vrijdenken en geloven?

Forum met topics over agnosticisme, atheïsme, humanisme, vrijdenken en andere aanverwante onderwerpen.

Moderator: Moderators

Gebruikersavatar
GayaH
Bevlogen
Berichten: 1693
Lid geworden op: 03 sep 2010 19:30

Re: vrijdenken en geloven?

Bericht door GayaH »

@ Jagang
*
Als ik je goed begrijp dan komt 'jouw' materialisme overeen
met het materialisme zoals Siger dat omschrijft,
zodat ook gedachtes of zelfs de stiltes in muziek daaronder vallen.

Maar dan dit:
Jagang schreef:
GayaH schreef:<< >>
Valt afwezigheid van het materiële onder 'iets niet-materieels'?
Het synoniem in acht nemend: Ja, ik kan er niets anders van maken.
<< >>
Dan kan het materiële kennelijk wel worden beïnvloed door 'iets niet-materieels' en
is voor beïnvloeding in specifieke gevallen juist het gebrek aan contact beslissend:
ik denk daarbij bijvoorbeeld aan afwezigheid van voedsel, water of
nog snellere en 'doeltreffender' beïnvloeding: afwezigheid van zuurstof ...

-
(\__/)
(='.'=)
(")_(")
        • Materie ...
          • ... bestaat niet!?!?
*
Gebruikersavatar
qualia
Forum fan
Berichten: 489
Lid geworden op: 01 aug 2011 10:50

Re: vrijdenken en geloven?

Bericht door qualia »

gerard_m schreef:
Kun je pas vrijdenker zijn als je alles wetenschappelijk benadert? Wanneer je alles vanuit wetenschap benaderen moet, leg je jezelf m.i. een dogma en daarmee een beperking op.


Het is de vraag of het mogelijk is dat wetenschap zelf niet dogmatisch is (als ik daar van uit mag gaan) maar dat het consequent toepassen van wetenschap wél dogmatisch is.
Ik vind het niet logisch om te doen. Enerzijds omdat er ook andere aspecten aan het leven zijn dan wetenschap. Ik gaf liefde of vriendschap als voorbeeld. Zoals Jagang stelt, ik kan liefde meten in hersenscans maar weet ik dat die liefde voor mij is, waar die vandaan komt? De meeste (rationele) mensen vertrouwen op dit soort dingen zonder bewijs.


Je kunt de wetenschap niet toepassen in het ervaren van liefde, je kunt wel de wetenschappelijke beschrijving van liefde accepteren. Ik zie niet hoe dit in tegenstelling zou zijn met de stelregel van het 'waar mogelijk toepassen van wetenschappelijke standaarden'. Ik denk dat 'rationeel' hier misschien ook het verkeerde woord is. Bestaan rationele mensen wel? Ik denk het niet. Rationele gedachtengangen, rationele benaderingswijzen, rationele verklaringen wel. Maar daarin komt dan ook geen liefde voor. Ik zie m.a.w. een zekere tegenstelling tussen 'rationeel' en 'liefde'. (ik heb sowieso een probleem met het woord 'rationeel', maar dat laat ik even voor wat het is om de discussie niet onnodig af te leiden).
Anderzijds is het niet logisch omdat de wetenschap nog veel onbeantwoorde vragen kent. Alleen als de wetenschap ooit alles zou bevatten, zou dit rationeel zijn. Voorlopig geloven de meeste mensen al of niet in mogelijkheden die de wetenschap (nog) niet kent. De meeste mensen geloven bijv. in buitenaards leven. Strikt genomen moet je zeggen: het lijkt waarschijnlijk (o.b.v. statistische modellen met een groot aantal onbekende variabelen) dat er buitenaards leven is. Het is niet aangetoond. Moet ik dus buitenaards leven afwijzen totdat het bewezen is?
Je zegt volgens mij dat het niet rationeel is om onbeantwoorde vragen toe te laten in je denken. Dat alles moet worden ingevuld. Ik denk niet dat open vragen (waarbij het afwezige antwoord als zodanig geaccepteerd wordt) een teken van irrationeel denken zijn.
Ik denk dat de vrijdenker buitenaards leven niet moet afwijzen, aangezien er een statistische waarschijnlijkheid is (ik kan me overigens maar moeilijk voorstellen hoe zoiets te berekenen is). Je kunt het 'grijze' gebied gewoon kunt erkennen en dit 'niet-weten' is een legitiem standpunt om in te nemen.
heeck schreef:Namelijk dat iemand met onvoldoende wetenschappelijke kennis en/of logica nimmer vrijdenkend zou kunnen zijn.
Als je die conditie weghaalt kom je bij mijn begrip uit dat vrijdenken voor eenieder toegankelijk maakt.
Ook hier ontwaar ik de stelling dat er antwoorden nodig zijn om een vrijdenker te kunnen zijn. Je kunt toch gewoon met de middelen die je hebt een positie innemen, je verder bedienen van een 'ik weet het niet' en je kennis uitbreiden in de gewenste richting?
the possible ranks higher than the actual
Jagang
Ontoombaar
Berichten: 11260
Lid geworden op: 27 jul 2009 00:22

