definitie van een kwakzalver

Kritische maatschappij gerichte hersenspinselen...:)

Moderator: Moderators

Prodigy
Forum fan
Berichten: 369
Lid geworden op: 12 jul 2006 21:32
Locatie: Almere

definitie van een kwakzalver

Bericht door Prodigy »

Beste iedereen,

Graag hoor ik jullie definitie van een kwakzalver. Welke vormen van alternatieve geneeswijze zijn volgens jullie kwakzalverij? Is er in de reguliere wetenschap ook sprake van kwakzalverij?

Dit omdat het topic van homeopathie alleen op deze vorm gericht bleef maar wellicht is het interessant meer geneeswijzes onder de loep te nemen.

groet,
Prodigy
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 11965
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Re: definitie van een kwakzalver

Bericht door heeck »

Prodigy schreef:Beste iedereen,

Graag hoor ik jullie definitie van een kwakzalver. Welke vormen van alternatieve geneeswijze zijn volgens jullie kwakzalverij? Is er in de reguliere wetenschap ook sprake van kwakzalverij?

Dit omdat het topic van homeopathie alleen op deze vorm gericht bleef maar wellicht is het interessant meer geneeswijzes onder de loep te nemen.

groet,
Prodigy
Prodigy,
Ik (niet echt iedereen) had een echte knagende vraag verwacht.
Dit is een makkie en ik haal het woordenboek er niet eens bij:

Kwakzalverij gaat altijd over gezondheid en ziektes enzo en is het aanprijzen en slijten van middelen en/of behandelingen die je vaak beter, -of hooguit net zo goed-, kunt nalaten als opvolgen. De regulier gelijkende, zoals overdadige check-ups, preventieve vitamines-eten etc. inbegrepen.

Jouw kreet "alternatieve geneeswijze" suggereert dat je via een alternatieve route ook in Rome kunt komen. Was dat in de geneeskunde ook maar zo makkelijk waar.

Voor verdere navraag sta ik open.
Verwachte vraag: hoe houd je alles wat ze je aanbevelen uit elkaar. Niet wat is kwak, maar hoe herken je kwak en andere befoefelarijen.

Alles aanwijzen wat geheid bedrog moet zijn is een eindeloze taak, maar die zou je jezelf wel eens mogen toewijzen.
Jijzelf bent de meest direkt belanghebbende om gezondheidsbedrog te leren herkennen en als je Mustafa's homeo nog niet scherp in het vizier hebt als bedreigende zwatelpraat, dan moet je gewoon heel doordacht -vooral niet slordig- dóórvragen.

Roeland
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
Prodigy
Forum fan
Berichten: 369
Lid geworden op: 12 jul 2006 21:32
Locatie: Almere

Bericht door Prodigy »

Gezien recente onderzoeken valt in veel gevallen dus ook chemokuur onder kwakzalverij? Ik kan zo direct niet het artikel vinden maar kwam laatst een onderzoek tegen waarin een grootschalig monitor van kankerpatienten in de VS uitwees dat chemokuur in veel gevallen niet effectief bleek in de bestrijding van kanker.

Toen mijn vader kanker had en chemokuur kreeg sprak in een oncoloog in het OLVG in Amsterdam, welke mij letterlijk zei: "Chemokuur slaat te weinig aan en het vernietigt te veel in het lichaam." En in mijn vaders geval was het uiteindelijk ook zo. De kanker is niet de ziekte geweest waaraan hij is overleden maar de gevolgen van de chemokuur.

En vitamine C toedienen aan kankerpatienten wordt in 2003 nog geplaatst onder de noemer kwakzalverij:
http://www.kwakzalverij.nl/php/display/ ... &iCatId=76

En in 2006 wordt er weer iets heel anders gepubliceerd:
http://www.cmaj.ca/cgi/content/abstract/174/7/937

Waarbij mij opvalt dat kwakzalverij.nl hier weer helemaal geen aandacht aan besteed.

