Ik kopieer het hiernaartoe omdat ik een beetje bang ben dat een christelijk geloofsforum deze tekst liever niet lang laat staan, vooral niet als blijkt dat de schrijver over een jaar nog twee stappen verder gaat, maar misschien heb ik het mis.
Wie weet wil Evert hier op dit forum ook nog eens zijn woordje erover zeggen. Voor een gelovige die de moed opbrengt om zoveel eerlijkheid uit zijn lijf te halen heb ik respect. Wat de titel betreft, die had beter "Waar mijn weg naar geestelijke gezondheid begon" kunnen zijn, maar daar komt Evert ooit nog wel eens achter.

Waar het met mij fout ging
Door redactie op za, 21/01/2012 - 18:47
Auteur:
Evert Te Winkel
‘Kribbig en cynisch’ noem ik mijzelf in mijn biografietje. Dat is een bewuste keuze. In mijn nog vrij korte leven als christen ben ik veel kwijtgeraakt, op de levensweg achter mij liggen vele stukken ‘christelijke uitrusting’ die ik na verloop van tijd niet langer mee kon dragen.
Ik herinner mij dat ik naar bijbelstudies ging van een theoloog en directeur van een zendingsorganisatie, die vertelde waarom de bijbel onfeilbaar was. Ik geloofde dat in die tijd nog met heel mijn hoofd en heel mijn hart. Maar zelfs toen al vond ik zijn argumenten ondeugdelijk, vooral omdat ik van mening was dat zijn citaten uit de eerste brief van Timotheüs hooguit op het Oude Testament konden slaan, maar nooit op het nieuwe. Misschien was dat wel het moment waarop het met mijn geloof bergafwaarts ging.
Een ander moment waarop het misschien wel ‘fout’ is gegaan, vond plaats toen ik gedurende langere tijd onderdeel was van twee kerken. In het begin onbewust, later steeds bewuster, ging ik de beide kerken vergelijken. Altijd leuk, als twee kerken die zich bijbelgetrouw noemen elkaar finaal tegenspreken, op basis van dezelfde bijbel. Dat valt dan ook snel genoeg op. Ik heb in die tijd soms hartelijk gelachen om de manier waarop passages die niet in de boodschap die zij wilden brengen vakkundig werden ontweken, soms zelfs door een deel van een hoofdstuk te citeren, een deel over te slaan en dan het laatste stukje van het hoofdstuk te citeren, waarbij het deel dat in tegenspraak was met de boodschap net niet voorgelezen werd. Prachtig, dan was het weer tijd om met een biertje in de hand over de preek na te praten. Soms mis ik die tijd ook wel.
Maar misschien verloor ik nog wel het meeste van mijn geloof toen ik realiseerde hoeveel ik de bijbel lees met mijn eigen (westers-evangelische) bril op. Vanaf dat moment ben ik steeds meer gaan proberen de bijbel te lezen zoals, tsja, hoe eigenlijk? Soms kies ik voor een meer wetenschappelijke benadering, die natuurlijk ook heel erg westers georiënteerd is, soms probeer ik te lezen volgens een historisch-kritische methode. Dan weer probeer ik de bijbel op een genuanceerde wijze te lezen. Wat is die genuanceerde wijze? Ik gooi dan het bijltje erbij neer en roep in frustratie dat ik er niets meer van begrijp.
Wat ik in deze tijd verloren heb is in ieder geval mijn geloof in een onfeilbare bijbel. Niet omdat anderen mij dat vertelt hebben, maar doordat ik steeds vaker in de bijbel passages tegenkwam die volgens mij in tegenspraak zijn met andere delen. De bijbel is volgens mij mensenwerk, geschreven door mensen die in hun schrijven fouten hebben gemaakt, die soms vanuit een eenzijdig perspectief schreven, die voor het schrijven gebruik maken van bronnen, maar het verhaal brengen als ooggetuigenverslagen. Toch raakt het boek mij nog steeds.
Wat ik ergens ook ben kwijtgeraakt is mijn geloof in God. Beter gezegd: de God waar ik vroeger in geloofde, die bestaat niet meer. Die God is dood. En welk beeld van God daarvoor in de plaats moet komen, dat weet ik nog niet zo. Daarvoor hebben de beelden van God die ik in de bijbel en daarbuiten tegenkom te weinig samenhang.
Ik weet dus steeds meer niet. Ik ben veel kwijtgeraakt, misschien wel meer dan ik zou willen. Ignorance is bliss. Soms kan een mens daar cynisch van worden, en ergens ben ik dat ook. Kribbig ben ik altijd al geweest. Maar nog altijd wordt mijn cynisme overstemd door de vele vragen die ik heb, aan God, aan de kerk, aan mijzelf. En kan ik zelfs over mijn kribbige ‘ik’ heenkijken wanneer ik in en door de bijbel verrast wordt. Ik hoop dat mijn vragen die van jullie zijn.