Re: vrijdenken en geloven?

Bericht door Jagang »

GayaH schreef:@ Jagang
*
Als ik je goed begrijp dan komt 'jouw' materialisme overeen
met het materialisme zoals Siger dat omschrijft,
zodat ook gedachtes of zelfs de stiltes in muziek daaronder vallen.

Maar dan dit:
Jagang schreef:
GayaH schreef:<< >>
Valt afwezigheid van het materiële onder 'iets niet-materieels'?
Het synoniem in acht nemend: Ja, ik kan er niets anders van maken.
<< >>
Dan kan het materiële kennelijk wel worden beïnvloed door 'iets niet-materieels' en
is voor beïnvloeding in specifieke gevallen juist het gebrek aan contact beslissend:
ik denk daarbij bijvoorbeeld aan afwezigheid van voedsel, water of
nog snellere en 'doeltreffender' beïnvloeding: afwezigheid van zuurstof ...

-
"Materieel" is, zoals ook Siger eveneens zegt, niet hetzelfde als "materiaal".
Net zoals geen geld hebben een financiële toestand is, is de afwezigheid van zuurstof ook gewoon een materiële toestand.

Een volmaakt vacuüm bestaat overigens niet, dus er is altijd wel contact tussen botsende deeltjes, alleen is de dichtheid daarvan in een "vacuüm" sterk verminderd.
‘Als mensen vandaag het geldsysteem begrijpen, dan breekt morgen de revolutie uit.'
Henry Ford
Gebruikersavatar
pallieter
Bevlogen
Berichten: 3688
Lid geworden op: 12 mar 2009 10:54

Re: vrijdenken en geloven?

Bericht door pallieter »

Namelijk dat iemand met onvoldoende wetenschappelijke kennis en/of logica nimmer vrijdenkend zou kunnen zijn.
Als je die conditie weghaalt kom je bij mijn begrip uit dat vrijdenken voor eenieder toegankelijk maakt
.