Nog een voorbeeld in een heel andere richting is EMDR. Vroeger werd dit ook onder de noemer kwakzalverij geplaatst. Nu beginnen steeds meer psychotherapeuten, hoewel niet wetenschappelijk bewezen kan worden hoe het exact werkt dus alternatief, in te zien dat EMDR wel danig effect heeft. Alleen het waarom is onduidelijk.

Visolie viel ook onder de noemer alternatief. Nu is grotendeels geaccepteerd en aangetoond dat visolie wel degelijk gunstige effecten heeft op het lichaam.

Wat wil ik hier nu mee zeggen? Misschien is het wel eens verstandig als alternatieve genezers die goede resultaten boeken en reguliere genezers de handen in elkaar slaan en samen oplossingen zoeken. Ook al kan er alleen een placebo effect worden aangetoond als de patienten hier baat bij hebben waarom dan niet. Ik neig er toch sterk naar de medische industrie te verdenken dit koste wat het kost tegen te houden.
Gebruikersavatar
doctorwho
Ontoombaar
Berichten: 11463
Lid geworden op: 19 mei 2005 12:53
Locatie: tardis

Bericht door doctorwho »

Volgens de vereniging tegen de kwakzalverij

Onder kwakzalverij verstaan we het toepassen van behandelmethoden en/of onderzoeksmethoden waarvan het nut niet wetenschappelijk is aangetoond. We onderscheiden kwakzalverij in engere zin, d.w.z. bedreven door niet-artsen (voorheen onbevoegden), en zogenoemde medische kwakzalverij: het toepassen van waardeloze therapieën door artsen. Omdat juist artsen door hun wetenschappelijke opleiding beter zouden moeten weten, verdient medische kwakzalverij zo mogelijk nog krachtiger bestrijding dan kwakzalverij in engere zin.
Wie atheïsme een geloof noemt kan tot niets bekeerd worden
The person who calls atheism a religion can be converted to nothing
Gebruikersavatar
windsurfer
Diehard
Berichten: 1409
Lid geworden op: 06 jun 2006 09:27

Bericht door windsurfer »

Prodigy, je hebt een punt. Voeg daar het voorschrijven van ssri's tegen depressie aan toe: het is twijfelachtig of de serotogene en dopaminerge werking ervan daadwerkelijk anti-depressief werkt. Maar goed, aangezien het onderscheid stemming en angst moeilijk is, en de genoemde neurotransmitters wel duidelijk een rol spelen bij angst, kan toch langs die weg vooruitgang geboekt worden, zij het onder een andere vlag. Het kan wel zo zijn dat er bij mensen een enorme geruststelling komt wanneer zij een lichte mate van een anti depressivum voorgeschreven krijgen. 'men neemt mij serieus'. Dat is vaak een reden om toch voor te schrijven, ook al zou die persoon net zo goed of beter (zonder bijwerkingen) opknappen met enkel psychotherapie. Is het dan kwakzalverij? ik vind van niet - ook al is de wetenschappelijke onderbouwing altijd ten dele, en in individuele gevallen dus vaak helemaal, afwezig.

Voor veel zaken geldt dat wel aangetoond is dát ze werken, maar niet precies hóe ze werken. En soms maakt dat ook helemaal niet uit. De door Prodigy aangehaalde EMDR is ook lang verguist omdat het aanvankelijk direct door het alternatieve circuit werd omarmd. Inmiddels is EMDR uitgegroeid tot eerste keuze in traumabehandeling, zie www.trimbos.nl. Feit is inderdaad dat niet helder is hoe het precies werkt. Ik (en veel andere collega's met mij) geloof zelf dat het berust op het principe van exposure (een werkzaam bestanddeel van de cognitieve gedragstherapie) maar dit staat niet vast.

