Turbo op hol

[doctorwho]

Zojuist getuige van iets waar ik wel van gelezen heb maar nooit live gezien. Net voorbij ons huis stond een bestelbus stil met brullende motor en veel rook. De motor ging steeds meer toeren maken en de inzittenden stonden er van een afstandje naar te kijken. Die gaat vanzelf uit zei ik tegen mijn vriendin. Volgens mij was de motor zijn eigen olie aan het opstoken. En ja het is nu rustig op wat dampen na. Vraag mij af of het in zo'n geval niet mogelijk is de motor af te krijgen door bijvoorbeeld in hoogste versnelling te zetten en dan abrupt de koppeling te laten opkomen. Nu is de motor volgens mij behoorlijk dood.

[herman van der helm]

Als een motor slechte zuigerveren heeft of de turboafdichtingen olie lekken, kan de motor op deze olie gaan lopen. Dit heeft echter meestal geen op hol slaan tot gevolg.
Op hol slaan bij een dieselmotor kan ontstaan door een gebrek aan het regelmechaniek van de brandstofpomp. Normaal geeft een brandstofpomp volle opbrengst als hij niet aangestuurd wordt. Zo kan een motor starten. Op het moment dat hij aanslaat zorgt een gewichtsysteem ervoor dat als de motor een bepaald toerental bereikt heeft, dat de brandstofopbrengst wordt teruggesteld.
Dan blijft hij in een ingesteld toerental draaien. Op het moment dat je gas geeft gaat de opbrengst omhoog totdat het gewenste torental is bereikt. Dan gaat hij weer terug naar minimale opbrengst om dit te handhaven.
Als er echter in deze regeling (kan mechanisch of electrisch zijn) iets hapert, kan het terugregelen geblokkeerd zijn. De motor slaat dan op hol. Dit is wat er m.i. is gebeurd.
Inderdaad de hoogste versnelling pakken en je koppeling laten opkomen en tegelijkertijd met je voeten stevig op rem trappen. Zo beperk je de schade. Op de rem trappen is noodzakelijk, anders ga je wel erg hard en ongecontroleerd rijden.

[heeck]

Niet gewoon benzine ipv diesel getankt?
Voor de rest zelfde behandeling.
R.

[Jinny]

Herman, ik ben het oneens met je.
Als de turbokeerringen lekken richting inlaat dan kan de motor wel degelijk op de olie gaan lopen.
Oude VW diesels (de 1500 diesel uit de Golf 1 met name) hadden er een handje van om de carterdampen te gaan lopen.

In het geval dat jij schetst is het omdraaien van de contactsleutel voldoende, dan wordt de brandstoftoevoer afgesloten en stopt de motor.
Een hoop rook en de contactsleutels in de hand naast de auto beduid op het draaien van de motor op de carterolie.
En dat gaat door tot de carterolie op is.

[doctorwho]

Ik heb het niet nagevraagd het busje is inmiddels afgesleept. Maar het was een aanzienlijk spectaculaire toestand met dusdanig veel dampen dat ik blij was dat de wind niet richting ons huis stond. Maar in voorkomende gevallen kan de versnellingsbak dus motorreddend werken.

[Jinny]

Maar in voorkomende gevallen kan de versnellingsbak dus motorreddend werken.

Nee, meestal ontwikkelt de motor als hij op hol gaat een dusdanig vermogen dat hij de koppeling er spontaan uitbrand.
Een normale koppeling is er meestal niet op gebouwd om het volle vermogen op te vangen in niet gekoppelde toestand.
De drukplaat is meestal zo gedimensioneerd dat hij een deel vh vermogen op kan vangen in slippende toestand.
Proef op som, je eigen auto, ongeveer 50 rijden in de hoogste versnelling, koppeling volledig intrappen, motor vol gas en volgas houden.
Koppeling schieten laten en constateren dat het toerental slechts langzaam zakt.
Nu voorstellen dat je het zelfde doe met een nog groter verschil (stilstaande auto ipv rijdende) en nog meer vermogen door de overdosis olie.

Need I say more?

[herman van der helm]

Herman, ik ben het oneens met je.
Als de turbokeerringen lekken richting inlaat dan kan de motor wel degelijk op de olie gaan lopen.
Oude VW diesels (de 1500 diesel uit de Golf 1 met name) hadden er een handje van om de carterdampen te gaan lopen.

In het geval dat jij schetst is het omdraaien van de contactsleutel voldoende, dan wordt de brandstoftoevoer afgesloten en stopt de motor.
Een hoop rook en de contactsleutels in de hand naast de auto beduid op het draaien van de motor op de carterolie.
En dat gaat door tot de carterolie op is.

Op motorolie gaan lopen kan wel, dat ontken ik ook niet. Maar daardoor op hol slaan gebeurt echt bij hoge uitzondering. Meestal blijft hij dan gewoon onregelmatig doorlopen ook al zet je het contactslot uit.
Wat kan zijn is dat de motor dan wel extreem rookt en zeer onreglmatig loopt, maar daardoor blijft hij meestal nog wel heel. De olie ontbrandt al voor het inspuitmoment en dit voorkomt het op hol slaan omdat de krachten de motor eerder afremmen dan laten accelereren.
De beschreven situatie in de openingspost doet vermoeden dat hij werkelijk op hol is geslagen, maar misschien vergis ik me.

Het contactslot uitzetten kan meestal voldoende zijn, maar als er iets fout zit in de electronische of mechanische regeling kan het systeem ook zomaar niet de brandstoftoevoer afsluiten.