Qualia antwoorde terecht dat je niet alle antwoorden moet hebben om vrij te kunnen denken, en dus een basis wetenschappelijke kennis voldoende moet zijn. Dit in tegenstelling tot de logica. Het menselijke brein is fantastisch goed om verbanden te leggen, vooral wanneer die er niet zijn. Religie: ik versta niet waar de mens vandaan komt dus bestaat God. Alternatieve kwak: de vriend van de nicht van de zuster van mijn kuisvrouw is na jaren sukkelen geholpen door doctor Jef zijn paard (werkelijk gebeurd, was dan ook een straf paard). Zelf extreem intelligente mensen zijn hier niet van gespaard (beautifull mind, James Dewey Watson nobelprijs winnaar en kampioen in extreem domme uitspraken,...).
Hier komt dus weerom mijn stokpaardje van verplicht wetenschapsfilosofie en logica in het onderwijspakket op te nemen. Je moet dus niet de volledige wetenschap begrijpen, maar wel hoe wetenschap (en vrij onderzoek) werkt voor je kan vrijdenken.
Geloven in de christelijke zin betekent dat je tegen de bewijzen in, ondanks de wetenschap, ondanks het lijden toch dogmatisch aanvaard dat je jezelf dient te onderwerpen aan een almachtig wezen en daarvoor een beloning zal krijgen. Wij beleiden het mysterie van ons geloof.
Hoe je dit in overeenstemming kan brengen met vrijdenken lijkt mij contradictorisch. 500 jaar geleden misschien wel, maar vandaag met evolutie, astronomie, kosmologie, theoretische fysica, biologie,... dien je toch gigantische oogkleppen te gebruiken. Tenzij je er natuurlijk vanuit gaat dat de wetenschap uit een bende charletans bestaat die je ook maar dogmatisch dient te aanvaarden.
Je veronderstelt dat wetenschap en geloof niet samen gaan. Dat suggereert dat het niet bestaan van God te bewijzen zou zijn (en alle wetenschappers zouden dan atheist moeten worden). Ik vermoed dat je doelt op dogmatische leerstellingen bv. over evolutie, die niet met wetenschap te verenigen zijn. Vasthouden aan zulke dogma's is strijdig met vrijdenken. Ik ga ervan uit dat wetenschappelijke stellingen over bv evolutie kloppen, maar ik zie niet in waarom deze in strijd zouden zijn met het bestaan van God.
Toch niet, zoals Qualia reeds zei, je kan ook toegeven dat je het niet weet. Een vrijdenker zal nooit kunnen stellen dat "iets" niet bestaat. Want hierover gaat het: jouw iets. De wetenschap kan reeds zeer veel zaken uit religieuze texten weerleggen en afdoen als nonsens. Wat jij (en heel veel anderen) dan doen is een nieuwe God, een nieuw "ietisme" uitvinden wat niet in contradictie is met de huidige wetenschappelijke kennis. Van Adam en Eva naar gestuurde evolutie, naar goddelijke abiogenese, naar een goddelijke big bang, naar iets wat per definitie buiten ons begrip valt. Dit is niet in overeenstemming te brengen met vrijdenken. Er is met andere woorden een verschil tussen vrijdenken en iets (dogmatisch) aanvaarden enkel omdat men het tegendeel niet kan bewijzen. Beidde zijn onmogelijk te combineren want alleen al het feit dat je bereid bent zaken voor waar aan te nemen zonder dat daar bewijzen of feiten moeten voor zijn, maakt het onmogelijk om de belangerijkste regel van het vrijdenken toe te passen: alles onbevooroordeelt in vraag te stellen. Eén uitzondering: wanneer je helemaal niets van wetenschap kent en dus ook niet beseft dat er geen feiten bestaan die het bestaan van een goddelijk wezen plausibel maken.

Omgekeerd geldt natuurlijk ook. Men kan stellen dat elke vrijdenker ooit in zijn leven zich de vraag moet stellen of God bestaat of niet. Maar indien hij geen enkel feit heeft dat die hypothese ondersteunt, zal hij ook de enige intellectueel eerlijke conclusie trekken. Namenlijk dat geloof, per definitie, een overtuiging is die door geen enkel feit ondersteund wordt. Zelfs de liefde niet. Anders was het ook geen geloof maar een wetenschap.

Henri Poincaré over vrij onderzoek en vrijdenken:
Het denken mag zich nooit onderwerpen,
noch aan een dogma,
noch aan een partij,
noch aan een hartstocht,
noch aan een belang,
noch aan een vooroordeel,
noch aan om het even wat,
maar uitsluitend aan de feiten zelf,
want zich onderwerpen betekent het einde van alle denken.
"Anti-intellectualisme has been a constant thread winding its way through our political and cultural life, nurtured by the false notion that democracy means that my ignorance is just as good as your knowledge" - Isaac Asimov
Gebruikersavatar
doctorwho
Ontoombaar
Berichten: 11463
Lid geworden op: 19 mei 2005 12:53
Locatie: tardis

Re: vrijdenken en geloven?

