PLOKS - redenaties bij desinformatie en ontkenning.

Kritische maatschappij gerichte hersenspinselen...:)

Moderator: Moderators

Plaats reactie
Gebruikersavatar
Maria
Moderator
Berichten: 16058
Lid geworden op: 05 jul 2009 15:41
Locatie: Zeeland

PLOKS - redenaties bij desinformatie en ontkenning.

Bericht door Maria »

Eerst de disclaimer.
Achter de link zijn invullingen van deze drogredeneringen vooral ingevuld met Corona gerelateerde uitspraken. Overlappend naar complot redeneringen.
Die valt voor mij onder de kritische lezer en denker en wordt door mij serieus genomen, ook al zal ik hetgeen aangevoerd wordt misschien niet direct volgen, want een medisch technisch deskundige ben ik niet.
Wie goed geargumenteerde artikelen leest en aandraagt, zal ik nooit bestoken met de term Wappie.
Gegevens, waarbij voornamelijk eenmalige onderzoeken en anekdotisch materiaal gezien worden als evenwaardig aan de conclusies van vele wetenschappelijk onderzoeken, worden door mij wel extra kritisch bekeken.
Omdat in de Sociale Media veel wordt gedeeld, vaak alleen maar beeldmateriaal, zonder persoonlijke meekomende mededelingen, ontstaat de gedachte dat veel heel snel en weinig doordacht het WWW. overvliegt.
Hierin wordt de lezer bevestigt door de vele herhalingen uit steeds dezelfde soort bronnen, waardoor er een patroon zichtbaar wordt van gegevens en redenaties.