[Jinny]

Herman, als hij volgas gaat lopen op de brandstof dan regelt de elektronica wel terug, er zitten de nodige failsafes in de elektronica.
En de oude diesels hadden een simpele afsluiter voor de pomp.
Contact uit is geen spanning op de afsluiter en dus geen brandstof.
Een kans van een op 100 dat hij op de brandstof op hol gaat tegen de olie.
Je hebt gelijk wat aangaat het zeldzaam zijn, en ook wat het remmend karakter vh pingelen aangaat.
Maar als hij daadwerkelijk gaat op de olie, dan zorgt het momentum vd motor op toeren er wel voor dat hij gaat.
Hoe hoger het toerental immers hoe eerder de verbranding wordt gestart om volledig te zijn op het BDP.
En over het algemeen wordt een turbo niet opgeblazen als men met 30 door de wijk toert.
Het is over het algemeen een comby van factoren waarbij er al meerdere items alleen nog maar een zetje hoeven te hebben.

[Jagang]

Het enige dat bij een op hol geslagen motor in sommige gevallen kan helpen, is proberen om de motor te "verstikken", dwz het luchtfilter er af te trekken, en de aanzuigopening in het inlaatspruitstuk af te sluiten, met bijv. een plankje of een ander hard voorwerp.

Wanneer je er eventueel voldoende in slaagt om zuurstof weg te houden bij de cilinders, zal de motor stoppen.

Maar de eerste reflex is natuurlijk niet op met je neus kort op zo'n brullende motor te gaan zitten, want in gevallen kan het blok zichzelf door een oplopend toerental op enig moment ook opblazen.

[Jinny]

Ergo, als leek gewoon uit de rook op een meter op 10 afstand de klap afwachten.

[herman van der helm]

Jin zegt: Herman, als hij volgas gaat lopen op de brandstof dan regelt de elektronica wel terug, er zitten de nodige failsafes in de elektronica.

Was het maar waar. Ik heb de afgelopen twintig jaar, sinds traktormotoren electronisch geregeld zijn circa twintig nieuwe motoren geleverd aan klanten van soms vrijwel nieuwe motoren die aan barrels gelopen zijn doordat de electronica faalde.
Een van de sterke punten van een mechanische toerenbegrenzer in oude motoren was dat, als de brandstofpomp vast bleef hangen door bijvoorbeeld een vuildeeltje in de maximum opbrengststand, dat de oplopende krachten in de toerenbegrenzer door de centrifugaalkrachten dit vuildeeltje konden wegdrukken. De magnetisch aangestuurde regelaar en begrenzer van de elektronisch aangestuurde pompen hebben geen progressie in hun regelkracht en kunnen dus een onverwacht oplopende wrijving in de regelstang van de brandstofpomp niet overwinnen.

Een afsluiter van de brandstoftoevoer als het contactslot uitgezet wordt zul je bij traktoren ook niet vinden. Die zou veel te traag uitzetten tot gevolg hebben en hortend en stotend de motor tot stilstand brengen. Een traktormotor wordt uitgezet door de opbrengst van de pomp tot nul te reduceren. Ik vermoed dat deze extra afsluiter ook bij de meeste automotoren zal ontbreken.
Derhalve kan de regelstang in maximum stand blijven staan met op hol slaan van de motor als gevolg.

[Jinny]

Kijk Herman, het lek boven.
ik heb 20 jaar ervaring met automotoren.
En ik weet hoe het met tractoren steekt.
Langzaam lopende tractoren zullen niet snel op olie gaan lopen,
Snellopende automotoren wel.
Automotoren zit wel failsafe in, al was het omwille van de (Amerikaanse) aansprakelijkheid.
Daarbij zijn vrijwel alle moderne autodiesels commonrail oid.
Ergo, spanning eraf en de verstuivers worden niet meer (elektrisch) aangestuurd en vallen af.
Als er een onverhoopt hangen blijft dan hobbelt de motor op een cilinder door en die is te smoren met de koppeling methode.
Regelstangen komen daar dan ook niet meer voor.

[herman van der helm]

Jin zo zie je maar.
De techniek ontgroeit elkaar, alhoewel common rail ook in de landbouw geprobeerd wordt.
Hier heb ik echter nog niet veel ervaring mee. De eerste brokken moeten daar nog bij mij aangemeld worden.

Overigens bij het op hol slaan: wordt die motorolie via de turbo de luchtinlaat ingedrukt, of gaat het langs de zuigerveren naar de verbrandingskamer?

[Jagang]

Het beëindigen van een "runaway" door verstikking..

[Jagang]

Jin zo zie je maar.
Overigens bij het op hol slaan: wordt die motorolie via de turbo de luchtinlaat ingedrukt, of gaat het langs de zuigerveren naar de verbrandingskamer?

Kan allebei.

Bij moderne turbomotoren gaat het vaak om een lekke keerring aan de inlaatzijde van de turbo, waardoor de olie vanuit de gesloten kringloop het inlaatspruitstuk wordt ingeduwd.

Maar bij oude non-turbomotoren kan er ook sprake van zijn dat de "blow-by" langs de zuigers dermate groot is, dat er veel vernevelde smeerolie vanuit het carter via de ventilatie wordt meegenomen naar het inlaatsysteem.
Dat was ook het probleem dat Jin benoemde bij die oude Volkswagen 1500 diesels.

En dat werd alleen maar erger wanneer de motoren "op leeftijd" kwamen, want dan neemt de blow by alleen maar toe.