Bericht door doctorwho »

pallieter schreef:[
Hier komt dus weerom mijn stokpaardje van verplicht wetenschapsfilosofie en logica in het onderwijspakket op te nemen. Je moet dus niet de volledige wetenschap begrijpen, maar wel hoe wetenschap (en vrij onderzoek) werkt voor je kan vrijdenken.
En een beetje basale kennis van natuurwetenschappen.
Wie atheïsme een geloof noemt kan tot niets bekeerd worden
The person who calls atheism a religion can be converted to nothing
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 11957
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Re: vrijdenken en geloven?

Bericht door heeck »

heeck schreef: Namelijk dat iemand met onvoldoende wetenschappelijke kennis en/of logica nimmer vrijdenkend zou kunnen zijn.
Als je die conditie weghaalt kom je bij mijn begrip uit dat vrijdenken voor eenieder toegankelijk maakt.
Qualia schreef: Ook hier ontwaar ik de stelling dat er antwoorden nodig zijn om een vrijdenker te kunnen zijn. Je kunt toch gewoon met de middelen die je hebt een positie innemen, je verder bedienen van een 'ik weet het niet' en je kennis uitbreiden in de gewenste richting?
Qualia,

Een positie innemen is in deze niets anders dan een antwoord ophoesten.
Als het je dan lukt je kennis uit te breiden dan heb je goede kans betere posities te kunnen innemen voor het verklaren van de fenomenen om je heen.
Vooral als je je bij het uitbreiden van je kennis niet bij voorbaat laat beperken door autoriteit, of openbaring, of spiritistische geloof etc.. Want dan heb je goede kans op nonsens-antwoorden of posities uit te komen.
Vrijdenken is echt simpel!
Gebruik kunnen maken van wat anderen al hebben getoetst op betrouwbaarheid helpt daarbij.

Geloven, het aannemen zonder toetsing, daarentegen kan weinig meer voor je doen dan dat het gezellig is met andere gelovigen je nonsens te delen.

Roeland
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
Gebruikersavatar
Fish
Ontoombaar
Berichten: 11211
Lid geworden op: 14 sep 2008 10:44
Locatie: Aan de kust.

Re: vrijdenken en geloven?

Bericht door Fish »

pallieter schreef:Alternatieve kwak: de vriend van de nicht van de zuster van mijn kuisvrouw is na jaren sukkelen geholpen door doctor Jef zijn paard (werkelijk gebeurd, was dan ook een straf paard).
Ik hoor het Urbanus zeggen. prachtig dat vlaams. :D
pallieter schreef:Je moet dus niet de volledige wetenschap begrijpen, maar wel hoe wetenschap (en vrij onderzoek) werkt voor je kan vrijdenken.
Mooi gedacht!
Het goddelijke onderscheidt zich niet van het niet bestaande.
Gebruikersavatar
gerard_m
Superposter
Berichten: 5463
Lid geworden op: 21 mei 2010 15:49

Re: vrijdenken en geloven?

Bericht door gerard_m »

Ik zit wat krap in tijd deze dagen, ik kan helaas niet op alles reageren maar vind het interessant zoveel gedachten te lezen...
Qualia schreef:Het is de vraag of het mogelijk is dat wetenschap zelf niet dogmatisch is (als ik daar van uit mag gaan) maar dat het consequent toepassen van wetenschap wél dogmatisch is.
Dit lijkt me zeker wel mogelijk. Wetenschap gaat over veel terreinen van het leven, en ieder rationeel mens aanvaart wat de wetenschap ons leert. De wetenschappelijke manier van denken op álles toepassen, lijkt me echter zeer verstikkend. Dan zou ik mijn vrienden eerst onder de hersenscan moeten leggen om bewijzen voor oprechte vriendschap te zoeken. In dit geval geloof ik het gewoon. Het is een onbewezen aanname, maar die hoeft niet in strijd te zijn met vrijdenken. Als ik feiten negeer die in strijd met mijn aanname over de vriendschap zijn, zal ik ze moeten aanvaarden. Dit zou me trouwens niet makkelijk af gaan, en velen van ons niet denk ik.

