De duif

[Marc G]

Begin van de zomer vonden we een duif in onze tuin. Pootje gebroken en wachtend op de volgende passerende kat.
Laat je die natuur haar gang gaan? Of grijp je in?

Wij grepen in en ontfermden ons over het duifje. We moesten haar/hem (?) eerst met de hand voeden. Snaveltje open en voer erin.
Het duifje wou niet echt leren vliegen, maar uiteindelijk leerde ze eten en hoefden we haar niet meer te voeden.

Fladder, zoals mijn zoon hem noemde, fladderde wel, maar vloog niet.
We hadden echter de zorg over de duif genomen en gingen door met verzorgen.
Af en toe gaven we vlieglessen in de tuin, waarbij ze een paar meter over de grond fladderde en vervolgens ergens tegenop vloog.

Uiteindelijk, 5 maanden later, vloog de duif eens iets verder. De nabijgelegen tuin waar ze terecht kwam was omringd met een 2 meter hoog metalen hek. De duif kon erdoorheen, maar wij niet.
De duif bleef op haar plekje zitten, ongeveer 10 meter van waar we haar gevonden hadden.
De bewoners van het huis waren niet thuis en het donker begon al te vallen. Het zou gaan vriezen.

Op aandringen van mijn zoontje probeerde ik de duif te vangen met allerlei vernuftig creatieve ideeën en zelf geconstrueerde netten.
De duif liet zich echter niet vangen en bleef lekker in haar nieuw verworven vrijheid verkleumen in de kou van de nacht.

Tot onze verbazing leefde het duifje nog de volgende dag.
Ik nam me voor om na het werk met een ladder over het hek de tuin in de klimmen en het duifje te redden.
Het duifje was echter doodgevroren toen ik terug kwam.

Deze gebeurtenis maakte enkele diepe gedachten bij me los.
Niet ingrijpen in die natuur was wellicht de makkelijkere en meer voor de hand liggende keus geweest. Toch was het een strijd tussen logisch redeneren en de drijfveer om een leven te willen redden als het in nood is.

We handelden als weekhartige dwazen, terwijl een duifje meer of minder voor die natuur, of soort niets uit maakt, en waar het zelfs bedenkelijk is of we dat duifje nu geholpen hadden, of enkel haar lijden hadden verlengd?

Wat als het een mens betrof?
Het is bijna vanzelfsprekend dat als het een mens betrof men alles in het werk zet om die mens te redden. Vooral als het op je stoep, of in je tuin gebeurt.
De logica dat een mens meer of minder, voor die natuur en de soort niets uitmaakt, is dezelfde, maar bijna niemand zou het in zijn hoofd halen om dat mens te laten liggen om dood te vriezen.
De logisch redenerende vrager vraagt zich dan af of het niet ook soms beter is als je die natuur zijn beloop laat nemen om zo een natuurlijke uitzuivering van zwakkeren te krijgen, terwijl de sterkeren hun genen verder kunnen dragen?

Is er een logisch antwoord op barmhartigheid?
Zijn we allemaal weekhartige dwazen die met een euro een kind in Afrika proberen te redden, of die kankerpatient nóg een dure behandeling te geven, voordat het lot zijn beloop neemt?

Zou hulp niet beter geconcentreerd kunnen worden op die punten waar men daadwerkelijk tot goede resultaten komt? Dus geen basisschool in Afrika voor 100 kinderen, maar liever één specifiek kind opleiden tot universitair niveau en een liefdevolle opvoeding geven tot betrokken leider die zijn land van binnenuit kan veranderen.

Er is natuurlijk een wereld verschil tussen een duif en een mens. Of is dat alleen in onze beleving?

[siger]

Mooi verhaal.

Iemand uit de nood helpen is helemaal niet irrationeel.

We gaan op die manier tot een omgeving behoren waarin wederzijdse hulp aangemoedigd wordt, en dat blijkt onder mensen (maar niet alleen daar) de beste strategie te zijn.

Robert Trivers heeft dit in zijn baanbrekende studie, voor wat de erfelijk betreft, "wederkerig altruisme" gedoopt, een vandaag algemeen aanvaarde term in de biologie. Het is de basis van vele dierlijke samenlevingen waaronder de menselijke. Zij is in tal van tradities al duizenden jaren gekend en wordt de gulden regel genoemd.

