Zingeving

[dikkemick]

Denk dat we allen op onze beperkte wijze met ons beperkt brein op zoek zijn naar een mate van zingeving in dit korte leven.

Dat vind ik een interessante veronderstelling. Ben jij ervan overtuigd dat iedereen op zoek is naar zingeving? Als dat zo is volgens jou, kan je dat dan nader toelichten? Ik ken heel veel mensen waarvan ik zekere weet dat ze mij glazig aankijken als er over zou beginnen.
Maar wellicht dat ik jouw begrip zingeving verkeerd interpreteer.

Ik veronderstel dat wij de enige diersoort zijn, dat doorheeft dat het leven een begin en een einde kent en dat we op gegeven moment ook doorhebben dat die tussenliggende periode niet eeuwig duurt. De meesten van ons proberen die tussenliggende tijd zo aangenaam mogelijk door te brengen.
Zelfs als de omstandigheden hier niet echt toe uitnodigen (armoede/honger) meen ik dat na het overlevingsinstinct een mate van zingeving om de hoek komt kijken.
Waarom zou je anders willen overleven? Kun je evengoed bij de pakken neer gaan zitten en het einde enigszins bespoedigen.
Mensen willen meer dan alleen ademhalen en consumeren. Zelfs de jager-verzamelaar deed meer dan alleen jagen (en verzamelen).

Wij mensen zoeken, bewust dan wel onbewust naar afleiding en dagbesteding. Daar waar dat niet lukt kunnen mensen depressief worden. Er is dus iets dat die tussenliggende periode (geboorte-dood) kan veraangenamen. En wij weten dat. Denken dat te weten, want hier kun je over van mening verschillen uiteraard.
Denk ik dus dat zingeving hier o.a. uit bestaat. Wat is een leven zonder zin? Een zinloos leven? Zijn dat niet de mensen die zichzelf van kant maken en/of opgenomen worden?
Een andere zingeving is er een, na dit leven. Want deze mensen denken verder dat het onontkoombare eindpunt. Kunnen dat misschien niet accepteren en halen niet voldoende zin uit dit leven. God, het hiernamaals, de gemeenschap geven dan zin aan het korte vergankelijk aardse leven.

Dus om op je vraag terug te komen: Zijn we allemaal op zoek naar zingeving? Ik weet het niet. Ik denk dat de meeste mensen wel iets zoeken in het leven om dit leven zo aangenaam als mogelijk uit te zingen. De invulling kan per persoon verschillen.
Als je mij zou vragen wat het doel van het leven is, dan kan ik daar kort en bondig over zijn. NIET! GEEN! En aangezien velen van ons dit beseffen maar toch niet bij de pakken neer willen gaan zitten, maken we er het beste van en zoeken we die zin.

[Frits]

Wij mensen zoeken, bewust dan wel onbewust naar afleiding en dagbesteding. Daar waar dat niet lukt kunnen mensen depressief worden. Er is dus iets dat die tussenliggende periode (geboorte-dood) kan veraangenamen. En wij weten dat. Denken dat te weten, want hier kun je over van mening verschillen uiteraard.
Denk ik dus dat zingeving hier o.a. uit bestaat. Wat is een leven zonder zin? Een zinloos leven? Zijn dat niet de mensen die zichzelf van kant maken en/of opgenomen worden?

Genoeg aangrijpingspunten. Laat ik beginnen met de afleiding en dagbesteding. Het doet mij denken aan de uitdrukking 'je tijd doorkomen'. Alles om de tussenliggende periode (geboorte-dood) zo aangenaam mogelijk te maken. Dat lijkt op het epicurisme, het streven naar geluk en het vermijden van pijn en verdriet. Epicurus had een tuin waar hij met zijn vrienden aangenaam bivakkeerde, wijntje en trijntje. Hij geloofde dan ook niet in een hiernamaals. Hij noemde de mensen die bang zijn voor de dood dwazen, want zo verkondigde hij: “Zolang we er zijn is de dood er niet, en als de dood er is zijn wij er niet meer.” Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat hij dat ironisch heeft bedoeld! In dat geval zit die ouwe Griek alsnog schuddebuikend van het lachen in de Hades, nadat hij stiekem de veerman heeft omgekocht.