De essentie lijkt me of je open staat voor feiten die je wereldbeeld kunnen veranderen. Het onderscheid tussen (1) geloof: het lijkt mij waarschijnlijk genoeg om aan te nemen, maar bewijzen kan ik het niet en ik sta open voor feiten, en (2) blind geloof: het is zo, en zo niet dan toch. Deze laatste vorm kom je inderdaad bij veel religieuzen tegen, maar het is vooral een manier van denken die niet gebonden is aan religies.

--------------------
pallieter schreef:Toch niet, zoals Qualia reeds zei, je kan ook toegeven dat je het niet weet. Een vrijdenker zal nooit kunnen stellen dat "iets" niet bestaat. Want hierover gaat het: jouw iets.
Mijn indruk is toch sterk dat veel mensen hier rotsvast geloven dat God niet bestaat..? Maar laat ik ook over God stellen dat ik het inderdaad niet weet zonder een bewijs gezien te hebben (ik breng overigens de meeste tijd door op fora van andersdenkenden, omdat nieuwe inzichten die je kritisch tot je neemt je alleen maar kunnen verrijken).
De wetenschap kan reeds zeer veel zaken uit religieuze texten weerleggen en afdoen als nonsens. Wat jij (en heel veel anderen) dan doen is een nieuwe God, een nieuw "ietisme" uitvinden wat niet in contradictie is met de huidige wetenschappelijke kennis. Van Adam en Eva naar gestuurde evolutie, naar goddelijke abiogenese, naar een goddelijke big bang, naar iets wat per definitie buiten ons begrip valt. Dit is niet in overeenstemming te brengen met vrijdenken. Er is met andere woorden een verschil tussen vrijdenken en iets (dogmatisch) aanvaarden enkel omdat men het tegendeel niet kan bewijzen. Beidde zijn onmogelijk te combineren want alleen al het feit dat je bereid bent zaken voor waar aan te nemen zonder dat daar bewijzen of feiten moeten voor zijn, maakt het onmogelijk om de belangerijkste regel van het vrijdenken toe te passen: alles onbevooroordeelt in vraag te stellen.


Ik begrijp de redenering maar de eindconclusie snap ik niet. Voor zover mensen écht onbevoordeeld kunnen zijn (wat ik me afvraag), hoef je voor je religie geen uitzondering te maken. Uiteindelijk ga je uit van een aanname over God op basis van je afweging van informatie. Dat doe ik, en dat doen atheisten niet anders. Op basis van je informatie kun je veronderstellen dat "God" niets toevoegt, niet zichtbaar is, heilige boeken onlogisch zijn, etc. en neem je aan dat God niet bestaat. Op basis van mijn informatie, filosofie, ervaringen, gesprekken, etc. kom ik -vooralsnog- tot een andere aanname. Ik weet niet of dit met vooroordelen te maken heeft.
Eén uitzondering: wanneer je helemaal niets van wetenschap kent en dus ook niet beseft dat er geen feiten bestaan die het bestaan van een goddelijk wezen plausibel maken.
Misschien weten we gewoon weinig over God? Ik ben nooit serieuze wetenschap tegengekomen die zich erover heeft uitgesproken (voldoende pulp trouwens wel, over magische getallenreeksen in de bijbel of de koran, statistische waarschijnlijkheid van Gods bestaan en meer flauwekul).

Met Henri Poincaré ben ik het trouwens zeer eens.

@ Heeck:
Neem jij nooit iets aan zonder bewijs of toetsing?
Een volk dat voor tirannen zwicht, zal meer dan lijf en goed verliezen, dan dooft het licht. (H.M. van Randwijk)
Gebruikersavatar
Fish
Ontoombaar
Berichten: 11211
Lid geworden op: 14 sep 2008 10:44
Locatie: Aan de kust.

Re: vrijdenken en geloven?

Bericht door Fish »

gerard_m schreef:@ Heeck:
Neem jij nooit iets aan zonder bewijs of toetsing?
Ja hoor, ik heb hem eens iets zien bestellen en zijn hele houding bewees toen dat hij zonder bewijs of toetsing aannam dat zijn bestelling gehonoreerd zou worden.

