgens de meeste geleerden uit 70/80 na Chr) zou geen gebeurtenissen hebben beschreven, maar hebben bestaan uit een collectie spreuken en monologen van Jezus.
3. Markus is geen geschiedkundige biografie, maar een aaneenrijging van hervertelde Oud-Testamentische verhalen. (Zie hier meer)
2. Q bevat ook enkele vertellingen, bijvoorbeeld de verzoekingen van Jezus en de genezing van de zoon van de hoofdman van Kafarnaüm (geloof ik, zou ik na moeten zoeken). In elk geval veronderstelt Q een historische persoon Jezus die allerlei uitspraken gedaan heeft en dus ook verschillende dingen gedáán heeft. Ook ontbreekt het kruis niet in Q, hoewel een vertelling over kruis en opstanding ontbreekt.
3. Marcus is inderdaad geen geschiedkundige biografie, maar een vertelling in de trant van de antieke biografie. Hierbij zullen zeker soms verhalen 'verdicht' zijn met OT-motieven. Niettemin blijft er best veel over wat aanspraak kan maken op historische betrouwbaarheid. Bijvoorbeeld de kruisiging!
4. Het evangelie van Judas is veel later geschreven dan de canonieke evangeliën en biedt geen historische informatie over Jezus.
Kruisiging is op zich niet zoveel bijzonders in die tijd. Het is dus niet verwonderlijk dat niet-volgelingen van Jezus geen aanleiding zagen om er iets over op te schrijven.lanier schreef:Bij de kruisiging zouden veel mensen aanwezig zijn geweest (500?) waarom heeft niemand buiten de bijbel over hem geschreven? Als het zo uitzonderlijk was wat er gebeurde dan zouden er andere bronnen moeten zijn te vinden, maar die zijn er niet. De vroegste bronnen schrijven over 'de christenen' en niet over Jezus Christus.
Inderdaad is de versie in de handschriften waarschijnlijk christelijk bewerkt. Niettemin, als je de christelijk gekleurde passages wegschrapt blijft er een tekst over die goed door een Jood geschreven zou kunnen zijn en die minder waarschijnlijk door een christen is geschreven. Ik houd die ingekorte versie voor waarschijnlijk authentiek, zoals veel kritische wetenschappers trouwens doen.Volgens mij wordt de authenticiteit van de woorden van Josephus over Jezus betwijfeld. Ik heb die zinssneden wel eens gelezen, en ik vond het hallelujah-gehalte er heel dik bovenop liggen. Ik houd het heel goed voor mogelijk dat ze ooit door een fanatieke monnik zijn toegevoegd. Ik vind de bewijskracht in ieder geval niet bijster hoog.
Daar heb je gelijk in. Niettemin zou Jezus best een genezer kunnen zijn geweest. Er liepen er in die tijd meer rond. En tegenwoordig heb je ze ook nog en believers menen ook nog dat het werkt. Het is dus best mogelijk dat Jezus de kracht had om mensen van psychosomatische klachten heeft genezen. Maar over water lopen en doden opwekken is duidelijk latere legendevorming uiteraard. Als je dat allemaal schrapt hou je nog best veel over, allerlei spreuken en twistgesprekken bijvoorbeeld.Maar het idee dat er enige historiciteit schuilt in de genezing van de 'verdorde hand', de wonderbaarlijke spijziging, het lopen over water, het opwekken van doden, en het vervloeken van de vijgenboom, vind ik niet erg getuigen van realisme en gezond verstand.
Nou ja, zonder Jezus zou de wereldgeschiedenis er heel anders uitzien. Om dat nu een voetnoot te noemen...Indien er ooit aangetoond zal worden dat er een figuur heeft rondgelopen - een sekteleider die Jezus heette - is een leuke voetnoot voor in de geschiedenisboekjes, maar betekent beslist niet meer dan de ontdekking dat Socrates of Elvis écht heeft bestaan. Het gaat uiteindelijk om de vraag of Jezus onze Verlosser en Zaligmaker is; of niet?
Maar wat mij in deze discussie opvalt is dat de historische vraag enorm zit vastgekleefd aan theologische vragen. Als Jezus niet de zaligmaker is, dan zal hij ook wel niet bestaan hebben, is het simplistische idee. En men verwijst met graagte naar allerlei amateurs die prachtige, maar onwaarschijnlijke hypothesen hebben gelanceerd. Om emeritus hoogleraar Henk Versnel te citeren: 'Apekool'. Of Bart Ehrman: 'Don't read those books.'
Mijn hypothese is, dat in het jaar 30 CE of ten laatste in 35 CE de leerlingen van Jezus van Nazaret gingen geloven dat hij door God was opgewekt uit de doden. Deze hypothese is puur historisch en doet geen uitspraak over het waarheidsgehalte van dat geloof.