Een voorbeeld wat ik altijd gebruik is de SOVA training (sociale vaardigheden). Deze training is aangewezen voor mensen met gebrek aan sociale vaardigheden. Het idee is dat deze mensen leren hoe sociaal verkeer te beheersen en dus hun vaardigheden te vergroten. Dit is effectief gebleken.
Ook sociaal-fobici blijken baat te hebben bij dergelijke trainingen, maar dan langs een andere weg: exposure, blootstelling aan sociale omstandigheden waardoor de angst afnam en deze mensen meer durven op sociaal gebied. Voorts is voor mensen met een depressie een dergelijke training soms nuttig. Maar het aanbieden van een training voor sociale vaardigheden is feitelijk geindiceerd voor mensen met een gebrek aan sociale vaardigheden. Voor mensen met een sociale fobie is een cognitieve gedragstherapie eerste keuze. Ik vind het geen kwakzalverij als je hier soms een andere keuze in maakt.

Het onderscheid tussen kwakzalverij en niet- kwakzalverij is niet altijd zo helder te maken. Een goede huisarts maakt gebruik van evidence based en niet- evidence based manieren van hulpverlening. Zou een huisarts zich enkel willen bedruipen met evidence based therapie, dan zou er te weinig over blijven voor zijn praktijk van alledag. Maar goed, mensen willen graag wel een helder onderscheid, en creeren er desnoods één. Ook al is de praktijk anders.
"keeping an open mind is a virtue, but not so open that your brains fall out"
Prodigy
Forum fan
Berichten: 369
Lid geworden op: 12 jul 2006 21:32
Locatie: Almere

Bericht door Prodigy »

doctorwho schreef:Volgens de vereniging tegen de kwakzalverij

Onder kwakzalverij verstaan we het toepassen van behandelmethoden en/of onderzoeksmethoden waarvan het nut niet wetenschappelijk is aangetoond. We onderscheiden kwakzalverij in engere zin, d.w.z. bedreven door niet-artsen (voorheen onbevoegden), en zogenoemde medische kwakzalverij: het toepassen van waardeloze therapieën door artsen. Omdat juist artsen door hun wetenschappelijke opleiding beter zouden moeten weten, verdient medische kwakzalverij zo mogelijk nog krachtiger bestrijding dan kwakzalverij in engere zin.
Dus het kan goed dat wat vandaag gezien wordt als kwakzalverij morgen uit de lijst verwijderd kan worden?
Gebruikersavatar
windsurfer
Diehard
Berichten: 1409
Lid geworden op: 06 jun 2006 09:27

Bericht door windsurfer »

Prodigy schreef:
doctorwho schreef:Volgens de vereniging tegen de kwakzalverij

Onder kwakzalverij verstaan we het toepassen van behandelmethoden en/of onderzoeksmethoden waarvan het nut niet wetenschappelijk is aangetoond. We onderscheiden kwakzalverij in engere zin, d.w.z. bedreven door niet-artsen (voorheen onbevoegden), en zogenoemde medische kwakzalverij: het toepassen van waardeloze therapieën door artsen. Omdat juist artsen door hun wetenschappelijke opleiding beter zouden moeten weten, verdient medische kwakzalverij zo mogelijk nog krachtiger bestrijding dan kwakzalverij in engere zin.
Dus het kan goed dat wat vandaag gezien wordt als kwakzalverij morgen uit de lijst verwijderd kan worden?
Dat kan heel goed, en dat is ook al een aantal keer gebeurd.
"keeping an open mind is a virtue, but not so open that your brains fall out"
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 11965
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Bericht door heeck »

@Prodigy

Nu kom je bij de clou:
wat en tot hoever kan de leek nog komen met zelfstandig beoordelen ?
Vaak wordt het dan wat speuren naar internet-bereikbare onderzoeken, waaraan door gebrek aan abonnementen en/of kennis geen enkele waarde kan worden gehecht omdat de hele set van verifiërende onderzoeken niet wordt overzien.
Vaak ook mankeert de statistische en methodische kennis om zo een onderzoek verder in te schatten dan wat er in de conclusie lijkt te staan.