Wat is een leven zonder zin? Een zinloos leven? Ik ben ervan overtuigd dat ik de zin van mijn leven niet aangeboden krijg, noch door een hogere macht noch door mijn opvoeding, de maatschappij of religie. Ik zal het er zelf aan moeten geven. Dat betekent wel dat mijn leven in beginsel geen zin heeft, totdat ik het er zelf aan geef. Volgens Sartre gaat de existentie (bestaan) vooraf aan de essentie (zin van het zijn). Ieder individueel mens geeft zelf betekenis aan zijn leven door zijn daden. Uitgaande van deze veronderstelling kunnen anderen (een groep/kerk/vereniging of samenleving) geen zin aan mijn leven geven. Ik ben het met Sartre eens, hoewel ik me realiseer dat de mogelijkheden voor ieder mens verschillend zijn.
De mensen die zelf geen zin aan hun leven kunnen geven hebben inderdaad een probleem, zoals jij al stelde. Zij berusten, worden verbitterd, wanhopig en fatalistisch. In het gunstigste geval zoeken ze 'tijdverdrijf'

Mensen willen meer dan alleen ademhalen en consumeren.

.
Als ik om me heen kijk zie ik niet altijd de bevestiging van deze stelling. Het consumeren is een hoofdonderdeel in het leven geworden van heel veel mensen. Economische ontwikkelingen, koopkrachtplaatjes etc. bepalen voor veel mensen de 'zin' van hun bestaan. In vrijwel ieder publiek debat gaat het over 'wat kost het? Wie betaalt dat? En in deze corona crisis ligt bijna het hele bedrijfsleven aan het infuus van het Ministerie van Financiën. Ik lees zelden een positief bericht. Alleen maar geklaag vanuit bedrijfsleven, instituties en instellingen etc. Het overlevingsinstinct van die oude jagers en verzamelaars zie ik hier weinig terug. Je moet luidkeels klagen anders krijg je niets. Ik realiseer me dat ik hier voor een wat eenzijdige benadering heb gekozen, maar ik zag opeens het verband tussen de terugval van onze economie en het door jouw genoemde overlevingsinstinct.Ik ben mij er terdege van bewust dat het economisch erg slecht gaat voor veel mensen. Aan de andere kant lijkt het me ook een kans om na te denken over de vraag: "Wat na deze economie?" Want volgens mij heeft dit huidige systeem de houdbaarheidsdatum ver overschreden.

groet Frits

[dikkemick]

@Frits

Om met je laatste vraag te beginnen: "Wat na deze economie?"
Noem mij een raspessimist, maar ik denk: Niets! Deze economie pakt zichzelf weer op en we draven weer vrolijk verder met onze consumptieve noden en wensen. Er wordt inderdaad economisch wat afgejankt in het land. Het leven bestond uit consumeren, uitgeven, investeren en verdienen (om NOG meer te kunnen uitgeven, investeren etc.) Ik erger me op dit moment m.n. aan een groot deel van de jeugd (ja, ook ik ben jong geweest) die de zin van het leven blijkbaar alleen uit feesten en bijeenkomsten weet te halen. ALLES wordt ze afgepakt en dit laten ze duidelijk merken. En dus is de DE zin van het leven overduidelijk NIET de mobiele telefoon en alle sociale media welke ze ter verschikking staat, want deze fenomenen zijn niet verloren gegaan.
Er lijkt iets fundamenteels te ontbreken. Dat is dan toch blijkbaar samenzijn, zoals Epicurus met zijn vrienden in de tuin filosofeerde.
Zijn stelling kon ik overigens wel waarderen! “Zolang we er zijn is de dood er niet, en als de dood er is zijn wij er niet meer.”
Doet me denken aan een andere uitspraak: "Voordat ik geboren was, was ik 14,7 miljard jaar 'dood'. Ik heb daar niets van gemerkt, dus kan ook niet wakker liggen van de komende 14,7 miljard jaar dat ik er niet meer zal zijn"
En dat impliceert dat we inderdaad zelf zin aan ons bestaan moeten geven (of niet, maar stap er dan uit!) met dat verschil dat ik wel van mening ben dat dit samenhangt met de plaats waar je ter wereld komt. Uiteraard moet je het zelf doen, maar het kan je, door situaties, gemakkelijk of lastig gemaakt worden.
Op grote schaal is ons leven natuurlijk totaal zinloos, tenzij iemand mij de zin van leven/de aarde/de mens/het universum duidelijk kan maken. Hier worden de goden nog wel ingeroepen.
En dat brengt me tot de conclusie dat je als eenzame monnik in een grot een zinvol leven kunt leiden, maar ook als president van de USA.