PLOKS - technieken aangaande desinformatie en ontkenning
PLOKS
P = Pseudo-experts
L = Logische dwalingen (drogredenen)
O = Onmogelijke verwachtingen
K = Krenten uit de pap halen (selectiviteit)
S = Samenzweringstheorieën (complottheorieën)
In het artikel gespecificeerd:
Bekende drogredenen, die veel voorkomend binnen complottheorieën en fakenews.
Bijna alle desinformatiecampagnes gebruiken dezelfde trucs. De desinformatie over covid-19 en de vaccins is daar geen uitzondering op. PLOKS is een handig overzicht van de meeste gebruikte desinformatietrucs. PLOKS is de Nederlandse vertaling van FLICC: Fake experts, Logical fallacies, Cherry picking en Conspiracy theories.
De volgende zijn buitengewoon vaak herkenbaar.
- Ad Hominem
Een groep of persoon aanvallen, in plaats van in te gaan op hun argumenten:
- Ambiguiteit
Begrippen met dubbele betekenissen gebruiken om tot verkeerde conlusie te kunnen komen.
- Anekdote
Persoonlijke ervaringen of losstaande voorbeelden gebruiken, in plaats van goede argumenten of overtuigend bewijs
- Appels en peren
Aannemen dat omdat twee dingen in één opzicht overeenkomen, ze dat in andere opzichten ook doen.
- Citeerfout
Iemands woorden uit de context trekken, om diens standpunt verkeerd weer te geven
- Complottheorie
Beweren dat er een geheim plan bestaat om snode plannen uit te voeren, zoals het verbergen van een waarheid
- Doelpalen verschuiven
Na bewijsmateriaal gekregen te hebben nóg hogere levels van bewijs eisen
- Doorslaggevend wantrouwen
Een nihilistische graad van scepticisme hebben ten opzichte van officiële verklaringen zodat niets wat niet in de complottheorie past aangenomen hoeft te worden.
- Er klopt iets niet
Volhouden dat ‘er iets niet klopt’ en officiële data of onderzoeken gebaseerd moeten zijn op bedrog zelfs als (delen van) complottheorieën onhoudbaar worden
- Fake debat
Wetenschap en pseudo-wetenschap voorstellen als gelijkwaardig om een schijn van een wetenschappelijk debat te suggereren
- Feitenresistent
Ieder bewijs dat een complottheorie ontkracht duiden als deel van het complot
- Groep pseudo-experts
Groep pseudo-experts citeren om te beweren dat er geen wetenschappelijke consensus over een onderwerp bestaat
- Hellend vlak
Suggereren dat een actie of beslissing onherroepelijk grote gevolgen zal hebben
- Krenten uit de pap
Zorgvuldig selecteren van gegevens die een standpunt lijken te bevestigen terwijl gegevens die in tegenspraak zijn met dat standpunt worden genegeerd
- Logische dwalingen (drogredenen)
Argumenten waarbij de conclusie niet logisch uit de premissen volgt. Ook wel drogreden of non-sequitur genoemd
- Luie gevolgtrekking
Relevante feiten negeren bij het trekken van een conclusie
- Maar één reden
Een enkele reden veronderstellen terwijl er meerdere redenen kunnen zijn
- Misinterpresentatie
Een standpunt of actie van een tegenstander op een zodanige manier verdraaien dat een verkeerde voorstelling van zaken ontstaat
- Onmogelijke verwachtingen
Onrealistische zekerheden eisen voordat men iets wil accepteren of vertrouwen
- Opgeblazen detail
Focussen op een minder belangrijk aspect of tekortkoming en dat buiten proportie opblazen om van hoofdzaken af te leiden of deze in twijfel te trekken
- Oversimplificatie
Een situatie zodanig vereenvoudigen dat het begrip wordt vervormd, wat leidt tot verkeerde conclusies:
- Pseudo-experts
Een ongekwalificeerd persoon voorstellen als expert
- Snode bedoelingen
Er van uitgaan dat er snode motieven achter een verondersteld complot zitten
- Stropop
Het standpunt van de tegenstander verkeerd voorstellen of overdrijven om het aanvallen gemakkelijker te maken
- Tegenstrijdig
Tegelijkertijd in ideeën geloven die onderling tegenstrijdig zijn
- Toeval bestaat niet
Geloven dat niets bij toeval gebeurt zodat willekeurige gebeurtenissen geïnterpreteerd worden als veroorzaakt door het complot
- Uitvergrote minderheid
De betekenis van een kleine groep uitvergroten om belangrijkheid te overdrijven en om consensus of meerderheden in twijfel te trekken
- Valse dichotomie
Twee opties presenteren als de enige mogelijkheden terwijl er meerdere opties bestaan
- Vervolgd slachtoffer
Zichzelf zien of presenteren als slachtoffer van georganiseerde vervolging:
Ik heb de voorbeelden niet vermeld, om niet alles te citeren van de website en om dit topic niet onderwerp specifiek te laten zijn.
Deze drogredenen worden oha. vaak geciteerd.
Achter de link kun je de voorbeelden lezen, die voor elk van dit punt voor mij duidelijk herkenbaar zijn.
Het zijn er nogal wat, die je vaak bij dezelfde soort groep mensen tegenkomt, maar ook in andere goede debatten, met toch hier en daar foute redenaties qua logische redenering.

Ook kun je aldaar deze afbeelding uitvergroten.
Goede humor versplintert de gesneden beelden in ons hoofd. - Frank Bosman.
Gebruikersavatar
TIBERIUS CLAUDIUS
Superposter
Berichten: 6739
Lid geworden op: 02 mei 2017 18:24
Locatie: CAPRI

Re: PLOKS - redenaties bij desinformatie en ontkenning.

Bericht door TIBERIUS CLAUDIUS »

K = Krenten uit de pap halen (selectiviteit)

Hiervoor is een algemenere term:

Cherrypicking.
En als er nu meer keizers zijn geweest dan maanden, wat dan, geachte senatoren?
Gebruikersavatar
Maria
Moderator
Berichten: 16058
Lid geworden op: 05 jul 2009 15:41
Locatie: Zeeland

Re: PLOKS - redenaties bij desinformatie en ontkenning.

Bericht door Maria »

TIBERIUS CLAUDIUS schreef: 24 dec 2021 20:36 K = Krenten uit de pap halen (selectiviteit)

Hiervoor is een algemenere term:

Cherrypicking.
Dat wordt idd. vaak gebruikt en is internationaal de term ervoor.