Neem die EMDR, die hier ook weer positief beoordeeld langskomt:
Uit mijn archief haal ik zomaar twee tegengestelde opinies:
1)
De plaats van EMDR in de behandeling van posttraumatische stressstoornis, door Veeninga & Halkenscheid,2005, waar een stevige kritische noot wordt gekraakt
2)
De rede van hoogleraar experimentele psychopathologie, A.J.W. van der Does op 16 sept 2005, die de EMDR nog steviger beetpakt en regelrecht waarschuwt voor het oprekken van de EMDR-handel met "gadget-apparaten" met bewegende lichtjes en toename in het aantal sessies.

Als leek moet je dan niet de methode gaan beoordelen maar het instituut waar je heengaat: heeft dat een behandelingsprotocol en kunnen de therapeuten worden afgetikt door de Inspectie.

Over de niet consistent lijkende berichtgeving van de VtdK zou ik ze direkt aanschrijven. Als je gelijk hebt, zal je zien dat ze de zaak aanpassen of anders aangeven waarom ze dat niet doen.

Zelf onderzoeken beoordelen is in feite niet goed mogelijk tenzij je in de terzake richting zelf echt bekwaam bent.

Kwak-scherts-onderzoeken zijn met het lekenoog moeilijk, maar wel veel vaker te herkennen, waarbij die lijsten van Renckens en Betz wel weer inzetbaar zijn.

Verder kan je bij argwaan beginnen www.quackwatch.org te raadplegen.
Of http://skepdic.org/
en http://your-doctor.com/patient_info/alt ... ckery.html
en http://www.kwakzalverij.nl/php/display/index.php
en www.skepsis.nl

Wil je je nog verder oriënteren kijk dan eens op:
www.senseaboutscience.org
http://www.cebm.net/ , daarin staat een stuk "Levels of evidence and grades of recommendation"

Roeland
PS
Wat vandaag kwakzalverij is, zal niet zo vaak uit de lijst verdwijnen. Wel zullen manieren van behandelen worden opgevolgd door betere, waarmee voorheen normale behandelingen verdwijnen door verbeterde kennis.
Mooi voorbeeld is altijd de maagzweer en de stress, die jarenlang als tweeling werden gezien.
r.
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
Gebruikersavatar
windsurfer
Diehard
Berichten: 1409
Lid geworden op: 06 jun 2006 09:27

Bericht door windsurfer »

Heeck schreef Neem die EMDR, die hier ook weer positief beoordeeld langskomt:
Uit mijn archief haal ik zomaar twee tegengestelde opinies:
1)
De plaats van EMDR in de behandeling van posttraumatische stressstoornis, door Veeninga & Halkenscheid,2005, waar een stevige kritische noot wordt gekraakt
2)
De rede van hoogleraar experimentele psychopathologie, A.J.W. van der Does op 16 sept 2005, die de EMDR nog steviger beetpakt en regelrecht waarschuwt voor het oprekken van de EMDR-handel met "gadget-apparaten" met bewegende lichtjes en toename in het aantal sessies.
Dat artikel ken ik en die rede heb ik gelezen. Ik heb het ook goed gelezen: Veeninga en Hafkenscheid (geen onverdienstelijke docenten kan ik uit ervaring mededelen) nuanceren dat er geen evidentie is voor de specifieke werking, maar dat de effectiviteit vaststaat. Al is deze dan niet groter dan bij cognitieve gedragstherapie het geval is, hij is er. Tot zover hun kritiek, zij willen dat het onderzoek zich richt op de specifieke werking van EMDR.

De rede van Vd Does is inhoudelijk negatief, deze vindt verder onderzoek naar EMDR uberhaupt niet zinvol en vergelijkt het met mesmerisme. Maar ook hij kan niet ontkennen dat de effectiviteit er is. Overigens vind ik het wijzen van de emdr handel (vage apparaten met lichtjes) wel terecht, maar afleiden van waar het werkelijk om gaat en daarom een ietwat vals argument als het gaat om de effectiviteit van de behandeling.

