Geplaatst: 04 nov 2017 16:47
De enige die ons nu nog uit de brand kan helpen is Dhr. van den Brink zelf. Wat mij betreft is hij op dit moment meer dan welkom!
“Het is een teken van een ontwikkelde geest om met een gedachte te kunnen spelen zonder die te accepteren.” — Aristoteles
https://www.freethinker.nl/forum/
Het probleem met jou en alle atheïsten is dit:
Warempel alweer het omdraaien van de zaken. Het is de gelovige die van tevoren een God achter alle zaken stopt. Dat is volgens eigen zeggen het uitgangspunt van de gelovige. Van den Brink ving zijn boek aan met deze inleidende woorden:van den Brink schreef:James Jones vraagt zich af hoe het kan dat de criticasters van religie zo succesvol zijn in hun retorische gebruik van de bevindingen van CSR (cognitive science of religion), die immers op zichzelf helemaal niet voorsorteren op atheïsme. Volgens hem schuilt het antwoord in de maatschappelijke context waarin veel mensen toch al graag geloven dat godsdienstige aanspraken er per definitie naast zitten en dat zo ongeveer elke religieuze praktijk cognitief gezien pathologisch is. Op de achtergrond staat het geloof 'that science is the only arbiter of knowledge and that the only reality is what is disclosed to us through natural science'. Kort gezegd: het is volgens Jones het sciëntisme dat hier een sleutelrol speelt. Atheïsme volgt alleen uit CSR (of wordt er waarschijnlijker door) wanneer je het er van tevoren al instopt.
Voilá, de schuldbekentenis wordt nota bene in de eerste alinea van het boek zo duidelijk mogelijk gegeven! Zo duidelijk dat iemand die in waarheid geïnteresseerd is het boek na deze alinea al dicht kan slaan, want iemand die oprecht naar waarheid zoekt kan onmogelijk op deze manier beginnen. In het gehele boek komt niet eenmaal de gedachte boven drijven dat het geloof wel eens geheel onjuist zou kunnen zijn. Dat is van tevoren al tot onmogelijkheid geconcludeerd.van den Brink schreef:In dit boek gaan we na hoe de evolutietheorie zich verhoudt tot tot het christelijk geloof. Allereerst natuurlijk voor christenen die zich willen bezinnen op de evolutietheorie, omdat ze zich er in hun geloof door uitgedaagd voelen. Het christelijk geloof is voor hen niet een bijkomstigheid, maar de bron waaruit ze putten, de grond waarop ze staan, de lucht die ze inademen. Voor hen - en voor mij - is het daarom belangrijk om te weten of de evolutietheorie al dan niet verenigbaar is met een op de bijbel georiënteerd geloof. Als dat niet het geval is, zal ze immers alleen maar afgewezen kunnen worden. Hoe sterk haar papieren in dat geval ook mogen lijken, ze haalt het niet bij de waarheid van het geloof. Geloven is nu eenmaal een hartstochtelijke zaak. Het geloof heeft veel meer invloed op onze visie op het leven en wat we voor waar houden dan welke wetenschappelijke theorie dan ook.
Christenen die dus met het nieuwe evolutiefeit, natuurlijke selectie, geconfronteerd worden worden gedwongen om het traditionele christendom tegen te spreken, en vallen vervolgens in twee groepen uiteen, waar ze met diametraal tegengestelde verklaringen komen om de nieuwe situatie uit te leggen: het is volgens het (ondoorgrondelijke) plan van God! Nee, het is demonisch, volgens de plannen van de satan! God did it! No, the Devil did it! Oftewel men kan in het evolutionaire christendom zelfs niet God van de Duivel onderscheiden. Maar dit is zo ontluisterend dat het de hele boot van van den Brink doet zinken. Voor een atheïst is het de hoogste idiotie: wanneer godgelovers zowel de duivel die men haat als de God die men liefheeft verantwoordelijk kunnen stellen voor dezelfde gang van zaken dan is er in hun geloof geen sprankje redelijkheid meer te bespeuren, het is volslagen willekeur of warhoofdigheid geworden.van den Brink schreef:In hoofdstuk 5 verlegden we de aandacht naar het theologische probleem dat het idee van een langdurig scheppingsproces oproept: het probleem van het evolutionaire kwaad. De geleidelijke ontwikkeling van het leven op aarde gedurende onvoorstelbaar lange tijdsperioden moet vergezeld zijn gegaan met heel veel lijden, pijn en dood onder de dieren, met inbegrip van hominiden. In dit hoofdstuk stelden we de vraag hoe deze haast eindeloze geschiedenis van ellende en ontberingen in overeenstemming gebracht kan worden met de goedheid van God. Na de neocartesiaanse gedachte dat dieren niet vatbaar zijn voor lijdenservaringen te hebben afgewezen, overwogen we drie verschillende antwoorden op deze vraag:
(1) het lijden en de dood van dieren zijn het gevolg van de menselijke zondeval (de traditionele visie in de christelijke theologie)
(2) het lijden en de dood van dieren zijn deel van Gods plan en
(3) het lijden en de dood van dieren gaan terug op de onverklaarbare invloed van demonen of andere kwade krachten die tegenover Gods levengevende bedoelingen staan.