Ik wil dit topic in de forumbieb plaatsen.
Misschien kunnen leden met meer kennis van Latijn en Engels de internationaal gebruikte termen bijvoegen, als die er zijn en veelvuldig worden gebruikt.
Dan kan dat later ingepast worden.

Edit:
Voorlopig aangegeven in de forum index onder D van discussiëren
Goede humor versplintert de gesneden beelden in ons hoofd. - Frank Bosman.
Gebruikersavatar
PietV.
Erelid
Berichten: 14508
Lid geworden op: 21 sep 2004 20:45
Locatie: Rotterdam

Re: PLOKS - redenaties bij desinformatie en ontkenning.

Bericht door PietV. »

Mooi overzicht Maria. Eigenlijk is de enorme lijst met drogredenen al een teken aan de wand. Voor de gemiddelde burger is het niet te doen om informatie die online staat te beoordelen. Want wie kent alle retorische trucjes die gebruikt worden?
Religie: Jezelf elke dag voorliegen tot je erin gaat geloven!
Gebruikersavatar
TIBERIUS CLAUDIUS
Superposter
Berichten: 6739
Lid geworden op: 02 mei 2017 18:24
Locatie: CAPRI

Re: PLOKS - redenaties bij desinformatie en ontkenning.

Bericht door TIBERIUS CLAUDIUS »

PietV. schreef: 06 apr 2022 10:03 Mooi overzicht Maria. Eigenlijk is de enorme lijst met drogredenen al een teken aan de wand. Voor de gemiddelde burger is het niet te doen om informatie die online staat te beoordelen. Want wie kent alle retorische trucjes die gebruikt worden?
Ik denk niemand.
Ik ken er wel die van zichzelf denken/dachten ze allemaal te beheersen, bovenaan staat Marcel van Dam.
En als er nu meer keizers zijn geweest dan maanden, wat dan, geachte senatoren?
Gebruikersavatar
Maria
Moderator
Berichten: 16058
Lid geworden op: 05 jul 2009 15:41
Locatie: Zeeland

Re: PLOKS - redenaties bij desinformatie en ontkenning.

Bericht door Maria »

PietV. schreef: 06 apr 2022 10:03 Mooi overzicht Maria. Eigenlijk is de enorme lijst met drogredenen al een teken aan de wand. Voor de gemiddelde burger is het niet te doen om informatie die online staat te beoordelen. Want wie kent alle retorische trucjes die gebruikt worden?
Het meest lastige is, dat iedereen die kan schrijven/typen, zijn zegje kan doen.
En dat de meesten die dat veelvudig doen, alleen zichzelf willen horen ipv. eerst eens goed na te denken.
Goede humor versplintert de gesneden beelden in ons hoofd. - Frank Bosman.
Gebruikersavatar
Maria
Moderator
Berichten: 16058
Lid geworden op: 05 jul 2009 15:41
Locatie: Zeeland

Re: PLOKS - redenaties bij desinformatie en ontkenning.

Bericht door Maria »

TIBERIUS CLAUDIUS schreef: 06 apr 2022 12:10 Ik denk niemand.
Ik ken er wel, die van zichzelf denken/dachten ze allemaal te beheersen,
Precies.
......bovenaan staat Marcel van Dam.
Hoe kom je erop om deze naam nu in dit topic uit je hoed te toveren? :wink:

Het lastige is, dat veel van de sterkste debaters ook al een geschiedenis hebben en ook een kokervisie kunnen hebben opgebouwd, waardoor zelfinzicht lastig wordt.
Ik zie dat vaak bij het ouder worden van mensen.
Zeker als zij ervan uitgaan "te weten" ipv. nieuwsgierig te blijven en gedachten ter overweging uiten ipv. een stelling te poneren.

En soms je moet mi. zelf ook een knappe zijn om de vinger op de zere plek te leggen en niet ook zelf alleen binnen je eigen koker de zaak te kunnen bezien.
Ik waag me er niet aan om dit zonder een sterke casus inclusief context, hierin mee te gaan.
Goede humor versplintert de gesneden beelden in ons hoofd. - Frank Bosman.
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 11719
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Re: PLOKS - redenaties bij desinformatie en ontkenning.