[lost and not found yet!]

Super gaaf verwoord Dikkemick! Echt d moeite waard om het 3 keer door te lezen! Thumps up! In 4 voud!

[Frits]

@dikkemikck

Ik erger me op dit moment m.n. aan een groot deel van de jeugd (ja, ook ik ben jong geweest) die de zin van het leven blijkbaar alleen uit feesten en bijeenkomsten weet te halen. ALLES wordt ze afgepakt en dit laten ze duidelijk merken.

Ik herken dat. Het ergert mij ook, maar het roept bij mij nu ook de vraag op waardoor dat wordt veroorzaakt. Kinderen zijn de spiegel waar wij in kijken. Hebben hun ouders soms ook geen kans gezien om zin aan hun eigen leven te geven? En is die leegte in hun leven niet ontstaan na de ontkerkelijking, die nu kennelijk de laatste ronde is ingegaan? Voor veel mensen werd de zin in hun leven immers ontleend aan God en religie. Maar stel je nu eens voor dat God opeens geen deel meer uitmaakt van je leven, dan kan het niet anders dan dat er een spirituele leegte ontstaat. De mens kan zich niet meer beroepen op Gods wil en de goddelijke bedoelingen. Hij moet zelf verantwoordelijkheid nemen voor zijn keuzen en handelen. Zelf zin aan zijn leven geven, op een hoger niveau dan de zaterdagse boodschappen, het zondagse familie uitje naar Ikea of de 'ballenbak' van McDonald's.
Veel mensen ontvluchten die leegte en spirituele armoede tijdelijk met drugs en alcohol. Of met het consumeren van banaal en platvloers amusement.

De westerse samenleving heeft de godsdienst inmiddels achter zich gelaten en de Corona crisis lijkt dit proces te versnellen. In Staphorst proberen ze nog krampachtig vast te houden aan hun 'oude waarheden'. Ze bidden en zingen met 600 mensen tegelijk en hebben er kennelijk nog hoge verwachtingen van. Het wachten is op een Covid-19 uitbraak, waar hun Heer vermoedelijk weinig aan zal kunnen veranderen.

Ik realiseer mij vaker dat de filosofische beschouwingen waar ik mij nu mee bezig hou, iets is van de laatste tien jaar. Daarvoor rende ik ook door het leven zonder mij af te vragen wat de zin er van was. Hypotheek, studie van de kinderen, inruil van de auto etc.
De Poolse dichter Czesław Miłosz schreef dat ouder worden een roeping is: “Wie zich overgeeft aan zijn roeping kan iets betekenen voor de wereld.” Dat klinkt toch wel even anders dan ‘ouderen als een kostenpost’ voor onze samenleving. Miłosz bedoelt dat ouder worden een roeping is tot kwetsbaarheid. Wellicht is dat wat Maria bedoelde toen zij mij vroeg om iets van mezelf te laten zien. Miłosz heeft daar een ontroerend gedicht over geschreven. Als ik niet besloten had om in Polen te gaan wonen, was de prachtige poëzie van deze dichter aan mij voorbij gegaan.

