Zelf ben ik nog maar slechts 21 jaar jong, maar wel met een intensief en succesvol geloofsleven achter de rug. Ik ben redelijk conservatief opgegroeid in een Nederlands gereformeerd huishouden. Gedoopt, twee keer per zondag naar de kerk, altijd binnen vóór en ná het eten, na avondeten met gezin Bijbellezen, trouw elke keer catechisatie gevolgd en uiteindelijk op mijn 18e met volle overtuiging openbare belijdenis afgelegd. Diverse jaren in mijn pubertijd, toen geloof steeds belangrijker voor mij werd, heb ik ook nog (bijna) elke avond een Bijbelsdagboek gelezen.
Hoewel ik mezelf helemaal niet als heilig boontje beschouw, was ik wel voor veel leeftijdsgenoten een vreemde eend in de bijt. Ik was altijd al fanatiek met het geloof bezig. Hoewel het Bijbellezen in kindsjaren veelal op basis van sensatieverhalen interessant was, werd ik in mijn pubertijd erg geïnteresseerd in het geloofsleven. Daar waar anderen er een beetje om gingen protesteren, maar aan het einde van de rekening nu nog wel hun geloof behouden hebben. Ik ging als kind naar een speciale gereformeerde middelbare school. Mijn ouders wilden dit natuurlijk ook heel graag, maar ik stond er zelf als 12-jarige er dan ook geheel achter. In de kerk zitten was voor mij eerder een genot dan verplichting, en van een inhoudelijke preek kon ik dan ook meer dan genieten. De preek was dan ook het hoogtepunt van elke kerkdienst.
Uiteindelijk moest ik na de middelbare school wel naar een algemene beroepsopleiding. Daar was iedereen in mijn klas atheïst, maar ik kon het geloof als haantje de voorste keihard verdedigen. Ik weet nu niet meer hoe ik het deed, maar ik was in vuur en vlam van het christelijk geloof. Ook op andere internet fora heb ik flink het geloof verdedigd en vond ik alle bewijzen van atheïsten tegen het geloof maar domweg het werk van satan.
Maar het was uiteindelijk nog niet genoeg. Ik vond dat ik mijn geloof na mijn openbare geloofsbelijdenis nog dieper moest gaan naleven. De Heidelbergse Catechismus werd nog maar eens extra doorgelezen en ik had bijna de waarheid in pacht. Hoewel ik wel altijd veel respect naar katholieken en andere protestanten heb gehad, wist ik precies waarom ik gereformeerd was en niet hervormd, evangelisch of katholiek. Omdat ik ten volste geloofde dat ik een zondig en vervloekt mens was, kon ik God maar niet dankbaar genoeg zijn om zijn genade. Bidden rondom het eten was voor mij niet voldoende. Ik moest ook bidden als ik met de auto op pad ging. Soms ook spontaan in het openbaar. Bovendien dacht ik ook om de haverklap aan het geloof. En zodra ik dacht ook maar iets zondigs gedaan te hebben, werd er natuurlijk zo spoedig mogelijk contact met God gezogd in gebed. Klinkt heel vroom, maar zo was ik. Daarnaast heb ik geestelijk een ontzettende strijd gevoeld tussen de duivel en mezelf. Ik schreeuwde in mijn gebed van God om verlossing van het kwade. Zie bidden kan een obsessie worden, want je kan als diep gelovige nooit vaak genoeg bidden!
Toch kwamen er door mijn geloofsjaren heen vragen opzetten. De gruwelijke Bijbelverhalen werden echter altijd maar domweg afgedaan met de volgende argumenten:
- Gods verstand gaat veruit boven de mens: "We kunnen toch niet alles begrijpen."
- God is rechtvaardig en zijn wil is goed.
- De mens is nu eenmaal zondig en verdord.
Al jaren had ik in mijn leven de droom om in het buitenland te gaan wonen. Uiteindelijk heb ik bij toeval een zeer uitdagende stageplek in Duitsland aangeboden gekregen. Inmiddels woon, werk en studeer ik hier en heb een zelfstandig bestaan opgebouwd en mij bij de Lutherse kerk aangesloten. Je hebt overigens ook geen keuze. Het is óf katholiek óf protestant. En als je protestant bent ligt het net of die plaatselijke luthers of gereformeerd is. En bij het aanmelden in het gemeentehuis moet je je religie al meteen aangeven. Kerkbelasting wordt dan keurig automatisch van je salaris ingehouden. Dat is voor de geïnteresseerden 9% over je inkomstenbelasting. Voorbeeld: Stel je moet per maand 100 euro inkomstenbelasting betalen, dan bedraagt de kerkbelasting 9 euro bovenop je normale inkomstenbelasting. Een schijntje dus in vergelijking met de vrijwillige bijdragen die kerken in Nederland wel van hun leden verwachten.