Edit: taalfout
Laatst gewijzigd door windsurfer op 18 sep 2006 12:23, 1 keer totaal gewijzigd.
"keeping an open mind is a virtue, but not so open that your brains fall out"
Prodigy
Forum fan
Berichten: 369
Lid geworden op: 12 jul 2006 21:32
Locatie: Almere

Bericht door Prodigy »

Ik denk dat toch het antwoord is dat je zal vinden wat je zoekt. Uit het voorbeeld van kwakzalverij.nl blijkt dat er geen moeite is gestoken in objectieve berichtgeving. Het artikel(vitamine C) heeft namelijk overal verspreid op het internet gestaan (zelfs nu.nl) en kan voor een dergelijke site niet aan de aandacht zijn ontsnapt. Uiteraard geldt dit voor beide partijen.

Overigens wil ik dit nog toevoegen. De reguliere geneeswijze vind de relatie tussen lichaam en geest bij het ontstaan van aandoeningen zoals kanker niet aantoonbaar. Het is bekend dat stress het immuunsysteem aantast. Van het immuunsysteem is aangetoond dat het kanker kan voorkomen en in sommige gevallen kan genezen(voornamelijk via experimentele behandelmethodes). Alleen worden uitlatingen uit de alternatieve hoek mbt de relatie tussen stress en kanker door het gross van de experts niet serieus genomen. Wellicht zal de celmutatie niet door stress op gang komen, maar de aanval op kankercellen zal bij een slecht functioneren van het immuunsysteem toch knap lastig zijn. Daar hoef je toch geen genie voor te zijn....

Noem mij dan sceptisch of paranoide richting de farmaceutische industrie, maar zal deze er dan niet verschrikkelijk veel baat bij hebben als deze relatie niet aangetoond wordt? Immers indien stress door psychotherapie/meditatie/stresscounseling/etc minder voor zou komen zal dat resulteren in lagere inkomsten uit medicatie, welke behoorlijk hoog zijn per kankerpatient.

Het is maar welke kant je neus op staat....
Gebruikersavatar
windsurfer
Diehard
Berichten: 1409
Lid geworden op: 06 jun 2006 09:27

Bericht door windsurfer »

Prodigy schreef:Ik denk dat toch het antwoord is dat je zal vinden wat je zoekt. Uit het voorbeeld van kwakzalverij.nl blijkt dat er geen moeite is gestoken in objectieve berichtgeving. Het artikel(vitamine C) heeft namelijk overal verspreid op het internet gestaan (zelfs nu.nl) en kan voor een dergelijke site niet aan de aandacht zijn ontsnapt. Uiteraard geldt dit voor beide partijen.

Overigens wil ik dit nog toevoegen. De reguliere geneeswijze vind de relatie tussen lichaam en geest bij het ontstaan van aandoeningen zoals kanker niet aantoonbaar. Het is bekend dat stress het immuunsysteem aantast. Van het immuunsysteem is aangetoond dat het kanker kan voorkomen en in sommige gevallen kan genezen(voornamelijk via experimentele behandelmethodes). Alleen worden uitlatingen uit de alternatieve hoek mbt de relatie tussen stress en kanker door het gross van de experts niet serieus genomen. Wellicht zal de celmutatie niet door stress op gang komen, maar de aanval op kankercellen zal bij een slecht functioneren van het immuunsysteem toch knap lastig zijn. Daar hoef je toch geen genie voor te zijn....

Noem mij dan sceptisch of paranoide richting de farmaceutische industrie, maar zal deze er dan niet verschrikkelijk veel baat bij hebben als deze relatie niet aangetoond wordt? Immers indien stress door psychotherapie/meditatie/stresscounseling/etc minder voor zou komen zal dat resulteren in lagere inkomsten uit medicatie, welke behoorlijk hoog zijn per kankerpatient.