Bericht door heeck »

PietV. schreef: 06 apr 2022 10:03 Mooi overzicht Maria. Eigenlijk is de enorme lijst met drogredenen al een teken aan de wand. Voor de gemiddelde burger is het niet te doen om informatie die online staat te beoordelen. Want wie kent alle retorische trucjes die gebruikt worden?
En ze dan nog op tijd herkennen ook!
Wie ontwikkelt er eventjes een APP-je voor op mijn mobieltje die je een willekeurige tekst kunt presenteren en waar terstond dan de gebruikte retorica uit rolt.
Want het aantal determinatie-kenmerken wat je moet kunnen onderkennen is wel erg hoog; met een paar vuistregels heb je je niet beveiligd tegen kul.

Roeland
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
holog
Diehard
Berichten: 1205
Lid geworden op: 17 aug 2019 08:33

Re: PLOKS - redenaties bij desinformatie en ontkenning.

Bericht door holog »

heeck schreef: 06 apr 2022 12:42
PietV. schreef: 06 apr 2022 10:03 Mooi overzicht Maria. Eigenlijk is de enorme lijst met drogredenen al een teken aan de wand. Voor de gemiddelde burger is het niet te doen om informatie die online staat te beoordelen. Want wie kent alle retorische trucjes die gebruikt worden?
En ze dan nog op tijd herkennen ook!
Wie ontwikkelt er eventjes een APP-je voor op mijn mobieltje die je een willekeurige tekst kunt presenteren en waar terstond dan de gebruikte retorica uit rolt.
Want het aantal determinatie-kenmerken wat je moet kunnen onderkennen is wel erg hoog; met een paar vuistregels heb je je niet beveiligd tegen kul.

Roeland
Toch is het zo dat bij veel grootschalige vormen van 'desinformatie' het wel zeer algemeen geweten is dat het 'desinformatie' is, maar daar blijken de gelovers zich niet al te veel van aan te trekken. Het 'kunnen' herkennen is dan misschien niet de main issue. Tegen (de regels) van de wetenschappen is -bewust- vaak geen doorslaggevende factor , wel 'persoonlijke getuigenissen'.

Het hardnekkige aan desinformtie is misschien de interconnectie met ideologische dogma's

Een zeer moeilijke/hardnekkige vorm van desinformatie is volgens mij 'indoctrinatie' , ik vrees dat daar gewoon niemand volledig aan ontsnapt of toch veel minder evident is - ontwikkel daar maar eens een APP-je voor
Degrowth is a civilation-killer. The degrowth mindset is the little death that brings total annihilation, mass scale demoralization from a cultural steering.
Growth is life, degrowth is death. It's that simple.
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 11719
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Re: PLOKS - redenaties bij desinformatie en ontkenning.

Bericht door heeck »

holog schreef: 06 apr 2022 13:40
heeck schreef: 06 apr 2022 12:42
PietV. schreef: 06 apr 2022 10:03 Mooi overzicht Maria. Eigenlijk is de enorme lijst met drogredenen al een teken aan de wand. Voor de gemiddelde burger is het niet te doen om informatie die online staat te beoordelen. Want wie kent alle retorische trucjes die gebruikt worden?
En ze dan nog op tijd herkennen ook!
Wie ontwikkelt er eventjes een APP-je voor op mijn mobieltje die je een willekeurige tekst kunt presenteren en waar terstond dan de gebruikte retorica uit rolt.
Want het aantal determinatie-kenmerken wat je moet kunnen onderkennen is wel erg hoog; met een paar vuistregels heb je je niet beveiligd tegen kul.

Roeland
1)
Toch is het zo dat bij veel grootschalige vormen van 'desinformatie' het wel zeer algemeen geweten is dat het 'desinformatie' is, maar daar blijken de gelovers zich niet al te veel van aan te trekken. Het 'kunnen' herkennen is dan misschien niet de main issue.

2)
Tegen (de regels) van de wetenschappen is -bewust- vaak geen doorslaggevende factor , wel 'persoonlijke getuigenissen'.