Zomaar wat gedachten die bij mij opkwamen vanmorgen, na het lezen van jouw bericht, en de bevestiging ervan door 'lost and not found yet'

groet Frits

[outremer]

En dat brengt me tot de conclusie dat je als eenzame monnik in een grot een zinvol leven kunt leiden, maar ook als president van de USA.

Maar dus ook door te consumeren,investeren,feesten en smartphone gebruik.
of door de hele dag in je zetel naar al die voetbalzenders te kijken.
of door je in te zetten voor vijwillgerswerk
en zo kan ik nog wel even doorgaan.

al mijn voorbeelden zitten ergens tussen de monnik en de president volgens mij.

[Frits]

@outremer

dikkemick schreef: ↑
06 okt 2020 19:12

En dat brengt me tot de conclusie dat je als eenzame monnik in een grot een zinvol leven kunt leiden, maar ook als president van de USA.

Maar dus ook door te consumeren,investeren,feesten en smartphone gebruik.
of door de hele dag in je zetel naar al die voetbalzenders te kijken.
of door je in te zetten voor vijwilligerswerk
en zo kan ik nog wel even doorgaan.

al mijn voorbeelden zitten ergens tussen de monnik en de president volgens mij.

Ik vat jouw opmerking niet helemaal. Is jouw stelling dat ook consumeren, investeren, feesten etc. tot de zin van het leven behoren. En stel je dat op één lijn met vrijwilligerswerk? Hoe weeg je dat? Wellicht kan je dat nader toelichten?

groet Frits

[dikkemick]

@Frits:
Ik denk dat outremer (terecht) bedoelt dat ieder zijn of haar eigen invulling geeft aan het leven. Ik kan het een enorm leeg bestaan vinden als iemand zijn/haar dagen doorbrengt met hangen achter de t.v. om zoveel mogelijk series of voetbal te kunnen bekijken.

Maar wie bepaalt of dat zinloos is of niet? Is het zinvol om filosofie, geschiedenis of wiskunde te studeren? Is het zinvol wel of geen kinderen op de wereld te zetten? Is het zinvol hierover op een forum van gedachten te wisselen?
Vertel het mij maar.
En wat religie en kerkelijke gezindheid betreft. Er zijn meer wegen die naar Rome leiden, dus zingeving/spiritualiteit hoef je niet per definitie te consumeren m.b.v. je smartphone, omdat je kerk toevallig failliet is verklaard.

[Frits]

@dikkemick,

Ik denk dat outremer (terecht) bedoelt dat ieder zijn of haar eigen invulling geeft aan het leven. Ik kan het een enorm leeg bestaan vinden als iemand zijn/haar dagen doorbrengt met hangen achter de t.v. om zoveel mogelijk series of voetbal te kunnen bekijken.

Voor mij bestaat er een fundamenteel verschil tussen een 'invulling' geven aan mijn leven (televisieseries en voetbal kijken), of zin geven aan mijn leven.
In het eerste geval zoek ik naar vrijetijdsbesteding of vermaak om mijn tijd 'leuk' door te komen. Wel leuk maar het heeft weinig te maken met zingeving. Dat is een begrip uit de filosofie en psychologie waarmee de 'hogere' doelen worden geduid die ik nastreef in mijn leven, of die ik zelf schep! Bijvoorbeeld om een beter mens te worden door te investeren in mijn geestelijke en/of spirituele ontwikkeling: kortom, een rijker en dieper leven leiden. Ik hecht er overigens geen moreel oordeel aan, want ieder heeft het recht om z'n eigen keuzen te maken.

groet Frits

[axxyanus]

@Frits:
Ik denk dat outremer (terecht) bedoelt dat ieder zijn of haar eigen invulling geeft aan het leven. Ik kan het een enorm leeg bestaan vinden als iemand zijn/haar dagen doorbrengt met hangen achter de t.v. om zoveel mogelijk series of voetbal te kunnen bekijken.

