Blues-Bob schreef:
Voorbeeld:
De libet-experimenten als basis voor vrije wils experimenten. Libet meet mogelijk (EDIT: lees: volgens mij) het effect (meer doorbloeding in bepaalde hersengebieden met een bepaalde functie) van niet bewuste processen tijdens het uitoefenen van intentionele niet-doelgerichte handelingen. Zowiso niet het geheel aan intenties (slechts 1, geef aan welke knop u wilt indrukken, dat lijkt me in deze casus ook wel voldoende overigens), niet de handeling, en niet de doelgerichtheid, volgens mij. Als we (ik houd dat even voor het gemak aan) vrije wil definieren als iets wat te maken heeft met intentie en doelgerichtheid, is het dan relevant om aan te tonen of er onbewuste processen spelen? Volgens mij niet. Het is wel interessant, maar pas van toepassing op het construct als je stelt dat vrije wil een volledig bewust proces is.
Hoe interessant de bevindingen van Libet ook zijn, de situatie is buitengewoon kunstmatig. Ik kan me niet voorstellen wat de keuze tussen twee knoppen indrukken - tenzij er belangrijke consequenties waren van het indrukken van de ene of van de andere knop - met een wil te maken heeft. Van een "vrije wil" kunnen we al helemaal niet spreken, want de proefpersoon is gedwongen om te kiezen tussen twee even ongewilde alternatieven.
Als libet de knoppen nu gekoppeld had aan een moreel dillema, dan hadden we wellicht echt wat geweten.
Nu kunnen we hoogstens veronderstellen dat mentaal kop-of-munt gooien een onbewust proces is,
heeck schreef:
Net zo min als het verminderen van het gehoor minder vrije wil verschaft zal het beter inschatten van andermans gevoelens de wil vrijer doen maken.
We zitten echt op verschillend spoor.
Is dat zo Roeland?
Dat jullie op verschillend spoor zitten is mij niet zo duidelijk, aangezien ik geen idee heb welke sporen dat zouden kunnen zijn. Volgens mij kan ik nog altijd de keuze maken of ik liever iets van Schubert hoor dan van Schoenberg, maar heeft een dove die keuze allerminst. En als ik iemand kwaad wil maken (of niet) lijkt het mij absoluut van belang om zijn gevoelens te kunnen zinschatten/
Blijkbaar vindt je:
a: Dat vrije wil helemaal niets te maken heeft met de vraag of er wat te kiezen valt,
b: Dat ze ook helemaal niets met de vraag of de keuze ook verwezenlijkt kan worden.
De laatste post die nog zinvol leek was die waarin jij een lijstje ophoeste met betrekking tot “Wil” Daarna werd het mij alsmaar onduidelijker waar jij en Bob het over hadden. Het lijstje er nog maar eens bijgepakt.
Wil-a : Zoals we die bij ons zelf waarnemen wanneer iets lukt wat we wilden
Zoals Axxyanus terecht heeft opgemerkt, weten we vaak niet wat we willen.
Wil-b : Wil zoals we die aan iets mechanisch ontzeggen
Het is zeer de vraag of ik iets mechanisch een wil zou willen ontzeggen. Als het mechaniek bepaalde beslissingen moet nemen, teneinde een doel te bereiken, dan is dat niet zo evident.
Wil-c : Wil die mens van dier zou onderscheiden als soort godsgeschenk
Godsgeschenken achterwege latende, kunnen we concluderen dat dit onderscheid nergens op gebaseerd is.
Wil-d: Wil die groeit naarmate meer informatie over de omgeving kan worden verwerkt
Ik zie even niet hoe een wil kan groeien door meer informatieverwerking. Mijns inziens groeit hier vooraleerst de mogelijkheid die wil te realizeren. Misschien is wat toelichting zinvol.
Wil-e: Wil die niet verplicht tot het wijzigen van het verleden
Niets verplicht – denk ik - tot het wijzigen van het verleden, Dat kan geloof ik namelijk niet.
Wil-f: Wil die los staat van relflexen etc.
Ik zie even niet in hoe een wil samen kan hangen met een reflex. (voorbeeld?)
Wil-g: Wil die past binnen naturalistische verklaringen
Deo volente kunnen we dus vergeten Maar zijn er nog andere gevolgen van deze keuze?
Wil-h: Wil die los staat van naturalistische verklaringen
Vergeet het maar, daar doen we hier niet aan
Wil-i: Wil die wel/niet samenvalt met toerekeningsvatbaar
Toerekeningsvatbaarheid heeft m.i. niets met wil te maken maar meer me beoordelingsvermogen.
Wil-j: Wil die wel/niet samenvalt met verwijtbaar
In principe kan men iemand een gevolg van zijn daden niet verwijten, als hij dat gevolg absoluut niet gewild heeft. Dat is overigens geen zwart-wit kwestie, Het gaat om de relatieve wil! De dronken chauffeur wilde ongetwijfeld niemand doorrijden, maar die wens was ondergeschikt aan zijn wil om toch met zijn dronken kop achter het stuur te kruipen. Op grond van zijn foute prioriteitenstelsel, wordt hij toch gestraft.
Wil-k: Wil die los van andermans wil staat
Mogelijkerwijs bestaat die niet.
Wil-l: Wil die wel/niet samenvalt met bewustzijn maar niet/wel van gewaarwording (als dat kan?)
Over het algemeen zullen mensen het willen hebben over een wil waarvan men zich bewust is. Lijkt me geen al te rigoreuze beperking.
Wil-m1-m5: Willen die je niet mag willen omdat de mensen met die kennis ongelukkig worden.
Lijkt me iets waar we ons niets van aan moeten trekken,
Wil-n: Wil die wel/niet samenvalt met geinternaliseerde dressuur/opvoeding
Er is altijd verband, maar ze vallen naruurlijk nooit geheel samen.
Wil-p-z: nog onbenoemd/onbekend
Over het algemeen denk ik dat er sprake moet zijn van voorkeuren waarvan men zich bewust is.
Uit axxyanus voorbeeld is duidelijk dat “de mensen” van “vrije wil” spreken als de mogelijkheid aanwezig is om op grond van die voorkeuren te handelen, maar indien men door een of meer anderen onder druk wordt gezet om anders te handelen en men geeft aan die druk toe, dan zullen “de mensen” niet zeggen dat men die vrije wil ook heeft uitgevoerd.
Proberen de zaken verder uit te diepen zal over het algemeen niet tot meer inzicht leiden.
Tot nu toe lijkt het de zaken alleen maar meer te verduisteren.
Of men het nu leuk vindt of niet “vrije wil” betekent in het dagelijks spraakgebruik blijkbaar
“De mogelijk heid om te handelen op grond van je voorkeuren”
Het komt mij voor dat die mogelijkheid bestaat.