We concludeerden dat (1) een uiterst problematische verklaring is geworden, gezien de late verschijning van de mens op het wereldtoneel. Daar kwam bij dat deze 'theorie van de kosmische val' slechts een zwakke basis in de schrift bleek te hebben. Christenen die uitgaan van het sola Scripture zijn daarom ook niet genoodzaakt (1) aan te hangen. Ze kunnen een keuze maken voor (2) of (3). Gereformeerden die onder de indruk zijn van Gods soevereiniteit en onnavolgbare wegen hebben daarbij waarschijnlijk een voorkeur voor (2), evangelischen en andere christenen die meer dualistisch denken zullen eerder geneigd zijn tot (3).
Hoe gemakkelijk maakt deze recensent zich er van af! De eerste optie is enkel "moeilijk" om te aanvaarden. Maar dus niet onmogelijk? Hoewel hij die kenschetst als "onbegrijpelijk"?Jart Voortman schreef:Als we in ons geloof een sterk idee hebben van Gods almacht kan het idee ontstaan dat het lijden in de natuur, hoe onbegrijpelijk ook, deel uitmaakt van Gods plan om uit te komen bij schoonheid en overvloed. Maar het is wel moeilijk om te verklaren dat deze doelen alleen op die manier bereikt kunnen worden.
Interessant is de passage over de invloed van het kwaad op deze wereld, waardoor de schepping vanaf het begin verstoord is geraakt. C.S. Lewis had er speculatieve gedachten over. Maar ook Karl Barth maakt in zijn scheppingsleer plaats voor de invloed van ‘das Nichtige’. De filosoof Torrance is er sterk door beïnvloed. De theologe Nicola Hoggard Creegan pleit voor een theologie van gebrokenheid. Ze noemt zichzelf een gematigde dualist.
Van den Brink spreekt geen voorkeur uit voor één van beide opties.
Waarom zien atheïsten als Klink en ik dit probleem onmiddellijk, en van den Brink niet? Blijkbaar omdat wij ooit gelovigen waren en de gevolgen van wetenschappelijke nieuwe inzichten beter beseffen en heldere, gezonde conclusies trokken. Er is geen deugdelijk christelijk antwoord op het dilemma dat moderne wetenschappelijke kennis ons voor de voeten werpt.Bart Klink schreef:Wat hij mijns inziens nog te weinig lijkt te beseffen, is hoe leed inherent is aan hoe evolutie werkt. Het leed is niet een vervelend bijgevolg van evolutie: natuurlijke selectie werkt alleen als er sprake is van een struggle for existence, en dat levert bij dieren die in staat zijn om te lijden onvermijdelijk leed op. De grote vraag is dan waarom de Almachtige kiest voor dit gruwelijke proces.
Dit is niet nieuw.Rereformed schreef: ↑05 nov 2017 04:46Maar misschien is het nog erger voor de gelovigen: mensen die het werk van de Duivel voor Gods werk uitmaken, of omgekeerd, het werk van God voor het werk van de Duivel uitmaken, begaan een doodzonde volgens de christelijke leer. Het is de ultieme verkrachting van goed en kwaad, de hoogste zonde. Het feit dat van den Brink ze allebei als geldige oplossingen ziet zadelt de gelovigen op met de angst een doodzonde te begaan.