Qua tradities is de Lutherse kerk zeer conservatief. Een uitermate eerbiedige kerk met mooie rustige kerkdiensten. Binnen een uur sta je dan ook altijd buiten, zodat het nooit langdradig wordt. Het is echter ook een kerk waar hel, verdoemenis, straffen etc. niet meer verkondigd worden. Duitse christenen zijn héél gematigd. Daar heeft het extremistische nazi-tijdperk wel voor gezorgd. De zogenaamde 'vrije' kerken (o.a. baptisten en evangelische), worden dan ook meteen als fundamentalistisch afgestempeld. In de volksmond heeft men het daar al over sekten, laat staan als je over Jehova getuigen gaat praten. Als iemand je durft te zeggen dat je naar de hel en/of verloren gaat als je niet geloofd, dan ben je net zo erg als Hitler. En nu besef ik ook dat die Duitsers eigenlijk nog gelijk hebben ook, maar daar kom ik dadelijk op...
Doordat zeker protestanten in Duitsland het geloof niet meer zo intensief nemen, resulteert dit ook in lege kerken op zondag. Massa's mensen geven wel aan te geloven, bij een doopdienst, kerst o.i.d. zit de kerk dan ook stampvol, maar actief zie je men niet bezig. Men kán en wíl niet meer geloven dat God van de Bijbel eigenlijk een God is die regelmatig straft. In de kerk wordt uitsluitend over de goede en liefdevolle God gesproken. Uiteraard laat men het oude testament niet koud, maar de vele gewelddadige stukken leest men niet. En anders worden ze zo uitgelegd, alsof dat nu door Jezus allemaal niet meer van toepassing is. Maar vind je het gek? De Duitse kerken lopen al leeg en om het weer wat voller te krijgen helpt zeker geen hel en verdoemenis verkondiging! Een dergelijke leer in uitsluitend het positieve is mooi, maar absoluut niet conform de Bijbel heb ik me pas later bedacht.
Echter als ik dan mijn ouders in Nederland op een willekeurig weekend weer eens bezoek, en weer in de oud en vertrouwde stampvolle kerk zit, dan wordt het woord van God weer fanatiek verteld. Oo... die Duitsers moesten eens weten hoe vele Nederlandse kerkdiensten eruit zien. Want de NGK is nog niks vergeleken andere conservatieve gereformeerde kerken.
Hoewel ik de Duitse manier van geloven zeer ben gaan waarderen, ben ik sinds ik studeer mijn hersens toch steeds meer gaan gebruiken. Ik ben kritischer en rationeler geworden. Niemand vertrouw ik zomaar op blote ogen. Mijn gezonde verstand wil ik zelf gaan gebruiken. En ja, zo'n iemand moet ook zijn intensieve geloof toch ook op deze manier toetsen. En ik denk dat jullie al raden wat het resultaat is...
Nu de uiteindelijke aansporing om eens kritisch en rationeel na de Bijbel te kijken heb ik nadien mijn vader mij het boek "Moderne wetenschap in de Bijbel" van Ben Hobberink in de handen heeft gedrukt. Ik ben het met vol enthousiasme gaan lezen en zag dat mijn geloof aan alle kanten werd bevestigd. Ook mijn ouders waren er natuurlijk heel enthousiast over. Maar als student wist ik dat een enkele lectuur lezen foute boel kán zijn. En zie daar... Het internet open je en kritiek op dit welbekende boek kwam uit alle kleine gaatjes. Voor mij was het duidelijk: Er klopt hier iets niet.
Ik ben zelf op onderzoekspad gegaan. Waar komt religie vandaan? Waarom geloof ik? Diverse nuttige en wetenschappelijke stukken heb ik doorgelezen en opeens ging ik beseffen dat mij antwoorden als "Dit gaat buiten ons menselijk verstand om." dom en onzinnig is. Ik heb mijn vicieuze cirkel (in Duits: Teufelskreis!) van het geloof doorbroken en ging alles nauwkeurig en kritisch doorlezen. De betrouwbaarheid van de Bijbel heb ik onder andere bekeken. Dat bleek overigens niet zo makkelijk, aangezien je met Google standaard eerst evangeliserende websites krijgt aangeboden. Ja, die zijn natuurlijk al bevooroordeeld. Maar via wikipedia en wat specifieke Google opdrachten ben ik een stuk wijzer geworden. En per slot van rekening ben ik ook op "Volwassen geloof" gestoten van Albert Vollbehr (Rereformd). Het enige wat ik kan doen is hem bedanken voor zijn uitgebreide stof. Hoewel ik deel 2 nog niet helemaal uit heb, heb ik deel 1 aandachtig en volledig doorgelezen. Deels zelfs herhaaldelijk. Maar eigenlijk ben ik zijn site pas tegengekomen, nadat ik door mijn twijfels het geloof in elkaar zag storten. Echter was de confrontatie met de Bijbel wel erg goed uitgewerkt en heeft verder mijn ogen geopend. In eerste instantie dacht ik: "Lees ik dit wel goed?" en heb elders op internet gezocht, maar ik kan niet meer dan hem gelijk geven. Het boek "Volwassen geloof" heeft me dan ook zeker geholpen en zal me hopelijk nog verder helpen.