Nu gaat hij natuurlijk uitleggen dat ik dat niet goed zie. :)
Het goddelijke onderscheidt zich niet van het niet bestaande.
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 11957
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Re: vrijdenken en geloven?

Bericht door heeck »

Fishhook,
Je hangt de juiste verwachting aan: O:)
gerard_m schreef: @ Heeck:
Neem jij nooit iets aan zonder bewijs of toetsing?
Gerard-M,
De verwarring niet onderhouden, laat staan opvoeren!
Daarom vertaal ik je tekst:

@Heeck
Neem jij nooit iets aan op basis van geloof?

Dan kan ik tenminste passend antwoord geven:
Nooit!! Laat staan op basis van reli-geloof, spiri-geloof, ufo-geloof, kwak-geloof en meer van dat gefantaseer.
Dan kan ik nu ook antwoorden op je originele vraagtekst.
Nee uitspraken zonder toetsing of bewijs voor waar aannemen is er bij mij niet bij.

Behalve als het om iets totaal onbelangrijks gaat; dan geloof ik het wel. :-"
Of als het routine betreft in de trant dat er slaolie in de zo geetiketteerde flessen bij de Super zit; daar wordt ik wat beschermd door de Voedsel en Waren Autoriteit.
En via internet bestellen van tweedehands boeken beneden de 20€; dan kan ik het risico dragen.

Roeland
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 11957
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Re: vrijdenken en geloven?

Bericht door heeck »

Gerard-M schreef:Uiteindelijk ga je uit van een aanname over God op basis van je afweging van informatie. Dat doe ik, en dat doen atheisten niet anders.
Ik zou die informatie maar eens gaan toetsen voor je gaat wegen.
Wegen op basis van geloof brengt je nergens anders dan bij medegelovigen en gecultiveerd onbenul.
Mijn indruk is toch sterk dat veel mensen hier rotsvast geloven dat God niet bestaat..?
Wat een ijver toch steeds om geloven te gebruiken in zinnen waar dat werkwoord niet in thuis hoort.
Okke was meen ik ook al in de weer met het optrekken van dat mistgordijn.
Voor hem Van Dale nog eens nageslagen om dat te verduidelijken.
Zie http://www.freethinker.nl/forum/viewtop ... 72#p293472" onclick="window.open(this.href);return false;

Op basis van geloof kan je geeneens een fietsband plakken.
Op basis van geloof is het vanzelf een koud kunstje om een niet bestaande band te plakken.
Of een niet bestaand lek in een wel bestaande band.

Roeland
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
Jagang
Ontoombaar
Berichten: 11260
Lid geworden op: 27 jul 2009 00:22

Re: vrijdenken en geloven?

Bericht door Jagang »

gerard_m schreef:Op basis van mijn informatie, filosofie, ervaringen, gesprekken, etc. kom ik -vooralsnog- tot een andere aanname. Ik weet niet of dit met vooroordelen te maken heeft.
Kan je ons meer inzicht geven in die informatie en filosofie?
‘Als mensen vandaag het geldsysteem begrijpen, dan breekt morgen de revolutie uit.'
Henry Ford
Blues-Bob
Bevlogen
Berichten: 4763
Lid geworden op: 26 aug 2010 07:33
Locatie: Friesland

Re: vrijdenken en geloven?

Bericht door Blues-Bob »

heeck schreef:Op basis van geloof kan je geeneens een fietsband plakken.
Op basis van geloof is het vanzelf een koud kunstje om een niet bestaande band te plakken.
Of een niet bestaand lek in een wel bestaande band.

Roeland
Eentje voor het grote kladblok.
http://www.freethinker.nl/forum/viewtop ... 15#p302815" onclick="window.open(this.href);return false;

Groet,

Bob
"You can think I'm wrong, but that's no reason to quit thinking." - House
Tiepvauden ondur voorbehauwt.
Gebruikersavatar
qualia
Forum fan
Berichten: 489
Lid geworden op: 01 aug 2011 10:50

Re: vrijdenken en geloven?