Op bovenstaande beschuldiging van Van den Brink wil ik nog wel even reageren.van den Brink schreef:
James Jones vraagt zich af hoe het kan dat de criticasters van religie zo succesvol zijn in hun retorische gebruik van de bevindingen van CSR (cognitive science of religion), die immers op zichzelf helemaal niet voorsorteren op atheïsme. Volgens hem schuilt het antwoord in de maatschappelijke context waarin veel mensen toch al graag geloven dat godsdienstige aanspraken er per definitie naast zitten en dat zo ongeveer elke religieuze praktijk cognitief gezien pathologisch is. Op de achtergrond staat het geloof 'that science is the only arbiter of knowledge and that the only reality is what is disclosed to us through natural science'. Kort gezegd: het is volgens Jones het sciëntisme dat hier een sleutelrol speelt. Atheïsme volgt alleen uit CSR (of wordt er waarschijnlijker door) wanneer je het er van tevoren al instopt.
Dat is uiteraard geen christelijke optie.TIBERIUS CLAUDIUS schreef: ↑05 nov 2017 09:20 Er is een filosoof die daar een oplossing voor had bedacht. (ik weet helaas niet meer welke)
Hij stelde:
God en Satan zijn gewoon de zelfde persoon, als het ware twee kanten van de zelfde munt.
PS.
Wat modernere vergelijking van TC.
God en Satan zijn als: Jekill en Hyde.
Jammergenoeg leert de geschiedenis dat het juist omgekeerd was. Toen rascisme wetenschappelijk verdedigd werd hadden vele christenen er geen moeite mee dat te harmoniseren met hun geloof, ondanks dat ze toen nog geloofden dat alle mensen afstamden van Adam en Eva.
Ik vind deze opmerking, precies daar waar zijn zienswijze juist voor het grootste dilemma staat, eerlijk gezegd tenenkrommend.van den Brink schreef:De theologische vragen die opgeroepen worden door natuurlijke selectie hoefden zoals we zagen niet tot bijstelling te leiden van klassieke theologische opvattingen; hooguit verdiepen en verrijken de wetenschappelijke resultaten op dit gebied ons inzicht in de concrete werking van Gods voorzienigheid en openbaring.
Uiteraard betekent het dat voor iedere christen overduidelijk had moeten zijn dat alle mensen waar ze ook wonen en hoe ze er ook mogen uitzien gelijke waarde hebben omdat ze op dezelfde stamvader teruggaan.
Zo is het denk ik niet gegaan.Rereformed schreef: ↑05 nov 2017 10:39Maar zoals je wel zult weten werd de inferioriteit van negroïde mensen gebaseerd op een vloek die Noach uitsprak over Cham.
Voor iedere idiotie is er altijd wel een bijbelvers te vinden.
Eigenlijk is het best triest dat ze niet in staat zijn om conclusies te trekken die hun levensbeschouwing aantasten. Ze draaien maar om de hete brij heen. Van den Brink zit er dicht op, zo dicht dat Ouweneel weer richting het creationisme beweegt. Zo dicht dat Cees Dekker niet weet wat hij er mee aanmoet en de achterliggende discussie hem zwaar valt. Hij heeft er jaren over gedaan om de compartimenten kunstmatig aan elkaar te vlechten en nu openbaart zich weer een kloof. Ik heb Rutten een keer gevraagd of hij een passend theodicee met Satan kon maken. Deze boodschap negeerde hij, liever iets in elkaar draaien dat zijn god ontslaat van een deel van de verplichtingen. Het lijden heeft in deze versie een dieperliggende gedachte waar alleen een god het fijne van weet. Dat trial en error beweegt naar een god als monster die miljarden jaren leed creëert, totaal onzichtbaar, onverschillig en meedogenloos, dat kunnen ze niet rijmen met het dagelijkse indoctrinatieproces waar een liefdevolle vader opduikt.Rereformed schreef: ↑05 nov 2017 08:17 Waarom zien atheïsten als Klink en ik dit probleem onmiddellijk, en van den Brink niet? Blijkbaar omdat wij ooit gelovigen waren en de gevolgen van wetenschappelijke nieuwe inzichten beter beseffen en heldere, gezonde conclusies trokken. Er is geen deugdelijk christelijk antwoord op het dilemma dat moderne wetenschappelijke kennis ons voor de voeten werpt.
Dag Rereformed.Rereformed schreef: ↑05 nov 2017 08:17 Tot wel driemaal toe laat van den Brink weten dat het probleem van natuurlijke selectie niet groter is dan de theodicee problematiek altijd al geweest is, en als christenen dat vroeger konden oplossen, kunnen ze dat nu ook.
Nee!