Ook in de economie is deze complexe samenwerking de laatste jaren grondig onderzocht en bevestigd (zie hier.)

Dus bijzonder natuurlijk allemaal. Veel natuurlijker en intelligenter dan de zwakste achterlaten.

Je hebt je zoontje mi. een zeer interessante les gegeven. Vertel hem nu aub geen onzin over weekhartige dwazen, het overleven van de sterkste genen etc..!

[sarnian]

Nou, ik had het wel geweten, hoor. Heerlijk, gebraden duif.
Postduif smaakt als wild, en houtduif is groter en lekker mals.
Met een paar lapjes spek er over 45 minuten in de oven.

Zou hulp niet beter geconcentreerd kunnen worden op die punten waar men daadwerkelijk tot goede resultaten komt? Dus geen basisschool in Afrika voor 100 kinderen, maar liever één specifiek kind opleiden tot universitair niveau en een liefdevolle opvoeding geven tot betrokken leider die zijn land van binnenuit kan veranderen.

Nee, beslist niet. 20 jaar voor de klas in Afrika heeft mij geleerd dat veel kinderen opleiden tot het niveau waarop zij een baan kunnen vinden veel beter voor iedereen is dan één enkele leerling zo ver op te leiden dat hij (het is nooit een zij, daar) later als een lokale leider de bevolking kan terroriseren en uitbuiten. Vrijwel heel Afrika wordt "bestuurd" door dat niveau van schavuiten.

Niet doen dus. Gewoon zelf de chocolade blijven eten, en het zilver papier opsturen naar Afrika.
Ik heb eigenlijk geen idee wat ze daar met al die glitter doen (en wie dat doet)

[Ongeloveloos]

@ Mark G,

Heksje Raven heeft een bijna identieke ervaring, 90% (waaronder ikke) gaf hem een recept voor duif.
Dat heeft hij genegeerd en wonder boven wonder is die duif er bovenop gekomen.

Al wat je doet om die duif te redden is egoistisch

[siger]

Al wat je doet om die duif te redden is egoistisch

En dat betekent dat...?

[siger]

Nou, ik had het wel geweten, hoor. Heerlijk, gebraden duif.

Af te raden. Duiven in bewoond gebied steken vol lood uit dakwerken.

Ik ben gek op duifjes, maar enkel uit de winkel.

In alle ernst, ieder van ons heeft remmingen. Iets zegt je dat je je moeder niet opeet, of je hond, of je kanarie. Dat houdt onze sociale regels overeind, en is dus zinnig.

[sarnian]

Af te raden. Duiven in bewoond gebied steken vol lood uit dakwerken. Ik ben gek op duifjes, maar enkel uit de winkel.

Ik "melk" al vele jaren duifjes, en woon op het platteland !

Mijn opmerkingen over opleiding in Afrika staan nog steeds : zoveel mogelijk mensen opleiden zodat ze in ieder geval werk kunnen vinden en een redelijk normaal leven opbouwen. Die begaafde enkeling komt er toch wel op eigen kracht. Hier gaat het belang van velen boven dat van een enkeling.

[siger]

Er is een erg zwak verband met een gevonden duif met een gebroken pootje.

[Thor]

Beste Marc G,

Ongeloveloos heeft gelijk als hij schrijft: Al wat je doet om die duif te redden is egoistisch, ik zou je een vraag willen stellen.
De vraag is; het principe dat je handelt om je eigen welbevinden te maximaliseren, dat wil zeggen je individuele geluk te bereiken heet egoïsme, deel je die mening?

De toelichting is dat je dit doel; het maximale welbevinden te realiseren, ten koste van je omgeving gaat. Bij mensen heb je ook nog het argument van altruïsme uit berekening. De wijze waarop iemand zich zijn eigen geluk of dat van andere voorstelt, zal bepalen welke specifieke inhoud zijn egoïstische motieven hebben.

Er is natuurlijk een wereld verschil tussen een duif en een mens. Of is dat alleen in onze beleving?