Ja maar de vraag is hoe zullen die mensen zelf naar hun leven kijken aan het levenseinde.

Er is bv onderzoek gedaan bij mensen aan hun levenseinde waarvan ze spijt hebben. Voor zover ik weet heeft niemand spijt dat ze te weinig tv gekeken hebben.

Ik denk dat je een verschil moet maken tussen zaken die je leuk vind en zaken die je voldoening geven. Als je gaat voor de zaken die je leuk vind, riskeer je slachtoffer te worden van hedonistische adaptatie. Je hebt steeds meer prikkels nodig voor het zelfde plezier en je riskeert zelf alle plezier in die activiteit kwijt te spelen.

Ik heb niets tegen plezier maken. Maar plezier maken geeft op zich weinig zin aan het leven. De meeste mensen die zich te buiten gaan aan plezier komen achteraf met de vraag: "Is het dat nu?"

[heeck]

MIJDT SPIJT is al decennia lang mijn simpele zingevingsadvies.

Gebruiksaanwijzing:

Fantaseer met enige regelmaat dat je erg lang niets anders kunt dan bedenken waar je spijt van hebt.
Zet je tijdbesteding van vandaag in een lijstje en fantaseer wat je daar in die situatie van zult vinden.

Doe morgen zonodig wat anders.

Roeland

[dikkemick]

Zingeving is dus ontzettend persoonlijk. Ik vroeg me eerder af: Wat is de zin van een rijk en diep leven ('hogere' doelen) t.o.v. de hedonistische adaptatie? Wat nu als je het 'hogere' doel gevonden hebt voor jezelf? Beland je dan ook niet in een hedonistische adaptatie? Is er wellicht een nog hoger doel, waar je dan naar dient te streven?

Wat dit topic betreft: Velen haalden zin uit dit leven door dagelijks tot een god te bidden en deze op zondag bovendien te gaan aanbidden. Dit alles om later een ultiem hoog doel te bereiken.
Nu God echter een stapje terug heeft moeten doen en mensen die zin uit iets anders menen te kunnen halen, is er wat mij betreft dan niet veel veranderd. De zoektocht blijft, de weg erheen verandert. Waarom kan de zin van het leven niet zijn: Zoveel mogelijk plezier maken?
Zoals de zin van het leven dus ook kan zijn: Zo depressief als mogelijk je einde tegemoet gaan.

Spijt tenslotte is een wat nutteloze emotie. Zijn we misschien niet allemaal van mening dat je wel een 'hoger' doel zou moeten hebben in het leven?
Dood ga je toch, dus ik blijf me afvragen: Waarom? Waarom dit prefereren boven een 'zin'-loos t.v-kijkend bestaan?

[Frits]

@dikkemick

Zingeving is dus ontzettend persoonlijk. Ik vroeg me eerder af: Wat is de zin van een rijk en diep leven ('hogere' doelen) t.o.v. de hedonistische adaptatie? Wat nu als je het 'hogere' doel gevonden hebt voor jezelf? Beland je dan ook niet in een hedonistische adaptatie? Is er wellicht een nog hoger doel, waar je dan naar dient te streven?

Voor mij is het leven vol dynamiek. Er is geen moment van stilstand! Dus wat die doelen betreft is het een voortdurend wordingsproces, om de mens te worden die ik ben, ontdaan van alle morele oordelen over mijn eigen verleden, heden en toekomst. Voor mij heeft dus alles zin gehad in het verleden (geen spijt) en zal zin hebben in de toekomst, zelfs mijn dood. Hoewel ik die nog niet heb kunnen evalueren.

groet Frits

[axxyanus]

Zingeving is dus ontzettend persoonlijk.

Ik weet niet of dat zo ontzettend persoonlijk is. Er is weldegelijk onderzoek gedaan naar wat het leven betekenis geeft voor mensen.