Even daargelaten of ze het wel of niet ooit hebben kunnen oplossen, de oplossing waar ze mee aankwamen is dat God uiteindelijk hooguit indirect de verantwoordelijkheid heeft voor het kwaad, het lijden, de dood, pijn. Hij heeft het kwaad en alle gevolgen daarvan toegelaten te ontstaan en gedoogt het tot op een bepaald tijdstip. Maar van den Brinks scenario, - hij laat in het laatste hoofdstuk weten persoonlijk voor bovengenoemde oplossing 2 te kiezen - is dat God direkt verantwoordelijk is voor het scheppen door middel van natuurlijke selectie, dwz het behoort tot zijn oorspronkelijke plan. Het is zijn manier van scheppen! Dat zet zonder meer een streep door de goedheid van God, zoals iedere christen begrijpt die ervoor kiest dat het enkel de satanische machten zijn die dit systeem planmatig hebben kunnen opzetten.
Daarnaast moet van de Brink volgens deze zelfde traditie naast de voorzienigheid, amen zeggen tegen uitverkiezing....die gebeurt VOORDAT er sprake is van een schepping...hoe je dan God uit dat geding kunt sleuren zonder hem ten volle voor zijn falen verantwoordelijk te maken is opnieuw voor modern en gezond denken een raadsel en onmogelijkheid. Je besluit een schepping door te zetten ( waar niemand om vraagt, waar je als God niet beter van wordt ( dan was hij voor de schepping niet volmaakt ) ) waarvan je weet dat het totaal fout loopt. En dan weten theologen ook nog verschil te maken hoe God voor de schepping heeft gedacht ( Infra / Supra lapsarisme ) .Art 13
Wij geloven dat die goede God, nadat Hij alle dingen geschapen had, deze niet heeft laten varen, noch aan het geval of de fortuin overgegeven, maar ze naar Zijn heiligen wil alzo stiert en regeert, dat in deze wereld niets geschiedt zonder Zijn ordinantie; hoewel nochtans God noch auteur is, noch schuld heeft van de zonde die er geschiedt. Want Zijn macht en goedheid is zo groot en onbegrijpelijk, dat Hij zeer wel en rechtvaardiglijk Zijn werk beschikt en doet, ook wanneer de duivelen en Goddelozen onrechtvaardiglijk handelen. En aangaande hetgeen Hij doet boven het begrip des menselijken verstands, datzelve willen wij niet curieuselijk onderzoeken, meer dan ons begrip verdragen kan; maar wij aanbidden met alle ootmoedigheid en eerbied de rechtvaardige oordelen Gods, die ons verborgen zijn; ons tevreden houdende dat wij leerjongeren van Christus zijn, om alleen te leren hetgeen Hij ons aanwijst in Zijn Woord, zonder deze palen te overtreden.
https://www.rd.nl/opinie/zondeval-hoort ... -1.1443174Kwaad zonder oorzaak
Is zoveel kwaad verenigbaar met onze goede God? Is het te verenigen met hoe God is, als we aannemen dat God alles goed vermengd met zoveel kwaad geschapen heeft? De ”survival of the fittest” als een belangrijk element van de evolutietheorie staat haaks op de ontferming en bewogenheid van God met het zwakke, lijdende en hulpbehoevende.
.......
En met deze gedachten keren we terug naar het begin. God heeft niet het kwade in de schepping ingebakken. Zelfs de gedachte dat God het door de duivel bewerkte kwaad heeft toegelaten, is misschien nog niet helemaal de juiste gedachte. Zou het niet zo zijn dat God wist van het bestaan van de duivel, en alles waartoe de duivel in staat en geneigd is, en toch besloot de schepping in het aanzijn te roepen? Zijn werk is goed, volkomen goed, maar Hij accepteert het feit dat een ander dat goede werk kan en zal molesteren. Zoals een architect een prachtig gebouw ontwerpt, ook als hij weet dat vandalen het zullen beschadigen, dat zelfs oorlogszuchtige lieden het kunnen bombarderen.
God wist dat de mens zou vallen. Wilde Hij dat ook? Met die vraag begeven we ons op gevaarlijk terrein. Mogen we die vraag wel stellen?
Calvijn stelde hem, en gaf ook het antwoord: God heeft niet alleen voorzien dat de mens zou vallen, Hij heeft het ook zo beschikt (”Institutie”, 3.23.7). „De eerste mens is gevallen omdat de Heere geoordeeld had dat dit zo diende te gebeuren” (Inst. 3.23.8).
Zeker, God helpt en redt het zwakke en onedele. Meer zelfs dan wij denken. God heeft vaak de onderdrukten geholpen, zelfs al baden ze tot valse goden (Inst. 3.20.15). Maar dit laat onverlet dat al dit leed wel een plaats heeft in Gods plan. Dus in zekere zin door Hem gewild is.