Ik herinner het eerste moment van mijn 'geloofsval' nog zo goed: Ik las een mail van een goede bekende van mij uit Nederland. Deze arme man heeft kanker. En ik zag een bericht van zijn vrouw dat het hem na de ingrijpende operatie nog niet zo goed ging. Ik had dan ook regelmatig voor hem gebeden. Maar toen ik las dat hij voor de operatie zo op God vertrouwde en ik letterlijk las dat hij zich had 'overgegeven' aan God viel bij mij ergens het gordijn. Dit kan toch niet waar zijn?! Wil God nu dít? En dan geeft hij zichzelf ook nog compleet aan zo'n God over? Ineens schoten al mijn gebeden (ook voor andere mensen) door mijn hoofd. Mijn gebeden om bekering van ongelovigen schoten door mijn hoofd. En wat hebben al die gebeden ooit gebracht? Niks. Helemaal niks. Ja, mijn gebeden werden verhoord als ik vroeg om veilig thuis te komen, maar ik wist ook dondersgoed dat heel veel niet-gelovigen ook dagelijks veilig thuiskomen. Ik was al langer zo rationeel te denken dat met bidden alleen niks kan gebeuren. Bidden om werk, zonder te solliciteren gaat niet. Bidden om genezing, zonder op z'n minst de apotheek of huisarts op te zoeken gaat ook niet. Bidden om veilig thuis te komen, zonder actief en oplettend aan het verkeer deel te nemen gaat ook niet. Dat wist ik altijd wel, maar nu kwam het als een bom op me af.
Hoewel ik zeer moeilijk emotioneel wordt in de vorm van huilen, heb ik ineens gehuild en tot God in een smeekgebed gevraagd of hij me niet vast wilde houden. Ik voelde mijn geloofsfundament trillen en ik voelde me letterlijk als afvallige uit de hemel vallen. Ik heb mijn beide armen (geestelijk gezien) letterlijk uitgestrekt naar God. En door mijn hevige gebeden leek ik op het nippertje gered, maar enkele dagen later opnieuw... En toen viel ik definitief van het geloof af. Het was het moment der bekeuring wellicht. BAM! En daar lag ik op de grond. Weg geloof! En toen besefte ik eigenlijk dat ik die paar dagen daarvoor feitelijk al mijn geloof had verloren, maar ik op basis van niet bestaande hoop ergens toch weer met veel fantasie wat ingebeeld heb.
Afvallen van mijn geloof voelt alsof ik uit een droom ontwaakt ben, maar het voelt vooral alsof ik bedrogen ben. Iemand waar ik in mijn jonge leven zoveel op heb vertrouwd blijkt helemaal niet bestaan. Hoe heb ik dat ooit voor elkaar gekregen zo naïef te zijn? Het is wellicht als dat je levenspartner na 21 jaar je ineens in de steek laat. Ik wist niet wat met mij gebeurde, en nog steeds eigenlijk niet. Ik denk wanhopig rond en moet ergens een draai zien te vinden als agnost of als atheïst. Hoe raar klinkt dat in mijn oren! Atheïst?! En twee maanden geleden was ik nog zo'n fanatieke christen? Ben ik dan nu aan mijn geloofssucces ten orde gegaan?!
Ja. Ik denk dat ik inderdaad aan mijn geloofssucces ten onder ben gegaan. Ik kende de Bijbel te goed en was veel te diep spiritueel bezig. En alle kritische argumenten op de Bijbel sluiten precies de gaten op waar ik altijd vragen over heb gehad. Eerst heb ik me in allerlei bochten heb zitten wringen om de Bijbel en Gods daden te rechtvaardigen, maar nu zie ik in dat de Bijbel slechts mensenwerk is. En Bijbelteksten die ik eerst zo mooi vond, daar kan ik nu nog maar van gruwelen. Ik heb eerder van iemand anders op dit forum ook al een dergelijk verhaal gelezen.