3)
Het hardnekkige aan desinformtie is misschien de interconnectie met ideologische dogma's

4)
Een zeer moeilijke/hardnekkige vorm van desinformatie is volgens mij 'indoctrinatie' , ik vrees dat daar gewoon niemand volledig aan ontsnapt of toch veel minder evident is - ontwikkel daar maar eens een APP-je voor
ad 1)
Als iemand dus hoort bij de verzameling van hen bij wie "wel zeer algemeen geweten is dat het desinformatie is" kan de de moeite nalaten om tegen desinformatie in te gaan omdat de gelovers zich daar toch niets van aantrekken?
Aan wie moet dat dan worden overgelaten?

ad 3)
Mee omdat desinformatie vaak gekoppeld zou zijn aan ideologische dogma's?
Heb je voorbeelden van wat je bedoelt, want ik zie niet zo 1,2,3 waar je nu op doelt.

ad 4)
Indoctrinatie is dan wat anders dan ideologisch dogma?
En wat moeten we dan met zo een extra onderscheid.


In algemene termen ben ik het wel eens met Johan Braeckman *) die in een zeer recent interview in het algemeen stelt:
Wonder en is gheen wonder-Lente 2022 schreef:. . We benaderen psychologisch de werkelijkheid nog steeds op dezelfde wijze als duizend, tien- of twintigduizend jaar geleden.
We hebben op de eerste plaats intuïtieve inzichten, die we vervolgens trachten te rationaliseren.
We zijn onderhevig aan groepsdruk, horen vooral graag wat onze opinie bevestigt, enzovoort. Kortom we zijn nog steeds kwetsbaar voor dezelfde mentale valkuilen.
Bigevolg is er nog steeds bijgeloof, pseudowetenschap, geloven velen nog steeds altijd in mirakels en ga zo maar door.
. . . .
Roeland

*) https://nl.wikipedia.org/wiki/Johan_Braeckman
. ..
In november 2017 presenteerde Johan Braeckman het programma Dat Had Je Gedacht van Human (omroep) op NPO 2, over de rol van denkfouten in het dagelijks leven.

In 2013 kreeg Johan Braeckman de loopbaanprijs van de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor wetenschappen en kunsten.

In 2019 ontving hij de prijs Vrijzinnig Humanisme.[1]
. . . .
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
Gebruikersavatar
TIBERIUS CLAUDIUS
Superposter
Berichten: 6739
Lid geworden op: 02 mei 2017 18:24
Locatie: CAPRI

Re: PLOKS - redenaties bij desinformatie en ontkenning.

Bericht door TIBERIUS CLAUDIUS »

holog schreef: 06 apr 2022 13:40Toch is het zo dat bij veel grootschalige vormen van 'desinformatie' het wel zeer algemeen geweten is dat het 'desinformatie' is, maar daar blijken de gelovers zich niet al te veel van aan te trekken.
Op zich is dat niet zo vreemd, want ze kunnen zich er op beroepen dat er in de geschiedenis gevallen zat zijn geweest waar een desinformatie algemeen werd aanvaard. Met een beroep op dat "algemeen" komt men er dus niet om ze van hun ongelijk te overtuigen.
En als er nu meer keizers zijn geweest dan maanden, wat dan, geachte senatoren?
holog
Diehard
Berichten: 1205
Lid geworden op: 17 aug 2019 08:33

Re: PLOKS - redenaties bij desinformatie en ontkenning.

Bericht door holog »

heeck schreef: 06 apr 2022 19:40
ad 1)
Als iemand dus hoort bij de verzameling van hen bij wie "wel zeer algemeen geweten is dat het desinformatie is" kan de de moeite nalaten om tegen desinformatie in te gaan omdat de gelovers zich daar toch niets van aantrekken?
Aan wie moet dat dan worden overgelaten?

ad 3)
Mee omdat desinformatie vaak gekoppeld zou zijn aan ideologische dogma's?
Heb je voorbeelden van wat je bedoelt, want ik zie niet zo 1,2,3 waar je nu op doelt.