.....................
Alleen in de weg van zondeval en verlossing worden mensen gebracht tot een hoogte van aanbidding die in het paradijs nooit bereikt had kunnen worden. En alleen in die weg zullen de hemel en de aarde zich na hun herschepping verheffen boven de eerste hemel en aarde. Daarom behoort het volgens Calvijn meer tot Gods goedheid om zelfs het kwade goed te maken dan niet toe te laten dat er kwaad bestaat (Inst. 3.23.7).
”Gelukkige val”
Op dit punt mogen we niet verder doorvragen. Maar we moeten ook niet stoppen voordat we dit gezegd hebben. We kunnen proberen om bijvoorbeeld een grotere rol aan de duivel toe te kennen, zoals ds. F. Maaijen deed (RD 30-9). Maar helpt dit echt? De vraag blijft dan nog steeds waarom God heeft toegelaten dat de duivel dit desastreuze werk begon. Je kunt er gewoon niet omheen: uiteindelijk kom je uit bij God en Zijn masterplan. Bij Zijn soevereiniteit.
Alleen in dit licht mag je, misschien, het ”felix culpa” van Augustinus in de mond nemen. „O felix culpa” (o gelukkige schuld, gelukkige val). Dat gaat ver, misschien te ver. Maar Thomas van Aquino, de grootste theoloog van de middeleeuwen, zei het hem na. En het kreeg een plaats in het ”Exsultet”, de jubelzang die wereldwijd in talloze kerken wordt gezongen in de nacht van Stille Zaterdag op paaszondag.
Dag Rereformed,Rereformed schreef: ↑08 nov 2017 13:50
Deze opmerking staat zo stevig dat geen redenering die omver kan werpen:
Is zoveel kwaad verenigbaar met onze goede God? De ”survival of the fittest” als een belangrijk element van de evolutietheorie staat haaks op de ontferming en bewogenheid van God met het zwakke, lijdende en hulpbehoevende.
Dit is het argument dat voor van den Brink onoverkomelijk is.
én van de vragen die voor Van den Brink belangrijk is, is de vraag waar zonde en kwaad vandaan komen, en wat voor plek ze hebben in de schepping. Hoe kijkt u daar tegenaan?
De Korte: "Ik denk dat wij katholieken terughoudend zijn om de vraag naar de oorsprong van het kwaad te beantwoorden. We weten niet wanneer de zondeval heeft plaatsgevonden. De wereld en de mensheid zoals wij die kennen treffen we echter aan in gebrokenheid. De oorsprongsvraag is dus onhelder en we kunnen alleen spreken over de ons bekende mensheid. Wat de Bijbel wel vertelt is hoe de mens bedoeld is en dat we geroepen zijn om aan het beeld van Christus gelijkvormig te worden. Maar laten we niet naïef doen over de aanwezigheid van het kwaad. Ook na de opstanding, na de ongekende doorbraak van leven en verlossing in Christus, is nog veel van vóór de opstanding aanwezig. De vroege kerk was direct een conflicthaard van jewelste. Dat bracht de katholieke theoloog Romano Guardini ertoe om één vraag terug te willen stellen als hij oog in oog met zijn Schepper zou komen te staan: 'Waarom Heer, deze vreselijke omweg naar het definitieve heil?'"
Borgman: "Als christen leer ik de wereld zien als gave en niet als iets dat me volstrekt toevallig overkomt. Ook leer ik dat alles wat er is, respect verdient. Dat is een zienswijze waarvan ik wel de zin, maar niet de juistheid kan aantonen. Ik kan God niet aanwijzen en ik kan ook niet verklaren waarom er oorlogen zijn of waarom een kat een muis opeet. En zoals Thomas van Aquino al leerde, ook voor de zondeval was de mens sterfelijk, dat hoort bij het mensenbestaan. Tegelijk is het niet iets dat we schouderophalend accepteren. De pijn erover is echt pijn. Met betrekking tot het kwaad zeg ik dus dat we als christenen geen antwoorden hebben, maar wel een manier om ermee om te gaan: de christelijke hoop dat we door lijden en dood heen naar nieuwer voller leven gaan.
"De grondstemming van het christelijk geloof wordt volgens mij dan ook fundamenteel niet bepaald door waar alles vandaan komt maar door waar het naar toegaat: Gods nieuwe wereld. Daar participeert de huidige wereld alvast in. De schepping is een voorafbeelding van de in God vervulde toekomst."