Ik vroeg me eerder af: Wat is de zin van een rijk en diep leven ('hogere' doelen) t.o.v. de hedonistische adaptatie? Wat nu als je het 'hogere' doel gevonden hebt voor jezelf? Beland je dan ook niet in een hedonistische adaptatie? Is er wellicht een nog hoger doel, waar je dan naar dient te streven?

Maar een hoger doel hebben, geeft geen plezier. Hoe is hedonistische adaptatie dan van toepassing?

Wat dit topic betreft: Velen haalden zin uit dit leven door dagelijks tot een god te bidden en deze op zondag bovendien te gaan aanbidden. Dit alles om later een ultiem hoog doel te bereiken.

Dat lijkt me een simplistische benadering.

Nu God echter een stapje terug heeft moeten doen en mensen die zin uit iets anders menen te kunnen halen, is er wat mij betreft dan niet veel veranderd. De zoektocht blijft, de weg erheen verandert. Waarom kan de zin van het leven niet zijn: Zoveel mogelijk plezier maken? Zoals de zin van het leven dus ook kan zijn: Zo depressief als mogelijk je einde tegemoet gaan.

Wel je kan dat natuurlijk altijd als theoretische mogelijkheid opperen maar voor zover ik op de hoogte ben geeft wetenschappelijk onderzoek aan dat het zo niet werkt.

Spijt tenslotte is een wat nutteloze emotie. Zijn we misschien niet allemaal van mening dat je wel een 'hoger' doel zou moeten hebben in het leven? Dood ga je toch, dus ik blijf me afvragen: Waarom? Waarom dit prefereren boven een 'zin'-loos t.v-kijkend bestaan?

Je kan evengoed de vraag stellen waarom niet direct zelfmoord plegen, dood gaan we toch. Of jij daar nu je hoofd over breekt of niet, verandert niets aan het feit dat mensen behoefte hebben aan betekenis in hun leven en dat er sommige zaken zijn waaraan ze betekenis kunnen onttrekken en andere zaken niet. Plezier is over het algemeen niet iets dat mensen betekenis geeft. Het is leuk maar het geeft geen voldoening.

[dikkemick]

@dikkemick

Zingeving is dus ontzettend persoonlijk. Ik vroeg me eerder af: Wat is de zin van een rijk en diep leven ('hogere' doelen) t.o.v. de hedonistische adaptatie? Wat nu als je het 'hogere' doel gevonden hebt voor jezelf? Beland je dan ook niet in een hedonistische adaptatie? Is er wellicht een nog hoger doel, waar je dan naar dient te streven?

Voor mij is het leven vol dynamiek. Er is geen moment van stilstand! Dus wat die doelen betreft is het een voortdurend wordingsproces, om de mens te worden die ik ben, ontdaan van alle morele oordelen over mijn eigen verleden, heden en toekomst. Voor mij heeft dus alles zin gehad in het verleden (geen spijt) en zal zin hebben in de toekomst, zelfs mijn dood. Hoewel ik die nog niet heb kunnen evalueren.

groet Frits

Uitstekend! Zo is mijn leven een leven met pieken en dalen met hier en daar zelfs een mate van spijt omdat ik het wellicht anders had kunnen (moeten) doen. Als ik er straks niet meer ben, zal er geen haan meer naar me kraaien. Ik heb mijn bijdrage geleverd aan de maatschappij, maar ook zonder Dikkemick had deze uitgekomen waar we nu staan met z'n allen.
Ik heb m.a.w. de zin van het leven nog niet ontdekt. Niet in goden, niet in t.v. niet in filosofie.
Wil dat zeggen dat ik een broertje dood aan het leven heb? Is een dynamisch leven te prefereren boven een statisch leven?
Wie bepaalt wat zinnig is? Een ieder persoonlijk denk ik.

En in die zin ben ik wel benieuwd naar een onderzoek waar Axxyanus naar verwijst:

Er is weldegelijk onderzoek gedaan naar wat het leven betekenis geeft voor mensen.