Nu behoor ik zelf ook tot die 'goddeloze' club van vrijdenkers. Idiote mensen die denken dat je het heil in elkaar moet zoeken en niet in God. Mensen zonder doel in het leven. Mensen zonder troost. Mensen met het idee dat je wellicht van de aap afstamt. Ooh... wat kon ik vroeger toch zo negatief denken?
De enorme last van erfzonde, hel, vervloeking, veroordeling etc. is van mijn schouders gevallen. Maar ook het vreselijke schuldgevoel aan dankbaarheid tot God is weg. Ik kon God onmogelijk zo dankbaar zijn als dat het hem toekomt. Dat is het tweede onmogelijke in het geloof. En uiteindelijk leef je niet om Jezus liefde, maar om de angst van het verloren gaan. Hoewel ik bij de val van mijn geloof dacht naar de hel te moeten, heb ik dat niet meer, maar ik zit nog wel met de napijn. Een wond moet helen. En dat kost tijd. De last is van mijn schouders gevallen, maar mijn schouders zijn nog wel geblesseerd en ontwricht van die zware last.
Een ander moeilijk punt in mijn leven is ook omgaan met seksualiteit. Daar werd thuis weinig over gesproken. En wanneer dat gebeurde, deed alleen mijn moeder het. Mijn vader zweeg als het graf, en als jongen heb je vooral behoefte om het daar met je vader over te hebben. Mijn ouders hebben mij nooit verboden te gaan roken, alcohol drinken of drugs te gebruiken (wel afgeraden, maar keuze was vrij), máár oowee als je seks voor het huwelijk hebt... Dan ben je nog niet jarig! Maar hoe kan dat? God heeft me toch zo geschapen? Maar nee, door mijn zondig bestaan is alles kapot en verdort. Natuurlijk wist ik maar al te goed wat Jezus gezegd heeft:
"En ik zeg zelfs: iedereen die naar een vrouw kijkt en haar begeert, heeft in zijn hart al overspel met haar gepleegd." (Mattheüs 5:28)
Dit is dé reden waarom ik mijzelf als gezonde jongen met seksuele gevoelens nooit heb durven accepteren. Dat vreet je echt kapot en is zeer schadelijk aan het christelijk geloof! Met mooie meisjes praten kon ik absoluut niet, terwijl ik eigenlijk helemaal niet verlegen uitgevallen ben. Stel je voor wat als... (vul zelf maar in). De duivel laat je ermee naar binnen! En ik zag mezelf nooit vroeg trouwen, want ik heb altijd voor gehad om eerst qua werk en opleiding meer zekerheid te hebben, alvorens ik aan trouwen en kinderen krijgen wil nadenken. Een financiële basis is namelijk ook niet verkeerd. Met (oudere) vrouwen die ik toch seksueel onaantrekkelijk vind kon ik overigens wel altijd gezellig praten. Ik heb voor alle duidelijkheid absoluut geen perverse gedachten, maar het is toch normaal als jonge man dat je bepaalde seksuele gevoelens hebt?
En de eerste keer dat ik het wel moést accepteren was tijdens mijn eerste voorlezing op een Duitse universiteit. De professor (een zeer net en charismatische man) zei: "Ah, ik heb zojuist hier al een paar jongens op het podium de hoorzaal in staan kijken naar de mooie dames hier aanwezig. Ik zag ze denken: Die dame daar gaat zo (Geht so). Die tweede dame is alvast aanspreekbaar (Ansprechbar). En de derde dame: Geschikt voor reproductie (Fortpflanzungsfähig)." De hoorzaal begon te lachen. De professor antwoordde: "Nee, dat is volledig normaal! Dat hoort erbij en wellicht zien we aan het einde van de studie over drie jaar wel stelletjes hier zitten." De eerste keer in mijn leven dat iemand me dat zo serieus (!) gezegd had. Ik ben daar over gaan nadenken. Nu ik niet meer geloof begrijp ik het helemaal, maar zit zoals gezegd met de wonden. Het idee dat je van seks mag genieten en ik me nu als gezonde jongen mag accepteren is onwennig en raar. Ik heb daarin nog wel een lange weg te gaan vrees ik.
