Een staccato verslag:
Na een start door René Fransen werd vervolgd met commentaar door onderstaande panelleden, een korte reactie daarop door Fransen en daarna reacties vanuit het publiek.
Panelleden:
KLIK:Franjo Weissing , hoogleraar Theoretische Biologie aan de RUG. Zijn onderzoek richt zich onder meer op de evolutie van persoonlijkheden bij dieren. Weissing is tevens directeur van de Graduate School of Sciences van de faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen (FWN) en lid van het faculteitsbestuur van de FWN
KLIK: Andy Sanders , bijzonder hoogleraar godsdienstfilosofie, in het bijzonder de filosofie van de hedendaagse multireligieuze samenleving. Sanders is directeur van de Graduate School Theology and Religious Studies
KLIK: Menno Rol promoveerde in de filosofie van de economie en is momenteel docent wetenschapsfilosofie aan de RUG en docent economische vakken in het voortgezet onderwijs en hbo.
René Fransen is bioloog en promoveerde op een medisch-biologisch onderwerp. Sinds 1996 werkt hij als wetenschapsredacteur voor de Universiteitskrant, het onafhankelijke weekblad van de RUG. Daarnaast schrijft hij freelance voor onder meer het Nederlands Dagblad.
De voorzitter, mw van Dijk haalde in haar opening van Darwin zelf aan dat die ook zou vinden dat geloof en wetenschap verenigbaar waren en maande tot een scherp debat opdat niet iedereen naar huis zou gaan met de idee het gelijk te hebben behouden. Iets dat naar mijn inschatting desondanks wel degelijk gebeurde.
RENE FRANSEN
FRANJO WEISSINGRené hebben we hier op dit forum meegemaakt en consistent met zijn berichten hier bepleit hij een theïstisch, door God geleid evolutionisme. Zijn boek heeft hij geschreven voor hen die Genesis letterlijk nemen maar ook voor atheïsten. In zijn verdere rede betoogde hij ondermeer het volgende:
* De verwachting dat het samengaan van geloof en wetenschap een beter totaal zou opleveren dan de ogenschijnlijk elkaar afstotende componenten. Mayonnaise is daarbij zijn metafoor.
* Evolutie is natuurwetenschappelijk en samen met de kosmologische kennis op dit moment de allerbeste verklaring voor het ontstaan van al het leven. Daarom is het zinloos die verklaring te ontkennen. Wel is deze natuurwetenschapelijke kennis misbruikt voor en heeft geleid tot ideologische misverstanden.
* De debatvraag was of Darwin een religieus delict had gepleegd door God van de troon te stoten met zijn vondst dat de soorten veranderlijk bleken. Dat lijkt alleen zo wanneer je Genesis letterlijk neemt.
Die houding is dus geen goede emulgator om wetenschap en geloof te verenigen. ID evenmin omdat er gen voorstelbare manier is waarmee God de noodzakelijk informatie zou hebben ingebracht.
Evenmin werkt de idee dat God de schepping zou bijsturen, want dat kent hetzelfde probleem als de ID over het inbrengen van de noodzakelijke informatie.
Alleen het besef dat God de evolutie heeft gebruikt om uiteindelijk zijn doel te bereiken is de juiste emulgator om geloof en wetenschap te laten samengaan.
Rene haalde psalm 39 ? aan: leidt mij op de juiste weg etc. die zo mooi past, want God wist waar de evolutie toe zou leiden, mits hij de mens als bijzonder schepsel in staat zou stellen op die juiste weg te blijven. {de accuratesse van voorgaande zin is minder dan 100%, want ik vergat wegens onbegrip even te schrijven.}
Het is dus zeker wel zo dat Darwin een letterlijk lezen van de bijbel onmogelijk heeft gemaakt.
RENE kwam daar later op terug met het wijzen naar de uitzonderlijke eigenschappen van de mens, maar dat de mens als kroon der schepping feitelijk als geloofsuitspraak moest worden gezien.Onderschreef René zijn mening over de robuustheid van de evolutionaire verklaring, betwijfelde diens idee dat het verloop van de schepping voorspelbaar zou zijn, inclusief de wijze waarop Conway Morris die voorstaat en door Rene als steun voor zijn idee wordt gezien. Over de idee van Fransen dat de mens een bijzondere positie zou innemen merkte hij op dat er geen enkele evidentie is voor welke primaire positie van de mens ook.
MENNO ROL
RENE kwam hier later op terug door te verklaren dat die uitlating van hem was bedoeld om de creationisten te wijzen op hun verplichting met wèrkelijke onderzoeksresultaten te komen.Begon met netjes uit te leggen dat het onmogelijk is van iets te bewijzen dat het niet bestaat en dat dus de evolutie-verklaring niet kan bewijzen dat er geen god bestaat.
Daarna mini-college over het maken van categorie-fouten, wat het vergelijken van appels en peren heet. Uitspraken over de ontwikkeling van de mens vallen in een andere categorie dan vertrouwen in de liefde van God. Dat in beide gevallen over geloven wordt gesproken mag niet verdoezelen dat er een principieel verschil is tussen die soort geloven die voor waar aanneemt zonder enige belangstelling voor verificatie of bewijs en die andere soort geloven die een voorlopige aannemen behelst dat kan worden vervangen of bijgesteld door evidentie.