ad 4)
Indoctrinatie is dan wat anders dan ideologisch dogma?
En wat moeten we dan met zo een extra onderscheid.

ad 3) voorbeeld:
ideologisch dogma : 'de nobole wilde' van Rousseau (heb ik van Tiberius geleerd dat het daar zijn oorsprong kent) : het idee van een harmonieus samenleven met de natuur (dat nooit heeft bestaan)
zeer algemeen geweten desinformatie waar onder meer dit ideologisch dogma vaak achterschuilt : allerlei vormen alternatieve/holistische geneeskunde

ad 1) dat is niet wat ik stelde. Ik stelde dat de PLOKS (in voorbeeld van holistische geneeskunde) vaak zeer erkenbaar aanwezig zijn en algemeen bekend als zijn desinformatie - maar als voorbeeld dat het de aanhangers van holistische geneeskunde worst mogen wezen - vb de annekdotes of persoonlijke getuigenissen je hier als een typisch signaal naar voor schuiven - maar voor aanhangers van holistische geneeskunde zullen juist van mening zijn dat het in hun ogen 'persoonlijke getuigenissen' niet serieus genoeg nemen juist desinformatie is, ..
wat ik dus wel naar voor wou schuiven is dat je door aan te geven hoe desinformatie te herkennen en door desinformatie als zodanig te benoemen een heel grote groep van mensen - die juist zeer gevoelig zijn aan deze desinformatie - denk ik , niet zal kunnen bereiken
Degrowth is a civilation-killer. The degrowth mindset is the little death that brings total annihilation, mass scale demoralization from a cultural steering.
Growth is life, degrowth is death. It's that simple.
holog
Diehard
Berichten: 1205
Lid geworden op: 17 aug 2019 08:33

Re: PLOKS - redenaties bij desinformatie en ontkenning.

Bericht door holog »

heeck schreef: 06 apr 2022 19:40
ad 4)
Indoctrinatie is dan wat anders dan ideologisch dogma?
En wat moeten we dan met zo een extra onderscheid.
Desinformatie (opzettelijk verspreide foute informatie omwille van ideologische dogma's of politieke overtuigingen , ...) is waarschijnlijk moeilijk herkenbaar in onderwerpen die je niet of nauweijks interesseren... in onderwerpen waar je zelf meer thuis bent of waar je meer interesse voor hebt of het althans soms wel relatief evident nog om desinformatie te zien (of die soms overduidelijk aanwezig is), of kun je bv de PLOKS erkennen.

In geval van indoctrinatie (wat misschien meer een historisch / cultureel gegeven is ) lijkt me veel minder evident om 'desinformatie' vatbaar en aanwijsbaar te maken. U daar tegen wapenen lijkt me een stuk moeilijker.
Degrowth is a civilation-killer. The degrowth mindset is the little death that brings total annihilation, mass scale demoralization from a cultural steering.
Growth is life, degrowth is death. It's that simple.
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 11719
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Re: PLOKS - redenaties bij desinformatie en ontkenning.

Bericht door heeck »

holog schreef: 07 apr 2022 13:41
heeck schreef: 06 apr 2022 19:40
ad 4)
Indoctrinatie is dan wat anders dan ideologisch dogma?
En wat moeten we dan met zo een extra onderscheid.
Desinformatie (opzettelijk verspreide foute informatie omwille van ideologische dogma's of politieke overtuigingen , ...) is waarschijnlijk moeilijk herkenbaar in onderwerpen die je niet of nauweijks interesseren... in onderwerpen waar je zelf meer thuis bent of waar je meer interesse voor hebt of het althans soms wel relatief evident nog om desinformatie te zien (of die soms overduidelijk aanwezig is), of kun je bv de PLOKS erkennen.

In geval van indoctrinatie (wat misschien meer een historisch / cultureel gegeven is ) lijkt me veel minder evident om 'desinformatie' vatbaar en aanwijsbaar te maken. U daar tegen wapenen lijkt me een stuk moeilijker.
Desinformatie als per saldo riskante omgevingsfactor, daar ben ik het kennelijk helemaal mee eens.

Roeland
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
Plaats reactie