De ideële inhoud van de gedachte kan als motief worden gezien. Deze gedachte, die vaak de vorm van een abstract begrip heeft, kunnen ons morele leven regelen zonder dat wij ons zelf om de oorsprong van die gedachte bekommeren. Wij voelen het eenvoudig als een morele noodzaak dat wij ons aan een ethische norm onderwerpen, die als een gebod boven ons handelen zweeft. Wij laten ons handelen bepalen door de morele autoriteiten waar we ons vrijwillig aan onderwerpen. Deze tak van sport is inmiddels een markt geworden van vele miljarden en wij hebben nog steeds niet in de gaten wat de oorsprong van die gedachten zijn. En het maakt geen verschil of je het hebt over een duif of een mens, de morele autoriteit maakt dat verschil niet.

[sarnian]

Er is een erg zwak verband met een gevonden duif met een gebroken pootje.

Dat verhaal over het duifje in de topic starter was een soort voorspel tot het eigenlijke werk, dat ging over het opleiden van mensen in Afrika, met de suggestie alle aandacht te geven aan één capabele persoon die het dan wel zal doorgeven aan anderen.

Met meer dan 20 jaar les geven achter me in Afrika, ben ik er van overtuigd dat je de energie niet moet besteden aan een enkeling, maar dat je velen een kans moet geven op een zinvol leven.
En voor mijn argumenten voor die visie ga even terug naar mijn eerdere bijdrages hier.

Laat dat duifje nou maar lekker in mijn oven, en ga nou eens in op de essentie van het onderwerp hier !

[Marc G]

@ Siger,

Ik denk dat de gulden regel ervan uit gaat dat er een zekere zin van wederkerigheid bestaat. Dat gaat misschien op voor mensen, maar niet voor dieren. Wat voor zin heeft het dan om zo'n dier te verzorgen, anders dan je behoefte om dat natuurlijk lijden van dat dier niet te hoeven aanzien?
Ik zal je links nog even verder bekijken, maar wou eerst mijn onbevangen mening geven.

Je hebt je zoontje mi. een zeer interessante les gegeven.

Dat denk ik ook. Dat willen zorgen voor het leven, de natuur en dieren, zit er al diep in bij mijn zoontje en ik ben er wel blij mee dat hij zo betrokken bij het leven is, ook al is het soms irrationeel en ronduit egoïstisch om een duif daarvoor te gebruiken om dat gevoel van betrokkenheid te versterken.

Mijn drijfveren zijn misschien niet helemaal zuiver te noemen.
Ten eerste was er de egoïstische behoefte om dat leven dat bijna geen kans had, in leven te houden voor mijn vrouw en mijn zoontje. Als je de duif het lijden wil besparen, dan kun je haar het best de nek omdraaien, of een spuitje laten geven.
Ten tweede was de les voor mijn zoontje er één die misschien wel in het rijtje 'dierexperimenten' kan passen. Het gebruik van die duif met als hoger doel de betrokkenheid van mijn zoontje bij het leven, te versterken.

Echter, om dat koude beeld van mezelf weg te nemen, moet ik erbij vertellen dat ik ook verdrietig was over het uiteindelijke lot van het duifje, en dat ik het heel mooi had gevonden als dat duifje op een dag was uitgevlogen en lang en gelukkig had voortgeleefd. Tegen alle beter weten in. Die betrokkenheid bij het leven zit er ook bij mij, en dat stuk is niet egoïstisch te noemen, maar misschien eerder 'hart boven verstand'.

[Marc G]

Ongeloveloos schreef

Al wat je doet om die duif te redden is egoistisch

Je hebt gelijk, zoals ik boven al bevestigde, maar de drijfveren die erachter zaten waren in zijn geheel niet egoïstisch. Betrokkenheid en liefde voor de natuur kweken bij je kinderen is geenszins egoïstisch te noemen, maar rationeel en vooruitziend. Uiteindelijk geeft moeder Aarde de borst waar we allen van drinken, en het bewustzijn van dat gegeven maakt die actie om de liefde voor de natuur en al die wezens die erin leven te kweken, in zijn geheel niet egoïstisch.

Dat is dus tevens mijn antwoord op Thor.

[sarnian]

.... Zou hulp niet beter geconcentreerd kunnen worden op die punten waar men daadwerkelijk tot goede resultaten komt? Dus geen basisschool in Afrika voor 100 kinderen, maar liever één specifiek kind opleiden tot universitair niveau en een liefdevolle opvoeding geven tot betrokken leider die zijn land van binnenuit kan veranderen ...