Gelukkig ben ik wel blij dat mijn sociale leven na mijn "bekering" niet zomaar zal instorten. Mijn opgebouwde kennissenkring in Duitsland bestaat uit mensen die ik ken van sport, hobby's, werk, studie etc. Bovendien hebben mensen heel veel respect voor je persoonlijke levensweg keuzes. Ik merk aan de niet-gelovige zijde dat Duitsers eigenlijk weinig om religie geven. De christenen vinden het natuurlijk jammer als iemand het geloof verlaat, maar daar blijft het bij. En dat terwijl Duitsers redelijk klassieke ideeën hebben over de zondag als rustdag, maar ook atheïsten vinden het heerlijk dat je nog een echte zondagsrust hebt. Zelfs vrachtwagens mogen op zondag niet rijden. Maar dat is toch eigenlijk heerlijk?! Ik kan er best van genieten dat je op zondag gewoon rustig alleen, met vrienden of familie in de tuin kan zitten zonder dat zo nodig de buurman moet gaan klussen, grasmaaien o.i.d. Die zondagsrust zie ik nu als niet-religeus persoon als een mooie uitvinding om de mens een welverdiende rustdag te geven om eens van het leven te gaan genieten! Gelukkig is de bakker wel op zondagmorgen gewoon open.
Wel zal het een grote opgave worden om mijn ouders te laten weten dat ik niet meer geloof. Het zal een klap voor ze worden. Aangezien ik ook nog enig kind ben zal dat nog extra moeilijk voor ze worden. Ik heb al wel plannen om dit tactisch, respectvol, maar wel met de nodige ernst te vertellen. Iemand met tips en/of ervaringen is meer dan welkom om ze hier te posten!
De wat meer fundamentalistische christenen zullen nu beslist zeggen dat ik de geestelijke strijd heb verloren en nu de duivel in mij woont. Maar ik zeg nu met mijn gezonde verstand dat ik juist verlost ben van de duivel! Hoe vaak ik geestelijk in gebed wel niet aan het 'strijden' was met de duivel. Vreselijk! En daarnaast heb ik de duivel voor mezelf gediend: Mijzelf gedegradeerd naar zondig mens. Hoe ziekelijk was eigenlijk mijn brein en toestand! Gehersenspoeld door mijn christelijke omgeving, die er overigens ook zelf weinig aan kan doen. Maar ik ben dankbaar voor mezelf (vreemd hier nu geen God neer te zetten) dat ik mijn verstand ben gaan gebruiken en door de angst van het afvallen ben heengegaan. Bovendien vind ik het Bijbelboek Prediker toch ook overduidelijk als het gaat om het leven en de zin ervan. Christenen (en ik tot voor kort) kennen hun eigen Bijbel niet eens! En dat bleek maar weer eens, aangezien ik in de hoop om mijn geloof te behouden, eerst toch nog op een christelijk forum een topic heb geopend. Helaas was niemand in staat om op mijn beargumenteerde kritiek te kunnen antwoorden. Het enige middel waar ze naar grijpen is je gevoel.
En christenen die nu bij mij aankloppen en zeggen dat ik niet genoeg heb geloofd en gebeden? Get out! Sorry, maar ik heb écht met heel mijn hart, heel mijn ziel en heel mijn verstand tot God gebeden of hij me wilde bewaren. Dit is niet gebeurd. Naast alle conclusies die ik al kon trekken, kan ik nu ook zelf door deze persoonlijke ervaring stellen dat deze God niet bestaat. Ik ontken het bestaan van een God overigens niet, maar als hij bestaat dan is hij het woord God waardig. Dat is de God van de Bijbel niet. Dat is een menselijk hersenspinsel. Een mengelmoes van allerlei mythes en invloeden uit het Midden-Oosten. In dit geval heb ik gebrek aan geloof aan het bestaan van een God.
Nu moet ik de weg der atheïsten gaan bewandelen. Ik ga zeker niet nu ineens hoog van de toren blazen. Ik weet dat mijn gezonde verstand zegt dat ik slechts een mens ben, mens blijf met menselijke tekorten. Die tekorten zijn echter iets ánders dan zonden. Hoe gemeen het eigenlijk wel niet is om daarop in te spelen. Iedereen maakt fouten en gekken die graag macht en doodslag willen zien zullen helaas altijd bestaan. Dat neemt niet weg dat juist ook veel atheïsten ook mensen zijn met een hart en liefde kunnen geven.
Het wordt wennen de aankomende tijd. Wennen in een nieuwe denkwereld. Mochten jullie mij tips meegeven, dan hoor ik dat graag! Ik hoop snel te kunnen herstellen van de klap die ik gemaakt heb en dat ik ook als atheïst of agnost verder mag en kan leven. Want één ding is zeker: Ik hou teveel van het leven om het op te geven. Er zal beslist een mooi leven voor me kunnen liggen, zonder een denkbeeldige opperwezen, of niet?!
Dank voor het lezen van dit uitgebreide verslag.