De suggestie van René dat het creationisme serieuzer zou worden genomen als het maar eens met bewijs zou komen verwierp hij dus omdat die stelling op geloof-1="faith" zou zijn gebouwd en dus al van meet af appels met peren zou dreigen te vergelijken.
Een milde discussie ontstond over het verschil tussen de enkele onderzoeker, waarbij de bron van zijn inspiratie gelijk kan vallen met zijn geloof, en de wetenschap als proces die daar afstand van doet en alleen de evidentie beschouwt.
ANDY SANDERS
Commentaren van René op de kritieken heb ik al gelijk per kritiek ingelast.was verbijsterd dat er nog zoveel christelijke fundamentalisten zijn die de bijbel als een natuurkundeboek lezen, wat uiteraard problemen geeft.
Voor het hanteren van conflicten etaleerde hij drie mogelijkheden: conflict, boedelscheiding en synthese, het mayonnaise-model van Fransen.
Hij pleitte voor een heldere boedelscheiding omdat het een synthese -het voorstel van René- leidt tot een blijvend vermengen van wetenschappelijk en bijbel, of erger nog tot grootse metafysische speculaties die geheel buiten de fysica staan en geheel geen evidenties kent.
Daarbuiten werd nog kort wat uitgewisseld over de algemene wreedheid in de natuur die toch wel erg moeilijk te plaatsen was binnen het model van Fransen, wat hij beaamde.
René verwees nog naar "resonantie" tussen wetenschap en geloof als emulgator. Die verwijzing werd na toelichting steeds onbegrijpelijker en de voorzitter sloot de "experts-discussie" en gaf het publiek de gelegenheid te reageren.
HET PUBLIEK
Het publiek bracht voornamelijk bijbelse interpretatie-problemen en uiteraard de hamvraag of Fransen -daarbij anderen meenemende-, zich niet op het hellend vlak begaf, en straks nog meer uit de bijbel zou gaan verwerpen. René ontkende dat risico.
Zelf zag ik de gelegenheid om op twee vanuit de forumdiscussie openstaande vragen alsnog antwoord te krijgen. Omdat ik het kersverse boek nog niet had kunnen lezen las ik twee andere teksten van René voor:
Tekst 1 door René Fransen:
Vraag 1: Kan mij duidelijk worden gemaakt wat er wordt bedoeld als een proces dat gekenmerkt is door het ontbreken van een doel "ontspoort" ."De menselijke moraal lijkt wel verder te gaan dan je redelijkerwijs van een evolutionair geselecteerd fenomeen mag verwachten. Ze gaat in ieder geval veel verder dan de eigen familie of clan. Daar zijn evolutionaire verklaringen voor mogelijk (een ontspoord evolutionair proces bijvoorbeeld). "
Die vraag heb ik met elkaar een drie maal herhaald omdat er geen antwoord kwam, waarna Weissing intervenieerde en ging uitleggen hoe een christen dat zou kunnen zien, wat niet mijn punt was. {Naar mijn idee moet Weissing dit uit vriendelijkheid tegenover Fransen hebben gedaan, want hij weet heel precies hoe de Hamilton-regels in elkaar steken en heeft gepubliceerd over altruïsme-verklaringen tussen verschillende soorten, met name planten en stikstofbacteriën.}
Tekst 2 door René Fransen:
Vraag 2: De experts zojuist gehoord hebbende, is het vreemd dat hier staat dat in geval van twee verklaringen Fransen de wetenschappelijke verwerpt.Ik geloof dat God de schepper van hemel en aarde is, en dat de Bijbel zijn onfeilbaar woord is. Voor mij betekent dit dat ik zowel de informatie uit de schepping als uit de Bijbel zeer serieus neem.
In geval van twijfel geeft voor mij de Bijbel de doorslag.
Zegt de wetenschap dat doden niet kunnen opstaan? De Bijbel zegt van wel.
Kan de wetenschap geen ziel vinden? Jammer voor de wetenschap.
Is dat een geval van wat ik noem het Reli-Razor van Ockham:
kies in geval van twee verklaringen die welke het meest overeenkomt met je geloof, want dat is de simpelste.
Veel gelach en Menno Rol vroeg (bij de borrel) mijn permissie de term voortaan in colleges te mogen gebruiken.
Rene reageerde met de opmerking dat we niet over woorden moesten vallen omdat hij in forum-debat wel eens scherp poneerde, waarop ik zijn instemming wenste dat dan de laatste zin over het verwerpen van de wetenschap nu toch wel zeker moest worden weggenomen.
================= EINDE VERSLAG =======
Mijn idee:
misschien veroorzaakt "Sterrenstof" wat stof voor praten in fundi-kringen, maar dat atheïsten er nog iets anders in zouden kunnen vinden dan verbazing over alle moeite is onwaarschijnlijk.
De onduidelijkheid van de boedelscheiding tussen "faith" en "believe" laten bestaan is een wat hoge prijs voor het meekrijgen van wat christelijke fundi's rondom www.refdag.nl
Roeland