Marc, ik begrijp dat je het niet in eerste instantie over die situatie in Afrika wilde hebben, maar ga nou eens in op de argumenten van deze ervaringsdeskundige op dat gebied : om dit nu juist niet te doen, en zoveel mogelijk op te leiden tot een niveau waarop zoveel mogelijk mensen in ieder geval een bestaan kunnen opbouwen, in plaats van een enkeling hoog op te leiden - die die positie daarna meestal misbruikt om zich zelf te verrijken over de schouders van velen (in dat geval van een massa ongeschoolden zonder enige vooruitzichten).

[Marc G]

Daar kwam ik net aan toe.
Fijn dat je ervaringsdeskundige bent.
Wat heeft de breedschalige hulp in Afrika tot nu toe bijgedragen aan het welzijn van het continent?
Vanuit een afstand en zonder ervaring ziet het voor mij uit dat sommige individuen geholpen worden, maar veel van de energie die we op het probleem richten zich in een toename van bevolking heeft geuit, waardoor de hoeveelheid van hulpbehoevenden gelijk, zo niet groter is geworden.

Ik zou zo'n individu ook niet aan zijn lot kunnen overlaten, maar rationeel gezien hebben de goede intenties om massa's in (over)leven te houden, geleid tot een overbevolking van mensen op de grens van dood en overleven. Dat overleven gaat gepaard met gebruik van alle middelen.
Wie zou geen brood stelen van een ander als dat het voortbestaan van je familie kan betekenen? Wat als het voor die ander hetzelfde betekent?
Die corruptie van het tekort beheerst Afrika en lijkt op een neerwaartse spiraal.
Daarom mijn keiharde gedachte om een aantal exceptionele opvallende personen eruit te vissen, bv. door toelatingstests, die dan later als voorbeeld voor anderen moeten dienen en intensief geschoold, gevoed en verzorgd worden en de normen en waarden voor de nieuwe kleine wereld met haar grenzen, krijgt bijgebracht. Het kweken van een elite.

Natuurlijk breng ik die gedachte enkel naar voren om ter discussie te stellen, want ik realiseer me ook dat het een enge gedachte is, waar eugenetica maar kort om de hoek ligt. Ik bekijk het als één van de vele te kiezen paden voor de mensheid en wil er eens de voors en tegens van zien. Daarbij moet je de morele conditionering even laten voor wat het is en naar de lange termijn effecten kijken.

[sarnian]

... Die corruptie van het tekort beheerst Afrika en lijkt op een neerwaartse spiraal ...

Onze westerse wereld met zijn kapitalisme is de grote drijfveer voor de meeste corruptie in Afrika. Of dat nu goud, diamanten, of speciale metalen voor mobieltjes zijn : de westerse wereld ondersteunt reeds honderden jaren de elite schurken die hele bevolkingen terroriseren en van een goede toekomst onthouden : dat is de realiteit.

Het probleem van Afrika is de erfenis van de stammen (vanuit de antropologie spreekt men liever over volkeren, maar waar ik op doel is het stam verband van vele miljoenen mensen in een bepaald gebied), waardoor vrijwel iedere vorm van sociaal contact tussen mensen wordt verziekt door stammentwist, en de mensen worden overheerst door de hoofdmannen van een stam.
Daarnaast is de stammen cultuur er sterk debet aan dat vrouwen vrijwel geen enkele kans maken om behoorlijk opgeleid te worden en carrière te maken, anders dan achter de kookpotten.

En vergeet daarbij vooral niet dat die stammen - althans zoals ze nu opgezet zijn - een gevolg zijn van de westerse politiek van verdeel en heers uit een kolonialistisch verleden, met lands grenzen gebaseerd op lengte en breedte graden in plaats van op de bevolking samenstelling.

Ik heb 25 jaar in de tropen gewoond, waarvan 20 jaar in Afrika. In die jaren heb ik met eigen ogen gezien dat vrijwel overal in de tropen armoede heerst, maar dat in Afrika vooral het gebrek aan behoorlijke primaire scholing de ellende waarin vele miljoenen Afrikanen moeten leven nog vergroot, en een reden is waarom de uitbuiting door de bestaande elite onverminderd blijft doorgaan.

Vandaar mijn nadruk op basis onderwijs voor zo veel mogelijk mensen daar. Nog meer elite hebben zij daar echt niet nodig. De bestaande elite meute is al erg genoeg.