Bericht door qualia »

heeck schreef: Noch is vrijdenken gekoppeld aan wetenschappelijkheid.
Vrijdenken is voornamelijk geen enkele vrees kennen om voor wat het ook betreft geen enkele schroom te hebben om welke mogelijke richting ook vrijuit te verkennen.

Reli-geloven is uiteraard een krachtige beperking van het vrije denken omdat daadwerkelijk onderzoek is afgesneden.
Je zegt twee dingen: Vrijdenken is verkennen EN geloven is een beperking van het vrij(e)denken.
Het een sluit het ander voor mij uit. Als er echt sprake is van een vrije verkenning bestaat die ook uit het vrij kunnen verkennen van geloof, spiritualiteit, het bestaan van geesten etc. op niet-wetenschappelijke basis. Anders kom je toch weer uit op het wetenschappelijk verantwoorde verkennen, dat je juist ontkent als zijnde de basis van het vrijdenken?
gerard_m schreef:Dit lijkt me zeker wel mogelijk. Wetenschap gaat over veel terreinen van het leven, en ieder rationeel mens aanvaart wat de wetenschap ons leert. De wetenschappelijke manier van denken op álles toepassen, lijkt me echter zeer verstikkend. Dan zou ik mijn vrienden eerst onder de hersenscan moeten leggen om bewijzen voor oprechte vriendschap te zoeken. In dit geval geloof ik het gewoon. Het is een onbewezen aanname, maar die hoeft niet in strijd te zijn met vrijdenken. Als ik feiten negeer die in strijd met mijn aanname over de vriendschap zijn, zal ik ze moeten aanvaarden. Dit zou me trouwens niet makkelijk af gaan, en velen van ons niet denk ik.
Hier speelt een beetje de verhouding tussen volkslogica (je gedraagt je als een vriend dus is er sprake van vriendschap) en wetenschap. De vraag of het de bedoeling is van wetenschap dat de volkslogica wordt uitgeroeid om vervangen te worden door wetenschappelijk denken, komt bij me op. Ik denk dat de gemiddelde (jaja, voor zover die bestaat natuurlijk) wetenschapper (of wetenschapsfilosoof) dit niet als een ideaalbeeld ziet maar juist als een schrikbeeld. Er zijn uitzonderingen zoals, als ik het me goed herinner, het koppel Churchland (oh irony ".)
Maar ik begrijp natuurlijk wel waar je heen wilt. Waar de grens ligt tussen een gezonde dosis volkslogica en een gezonde dosis wetenschap, blijft open voor discussie, ook in de definitie van de term vrijdenker. Maar het is niet bij voorbaat onwetenschappelijk om de volkslogica niet af te wijzen!

Ben je trouwens niet een beetje aan het spelen met de grens tussen 'vrijdenker' als historisch gegroeide term en 'vrij denken' als een concept?
the possible ranks higher than the actual
Gebruikersavatar
heeck
Ontoombaar
Berichten: 11957
Lid geworden op: 21 aug 2006 14:19
Locatie: Leeuwarden

Re: vrijdenken en geloven?

Bericht door heeck »

Qualia schreef:Als er echt sprake is van een vrije verkenning bestaat die ook uit het vrij kunnen verkennen van geloof, spiritualiteit, het bestaan van geesten etc. op niet-wetenschappelijke basis. Anders kom je toch weer uit op het wetenschappelijk verantwoorde verkennen, dat je juist ontkent als zijnde de basis van het vrijdenken?
Qualia,

Nog explicieter had ik bij reli-geloven moeten zetten dat bij reli-geloven de uitkomst al per openbaring of iets soortgelijks vastligt voor degeen die dat geloof belijdt.
Dan valt de zaak op zijn plek.
Een vrijdenker kan ongebonden die denkverboden van de gelovige terzijde schuiven en kijken.
Zie ook Van Dale die ik iets eerder voor Gerard-M aanhaalde:
http://www.freethinker.nl/forum/viewtop ... 75#p302775" onclick="window.open(this.href);return false;

R.
Begrip is een waan met een warm gevoel. Dus Mijdt Spijt.
Plaats reactie