Het is maar welke kant je neus op staat....
Nou, de 'reguliere geneeskunde' de 'relatie tussen lichaam en geest bij het ontstaan van kanker niet aantoonbaar vinden'?? Die relatie wordt zeker vermoed al moet je dan niet denken in directe causale verbanden maar in indirecte
Stress
Er wordt wel gezegd dat stress het ontstaan van een hartinfarct kan bevorderen. In dit verband wordt er wel een onderscheid gemaakt tussen mensen met een type-A persoonlijkheid en een type-B persoonlijkheid. Mensen met een type-A persoonlijkheid (agressieve en drukke mensen met een grote werklust, een ontembare ambitie, een sterke geldingsdrang en een onvermogen tot delegeren) zouden meer kans hebben op een hartinfarct dan mensen met een type-B persoonlijkheid (ontspannen mensen met weinig geldingsdrang en met een gemakkelijke en meer filosofische houding ten opzichte van het leven). Toch is de invloed van stress op hart- en vaatziekten erg onduidelijk. Wel is zeker dat langdurige stresssituaties bijdragen aan het ontstaan van hart- en vaatziekten. Dit is voor een deel te wijten aan de levenswijze die stress vaak met zich meebrengt: veel roken en drinken (alcohol), gehaast en slecht eten, weinig beweging. Stress lijkt dus eerder op een indirecte manier aan het ontstaan van hart- en vaatziekten bij te dragen. Soms is stress een vermijdbare risicofactor.
De type B persoonlijkheid wordt meer geassocieerd met ziekten als kanker. Hier wordt voortdurend onderzoek naar gedaan. link

Ook is het deels cultuurgebonden: islamitische culturen (in Nederland vooral Turken en Marokkanen) staan bekend om psychosomatische klachten. Vrij typisch als je weet dat psychische ziekten niet worden geaccepteerd (je bent dan 'gek') en lichamelijk zieken alle zorg en aandacht krijgen.
"keeping an open mind is a virtue, but not so open that your brains fall out"
Prodigy
Forum fan
Berichten: 369
Lid geworden op: 12 jul 2006 21:32
Locatie: Almere

Bericht door Prodigy »

Kan ik hieruit concluderen dat de directe werking van stress op het lichaam niet gezien en aantoonbaar is als veroorzaker van kanker en hartaandoeningen, maar de bijkomende levenswijze?
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 11965
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Bericht door heeck »

Prodigy schreef:Kan ik hieruit concluderen dat de directe werking van stress op het lichaam niet gezien en aantoonbaar is als veroorzaker van kanker en hartaandoeningen, maar de bijkomende levenswijze?
@Prodigy,

Niet zo haastig, want voor je het weet redeneer je verkeerd om en denk je dat je met stress reduceren kanker zou kunnen bestrijden.
Misschien is dit een betere inleiding om wat overzicht te krijgen:

http://www.nrc.nl/W2/Lab/Profiel/Kanker ... atief.html

Beter dan dat we hier een beetje anoniem kankerspecialist zitten te spelen.
Mocht je echt zwaar verlegen zitten om antwoord benader dan een oncoloog.

Roeland
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
Gebruikersavatar
windsurfer
Diehard
Berichten: 1409
Lid geworden op: 06 jun 2006 09:27

Bericht door windsurfer »

Prodigy schreef:Kan ik hieruit concluderen dat de directe werking van stress op het lichaam niet gezien en aantoonbaar is als veroorzaker van kanker en hartaandoeningen, maar de bijkomende levenswijze?
Uit bovenstaande tekst wel ja, maar of het ook echt zo is, lijkt niet met stelligheid te beweren.
"keeping an open mind is a virtue, but not so open that your brains fall out"
Prodigy
Forum fan
Berichten: 369
Lid geworden op: 12 jul 2006 21:32
Locatie: Almere

Bericht door Prodigy »

Ik heb een oncoloog horen zeggen dat waarschijnlijk stress nr 1 oorzaak is van kanker. Maar goed dat is de mening van deze oncoloog.
Plaats reactie